ماجرای "دومین محاصره بلند تاریخ"

فرادید | بقایای اجساد جنگ‌طلبان داعش هنوز در کنار خاکریز‌های پایگاه هوایی کویرِس در شمال سوریه یافت می‌شود: جمجمه‌هایی که به خورشید خیره شده‌اند؛ استخوان‌های بیرون زده از چکمه جنگ؛ بدن فاسد شده‌ی زیر لباس برزنتی رزم و تانک انتحاری که تلاش داشت به سمت دیواره‌های شرقی بتازد.

به گزارش فرادید به نقل از ایندیپندنت، رابرت فیسک| سه سال است که سربازان دولت سوریه، دانشجویان دانشکده افسری نیروی هوایی، آشپزها و مدرسین نظامی با آن‌ها جنگیدند. گروه متشکل از 1100 نفر به فرماندهی سرتیپ «مُنذِر زمان» از پایگاه هوایی کویرس دفاع کردند. 800 نفر از این افراد اما جانشان را از دست دادند.

گروه تروریستی داعش دو مرتبه موفق شد تا از شعاع 15 کیلومتری پایگاه هوایی کویرس (Kuweires) در اتوبان اصلی رقه عبور کند. آن‌‎ها خودروهای زرهی سرقت شده از نیروهای سوری که پر از مواد انفجاری بودند را به آشیانه جنگنده‌ها و همچنین ساختمان‌های اداری می‌کوبیدند. یک مامور اطلاعاتی به نام ماهر ما را بر فراز تل 30 متری بتونی برد.

او می‌گوید: «پنج نفر از دوستانم همینجا جان دادند. اما ما فقط یک دست و یک تکه از بدنشان را توانستیم پیدا کنیم.» او دستانش را باز می‌کند تا نشان دهد آن تکه چقدر کوچک بود. ماهر می‌گوید که ممکن است بقایای اجساد آن‌ها احتمالا هنوز زیر آوار باشد و یکی از دوستانش نیز فرمانده بود.

اگر نیروهای سوری بتوانند پیروز از این جنگ بیرون بیایند، ماجرای مقاومت آن‌ها در شرق شهر حل بارها و بارها به عنوان مصداق شجاعت و مقاومت بازگو خواهد شد؛ اما اگر آن‌ها [نیروهای سوری] شکست بخورند، از تمام نبردهای اینجا با عنوان "مقاومت ظالمانه نیروهای رژیم در برابر شهدای اسلام" یاد خواهد شد و روستاها و مساجد با خاک یکسان شده اطراف پایگاه هوایی شاهد عمق جنگ خواهد بود. روستایی تخریب شده با خانه‌هایی بدون سقف، گنبد خراب شده یک مسجد و گورستانی با سنگ‌های پودر شده از آنجا مشهود است.


اما پس از آن که ژنرال سهیل و سرگرد صالح شش ماه پیش برای آزادی کویرس به سمت آن‌ها رفتند، جنگ به پایان نرسید. در تمام روز، صدای آتشبار اسلحه 122 میلی‌متریِ در اینجا شنیده می‌شود. سرتیپ زمان مدام مکالمه‌اش با من را به خاطر گفتگو با سربازان و پشتیبانی قطع می‌کند. او همچنین مختصات اعلامی را با نقشه‌های دیجیتال کنترل کرده و سپس اجازه حمله را صادر می‌کند. شیشه‌های اتاق سرتیپ مدام به لرزه می‌افتد.

حتی امروز نیز تنها مسیر کویرس از ناحیه شرق راه ارابه رو و از میان دشت‌های سوخته، کارخانه‌های آتش گرفته شده و خانه‌های با خاک یکسان شده عبور می‌کند. «آزادسازی» سربازان محاصره شده کار خطرناکی است. شما می‌توانید روستاهای فه و مرالحسِن را رو نقشه پیدا کنید. اما آن‌ها جانشان را از دست داده‌اند. سرتیپ زمان پافشاری می‌کند که سوریه باری دیگر ساخته خواهد شد و این بار حتی از سوریه قبلی هم زیباتر خواهد شد.

مراد از تروریست‌ها داعش و جبهه نصرت است. سرتیپ زمان هیچ تفاوتی بین این دو قائل نیست. او می‌گوید: «دشمنان ما دو گزینه بر سر راه داشتند: مرگ و مرگ. گزینه دیگری وجود نداشت.»

از سرتیپ پرسیدم که آیا آن خلبان سوری، سرگرد حسن، که وارد منطقه تحت کنترل جبهه نصرت در نزدیکی مرز سوریه و لبنان شد و سپس توسط آن‌ها کشته شده را می‌شناسد؟ او سرش را به علامت موافقت تکان داد و گفت: «بله. خیلی خوب او را می‌شناختم. او متاهل بود اما فرزند نداشت. اما اقدامات تروریست‌ها ما را هراسان نخواهد کرد. پایگاه ما سه سال و نیم تحت محاصره دشمن بود. این محاصره پس از محاصره استالینگراد، دومین محاصره بلند تاریخ است.»


میزان تلفات و جغرافیای کویرس می‌تواند یک نمونه مینیاتوری از اشغال استالینگراد توسط ارتش شش نازی‌ها باشد. البته آزاد سازی کویرس در ابتدای سال جاری میلادی پشتیبانی هوایی روس‌ها ممکن نبود. درخت‌های شکسته شده و چاله‌های زیر زمینی فضا را دست شبیه جنگ جهانی دوم کرده بود. تلفات این محاصره هم همینطور؛ 9 دانشجوی دانشکده افسری نیروی هوایی که هنگام حمله انتحاری یک خودروی زرهی به آشیانه جنگنده‌ها خوابیده بودند، جانشان را از دست دادند. سوری‌ها قربانیانشان را در گورستان‌های کنار باند فرودگاه دفن کردند. 79 نفر از آن‌ها در کنار استخر پایگاه هوایی در محل‌هایی جداگانه دفن شدند.

یکی از سرگردهای پایگاه می‌گوید: «پس از آزادسازی پایگاه، اجساد آن‌ها خارج شده و در تابوت‌های جدید و با مشخصات کامل دفن شدند.» کمی آنطرف‌تر چند خمپاره انداز مشاهده می‌شود که توسط نیروهای داعش ساخته شده‌اند. همچنین یک دستگاه ساخت و ساز آمریکایی و یک مته بزرگ آهنی نیز دیده می‌شود که از آن برای حفر تونل زیر پایگاه استفاده می‌شده است.

سرتیپ زمان می‌گوید: «آن‌ها تلاش کردند تا به افسرانمان در پایگاه زنگ بزنند. آن‌ها کاغذهایی را از دیوار پایگاه به داخل پرتاب کردند که افراد ما می‌توانستند با تماس به آن شماره‌ها مقدمات فرار خود را بچینند. داعشی‌ها حتی حاضر بودند مسیر امنی برای فرار آن‌ها از پایگاه ایجاد کنند. اما مردان ما وفادار بودند. من حتی پیامی را دریافت کردم که روی آن شماره تلفن‌هایی از عربستان سعودی و ترکیه نوشته شده بود. من آن شماره‌ها را به ماموران اطلاعاتی‌مان دادم. این کشورها برای آمریکا و اسرائیل کار می‌کنند. تنها شعاری که به آن‌ها فرستادیم این بود که یا پیروز می‌شویم و یا شهید.»


فرود بالگردها تا دو سال علیرغم خطرات ممکن بود اما پس از آن پروازها کاملا خطرناک شدند. پایگاه هوایی بعد از آن فقط متکی به کمک‌های پرتابی از بالگردها و جنگنده‌ها بودند. ژنرال هاشم محمد یونس، معلم آکادمی هوایی در کویرس، در تمام طول محاصره مسئول این محموله‌ها بود.

وی می‌گوید: «بالگردهای ما در ارتفاع 4 کیلومتری پرواز می‌کردند. مشکل ما باد بود و وزن محموله‌ها؛ زیرا وزن آن‌ها 75 و 120 کیلوگرم بود، اما چترهای متصل به این محموله‌ها برای تحمل وزن انسان ساخته شده بودند. از طرف دیگر، تروریست‌ها به سمت آن محموله‌ها شلیک می‌کردند و موجب تغییر مسیر برخی محموله‌ها به سمت دشمن می‌شدند که البته تعداد آن‌ها زیاد نبود.»

داستان‌های ترسناک در مورد محموله‌ها کم نیستند. یک مرتبه به سمت یک بالگرد حامل سوخت شلیک شد که باعث آتش گرفتن همه جز یکی از خدمه آن شد. خلبان بالگرد با چتر به پایین پرید اما بر روی پسر 14 ساله‌ای فرود آمد. آن پسر زنده ماند اما خلبان پنج دقیقه بعد جانش را از دست داد.

رابرت اولین ژورنالیست غربی است که وارد این پایگاه هوایی شده است. او به محض سرکشی از فرودگاه متوجه موقعیت خوب آن برای تروریست‌ها می‌شود: جت‌های میگ آسیب دیده، دو موشک منفجر نشده و چند عدد تانک.

می‌توان گفت که سربازان کویرس تا حدی خوش شانس بودند. حداقل یک پایگاه هوایی دیگر در آن منطقه تحت کنترل داعش درآمد و تمامی نیروهای آن گردن زده شدند. بنابراین جای تعجب ندارد که سرتیپ زمان با تندی در مورد جنگ می‌گوید: «ما پیامی برای دشمنانمان نداشتیم. ما با اسلحه جواب می‌دادیم. نمی‌توان افراد دارای این ایدئولوژی را تغییر داد، اما می‌توان آن‌ها را کشت... در سوریه ما از انسانیت جهانی دفاع می‌کنیم. اگر سوریه شکست بخورد، حتی بریتانیا، فرانسه، ترکیه و اردن هم نمی‌توانند از شر آن در امان بمانند. همین خون دامان آن‌ها را هم خواهد گرفت.»

کم نیستند کسانی که می‌گویند بریتانیا، فرانسه، ترکیه و اردن از شر تروریست‌ها فرار نکرده‌اند و همچنین تمام کشورهایی - شامل آمریکا، اسرائیل و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس - که سوریه انگشت اتهامش را به دلیل «توطئه» برای براندازی اسد به سمتشان دراز کرده است.

منبع: Independent
ترجمه: وبسایت فرادید