روش‌های درمان تیک عصبی

تیک‌ها از فعالیت‌های حرکتی صوتیاست که به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتند و در آن، فرد توان مقاومت خود را از دست داده و ظاهراً مقابله با آن هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.

کد خبر : ۲۶۴۹۳
بازدید : ۲۲۶۲
تیک، یکی از شایع ترین مشکلات روانی است.

به گزارش سلامتی، به گفته کارشناسان دلایل شیوع آن چندان مشخص نیست، ولی تخمین زده می‌شود بین ۵ تا ۲۵ درصد کودکان در سنین مدرسه نیز نوعی از اختلال تیک را تجربه می‌کنند. تیک‌ها حرکات غیرطبیعی ناگهانی، مکرر، سریع و هماهنگی هستند که معمولاً به راحتی قابل تقلید هستند.

حرکات به صورتی مشابه مکرراً رخ می‌دهند و بیمار قادر است به صورتی ارادی برای مدتی کوتاه آنها را مهار کند، اما این امر ممکن است سبب اضطراب بیمار شود. تیک‌ها در نتیجه فشار روانی تشدید می‌شوند و حین فعالیت‌های ارادی و تمرکز فکری کاهش یافته و در خواب از بین می‌روند.

تیک‌ها از فعالیت‌های حرکتی صوتیاست که به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتند و در آن، فرد توان مقاومت خود را از دست داده و ظاهراً مقابله با آن هیچ فایده‌ای نخواهد داشت.

پریدن گوشه چشم، پرش در ناحیه گردن و حرکات اضافه در شانه را از تیک‌های حرکتی است و در خصوص تیک‌های صوتی ابراز می‌شود در این گونه تیک‌ها علاوه بر تکان‌های عضلات، سیستم صوتی نیز (مانند صاف کردن گلو، خرخر کردن و بالا کشیدن بینی و …) درگیر می‌شود. تیک‌هایی که به تازگی آغاز شده‌اند، اغلب نیاز به درمان ندارند.

توصیه مناسب به والدین و اطرافیان کودک مبتلا به تیک این است که توجهی به تیک‌ها نداشته باشند، زیرا تمرکز روی تیک، باعث تشدید آن می‌شود. اکثر تیک‌هایی که تازه آغاز شده‌اند، مسیر محدود و گذرایی دارند و به سمت اختلال جدی‌تری پیش نمی‌روند و حداکثر طیّ دوره‌های استرس آور عود می‌کنند. معدودی از تیک ها بیشتر از یک سال طول می‌کشند.

تیک در آقایان سه برابر بیشتر از خانم‌ها است و تیک های مزمن بیشتر بین سنین ۶ تا ۱۲ سالگی دیده می‌شوند.

انواع تیک
تیک‌ها را می‌توان بر اساس ساده یا متعدد بودن، گذرا و مزمن بودن به ۴ گروه تقسیم کرد:

تیک‌های ساده گذرا
این نوع تیک‌ها در کودکی بسیار شایع اند و معمولاً پس از یک سال ( اغلب طیّ چند هفته) خود به خود بهبود می‌یابند و عمدتاً نیاز به درمان ندارند. تیک‌های حرکتی معمول که اغلب در حدود ۳ و نیم سالگی شروع می‌شوند، به کودکان کمک می کنند تا انرژی عصبی را آزاد کنند. ۷۵ درصد از کودکان، این نوع تیک را در عرض ۶ ماه پشت سر می‌گذارند.

اگر کودک شما گرفتار تیک شد، بهترین راه، نادیده گرفتن آن است. هیچ گاه او را سرزنش نکرده و یا تنبیه نکنید. شما می توانید برای جلوگیری از تبدیل شدن این عمل به یک عادت، با تمرین کردن روش‌های پیشگیرانه، به کودکان تان کمک کنید، ولی تیک های گذرا نباید در برنامه کامل ترک عادت مورد توجه قرار گیرند.

تیک‌های عصبی مزمن
اگر تیک بیش از ۱۲ ماه ادامه یابد، تیک مزمن محسوب می شود. تیک های مزمن پایدار هستند و معمولاً انقباض ماهیچه در آنها بیش از حد و بسیار شدید است. این تیک ها مشخصاً به صورت حمله های دوره ای هستند و غالباً شدت آنها ماه به ماه، روز به روز یا حتّی ساعت به ساعت تغییر می‌کند. در حقیقت، رفتار تیکی ممکن است برای هفته‌ها یا ماه ها کاملاً محو، اما دوباره ظاهر شو.

ممکن است در هر سنّی پدیدار شوند، اما اغلب در کودکی شروع می شوند. درمان در اکثر موارد لازم نیست. باید به بیمار توضیح داد که این اختلال اهمیتی ندارد.

تیک‌های عصبی ساده یا متعدد مداوم
معمولاً از کودکی یا نوجوانی و قبل از ۱۵ سالگی آغاز می‌شود. در بسیاری از موارد تیک‌های موردی روی می‌دهد، اما بهبود کامل در خاتمه نوجوانی رخ می‌دهد.

سندرم تیک‌های حرکتی و صوتی متعدد مزمن
این سندرم به نام پزشک فرانسوی ای که نخستین بار این بیماری را توصیف کرد، "سندرم ژیل دولا توره" نامیده می شود.

این اختلال معمولاً همراه با تحریک پذیری و وسواس است که می تواند موجب رانده شدن فرد از اجتماع شود و این واکنش های اجتماعی منفی می تواند فرد را به افسردگی دچار کند و حتّی در بعضی مواقع او را به سوی خودکشی نیز سوق دهد.

تیک‌های توره درصورت عدم درمان می‌توانند به حالتی مزمن در فرد تبدیل شوند. در این افراد حرکات لب و دهان شان به گونه ای هست که انگار حرف های رکیک به زبان می آورند، در صورتی که این طور نیست. بجز تیک های گذرا در سایر تیک های عصبی احتمال بازگشت وجود دارد.

علت تیک عصبی
زمانی اعتقاد بر این بود که تیک‌ها علائم بیرونی احساسات سرکوب شده و کشمکش های درونی اند. امروزه در بسیاری از نقاط جهان آن را ترکیبی از عوامل محیطی و زیستی می‌دانند.

تیک تقریباً در یک سوم موارد، پایه ژنتیک دارد، اما در برخی حالات ممکن است این عادت از طریق تقلید به دست آید.همچنین، مشخص شده است که رفتارهای تیکی در زمان فشارهای عصبی افزایش می یابد که این امر به "تیک عصبی" منجر می شود.

در صورتی که از وجود تیک های عصبی در کودک تان رنج می برید، نکات زیر را مدّ نظر داشته باشید:

کاهش فشار روانی
به لحاظ این که رفتارهای تیکی غالباً با فشار روانی تشدید می شوند، مواردی را در زندگی کودک تان جست وجو کنید که ممکن است منشأ ناراحتی یا نگرانی او باشند. مثلاً ببینید آیا او تلاش می کند که از تکالیف مدرسه و درس ها عقب نمانند؟ آیا انتظارات ورزشی او بالاست؟

برای کاهش تنش های احتمالی کودک و ایجاد آرامش و اطمینان در او، تا آنجا که ممکن است موقعیت های فشارزا را از بین ببرید و با او مهربان باشید. تعداد تیک ها اغلب با کاهش فشار روانی، تقلیل می یابند.

راههای درمان تیک عصبی
یکی از نکاتی که دربارة انواع تیک ها حائز اهمیت است، نوع برخورد و نگاه عوام به آن است که باعث می شود، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایندی شود و خود را از انظار پنهان کند و در صورت افزایش بیش از حد این اختلال، حتّی در رفتارهای اجتماعی او نیز تأثیر بگذارد.

اگر افراد با نشانه های طولانی مدت تیک مواجه شدند، باید برای جلوگیری از اختلالات وسیع تر به روان پزشک یا روان شناس مراجعه کنند.

اولین روش، عدم توجه مستقیم به تیک ها می باشد که توسط خانواده اعمال می گردد و در صورت پایدار و مزمن بودن می توان از روش های غیردارویی از جمله Habit Reversal Training)HRT) آموزش معکوس کردن عادت که شامل ۵ مرحله می باشد استفاده نمود:

توصیف و تکرار تیک در آینه

پیدا کردن جزئیات تیک توسط درمانگر

تمرین شناسایی اولین علامت رخداد تیک

آنالیز موقعیتی که تیک در آن رخ می دهد

آموزش پاسخ فیزیکال عکس توسط بیمار ۱ تا ۳ دقیقه

با آموزش این روش به کودک، بیمار می تواند علائم را تحت کنترل خود درآورد.

فرد مبتلا را دعوا و یا مسخره نکنید، به جای آن رژیم غذایی و یا شیوه زندگی او را تغییر دهید.

بیشتر تیک های عصبی به استرس و اضطراب ربط دارد. ایجاد آرامش از طریق ورزش های تنفس عمیق به مرور زمان این عارضه را برطرف خواهد کرد. عادت هایی مانند کشیدن گوش به علت خجالتی یا عصبی بودن به مرور زمان به تیک عصبی تبدیل می شود. بنا براین سعی کنید این عادت ها را رفع کنید.

گاهی اوقات این حالت ها بر اثر کمبود ویتامین و ماده معدنی مانند منیزیم در بدن ایجاد می شود. مصرف قرص های مولتی ویتامین می تواند در رفع این عارضه موثر باشد. اگر علت این عارضه مصرف داروی معینی است، با پزشک مشورت کنید تا داروها را تغییر دهد. تیک های مربوط به اضطراب، مسائل عاطفی و روحی یا حالت عصبی را می توان با درمیان گذاشتن استرس ها و مشکلات زندگی با فرد نزدیکی به حداقل رساند و گاهی نیز از بین برد.

طب سنتی برای درمان تیک عصبی
باید تقویت کننده عصبی مانند سنبله طیب با عسل یک قاشق چایخوری صبح زود و گل بهار نارنج با عسل یک قاشق چایخوری اول مغرب مصرف کنند.چیزهای ترش و تندو تیز برایشان سم است و نباید مصرف شود.
۰
نظرات بینندگان
اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    سایر رسانه ها
    تازه‌‌ترین عناوین
    پربازدید