وقتی ابرها کنار می‌روند...

این نمایشگاه با ثبت تعداد قابل‌توجهی هواپیمای مسافربری، برای اولین‌بار در طول چند سال اخیر، بازار هواپیماهای مسافربری را به‌شدت رونق داد، به‌ویژه آنکه شرکت بویینگ در طول این نمایشگاه، با جذب سفارش‌های بیشتر توانست دست‌کم روی کاغذ، ایرباس را در قلب اروپا شکست دهد.

به گزارش شرق، نمایشگاه هوایی پاریس، بزرگ‌ترین رویداد هوایی سال، ۱۹ تا ۲۵ جولای امسال (۲۹ خرداد تا پنجم تیر) در فرودگاه لوبورژه پاریس برگزار شد.

این نمایشگاه با ثبت تعداد قابل‌توجهی هواپیمای مسافربری، برای اولین‌بار در طول چند سال اخیر، بازار هواپیماهای مسافربری را به‌شدت رونق داد، به‌ویژه آنکه شرکت بویینگ در طول این نمایشگاه، با جذب سفارش‌های بیشتر توانست دست‌کم روی کاغذ، ایرباس را در قلب اروپا شکست دهد.

تکرار چنین موفقیتی در نوبت‌های بعدی برای بویینگ آسان نخواهد بود. ضمن آنکه باید اشاره کرد که شرکت‌های ایرانی هم امسال برای نخستین‌بار پس از سال‌ها، سهمی قابل‌توجه در رقابت تنگاتنگ میان ایرباس و بویینگ داشتند؛ رقابتی که نتیجه آن برای دو شرکت زاگرس و ایرتور، بسته‌شدن توافق اولیه فروش ۷۳ فروند هواپیمای جدید با ایرباس بود.

به‌جز این هر دو شرکت آخرین گونه از هواپیماهای مسافربری خود را رونمایی کردند که از بین هواپیماهای رونمایی‌شده طرح Max١٠ سری بویینگ ٧٣٧، با اقبال گسترده‌ای از سوی مشتریان مواجه شد؛ بزرگ‌ترین و جادارترین گونه هواپیماهای محبوب و قدیمی ٧٣٧ که به لطف بهره‌وری بیشتر و مصرف سوخت پایین‌تر خود بسیاری از مشتریان قدیمی بویینگ را برای سفارش این هواپیما یا تبدیل سفارش‌های قدیمی خود به آن ترغیب کرد.

در مقابل ایرباس هم از مدل پیشنهادی جدیدی برای ایرباس ٣٨٠ (بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان) پرده برداشت. مصرف سوخت این هواپیما به دلیل داشتن بالچه‌های نوک بالی اصلاح‌شده، تا چهار درصد کمتر شده است و به لطف اصلاح طراحی داخلی، تا ٨٠ صندلی بیشتر را هم درون خود جا می‌دهد.

این هواپیما در حقیقت از تلاش ایرباس برای جذب مشتریان جدید خبر می‌دهد تا بازار کساد سوپرجامبوی (٣٨٠) را نجات دهد چراکه تعداد کمی سفارش برای تولید در چند سال آینده دارد. حقیقت این است که رکود بازار هواپیماهای سوپر پهن‌پیکر مثل ٣٨٠ و ٧٤٧ به‌قدری بود که هر دو شرکت ایرباس و بویینگ را واداشت تا مشتریان سنتی خود را برای خرید این هواپیماهای بزرگ بیش از گذشته ترغیب کنند و درجست‌وجوی مشتریان جدیدی هم باشند.

با این حال با روند رایج، بازار شرکت‌های هواپیمایی بیشتر به سوی هواپیماهای پهن‌پیکر دوربرد با ابعاد کوچک‌تر و کم‌خرج‌تر تمایل دارند.

آن‌ سوی ابرها
نمایشگاه هوایی پاریس امسال بیش از آنکه رویدادی نظامی باشد، رویدادی تجاری بود با این حال اولین حضور خارجی جنگنده نسل پنجمی اف-٣٥ برای نمایش هوایی در آن کافی بود تا نیمه نظامی‌اش هم پر از حاشیه‌های مختلف شود.

شرکت لاکهید مارتین پیمانکار اصلی جنگنده آمریکایی اف-٣٥ امسال در نمایشگاه تمام تلاش خود را خرج کرد تا نشان دهد جنگنده جدید و گرانش، سرانجام توانسته است با پشت‌سرگذاشتن حاشیه‌های فراوان، آماده ورود به خدمت شود، این موضوع را هم با نشان‌دادن وضعیت اولین هواپیماهای تحویل داده‌شده به ارتش آمریکا و برخی از کشورهای همکار در پروژه ساخت آن نشان داد.

با وجود این، هنوز هم در بین خریداران اما‌واگرهای زیادی درباره قیمت تمام‌شده هواپیما در مدل‌های مختلفش وجود دارد. گذشته از اف-٣٥، رافال تنها جنگنده‌ حاضر در نمایش‌های هوایی بود. رافال تنها جنگنده تولیدی این روزهای فرانسه است که شرکت داسو سازنده آن، با تلاش فراوان در طول چند سال گذشته توانست بازار کساد این هواپیما را با یافتن مشتریانی در بین کشورهای عربی و همچنین هند، اندکی تکان دهد.

حقیقت آن است که رافال در رقابتی تنگاتنگ با جنگنده اروپایی تایفون قرار دارد که از اقبال به‌مراتب بهتری در بازار فروش برخوردار بوده است. در نهایت نمایشگاه امسال خالی از هر قرارداد عمده‌ای برای فروش هواپیماهای نظامی بود.

از نظر تکنولوژی هم اگرچه پهپادها حضوری نسبتا محسوس داشتند و چینی‌ها هم برای اولین‌بار پهپادی نیمه‌پنهانکار را به نمایش گذاشته بودند، چیزی که بیشتر به چشم می‌خورد، سیستم‌های مقابله با پهپادها بود. این روزها، سیستم‌های مختلفی برای مقابله نرم یا سخت با پهپادهای غیرنظامی به صورت روزافزون حضوری پررنگ در محیط زندگی ما دارند.

هم‌اکنون پهپادهای نظامی نیز کاربردهای بسیاری یافته‌اند و به همین دلیل نمونه‌های مختلفی از این پهپادها در نمایشگاه عرضه شده بود. سیستم‌های پدافندی نرم عموما بر اخلال و پارازیت‌اندازی روی امواج رادیویی کنترلی هواپیما و سیستم‌های سخت روی سرنگونی آنها با ابزارهای گوناگون ازجمله موشک و پرتوهای لیزر تکیه دارند.

در سرزمین آرزو
دنیای فناوری‌های عرضه‌شده در نمایشگاه امسال مثل همیشه پر از آرزوهای ریز و درشت بود. از ماشین‌های پرنده گرفته تا کشتی‌های پرنده باری (زپلین‌) و هواپیماهای الکتریکی که همگی بخشی از تصویر بزرگی هستند که خیلی‌ها از آن به‌عنوان آینده یاد می‌کنند. ایرباس در قلب این آرزوها، مجموعه‌ای از طرح‌های جدید را معرفی کرد که مهم‌ترین آنها طرح هلیکوپتر ریسر بود.

ریسر هلیکوپتری با طرحی ناموزون است و امید می‌رود امکان پرواز با سرعتی به‌مراتب بیشتر از هلیکوپترهای امروزی را فراهم کند. به‌جز این ایرباس یک طرح مهم دیگر هم داشت که کوادکوپتر سرنشین‌دار چهارنفره برای سفرهای شهری بود که تا حدودی به طرح ماشین پرنده این شرکت شباهت داشت که چندی پیش رونمایی شد.

به‌جز این، شرکت‌های کوچک دیگری هم طرح‌های خود را برای ماشین‌های پرنده رونمایی کردند که برخی عملا فقط پاراگلایدرهایی موتوردار بودند و برخی دیگر مثل «ایروموبیل» طرح‌های جاه‌طلبانه‌ای برای ماشین‌هایی با توانایی تبدیل‌شدن به هواپیما به شمار می‌رفتند.

مشکل همه این طرح‌ها این بود که همگی در حقیقت در درجه‌اول هواپیما بودند و خودروبودن، شغل دوم و نیمه‌وقت آنها بود در نتیجه به‌سختی می‌شد آنها را به چشم یک ماشین پرنده دید. به‌علاوه آینده همه این طرح‌ها به طور مشخص به دو عنصر اصلی وابسته است که تا آنها برطرف نشوند، آن مشکلات هم به‌کلی رفع نخواهند شد.

اولین و مهم‌ترین این موضوعات، نبود چارچوبی قانونی و ایمن برای فعالیت چنین ماشین‌های پرنده‌ای در حریم شهرهاست که طبیعتا موجب می‌شود این وسایل پرنده ناچار باشند در پوشش قوانین مربوط به هواپیماهای سبک پرواز کنند.

دوم پیچیدگی بیش از حد پرواز با آنهاست. به این معنی که برای پرواز چنین هواپیماهایی، راننده همچنان باید گواهی‌نامه پرواز با هواپیماهای فوق‌سبک را کسب کرده باشد که خود این گواهی‌نامه طبیعتا پیچیدگی‌های قابل توجهی نسبت به گواهی‌نامه معمولی رانندگی دارد.

همه اینها گذشته از مشکلاتی است که ترکیب سیستم هدایت پرواز و رانندگی خودرویی معمولی به وجود می‌آورد. به‌جز خودروهای پرنده، امسال شرکت اروپایی از قصد جدی خود برای ساخت هواپیمای فراصوتی ٥٥نفره خبر داد که به قول این شرکت (شرکت بوم) قرار است جانشینی برای کنکورد باشد.

این طرح جاه‌طلبانه که سال آینده با پرواز پیش‌نمونه‌ای کوچک، چهره جدی‌تری به خود خواهد گرفت، امید زیادی دارد که دست‌کم بتواند برای پروازهای VIP، مشتریان خاص خود را جذب کند.