وزارت ورزش؛ پستی که وفا نمی‌کند!
وزارت ورزش و جوانان در مقایسه با برخی وزارتخانه‌هایی که قدمتی حدودا ٢٠٠ساله دارند، یک وزارت نوپا محسوب می‌شود.
کد خبر :
۴۱۴۲۸
بازدید :
۱۲۶۳
وزارت ورزش و جوانان در مقایسه با برخی وزارتخانه‌هایی که قدمتی حدودا ٢٠٠ساله دارند، یک وزارت نوپا محسوب می‌شود.
به گزارش شرق، سوت آغاز به کار وزارت ورزش و جوانان در تاریخ هشتم دی‌ماه ۱۳۸۹ زده شد؛ زمانی‌که مجلس هشتم شورای اسلامی به ادغام سازمان تربیت‌بدنی و سازمان ملی جوانان و تشکیل وزارت ورزش و جوانان رأی داد.
تشکیل و انتخاب وزیر این وزارتخانه از همان ابتدا بحث‌برانگیز بود؛ طرح ادغام سازمان تربیت‌بدنی و سازمان ملی جوانان در هشتم دی‌ماه ٨٩ با ١٤١ رأی موافق، ٤٦ رأی مخالف و شش رأی ممتنع از مجموع ١٩٥ نماینده حاضر در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. این طرح درحالی‌که پس از تأیید شورای نگهبان، در سی‌ام دی‌ماه برای اجرا به رئیس‌جمهوری ابلاغ شد، حدود شش ماه خاک خورد.
دولت محمود احمدی‌نژاد با وزارت‌شدن سازمان تربیت‌بدنی مخالف و نسبت به تشکیل وزارت ورزش بی‌اعتنا بود. در نهایت ۲۴ خرداد ١٣٩٠ هیئت‌رئیسه مجلس اعلام کرد محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری، در نامه‌ای حمید سجادی را به‌عنوان فرد پیشنهادی خود برای تصدی سمت وزارت ورزش و جوانان معرفی کرده است.
احمدی‌نژاد در نامه خود به شدت از فشار مجلس برای معرفی وزیر ورزش انتقاد کرد و همین موضوع باعث تنش در مجلس شد. علی لاریجانی و گروهی از نمایندگان از لحن نامه رئیس‌جمهور انتقاد کردند و به او پاسخ دادند. استدلال احمدی‌نژاد این بود که با وزارت‌شدن سازمان تربیت‌بدنی تعداد وزارتخانه به ٢٢ می‌رسد و این خلاف قانون اساسی است. البته چندی بعد چندین وزارت در هم ادغام شدند و تشکیل وزارت ورزش تعداد وزارتخانه‌های ایران را به ١٨ رساند.
شاید در آن مقطع کسی تصور نمی‌کرد انتخاب وزیر ورزش به یکی از دغدغه‌های اصلی رؤسای‌جمهوری ایران تبدیل شود. در آن مقطع علی سعیدلو، یکی از یاران نزدیک احمدی‌نژاد، رئیس سازمان تربیت‌بدنی بود. اما احمدی‌نژاد ترجیح داد سجادی را برای پست وزارت انتخاب کند. حمید سجادی، قهرمان سابق دوومیدانی ایران، معاونت ورزشی وزارتخانه را برعهده داشت. او دارای گرایش سیاسی نزدیک به احمدی‌نژاد بود و در دوران احمدی‌نژاد پست‌های مهمی گرفته بود. این ورزشکار خوشنام اما با بی‌مهری عجیب نمایندگان مجلس روبه‌رو شد.
در شرایطی که خانواده ورزش از حضور یک ورزشی در رأس ورزش کشور استقبال کردند، در سی‌ویکم خرداد ١٣٩٠ جلسه رأی اعتماد حمید سجادی با حضور ٢٤٧ نماینده برگزار شد؛ ٢٣ رأی ممتنع، ١٣٧ رأی مخالف و ٨٧ رأی موافق به وزیر پیشنهادی دولت برای وزارت ورزش و جوانان داده شد تا درنهایت حمید سجادی به‌عنوان وزیر جدید دولت دهم انتخاب نشود. در آن روزها رابطه قوه مجریه با قوه مقننه تیره بود و همین موضوع را باید دلیل اصلی ناکامی مرد رکوردهای دهه ٦٠ دوومیدانی ایران دانست.
محمد عباسی؛ اولین وزیر
بخت وزارت ورزش و جوانان سرانجام در دوازدهم مرداد ٩٠ باز شد. پنجم تیرماه ٩٠، پنج روز پس از رأی‌نیاوردن حمید سجادی رئیس‌جمهور طی حکمی محمد عباسی وزیر تعاون را با حفظ سمت به‌عنوان سرپرست وزارت ورزش و امور جوانان منصوب کرد. برخی از نمایندگان مجلس این تصمیم احمدی‌نژاد را غیرقانونی دانستند.
درواقع شروع به کار وزارت ورزش به‌عنوان وزارتخانه را باید از پنجم تیر دانست. محمود احمدی‌نژاد با تجمیع وزارت تعاون در وزارتخانه‌های کار و رفاه اجتماعی، عباسی را به‌عنوان وزیر پیشنهادی برای وزارتخانه معرفی کرد. این بار مجلس روی خوش نشان داد. عباسی در دوازدهم مرداد ١٣٩٠ با ١٦٥ رأی موافق، ٦١ رأی مخالف و ١٩ رأی ممتنع از ٢٤٦ رأی مأخوذه اولین وزیر ورزش و جوانان شد.
محمد عباسی دو سال مدیریت ورزش ایران را برعهده داشت. در سوابق او نمایندگی مجلس و وزارت تعاون دیده می‌شد و مشخص بود با ورزش بیگانه است. با این حال در زمان وزارت او بهترین نتایج ایران در تاریخ المپیک رقم خورد. ایران در المپیک لندن بیش از ١٠ مدال گرفت که چهارتای آن طلا بود؛ موفقیتی بی‌سابقه. تیم ملی فوتبال هم در دوره وزارت عباسی به جام جهانی ٢٠١٤ برزیل صعود کرد. با‌این‌حال همه‌چیز بر وفق مراد اولین وزیر ورزش نشد.
عباسی یک‌بار تا مرز استیضاح هم پیش رفت اما جلسه استیضاح او شروع‌نشده لغو شد. بزرگ‌ترین بحران عباسی قبل از المپیک بود؛ جایی که او در یک اقدامی عجیب با برکناری چند رئیس فدراسیون، چند رشته ورزشی ایران را با تعلیق روبه‌رو کرد. ورزش ایران حتی تا مرز محرومیت از المپیک هم پیش رفت. عباسی با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ٩٢ بدون حاشیه از وزارت ورزش رفت.
سه‌گانه عدم اعتماد
دومین وزیر ورزش ایران تبدیل به یک معما شد. در ٢٤ مرداد ١٣٩٢ در جریان جلسه رأی اعتماد کابینه پیشنهادی حسن روحانی مسعود سلطانی‌فر یکی از سه وزیر پیشنهادی کابینه حسن روحانی بود که موفق به اخذ رأی اعتماد از مجلس نهم نشد. او که به‌عنوان وزیر ورزش و جوانان معرفی شده بود با ۱۱۷ رأی موافق، ۱۴۸ رأی مخالف و ۱۸ رأی ممتنع موفق به کسب رأی اعتماد از مجلس نهم نشد.
پیش‌بینی اینکه سلطانی‌فر رأی نیاورد سخت بود، اما به نظر می‌رسد او هم مثل حمید سجادی قربانی بده‌‌بستان‌های سیاسی شد. رئیس‌جمهور در ٢٦ مرداد ٩٢ رضا صالحی‌امیری را به‌عنوان سرپرست وزارت ورزش و جوانان معرفی کرد. به‌این‌ترتیب به دو سال و ٥٢ روز حضور محمد عباسی در ساختمان سئول پایان داده شد.
وزارت نوپای ورزش و جوانان که یک وزارت دوساله محسوب می‌شد حالا برای دومین‌بار با سرپرست اداره می‌شد. صالحی‌امیری چهره‌ای ورزشی نبود اما در دوره سرپرستی‌اش با مدیریتی مطلوب توانست به وضعیت ورزش سامان دهد. اکثر فدراسیون‌ها از مدیریت صالحی‌امیری راضی بودند و انتظار می‌رفت مجلس به این گزینه رأی اعتماد دهد. مجلس اما یک بار ديگر ورزش را فدای ملاحظات سیاسی کرد.
رضا صالحی‌امیری در تاریخ پنجم آبان ۹۲ از مجموع ۲۶۱ رأی مأخوذه نمایندگان، با ۱۰۷ رأی موافق و ۱۴۱ رأی مخالف و ۱۳ رأی ممتنع موفق نشد رأی اعتماد مجلس را به دست آورد و از راهیابی به کابینه یازدهم بازماند. حسن روحانی فردای این اتفاق محمد شریعتمداری را به‌عنوان سرپرست وزارتخانه انتخاب کرد.
گره دومین وزیر ورزش گویا قرار نبود باز نشود. پس از حمید سجادی، مسعود سلطانی‌فر و رضا صالحی‌امیری، این بار نوبت به نصرالله سجادی، سومین وزیر پیشنهادی بود که رأی نیاورد. این مدیر شناخته‌شده ورزش ایران در زمان سرپرستی صالحی‌امیری معاونت ورزش قهرمانی را برعهده داشت. او یک چهره ورزشی بود اما با چراغ قرمز مجلس روبه‌رو شد. صلاحیت سجادی در روز ۱۹ آبان ۱۳۹۲ در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار گرفت. نصرالله سجادی با ۱۲۴ رأی موافق، ۱۰۷ رأی مخالف و ۲۲ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۳ نماینده حاضر موفق به کسب رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی نشد و سومین وزیر پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان نیز از راهیابی به کابینه بازماند. در جلسه رأی اعتماد سجادی هم مباحث سیاسی مطرح شد و ظاهرا آن مباحث هم در ناکامی او نقش داشت.
محمود گودرزی؛ از دانشگاه به وزارتخانه
وزارت ورزش رکورد زد. در دوسال‌و‌نیم، پنج گزینه برای وزارت معرفی شدند و چهار نفر رأی نیاوردند، از حمید سجادی قهرمان ملی گرفته تا یک چهره سیاسی مثل رضا صالحی‌امیری. این بي‌‌اعتمادي مجلس موجب شد وزارت ورزش در مدت دو سال و سه ماه یک وزیر و سه سرپرست در رأس خود ببیند. برخی کارشناسان از رویکرد نمایندگان مجلس به مدیریت ورزش انتقاد کردند. دیگر زمانی برای انتخاب وزیر و تکمیل کابینه نمانده بود. آخرین گزینه چهره شناخته‌شده‌ای برای عموم نبود.
محمود گودرزی، چهارمین فردی بود که حسن روحانی برای تصدی وزارت ورزش انتخاب کرد. گودرزی ریاست دانشکده تربیت‌بدنی دانشگاه تهران را برعهده داشت. پس از معرفی او سوابقش مورد بررسی رسانه‌ها قرار گرفت. ریاست فدراسیون تیراندازی و معاونت سازمان تربیت‌بدنی در سوابق گودرزی دیده می‌شد؛ یک مدیر کاملا ورزشی.
مجلس که نه به صالحی‌امیری سیاسی چراغ سبز نشان داده بود و نه به سجادی ورزشی، این بار عادت خود را ترک کرد. در ۲۶ آبان ۱۳۹۲ صلاحیت گودرزی در مجلس مورد بررسی قرار گرفت و وی با کسب ۱۹۹ رأی موافق، ۴۴ رأی مخالف و ۲۴ رأی ممتنع توانست به‌عنوان وزیر ورزش و جوانان از مجلس رأی اعتماد بگیرد.
محمود گودرزی دومین وزیر ورزش ایران لقب گرفت. این‌بار یک مدیر ورزشی به‌عنوان وزیر در ساختمان سئول قرار می‌گرفت. گودرزی هم اما نتوانست دوره ریاست طولانی‌ای بر ورزش داشته باشد. او پس از سه سال کنار رفت.
در زمان وزارت گودرزی ایران در المپیک ٢٠١٦ شرکت کرد و هشت مدال گرفت؛ نتایج به درخشانی لندن نبود اما بازهم رضایت مردم را كسب کرد. گودرزی در دو سال وزارتش سعی کرد با فساد در ورزش مبارزه کند و جلوی ریخت‌وپاش‌ها را بگیرد. با این حال آنچه برای او تبدیل به یک پاشنه آشیل شد حاشیه‌های ورزش به‌ویژه فوتبال بود.
گهگاه چالش‌هایی بین او و جامعه فوتبال به وجود می‌آمد و حتی باعث نارضایتی برخی هواداران می‌شد. به هر ترتیب در ترمیم کابینه دولت یازدهم در ٢٧ مهر ٩٥ اعلام شد که با استعفای محمود گودرزی موافقت شده است. یک روز بعد در تاریخ ٢٨ مهر نصرالله سجادی به‌عنوان سرپرست وزارت ورزش معرفی شد، او دو هفته این سمت را عهده‌دار بود.
مسعود سلطانی‌فر؛ گزینه مطلوب روحانی
سومین وزیر ورزش ایران در ١١ آبان ٩٥ معرفی شد. مسعود سلطانی‌فر که گزینه اول حسن روحانی برای وزارت ورزش و جوانان بود، این‌بار از سد بهارستان عبور کرد. سلطانی‌فر توانست با ۱۹۳ رأی موافق، ۷۲ رأی مخالف و شش رأی ممتنع به سمت وزارت ورزش و جوانان برگزیده شود. معرفی دوباره سلطانی‌فر برای وزارت ورزش و جوانان نشان می‌داد که وزیر مطلوب رئیس‌جمهوری سلطانی‌فر است. در سوابق سلطانی‌فر ١٢ سال استانداری در سه استان مختلف و عضویت در شورای شهر تهران دیده می‌شد.
ضمن اینکه او در مقطعی هم معاون مصطفی هاشمی‌طبا در سازمان تربیت‌بدنی بود. حسن روحانی در سال ٩٢ در دفاع از سلطانی‌فر به او لقب «کامپيوتر ورزش» داد. آنهایی که از نزدیک با سلطانی‌فر برخورد داشته‌اند تأکید می‌کنند اطلاعات او از ورزش در سطح بسیار بالایی است. مشخص است که او همیشه به ورزش علاقه داشته و اشراف خوبی بر اکثر رشته‌ها به‌ویژه کشتی و فوتبال دارد. سلطانی‌فر پس از اینکه در سال ٩٢ نتوانست به وزارت ورزش راه پیدا کند، با سمت معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وارد کابینه شد.
او پس از سه سال حضور در سازمان میراث به وزارت ورزش رسید. سلطانی‌فر در ٩ماهی که در رأس ورزش كشور قرار داشته، تلاش کرد فضای ورزش را آرام کند. تصمیمات هیجانی و بحث‌برانگیز در وزارتخانه دیده نشد، تغییرات هم به صورت تدریجی رخ داد. به نظر می‌رسد دولتمردان نمی‌خواهند اتفاقات گذشته تکرار شود و تصمیمات ورزشی در جامعه التهاب ایجاد کند. صعود ایران به جام جهانی ٢٠١٨ روسیه در زمان وزارت سلطانی‌فر بود.
او سعی کرد در مسیر حضور بانوان در ورزشگاه‌ها هم گام‌های بلندی بردارد. همچنین چندین رشته ورزشی در این دوره در بخش بانوان فعال شدند. سلطانی‌فر دیروز به‌عنوان وزیر پیشنهادی دولت دوازدهم معرفی شد و اگر از مانع رأی اعتماد عبور کند، می‌تواند عمر وزارت ورزش در ایران را به پنج سال برساند و رکوردشکنی کند.
نگاهی سیاسی به ورزش
یکی از معضلاتي كه وزارت ورزش در عمر کوتاه خود داشته، نگاه سیاسی به این وزارتخانه است. در گذشته گفته می‌شد سازمان تربیت‌بدنی حیاط خلوت دولت‌هاست. در این شش سال هم ورزش کم از سیاسیون لطمه نخورد. از همان روز اول حتی تشکیل این وزارتخانه زیر سایه منازعات سیاسی قرار گرفت. در این مدت هفت بار جلسه رأی اعتماد برای گزینه‌های پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان برگزار شد که در چهار بار گزینه‌های پیشنهادی بنا بر دلایل نامعلومی رأی نیاوردند. دلیل این رأی‌نیاوردن‌ها کشمکش‌های سیاسی بین مجلس و دولت بوده و چندان ارتباطی با وزن و کیفیت وزیر پیشنهادی نداشته است.
این بار هم حتی با توجه به عملکرد مطلوب سلطانی‌فر و رأی اعتماد مرتبه قبل او نمی‌توان مطمئن بود او صددرصد از فیلتر مجلس عبور می‌کند. از طرفی موضوع ادغام سازمان تربیت‌بدنی و سازمان ملی جوانان هم معضلی دیگر است. گروهی منتقد وزارت‌شدن ورزش‌اند و گروهی هم منتقد یکی‌شدن سازمان تربیت‌بدنی و سازمان ملی جوانان.
گفته می‌شود این ادغام باعث زیر سایه قرارگرفتن حوزه جوانان شده است. مصطفی هاشمی‌طبا، رئیس پیشین سازمان تربیت‌بدنی یکی از مخالفان وزارت‌شدن ورزش است و اعتقاد دارد حوزه ورزش باید از جوانان جدا شود. این اتفاق شاید در دولت دوازدهم رخ دهد.
۰
