وزن‌کشی سبد صادراتی ایران

آمار ۱۵ قلم کالای صادراتی عمده بدون نفت خام در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری منتشر شد. براساس این آمار، «میعانات گازی»، «گاز طبیعی مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر»، «پروپان مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر»، «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین»، «متانول»، «سنگ‌آهن هماتیت دانه‌بندی با خلوص آهن بیشتر از ۴۰درصد به هم فشرده نشده»، «محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد ممزوج دارای کمتر از ۲۵ درصد کربن»، «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک»، «بوتان مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر»،‌ «پلی‌اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از ۹۴ درصد به جز نوع پودری»،‌ «سایر گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده غیر مذکور در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر»، «اوره حتی به‌صورت محلول در آب»، «اتیلن گلایکول(اتان دی ئول)»، «قیر نفت» و «آهن و فولاد غیر ممزوج به اشکال ابتدایی(غیر از شمش)» اقلامی هستند که در مدت زمان مورد بررسی بیشترین صادرات را به خود اختصاص داده‌اند.

ارزش این ۱۵ قلم کالا معادل ۱۷ میلیارد و ۵۹۱ میلیون دلار و وزن آنها ۶۰ میلیون و ۸۱۴ هزار تن برآورد شده که سهم بیش از ۴۷ درصدی از ارزش و سهم حدود ۵۸ درصدی از وزن کل صادرات کشور از ابتدای امسال تا پایان دی ماه را به خود اختصاص داده است.

وزن‌کشی سبد صادراتی ایران
براساس گزارشی که از سوی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران منتشر شده، صادرات «میعانات گازی» سهم نزدیک به ۱۴ درصدی در وزن و سهم بیش از ۱۵ درصدی در ارزش کل صادرات دارد. صادرات این قلم کالایی در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته هم از لحاظ وزنی و هم ارزشی با افت بیش از ۸ درصدی مواجه بوده است.

«گاز طبیعی مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر» نیز در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری سهم وزنی ۸ درصدی و سهم ارزشی بیش از ۵ درصدی را از کل صادرات به خود اختصاص داده است. البته صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی ۵ درصد و به لحاظ ارزشی بیش از یک درصد افت داشته است. سومین کالا نیز «پروپان مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر» است که توانسته در مدت زمان مورد بررسی، سهم وزنی حدود ۳ درصد و سهم ارزشی بیش از ۳ درصد را به خود تخصیص دهد.

همچنین صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته حدود ۵ درصد در وزن افت و حدود ۲۲ درصد در ارزش رشد داشته است. سهم بیش از ۲ درصدی در وزن و سهم حدود ۳ درصدی در ارزش کل صادرات از ابتدای امسال تا انتهای دی ماه، حاصل صدور «سایر روغن‌های سبک و فرآورده‌ها به جز بنزین» است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با افت وزنی ۵۹ درصدی و افت ارزشی بیش از ۵۱ درصدی مواجه بوده است. صادرات «متانول» نیز توانسته در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری، سهم بیش از ۳ درصدی در وزن و سهم حدود ۳ درصدی در ارزش را از آن خود کند.

بر این اساس، صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با افت حدود ۴ درصدی در وزن و رشد حدود ۳۱ درصدی در ارزش روبه‌رو بوده است. صدور «سنگ‌آهن هماتیت دانه‌بندی با خلوص آهن بیشتر از ۴۰درصد به هم فشرده نشده» نیز سهم وزنی بیش از ۱۴ درصد و سهم ارزشی بیش از ۲ درصد را از کل صادرات به خود تخصیص داده است و نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته افت وزنی ۵/ ۳ درصد و رشد ارزشی بیش از ۴۲ درصد را تجربه کرده است.

سهم صادرات «محصولات نیمه تمام از آهن یا فولاد ممزوج دارای کمتر از ۲۵ درصد کربن» هم به لحاظ وزنی و به لحاظ ارزشی، بیش از ۲ درصد است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته هم در ارزش رشد بیش از ۳۰۰ درصدی را تجربه کرده و هم در وزن با رشد بیش از ۲۸۳ درصدی روبه‌رو بوده است. «پسته‌ها با پوست تازه یا خشک» نیز در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری سهم کمتر از یک درصدی در وزن و سهم بیش از ۲ درصدی در ارزش کل صادرات را به خود اختصاص داده است.

در کارنامه صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، افت بیش از ۳ درصد در وزن و افت حدود ۸ درصد در ارزش ثبت شده است. صادرات «بوتان مایع شده در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر» نیز سهم یک و نیم درصدی در وزن و سهم بیش از ۲ درصدی در ارزش کل صادرات ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری دارد که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته به لحاظ وزنی افت حدود ۷ درصد و به لحاظ ارزشی رشد حدود ۲۰ درصد را به نام خود ثبت کرده است.

«پلی‌اتیلن گرید فیلم با چگالی کمتر از ۹۴ درصد به جز نوع پودری» نیز در مدت زمان مورد بررسی توانسته سهم کمتر از یک درصدی را در وزن و سهم حدود ۲ درصدی را در ارزش کل صادرات به خود تخصیص دهد. بر این اساس، صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، افت بیش از ۲۲ درصدی را به لحاظ وزنی و افت حدود ۱۹ درصدی را به لحاظ ارزشی تجربه کرده است.

«سایر گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده غیر مذکور در ظروف یک هزار سانتی‌متر مکعب و بیشتر» از کل صادرات ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری بیش از یک درصد از وزن و حدود ۲ درصد از ارزش را به خود اختصاص داده است که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته افت بیش از ۳۶ درصدی در وزن و افت ۵/ ۳۹ درصدی در ارزش داشته است. «اوره حتی به‌صورت محلول در آب» نیز توانسته حدود ۳ درصد از کل وزن صادراتی و حدود ۲ درصد از کل ارزش صادرات را در کارنامه صادراتی مدت زمان مذکور به نام خود به ثبت برساند.

درصد تغییرات صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته هم از نظر وزنی رشد حدود ۱۴ درصدی و هم به لحاظ ارزشی رشد ۵/ ۲ درصدی را نشان می دهد. «اتیلن گلایکول(اتان دی ئول)» با سهم کمتر از یک درصدی در وزن و سهم حدود ۲ درصدی در ارزش کل صادرات در ردیف ۱۵ قلم کالای عمده صادراتی در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری قرار گرفته است. آمارها نشان می‌دهد که صدور این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته رشد وزنی حدود ۲۵ درصدی و رشد ارزشی ۶۱ درصدی را تجربه کرده است.

«قیر نفت» هم سهم حدود ۳ درصدی در وزن و سهم بیش از ۵/ ۱ درصدی در ارزش را به خود اختصاص داده است. صادرات این کالا نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، رشد وزنی ۱۳ درصدی و افت ارزشی ۵ درصدی را تجربه کرده است. سهم وزنی بیش از یک درصدی و سهم ارزشی حدود ۵/ ۱ درصدی از کل صادرات نیز حاصل صدور «آهن و فولاد غیر ممزوج به اشکال ابتدایی(غیر از شمش)» در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری است. صادرات این کالا در مدت زمان مذکور نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته نشان می دهد به لحاظ وزنی رشد بیش از ۵۷ درصد و به لحاظ ارزش رشد حدود ۵۷ درصد را در صدور کالای مذکور شاهد هستیم.

سهم ارزشی صادرات به مقاصد عمده
معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی دیگر، ۱۰۰ مقصد صادراتی کالاهای ایرانی را معرفی کرده است. این آمار نشان می دهد که از ۱۰۰ کشور نام برده، تنها ۷ کشور سهم بالاتر از ۲ درصد را در ارزش صادرات دارند و ما بقی دارای سهم کمتری هستند. چینی‌ها مانند ادوار گذشته همچنان با سهم ارزشی بیش از ۲۰ درصد از کل صادرات در صدر جدول قرار دارند. پس از آن امارات با سهم ارزشی حدود ۱۴ درصدی و عراق با سهم ارزشی بیش از ۵/ ۱۳ درصدی در رده‌های بعدی قرار گرفته‌اند. کره جنوبی سهم ارزشی بیش از ۹ درصدی و ترکیه سهم بیش از ۵/ ۸ درصدی را از کل صادرات در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری از آن خود کرده است.

همچنین هند با سهم ارزشی بیش از ۶ درصدی و افغانستان با سهم ارزشی حدود ۶ درصدی توانسته‌اند در جایگاه‌های بعدی قرار گیرند. اما پاکستان و تایلند از کل ارزش صادرات در مدت زمان مذکور، حدود ۲ درصد سهم دارند. اندونزی، عمان، تایوان و ژاپن نیز بیش از یک درصد از کل ارزش صادرات را به خود تخصیص داده‌اند. ترکمنستان، ویتنام،‌هنگ کنگ، ایتالیا، آلمان، جمهوری آذربایجان،سوریه، روسیه، تاجیکستان، کویت، قطر، مالزی و مصر نیز سهم نزدیک به یک درصد از کل صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. اما مابقی کشورها با سهمی کمتر از نیم درصد از کل ارزش صادرات، همچنان مقاصد صادراتی کالاهای ایرانی به شمار می روند.