نمایشگاه یا فروشگاه؟
یکی از اصلی‌ترین مسائل مورد بحث درباره نمایشگاه کتاب این است که بالاخره «نمایشگاه» است یا «فروشگاه»؟ سوالی قدیمی و مناقشه‌برانگیز میان موافقان و مخالفان نمایشگاه که تاکنون جواب مشخصی نیافته است.
کد خبر :
۵۶۴۲۷
بازدید :
۱۴۴۲
محسن آزموده | یکی از اصلی‌ترین مسائل مورد بحث درباره نمایشگاه کتاب این است که بالاخره «نمایشگاه» است یا «فروشگاه»؟ سوالی قدیمی و مناقشه‌برانگیز میان موافقان و مخالفان نمایشگاه که تاکنون جواب مشخصی نیافته است.
منتقدان می‌گویند آنچه در ایران اتفاق می‌افتد، با توجه به معیار‌های جهانی یک نمایشگاه، یعنی زمان و مکانی برای عرضه آخرین محصولات و جدیدترین کتاب‌ها نیست. به نظر آن‌ها در نمایشگاه کتاب تهران، ناشران ریز و درشت، هر چه از بدو خلقت تا زمان حاضر منتشر کرده‌اند را جمع می‌کنند و با الصاق برچسب قیمت جدید، برای فروش عرضه می‌کنند.
نحوه قیمت‌گذاری هم به طریقی است که خدای‌نکرده ناشر محترم با تخفیف مرسوم نمایشگاه ضرر نکند! بعضا حتی مشاهده شده که ناشری در همان هفته‌های منتهی به نمایشگاه، قیمت چاپ جدید را چنان بالا می‌برد که قیمت کتاب مزبور با احتساب تخفیف نمایشگاه، بیشتر از قیمت چاپ قبلی شده است.
از سوی دیگر منتقدان کاربرد فروشگاهی نمایشگاه، آن را به ضرر کتابفروشی‌های کوچک محلی می‌دانند. ایشان می‌گویند مگر به طور سالانه مردم چقدر کتاب می‌خرند که همان تعداد اندک را هم در نمایشگاه تهیه کنند؟ پس کارکرد کتابفروشی‌های کوچک چیست؟
آیا با برگزاری نمایشگاه، اسباب تعطیلی این فروشگاه‌های مظلوم و مغفول را فراهم نمی‌کنیم؟ در مقابل، اما موافقان کاربرد فروشگاهی نمایشگاه می‌گویند اولا چه اشکال دارد ناشران، کتاب‌های قدیمی و نایاب را در نمایشگاه عرضه کنند؟
این‌طور انبوهی از آثار فراموش‌شده بار دیگر مجال عرضه شدن و احتمالا خوانده شدن می‌یابند. ثانیا آن تعداد معدود کتابی که مردم می‌خرند، با جمع شدن نمایشگاه، به کتابفروشی‌های محلی سرریز نمی‌کند و مغازه‌های مذکور، بسته به خلاقیت و قدمت‌شان مشتری‌های ثابت خودشان را دارند.
با نمایشگاه شمار قابل‌توجهی از کسانی که ممکن است در سال یک بار به کتابفروشی نروند، به بهانه برگزاری نمایشگاه سری به آن می‌زنند و حتی اگر کتابی هم نخرند (که می‌خرند)، باز با چند عنوان کتاب آشنا می‌شوند.
البته با افزایش قابل توجه قیمت کتاب از سویی و کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر، به نظر می‌رسد مباحثه بالا سالبه به انتفاء موضوع شده است؛ به عبارت دیگر جیب مردم عملا چنان خالی شده که وقتی به نمایشگاه می‌روند، فقط کتاب‌ها را نگاه می‌کنند و نمی‌توانند کتابی بخرند.
با این حساب نمایشگاه هم به کارکرد «اصلی» و «واقعی» اش چنان که منتقدان می‌گویند، برگشته و همه آسوده‌خاطر شده‌اند.
۰
