چگونه "زندگی زیباست"؟

«خطر لو رفتن داستان فیلم وجود ندارد!»

بنینی: می‌خواستم زیبایی زندگی را در بدترین شرایط به مردم نشان بدهم.

روبرتو بنینی در صحنه‌ای از فیلم "زندگی زیبا است"

فرادید | آشنایی بسیاری از ایرانی‌ها با " زندگی زیباست " به‌خاطر رقابت این فیلم با "بچه‌های آسمان" است. زندگی زیباست فیلمی از روبرتو بنینیِ کمدین است که جایزه اسکار غیر انگلیس زبان را در هفتادویکمین دوره اسکار از چنگ بچه‌های آسمانِ مجید مجیدی در آورد.

اما این اتفاق باعث شد خیلی از ایرانی‌ها به تماشای این فیلم ایتالیایی بنشینند. علاقه‌مندان سینما بعد از سال‌ها هنوز این فیلم را به یکدیگر معرفی کنند و از جرئیات صحنه‌هایش می‌گویند؛ از لبخند‌هایی که در طول ۲ ساعت تماشای فیلم زدند و احتمالا اشک‌هایی که ریخته‌اند.

مخاطب یکی از سایت‌های نقد فیلم می‌نویسد «خیلی سال پیش دیدمش، ولی صحنه‌ها دقیقا در خاطرم مونده. کمتر فیلمی اینطور در ذهن میمونه» .

مخاطب دیگری می‌گوید: «این فیلم رو من ۱۲ سال پیش از یکی از کانال‌های آلمان دیدم. آلمانی نمیدونم، ولی فیلم همون بار اول توی ذهنم برای همیشه نقش بست»!.

از این فیلم به عنوان یکی از بهترین کمدی‌های تاریخ سینمای جهان نام برده می‌شود. در سال‌های اولیه اکران کاندید بیش از پنجاه جایزه از جشنواره‌های مختلف جهانی شد و هنوز مورد تحسین مخاطبان، منتقدان و جشنواره‌های جهانی است.

زندگی زیباست life is beatifull

محصول ۱۹۹۷

مدت: ۱ ساعت و ۵۷ دقیقه

امتیاز در " آی ام دی بی ": ۸.۶ از ۱۰

کارگردان: روبرتو بنینی

بازیگران: روبرتو بنینی، نیکولتا براسچی، جورجو کانتارینی، جوستینو دورانو، هورست بوخهولتس

جوایز:
برنده اسکار: بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان، بهترین نقش اول مرد (روبرتو بنینی)، بهترین موسیقی (نیکولا پیوانی)

نامزد اسکار:
بهترین کارگردانی، بهترین تدوین، بهترین فیلمبرداری، بهترین فیلمنامه‌ی اورجینال

فیلم با این جملات آغاز می‌شود: این یک داستان ساده است، اما بازگو کردن آن کار ساده‌ای نیست. مثل تمام داستانها، این ماجرا پر است از غم‌ها و شادی‌ها…

داستان فیلم:
فیلم در دوران جنگ جهانی دوم می‌گذرد. "گوئیدو"ی یهودی (با بازی بنینی ) برای کار به شهر می‌رود و در آنجا با دختری آشنا می‌شود که قصد ازدواج با شخص دیگری دارد. او تمام سعی خود را می‌کند که قلب دختر را تسخیرکند. سرانجام آن‌ها ازدواج می‌کنند. اما این زوج و پسرشان به یک اردوگاه کار اجباری تبعید می‌شوند. اما گوئیدو نمی‌خواهد پسرش طعم جنگ را بچشد پس وانمود می‌کند که همه این کار‌ها فقط یک بازی است برای بدست اوردن یک جایزه.

بنینی در گفتگویی راجع به قصدش از ساختن فیلم می‌گوید: «می‌خواستم زیبایی زندگی را در بدترین شرایط به مردم نشان بدهم».

شخصیت فیلم حرف‌های خشن افسران نازی را به قوانین بازی‌ای که خودش خلق الساعه بوجود آورده، تبدیل می‌کند. انگار دنیای دیگری می‌سازد پر از شوخی و خنده و انرژی.

شخصیت اصلی فیلم زندگی زیبا است حرف‌های خشن افسران نازی را به قوانین بازی‌ تبدیل می‌کند.

گوئیدو با یک آرزو، همه چیز را تغییر می‌دهد؛ چیزی را غیب می‌کند و باعث دور ماندن آلمانی‌ها از "جاشوا"(پسرش) می‌شود، انگار که او قدرتی ماورائی دارد!

گوئیدو به ما درس می‌دهد؟
بر خلاف نیمه اول فیلم که سرگرم‌کننده، عاشقانه و جذاب است، نیمه دوم فیلم نمایشگر تلخی‌های زندگی تازه‌تشکیل گوئیدو است. اما شخصیت اصلی گوئیدو اینجاست که خودش را نشان می‌دهد.

گوئیدویی که کارگردان فیلم در گفتگویی با گاردین او را الگوی خودش می‌داند! «من دوست دارم شبیه گوئیدو باشم، او به عنوان یک مرد و یک پدر الگوی من است».

در شرایط جدید گوئیدو نه تنها از دیدگاه شوخ و شنگش دست نمی‌کشد بلکه با استقامت بیشتر برای حفظ بنیان خانواده‌اش مبارزه می‌کند.

به تمسخر گرفتن همه آنچه برای دیگران منفی یا تلخ به نظر می‌رسد، ویژگی است که بنینی آن را تا به آخر بعنوان بزرگترین مؤلفه فیلم به نمایش می‌گذارد.

یکی از مخاطبان در مورد احساسش از فیلم می‌نویسد «فیلم همه چیز‌های مادی که برای ما بزرگ کردند رو دست می‌اندازه و مسخره نشون میده و در عوض چیز‌هایی که شاید ما بهش بی توجهیم رو به زیبایی جلوه میده».

خود کارگردان در این مورد می‌گوید: «بهترین وسیله برای نفی یک موضوع، به استهزا گرفتن نکات غیر معقول آن است». «وقتی که به من می‌گویند کمدی نمی‌تواند تلخی و غم را توصیف کند و تراژدی و فاجعه را به تصویر بکشد، من ناراحت و آزرده خاطر می‌شوم».

نیمه دوم فیلم "زندگی زیبا است " تلخی‌های زندگی تازه‌تشکیل گوئیدو را نشان می‌دهد.

به اعتقاد منتقدینی که محتوای فیلم را بررسی کرده‌اند گوئیدو نماینده انسانی نیست که اکنون در جهان حضور دارد، بلکه او نماد انسانی است که باید در این دنیا وجود داشته باشد. شاید در زندگی سخت و کُشنده‌ی ما آدمیان، این شوخ و شنگی و این دیگرگون جلوه دادنِ محیط برای لذت بردنِ بیشتر، کمک کند تا زندگی بهتری داشته باشیم.

با چه فیلم‌هایی مقایسه می‌شود؟
فهرست شیندلر : تشبیه "زندگی زیبا است" به فهرست شیندلر بخاطر نشان دادن رفتار نازی‌ها با یهودیان در جنگ جهانی دوم است. برخی از مخاطبان هم با دید سیاسی به ساخت این فیلم نگاه کرده ان و و آن را " مظلوم نمایی" یهودیان دانسته اند. اما خود بنینی می‌گوید: «شخصیت اصلی فیلم من یک یهودی است، که البته خودش هم خیلی به یهودی بودنش توجه ندارد»!

فارست گامپ : تشبیه به زندگی زیباست بخاطر نمایش امید در هر دو فیلم است.

فیلم‌های چارلی چاپلین: خود بنینی فیملش را متاثر از فیلم‌های چارلی چاپلین می‌داند. به گفته او «هر چیزی که کمدین‌ها انجام می‌دهند، به طور مسقیم یا غیر مستقیم، وام گرفته از چارلی چاپلین است. این فیلم علاوه بر دیکتاتور بزرگ به فیلم بچه (چارلی و پسر) نیز ارتباط دارد. زیرا این داستان محافظت از یک بچه است».