رادیکالیسم مانی حقیقی در "خوک"
«خوک» واقعیت سینمای ایران است؛ واقعیتی شیرین، اما سمی، مانی حقیقی در این فیلم به دنبال چیستی‌های سینمای ایران می‌گردد، پرسشی که نه به درستی مطرح می‌شود و نه راه حلی برای آن وجود دارد، چرا که سینما مسئول اتفاقات اجتماعی سیاسی پشت پرده خود نیست و فقط می‌تواند نسبت به فضایی که برای مخاطب ساخته می‌شود پاسخگو باشد و در زمینه‌های حاشیه‌ای هیچ مسئولیتی ندارد.
کد خبر :
۵۷۲۸۸
بازدید :
۲۳۴۲
مانی حقیقی، کارگردان و لیلا حاتمی، بازیگر فیلم خوک
علی رفیعی وردنجانی | «خوک» واقعیت سینمای ایران است؛ واقعیتی شیرین، اما سمی، مانی حقیقی در این فیلم به دنبال چیستی‌های سینمای ایران می‌گردد، پرسشی که نه به درستی مطرح می‌شود و نه راه حلی برای آن وجود دارد، چرا که سینما مسئول اتفاقات اجتماعی سیاسی پشت پرده خود نیست و فقط می‌تواند نسبت به فضایی که برای مخاطب ساخته می‌شود پاسخگو باشد و در زمینه‌های حاشیه‌ای هیچ مسئولیتی ندارد.
حقیقی می‌خواهد با سینما بازی کند، اصلا دوست دارد همکاران خود را به تمسخر بگیرد؛ چه در این اثر چه در آثاری مانند «پنجاه کیلو آلبالو» و «اژد‌ها وارد می‌شود».
بیشتر بخوانید:
مهم نیست برای اثری فرش قرمز پهن می‌کنند و از عوامل آن در ژست‌های مختلف عکس برمی دارند، مهم این است که آنچه ارائه داده می‌شود، از نظر بعد جغرافیایی دارای پتانسیل مناسب برای ارائه در یک جشنواره خارجی باشد؛ متاسفانه این اثر حتی در جغرافیای شهری و منطقه‌ای تهران نیز قابل تحمل نیست.
چرایی فیلم
در فیلم «خوک» چه اتفاقی قرار است رخ دهد؟ آیا فیلمساز می‌خواهد مخاطب را وارد چالش حاشیه‌ای سینمای ایران کند؟ آیا قرار است داستان فیلمسازی که لغو مجوز شده و از نظر احساسی درحال سرکوب شدن والسودان - - - دور در دو ۔ اور است و در اوضاع نابسامان روحی روانی به سر می‌برد، پیگیری شود؟
«خوک» مانی حقیقی واقعیت سینمای ایران است؛ واقعیتی شیرین، اما سمی.
آیا مولف می‌خواهد با این اثر نقدی بر نقدینگی سینما در مواجهه با مسائل موجود در خود ارائه دهد و عوامل را ناتوان در بیان آن برشمرد؟
و پرسش‌هایی از این دست که نشانی از سردرگمی روایت و آشفتگی شخصیت پردازی در این اثر دارد و طبیعتا فیلمنامه‌ای که پیرنگ مشخصی برای پرداخت نداشته باشد، نمی‌تواند اثری سینمایی ارائه دهد.
گریم لیلا حاتمی در صحنه ای از فیلم "خوک"
چگونگی فیلم
طراحی صحنه و لباس به طرز ناجوانمردانه‌ای غیرقابل باور است. سینما می‌تواند از عنصر اغراق در تصویر استفاده کند، اما به شرطی که این اغراق بصری همراه و همتراز متن باشد و از آن پیشی نگیرد. نه پوشش حسن، قهرمان فیلم، به جذابیت دراماتیک اثر کمک کرده و نه استعاره‌هایی را که از خودنمایی هنرپیشگان به نمایش می‌گذارد، می‌توان باور کرد.
پس جایی که تصویر چیزی جدا و یا فراتر از متن ارائه می‌دهد نمی‌توان سینمایی دید و سینمایی نتیجه گیری کرد.
بیشتر بخوانید:
رادیکالیسم به شیوه حقیقی
رادیکالیسم موجود در فیلم هیچ ارتباطی با کاراکتر‌های اثر ندارد. این آبژه به خودی خود دغدغه‌های شخصی حقیقی را در برخورد با شیوه ساخت فیلم در ایران مطرح می‌کند، اما توانایی برقراری دیالوگ با عناصر را ندارد و تنها در حد دیالکتیک باقی می‌ماند.
به عنوان مثال می‌توانیم به فیلم «هشت و نیم» فلینی گریزی بزنیم که در آنجا فیلمساز با همه استیصال به وجود آورده در فیلمنامه می‌خواهد تاثیر شرایط روحی روانی را بر مخاطب بیش از عنصر داستان فعال نگاه دارد، اما مخاطب در فیلم مانی حقیقی به جای آنکه مستأصل باشد، دچار بیگانگی با متن می‌شود و این از ناآگاهی وی خبر نمی‌دهد بلکه این وظیفه کارگردان است که اول مخاطب را از چیستی و چرایی داستان خود آگاه کند سپس گره متنی را ارائه دهد.
پس حقیقی نه با حسن کسمایی به آنچه در ذهن خود می‌پروراند نزدیک شده و نه با یقه خیلی باز حسن معجونی.
بوق ممتد
مارتین اسکورسیزی می‌گوید: برای آنکه باور کنم در پلان‌های دونفره اکت‌ها و احساسات به درستی برداشت شده اند، چشم‌ها را می‌بندم و تنها به صدایی که از بازیگران در هدفون می‌پیچد گوش می‌کنم.
این جمله به معنای آن است که بازیگر باید در بیان دیالوگ‌ها چندین برابر سایر عناصر بازیگری دقت نظر داشته باشد چرا که این دیالوگ است که در آخرین لایه‌های ذهنی مخاطب رسوخ می‌کند. در این اثر دیالوگ‌ها گاه در خدمت دوربین قرار می‌گیرند و گاه به نظریه‌ای تک عنصر از راوی بدل می‌شوند پس نمی‌توان حتی با یکی از آن جمله‌های خوش پوش فیلم ارتباط معنایی درستی برقرار کرد.
انفجار
ما می‌خواهیم فیلم ببینیم تاحالمان خوب شود. حتی فیلم‌های ترسناک و غمگین هم می‌توانند حالمان را خوب کنند؛ تنها باید مضامین سینمایی در خور یک مخاطب ایرانی را ارائه دهند چرا که نه به مخاطب مربوط می‌شود که پشت این پرده چه می‌گذرد و نه از دست وی کاری برای حل آن بر می‌آید. سینما گود مقدس ارتباطات فرهنگی و هنری است پس نباید آنچه را که خود نمی‌پسندیم به دیگران نمایش دهیم.
خوک
بازیگران: حسن معجونی، لیلا حاتمی، لیلی رشیدی، پریناز ایزدیار، سیامک انصاری
نویسنده و کارگردان: مانی حقیقی
مدیر فیلمبرداری: محمود کلاری
خلاصه داستان: حسن خشمگین است. او مدتی است موفق به فیلم ساختن نشده. ستاره محبوبش می‌خواهد با کارگردانان دیگر همکاری کند. همسرش دیگر عاشقش نیست. مزاحم جذابی او را هرجا می‌رود تعقیب می‌کند. از همه بدتر، قاتلی در سطح شهر مشغول کشتن کارگردانان سینمای ایران است، اما حسن را نادیده گرفته. حسن رنجیده است: آیا او مهمترین فیلمساز این شهر نیست؟ پس چرا قاتل تحویلش نمی‌گیرد؟ وقتی در شبکه‌های اجتماعی تهمت عجیبی به حسن زده می‌شود، او ناچار می‌شود برای اعاده حیثیتش نقشه هوشمندانه‌ای بکشد.
بیشتر بخوانید:
منبع: روزنامه هفت صبح
۰
