چه بر سر کودکان اعضای فرانسوی داعش می‌آید؟

فرادید | پدربزرگ‌ها و مادربزرگهای بچه‌های فرانسوی جنگجویان گروه داعش پیگیر بازگرداندنشان از سوریه و عراق هستند. اما سوالی که می‌پرسند این است که چرا دولت اینقدر کند عمل می‌کند؟

به گزارش فرادید به نقل از بی‌بی‌سی ، اتباع فرانسوی بیش از هر کشور غربی دیگری در خاورمیانه حضور دارند. در نوامبر 2017، تخمین زده می‌شد که 700 تبعۀ فرانسه هنوز در عراق و سوریه در کنار داعش می‌جنگند.

گفته شده که نزدیک به 2000 فرانسوی در طول درگیری‌ها برای پیوستن به داعش عازم منطقه شده‌اند.

بعلاوه، بیش از 500 کودک زیر 18 سال در منطقه هستند که ده‌ها تن از آنها در اردوگاه پناهندگانی در شمال سوریه که توسط نیروهای کرد متحد فرانسه اداره می‌شود، نگهداری می‌شوند.

چند سال قبل، ملانی، دختر شانتال (اسم مستعار است)، با او تماس گرفت و گفت که با شوهر مسلمانش و دو بچۀ یکی 5 ساله و یکی کوچکتر در سوریه هستند. او ظاهراً به دلایل مذهبی تصمیم به رفتن به آنجا گرفته بود.

شانتال می‌گوید: "من گفتم، سوریه چه غلطی می‌کنی؟ باورم نمی‌شود. هیچکس بچه‌هایش را با خودش به منطقه جنگی نمی‌برد."

همزمان با تشدید جنگ و نزدیک شدن نیروهای ائتلاف به قلمروی داعش، این خانوادۀ جوان به همراه بچه‌هایشان که حالا سه تا شده بودند، نگران جانشان شدند.

شانتال می‌گوید: "دامادم با من تماس گرفت و گفت که اوضاع خیلی خطرناک است و بچه‌ها باید برگردند."

"من به آنها گفتم که خودشان را تسلیم کردها کنند؛ وزیرخارجۀ فرانسه گفت که این بهترین گزینه است. قضیه مال یک سال پیش است و من منتظرم که آنها را پس بگیرم. ولی نمی‌دانم که آیا چنین خواهد شد؟"

شانتال جزو گروهی از خانواده‌هاست که از دولت فرانسه می‌خواهند تا بچه‌ها و نوه‌هایشان را بازگرداند.

اوایل سال جاری میلادی، لودریان، وزیر خارجۀ فرانسه گفت که اگرچه جنگجویان فرانسوی بزرگسال بازداشت در صورت محاکمه خواهند شد، اما قضیۀ کودکان متفاوت است. او گفت: "می‌خواهیم مطمئن شویم که می‌توانیم آنها را به کمک صلیب سرخ به فرانسه بازگردانیم."

لودریان

تا به حال، 77 کودک فرانسوی که اکثرشان زیر 8 سال هستند، از عراق و سوریه بازگردانده شده‌اند.

همۀ این بچه‌ها تحت نظر روانپزشکان، مددکاران اجتماعی و نیروهای امنیتی هستند. طبق دستورالعملهای نخست‌وزیر، پایان قطعی‌ای برای بعضی از اشکال نظارتی، در نظر گرفته نشده است.

موریل دومنک، مسئول برنامۀ تندروی‌زدایی از کودکان بازگشته، می‌گوید که مسئولان فرانسه از خود می‌پرسند: "آیا اینها قربانی هستند یا خطرناک؟"

"آنها قربانی تصمیم والدینشان هستند، اما ممکن است خطرناک باشند. ما نمی‌دانیم در آنجا چه بر سر آنها رفت هاست. احتمالاً شاهد اتفاقات هولناکی بوده‌اند."

موریل دومنک

بازگرداندن فرزندان حامیان داعش، در فرانسه مسئله‌ای حساس است. دادستان پاریس، آنها را به خاطر خطری که متوجه فرانسه می‌کنند، "بمب‌های ساعتی" توصیف کرده است.

از زمان سقوط پایگاه داعش در رقه، در اکتبر 2017، شمار کودکانی که به فرانسه بازگردانده می‌شوند، بسیار افت کرده و به وضعیت قطره چکانی رسیده است.

تخمین می‌زنند که 40-50 مادر فرانسوی و فرزندانشان حالا در اردوگاه‌هایی که کردها مسئولیت اداره‌شان را برعهده دارند، نگهداری می‌شوند. خویشاوندان آنها می‌گویند، دولت حداقل چنین شهروندانی را باید به راحتی بازگرداند.

مسئولان کرد خواهان فرستادن آنها به کشورهای خود هستند و مقامات ایالات متحده از دولتهای متحد خود خواسته تا شهروندان بزرگسالشان را در کشورهای خود محاکمه کنند، چرا که این موضوع "وظیفۀ کردها نیست".

اما ندیم حوری، از دیده‌‎بان حقوق بشر، می‌گوید، در رابطه با مناطق تحت تسلط کردها در شمال سوریه، مشکلی وجود دارد.

او می‌گوید که سیاست فرانسوی‌ها این است که بزرگسالها در همانجا محاکمه شوند، اما مسئولان فرانسوی نمی‌گویند که اگر کردها نخواهند محاکمه را انجام دهند یا اصلاً قانونی برای اینکار نداشته باشند، چه خواهد شد.

ندیم حوری می‌گوید: "اگر بخواهم به سیاست فرانسوی‌ها لطف کرده باشم، باید بگویم که سیاستی سردرگم دارند، چرا که از نظر سیاسی نمی‌خواهند خود را درگیر تصمیم‌گیری در این موضوع کنند."

همۀ شهروندان فرانسوی در اردوگاه‌ها، خواهان بازگشت به خانه نیستند. و مسئولان فرانسوی به این موضوع اشاره می‌کنند که در مناطق تحت تسلط کردها، حضور کنسولی ندارند. اما ندیم حوری، که از این کمپ‌ها دیدن کرده است، می‌گوید که در این کمپ‌ها هم بازجویان آمریکایی و هم بازجویان اروپایی حضور دارند.

ما چند بار از وزارت خارجه خواستیم تا پاسخگوی سوالات ما باشد، اما آنها خواست ما را رد کردند.

اوضاع در اردوگاه‌ها مناسب نیست: گزارشهایی از موارد سل و نگرانی‌های در رابطۀ آزار جنسی وجود دارد. شانتال می‌گوید که ملانی و بچه‌هایش هنوز در اردوگاه زندگی می‌کنند و نوه‌اش هر روز دچال حمله‌های آسمی می‌شود.

او می‌گوید که دکتری به آنها گفته که برای درمان باید به فرانسه بازگردند، اما هیچکس نمی‌تواند، آنها را بیرون بیاورد.

او می‌گوید: "آنها می‌خواهند بگذارند که آنها در آنجا بمیرند، چرا که افکار عمومی راضی به بازگشت آنها ندارد. اما نوه‌های بمب ساعتی نیستند."

بازگشت شهروندانی که فرانسه به چشم "دشمن" بهشان نگاه می‌کند، مسئله‌ای حساس در کشوری است که بارها قربانی حملات جهادی شده است.