چیزهای ترسناکی که این روزها در بازار موبایل میبینید و میشنوید، کم نیستند. گوشی موبایل ۲۶ میلیون تومانی خودش به تنهایی کافی به نظر میرسید، اما حالا دو سه روزی است که میگویند همین گوشیهای گرانقیمت را هم جیره بندی کرده اند. چه خبر است؟ چطور چنین چیزهایی ظرف همین مدت کوتاه جلوی چشممان اتفاق افتاده است؟
ماجرا از کجا شروع شد؟
سهمیه بندی یا جیره بندی موبایل چند ساعت پس از آن روی زبانها افتاد که مهدی محبی رئیس اتحادیه صنف دستگاههای مخابراتی و ارتباطی و لوازم جانبی تهران در گفتگو با خبرگزاری فارس اعلام کرد فروشندگان موبایل از ابتدای همین هفته شیوهای جدید را برای فروش گوشی در نظر گرفته اند.
در این خبر آمده بود هر کاربر با کد ملی مشخص، تنها مجاز به خرید یک عدد گوشی است. همچنین خریدار باید شخصا همراه با کارت ملی و سیمکارت ثبت شده توسط همان کدملی برای تحویل گوشی به نمایندههای فروش موبایل مراجعه کند. ضمن اینکه هنگام خرید آدرس و کدپستی مشتری چک شده و با اطلاعات کارت بانکی و کارت ملی او مطابقت داده میشود.
بازار ملتهب امروز هم سرش درد میکند برای حاشیه. خیلی زود در شبکههای اجتماعی موضوع را دست گرفتند و با آن شوخی کردند. بعضیها هم عصبانی شدند. این دسته افراد میگفتند مشکل بازار موبایل گرانی بدون ضابطه قیمت هاست، اما مسئولان به جای نظارت و کنترل قیمت ها، با استفاده از چنین روشهایی برای کاربران و خریداران محدودیت ایجاد میکنند.
خرید موبایل تنها با کارت ملی
دروغ چرا؟ قضیه از همان ابتدا بعید به نظر میرسید. برای همین سراغ چند تا فروشنده گوشی در بازار رفتیم. خودتان که بهتر میدانید این روزها جازدن خودتان به اسم خریدار کار سختی است. سر و رویتان را که برانداز کنند زود میفهمند دروغ میگویید. در پایان عملیات غیر ممکن متوجه شدیم فروشندهها آنقدرها هم که گفته میشود سخت گیری نمیکنند. تقریبا بیشترشان از خریدار تنها کارت ملی طلب میکنند. چرا؟ کارت ملی به چه دردی میخورد؟
دلیل سختگیریهای جدید
تلفن را بر میداریم و شماره مهدی محبی رئیس اتحادیه صنف دستگاههای مخابراتی و ارتباطی و لوازم جانبی تهران را میگیریم. به محض گفتن اولین جمله متوجه میشود دلیل تماس مان چه بوده. ظاهرا در همین یکی دو روز مسئله حسابی سر و صدا کرده است.
محبی میگوید آنچه با عنوان شرایط جدید فروش گوشیهای موبایل مطرح شده، آنقدرها جدی نیست. با این حال پاس سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندهها در میان است. به نظر شما سازمان حمایت چه کاری میتواند با شماره ملی و کارت ملی و سیمکارت من و شما داشته باشد؟
مهدی محبی میگوید برای اینکه اطمینان پیدا کنیم که گوشی موبایل بعد از پشت سر گذاشتن مراحل ثبت سفارش واردات، پرداخت گمرکی و در گذر از سیستم توزیع و پخش قطعا به دست مصرف کننده میرسد، سازمان حمایت از فروشندهها خواسته است یک سری نکات را رعایت کنند.
در فروشگاهها چه میگذرد؟
وارد یک فروشگاه شیک در مجتمع بزرگ پایتخت میشوم. صاف میروم سراغ iPhone XSMax فروشنده به استقبالم میآید. چند ثانیه بعد قند خونم میافتد، چون میفهمم گوشی تازه اپل با حافظه ۶۴ گیگابایتی ۲۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است!
کمی زمان میبرد تا به خودم مسلط شوم. از فروشنده میپرسم این حرفهایی که درباره کارت ملی و سیمکارت میزنند حقیقت دارد؟ میگوید قانون است و چارهای نیست. باید بعد پرداخت هزینه، حتما گوشی را باز کنم و یک کارت ملی تحویل بدهم تا بتوانند گوشی را برایم رجیستر کنند.
به عنوان خریدار برای تست گوشی، همچنین باید سیمکارتی همراه داشته باشم که به اسم خودم ثبت شده است. این حرف را در فروشگاههای دیگر تکرار میکنند. فروشنده و خریدار تقریبا راه دیگری پیش روی خود نمیبینند. سامانه همتا که وظیفه رجیستری گوشیها را بر عهده دارد و هیچ موبایل و تبلت و وسیله سیمکارت خور دیگری نمیتواند بدون اجازه اش در شبکه مخابراتی کشور روشن شود، فعلا تمام راهها را بسته است.
اهدف سامانه همتا از سختگیریها
مهدی محبی میگوید تصمیم، تصمیم سازمان حمایت است که به وارد کنندهها و فروشندههای موبایل دیکته شده است. سختگیریها مال این است که اطمینان پیدا کنند گوشی موبایل حتما به دست خریدار میرسد.
سامانه همتا گوشیهای موبایل را از لحظه ورود به کشور دنبال میکند. نشان میدهد از کجا آمده اند. کی واردشان کرده و چه نوع دلاری را با کدام قیمت برای واردات آن به کار برده است. سامانه همتا در آخرین مرحله هم ول کن داستان نیست.
عوض اینکه گوشیهای رسمی در جایی پنهان شوند و بعدها با قیمت بیشتر سر و کله شان پیدا شود، سامانه تا لحظه آخر دنبال شان میکند. اگر کارت ملی و سیمکارت تحویل دهید و گوشی را باز کنند و همانجا کارهای رجیستری را جلوی چشم تان انجام دهند، خیالشان راحت میشود که شما مصرف کننده نهایی هستید.
راهکار کسانی که میخواهند موبایل هدیه بدهند
بیایید فرض کنیم گوشی موبایل را برای هدیه میخواهید. در این صورت سخت با سامانه همتا به دردسر میخوریم، نه؟ فروشندهها میگویند چارهای نیست. به هر حال خریدار باید اسم و مشخصات خودش را در سامانه ثبت کند و با پرداخت پول آن را رجیستر شده تحویل بگیرد. دست بر قضا از اینجا به بعدش کاملا ساده است. فروشندهها توصیه میکنند بعد از فعال کردن گوشی، هنگام تحویل آن به صاحب اصلی (کسی که برایش گوشی را خریده اید) از منوی همتا گزینه تغییر مالکیت را شماره گیری کنید. بقیه کار به سادگی آب خوردن و مثل برق و باد انجام میشود.
آزمون صداقت از فروشندگان موبایل
به مهدی محبی میگوییم مشکل بیشتر مردم گرانی موبایل هاست. اینکه مجبورند در همین وضعیت فعلی هم با قیمتی بالا دست به خرید بزنند. میگوید در حال حاضر واردات مختل شده است. بخشی از وارد کنندهها درگیر زندان و دادگاه هستند و بخشی دیگر کناره گرفته اند.
در چنین وضعیتی راه برای دسته دیگری از واردکنندگان باز شده که میروند از دوبی، با خودشان موبایل را به شکل مسافری وارد کشور میکنند. از آنجا که این کار خرج زیادی دارد، برای واردکنندهها خرید گوشی ارزان به صرفه نیست. برای همین همه شان سراغ آیفون و موبایلهای گرانقیمت میروند؛ موبایلهایی که هر دستگاه شان دست کم یک تا ۵، ۱ میلیون تومان سود تضمین شده داشته باشد.
در این شرایط چه توقعی دارید؟ مشخص است که موبایلهای ارزانقیمت کم میشوند و استطاعت خرید این مقدار محدود گوشی وارد شده به شیوه مسافری را هم نداشته باشیم. با این حال محبی به مردم توصیه میکند حتما قبل از خرید یک آزمون صداقت برگزار کنند. این آزمون کاملا ساده و کم خرج است.
فرقی نمیکند قصد دارید چه موبایلی بخرید. از فروشنده بخواهید بدون باز کردن پلمب گوشی IMEA آن را در اختیارتان بگذارد. اگر این کد را برای سامانه همتا با شماره *۷۷۷۷#ارسال کنید، پیغامی برایتان ارسال میشود که نشان میدهد گوشی موبایل با کدام ارز به داخل ایران راه پیدا کرده است. اگر ارز دولتی دریافت کرده باشد، نباید قیمت آن خیلی زیاد باشد.
منبع: هفت صبح