رمزگشایی از تورم واقعی مهرماه
مرکز آمار در گزارش خود به سه عدد ۷ درصد، ۳۲ درصد و ۱۳ درصد اشاره کرده است. کدام یک از این عددهانشان دهنده سرعت تغییرات قیمت کالا و خدمات در این مدت به حساب میآیند؟ رسانههای نزدیک به دولت احتمالا ترجیح میدهند، عدد ۷.۱درصد را تیتر کنند که کوچکتر است. در عوض مخالفان دولت قطعا به بزرگی عدد ۳۲.۸درصد عشق میورزند. حالا که این چیزها را فهمیدیم، برویم سر اصل مطلب و ببینیم به گواه گزارش مرکز آمار چه بر سرمان آمده است.
کد خبر :
۶۳۸۶۹
بازدید :
۱۷۸۶
مرکز آمار میگوید از شهریور تا مهر امسال، مردم تورم ۱، ۷درصدی را متحمل شده اند. خیلیها با شنیدن این خبر زود عصبانی میشوند و عدد تورم اعلامی را به گرانی چیزهایی که از سوپرمارکت و بقالی و میوه فروشی میخرند، ربط میدهند، اما باید بدانید عددی که هر ماه به عنوان تورم اعلام میشود در حقیقت میانگین سرعت تغییر قیمتها است و بستگی دارد رسانهای که خبر را منتشر کرده، عدد تورم مربوط به کدام بازه زمانی را برای شما برجسته کرده باشد.
مثلا اگر تغییرات تورم را نسبت به ماه قبل یعنی شهریورماه در نظر بگیریم، تورم ۱، ۷ خواهد بود. حالا اگر آن را در مقایسه با مهرماه پارسال درنظر بگیریم چطور؟ شاید باور نکنید، اما عدد تورم به ۳۲. ۸ درصد میرسد. این یعنی خانوارها در کل کشور نسبت به مهرماه پارسال، به طور میانگین کالاها و خدمات را ۳۲.۸ درصد گرانتر خریده اند. به این عدد تورم نقطه به نقطه میگویند. با این حال عدد سومی هم به نام تورم سالانه وجود دارد که در مهر امسال ۱۳۰۴درصد برآورد شده است.
معمولا به محض اعلام تورم خیلیها از آن ایراد میگیرند، اما بهتر است بدانید همین گزارش مرکز آمار میگوید، مهرماه امسال تنها در گروه خوراکیها شاهد رشد ۴۵ درصدی قیمتها نسبت به مهرماه سال گذشته بوده ایم و مقایسه تورم مهر امسال و مهر پارسال در گروه دخانیات ما را به عدد ۱۶۵ درصد میرساند. هنوز قضیه کمی گیج کننده به نظر میرسد. پس بیایید جزئیات گزارش مرکز آمار را باهم قدم به قدم بررسی کنیم و به تحلیل درستی از آنچه رخ داده برسیم.
چرا عدد تورم عجیب و غریب است؟
گزارش مرکز آمار در مورد تغییرات قیمت کالاها یک مفهوم علمی است. پس نباید آن را دست کم گرفت. آنها هرماه این گزارش را منتشر میکنند و میگویند قیمتها به طور متوسط در سراسر کشور چطور تغییر کرده است. اگر به نقش کلمههای به «طور متوسط» و «سراسر کشور» دقت کنید، متوجه میشوید که این گزارش روی میانگین قیمتها متمرکز است.
همچنین در گزارش کالاها و خدمات را گروه بندی میکنند. به عنوان مثال وقتی میگویند تورم در گروه پوشاک و کفش فلان مقدار افزایش پیدا کرده، یعنی بازهم میانگین گرفته اند. به طور معمول حدود ۱۲گروه کالایی در این گزارش مورد بررسی قرار میگیرد. از خوراکیها و آشامیدنیها گرفته تا دخانیات، پوشاک و کفش، مسکن و آب و برق و گاز و ... مبلمان و لوازم خانگی، بهداشت و درمان، حمل ونقل، ارتباطات، تفریح و فرهنگ، آموزش، هتل و رستوران و...
هر کدام از این گروهها یک ضریب اهمیت دارند. به عنوان مثال ضریب اهمیت گروه مسکن حدود ۳۵ است. برای خوراکیها و آشامیدنیها ضریب اهمیت ۲۶ در نظر گرفته شده، اما ضریب اهمیت دخانیات ۵۹صدم است. حالا در مهرماه امسال که میزان رشد تورم در گروه مسکن در مقایسه با مهر قبل ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده، ولی شاهد تورم ۱۶۵ درصدی در گروه دخانیات بوده ایم، این ضریب اهمیت است که در نهایت باعث میشود میانگین نهایی تورم عددی متفاوت باشد.
چرا در گزارش تورم عددهای متفاوتی وجود دارد؟
مرکز آمار عدد تورم را به سه شکل اعلام میکند؛ تورم یک ماهه که تغییرات قیمتها را با ماه قبل اعلام میکند، عدد دوم به مقایسه تغییرات قیمتها از مهر پارسال تا مهر امسال اختصاص دارد و به آن تورم نقطه به نقطه میگویند و بالاخره عدد سومی که تغییرات قیمت دوازده ماهه منتهی به ماه جاری، نسبت به دوازده ماه منتهی به «مدت مشابه سال قبل» را بررسی میکند و به آن تورم سالانه گفته میشود.
هرسه این عددها کاملا با هم تفاوت دارند. مثلا در آخرین گزارش مرکز آمار که مربوط به مهر امسال میشود، رسانههای نزدیک به دولت احتمالا ترجیح میدهند، عدد ۷.۱درصد را تیتر کنند که کوچکتر است. در عوض مخالفان دولت قطعا به بزرگی عدد ۳۲.۸درصد عشق میورزند. حالا که این چیزها را فهمیدیم، برویم سر اصل مطلب و ببینیم به گواه گزارش مرکز آمار چه بر سرمان آمده است.
گزارش اخیر در مورد تورم یک ماهه مهر چه میگوید؟
اولین عدد تورم اعلام شده در گزارش جدید که عدد کوچکتر است، وضعیت قیمتها را با یک ماه پیش مقایسه میکند. این عدد به شکل کلی ۷.۱ درصد است.
اما مقایسه تغییرات قیمتها در مهرماه امسال نسبت به شهریور نشان میدهد، بیشترین رشد با ۲۳درصد شامل حال دخانیات شده است. اگر خاطرتان باشد در این مدت خبرهای زیادی درباره گرانی سیگار شنیدیم. ارتباطات با رشد . ۶ .۱۷درصدی در رتبه بعدی قرار گرفته. در مهرماه امسال خرج و مخارج گروه تفریح و فرهنگ به طور متوسط حدود ۱۵ درصد بیشتر از ماه قبل شده و برای آموزش باید 14.5 درصد بیشتر هزینه پرداخت میکردید.
در گروه مبلمان و لوازم خانگی شاهد افزایش تورم به میزان ۱۲ درصد بوده ایم. با این حال ضریب اهمیت این گروه حدود چهار است. در گروه کالا و خدمات متفرقه شاهد رشد حدود ۱۰ درصدی قیمتها بوده ایم. خوراکیها با سرعت هشت درصد گران شده اند و تورم برای گروه پوشاک و کفش ۳ .۷درصد بوده است. در بخش هتل و رستوران شاهد افزایش تورم به میزان ۵ .۶درصد بوده ایم و قیمتها در گروه مسکن به طور متوسط پنج درصد افزایش پیدا کرده است.
مجموع قیمت مسکن، اجاره بها، خدمات تعمیرات و هزینه قبضهای خدماتی آب و برق و گاز و... است که تکلیف تورم در گروه مسکن را روشن میکند. هر سه. مورد اول در مهرماه تورم ۷. ۴ درصدی را تجربه کرده اند. تورم گروه بهداشت و درمان و همچنین حمل ونقل در مهرماه به ترتیب ۴.2. درصد و ۲. ۲ درصد برآورد شده است.
مقایسه تورم نقطه به نقطه در مهر ماه نشان دهنده چه چیزی است؟
ممکن است عدد 32.8 درصد در گزارش تورم مهر چشم خیلیها را بگیرد. این عدد از مقایسه تغییرات قیمتها در مهرماه امسال و مهرماه سال گذشته به دست آمده است و حتی به عنوان مفومی دهن پرکن به اسم تورم نقطه به نقطه هنوز یک عدد میانگین است.
از این منظر دخانیات یا همان سیگار خودمان از پارسال تا الان ۱۶۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. در گروه تفریح و فرهنگ شاهد تورم نقطه به نقطه ۶۰درصدی هستیم و در گروه مبلمان و لوازم خانگی تورم نقطه به نقطه به ۵۳درصد میرسد.
سیگار از پارسال تا الان ۱۶۵ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است
اگر در پاییز پارسال خیلی از سفر خارجی تان لذت نبرده اید، احتمالا خیلی آدم قدرشناسی نیستید. این طور که پیداست فعلا نباید سمت بازار لوازم خانگی هم برویم. رتبه چهارم تورم تورم نقطه به نقطه، به گروه خوراکیها تعلق دارد.
اعضای این گروه در مجموع با سرعت متوسط ۴۵ درصد از دیوار راست گرانی بالا رفته اند. تورم تورم نقطه به نقطه گروه کالا و خدمات متفرقه در این مدت ۴۴ درصد بوده و برای ارتباطات ۴۴ درصد است. پوشاک و کفش با ۳۵درصد، حمل ونقل، هتل و رستوران به ترتیب با ۳۳درصد و ۲۵ درصد در رتبههای بعدی تورم نقطه به نقطه قرار دارند. در این مدت همچنین با تورم نقطه به نقطه ۲۱ درصدی گروه آموزش، تورم ۲۰ درصدی مسکن و ۱۹ درصدی بهداشت و درمان روبه رو بوده ایم.
از مقایسه تورم سالانه مهر چه میفهمیم؟
عدد تورم سالانه نشان میدهد، قیمتها به طور متوسط از مهر ۹۶ تا مهر ۹۷ چقدر نسبت به بازه مهر ۵۶ تا مهر ۹۶ تغییر کرده است. در حالت کلی تورم سالانه در مهر امسال ۱۳.۴ درصد برآورد شده است. با این حال تورم سالانه دخانیات ۴۷ درصد است. مرکز آمار تورم سالانه گروه تفریح و فرهنگ را ۱۸ درصد و تورم گروه کالا و خدمات متفرقه را در این بخش ۱۷ درصد اعلام کرده است.
در گروه خوراکی و آشامیدنی با تورم سالانه ۱۶. ۸ درصدی روبه رو بوده ایم. همچنین تورم سالانه گروه مبلمان و لوازم خانگی، آموزش، پوشاک و کفش، حمل ونقل، مسکن، بهداشت و درمان و هتل و رستوران به ترتیب ۱۶ درصد، ۱۳ درصد، ۱۲درصد، ۷. ۱۱ درصد، ۱۱درصد، 10.9 درصد،۵ .۱۰. درصد و 10.4 درصد محاسبه شده است.
در رتبه آخر هم گروه ارتباطات به چشم میخورد که تورم سالانه آنها در مهر ۹۷ از طرف مرکز آمار ۱۰ درصد برآورد شده است.
منبع: روزنامه هفت صبح
۰