دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان

فرادید | در دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان می‌خوانیم:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‌

«اللهمّ قوّنی فیهِ علی إقامَةِ أمْرِکَ واذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکْرِکَ و أوْزِعْنی فیهِ لأداءِ شُکْرَکَ بِکَرَمِکَ واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ و سِتْرِکَ یا أبْصَرَ النّاظرین»

«خدایا نیرومندم نما در آن روز به بپا داشتن فرمانت، و بچشان در آن شیرینی یادت را، و مهیا کن مرا در آن روز برای انجام سپاسگزاریت، به کرم خودت نگهدار مرا در این روز به نگاه داریت و پرده پوشی خودت،‌ای بیناترین بینایان.»

شرح و تفسیر دعا
اللَّهُمَّ قَوِّنِی فِیهِ عَلَی إِقَامَةِ أَمْرِکَ

خدایا مرا قدرت بده که امر تو را اقامه کنم. این چه امری است که می‌خواهیم آن را اقامه کنیم؟ در واقع امر الهی در سطح جامعه است و اشاره به حکومت و ولایت معصوم (ع) یا هر درجه‌ای از درجاتی که در حکومت الهی قائل هستیم می‌باشد.

در قرآن آمده است " وَ أَمْرُهُمْ شُوری‏ بَیْنَهُم‏، آیه ۳۸ سوره مبارکه شوری" اشاره به زندگی اجتماعی دارد، گاهی امر الهی و اقامه امر خدا، به زندگی فردی مربوط می‌شود، خدایا این قدرت را به من بده که بتوانم امر تو را اقامه کنم؛ کلمه " قوّنی " معمولا در جایی گفته می‌شود که انسان یک چیزی دارد و می‌خواهد آن را تقویت کند، در حالی که درباره انسان‌ها و هر موجود عالم امکان، نمی‌توان گفت که او چیزی دارد و حال می‌خواهد تکمیلش کند پس این اشاره به این مطلب دارد: که خدایا تو اصل و حقیقتی به ما داده‌ای و از تو می‌خواهیم که تکمیل کننده و تقویت کننده‌اش را هم خود عطا کنی.

آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز چهارم ماه مبارک رمضان درباره «اللهمّ قوّنی فیهِ علی إقامَةِ أمْرِکَ» می‌گوید: خدایا به من قوه بده تا در ماه رمضان بتوانم به خوبی عبادت و امر تو را اطاعت کنم، عبادت قوه می‌خواهد و قوه عبادت غیر از قوه جسمانی است.

امام علی (ع) نمی‌توانست نان خشک را بشکند؛ اما قلعه خیبر را فتح کرد، پرسیدند که یا علی (ع) تو شجاعی و قلعه خیبر را فتح کردی، چگونه است که نمی‌توانی نان خشک را بشکنی؟ و در پاسخ فرمود: «فتح قلعه خیبر به قوه روحانی بود که متفاوت از قوه جسمانی است. قوه ولایت و قوه روحانی و قوه ولایتی با قوه بدن فرق دارد و من قوه بدن ندارم.» ممکن است شخصی ۶۰ سال سن داشته باشد؛ اما قوه عبادتش از جوانان بیشتر باشد.

باید دعا کنیم که در ماه رمضان خدا به ما قوه عبادت عطا کند، در دعای کمیل هم آمده که خدایا قوه بده به من با جوارحم در خدمت تو باشیم؛ و أَذِقْنِی فِیهِ حَلاَوَةَ ذِکْرِکَ
خدایا به ما شیرینی ذکر خودت را بچشان؛ این دعا از دعا‌های بسیار مهم است، اساس زندگی انسان و سعادت او در وصل به حضرت حق است؛ او کمال مطلق است و هر موجودی با هر درجه‌ای که به ذات احدیت وصل می‌شود، به کمال رسیده است.

یکی از تجلّیّات وصل به ذات حضرت احدیت، در مقام مناجات و ذکر است؛ اگر شخص از این مناجات و ذکر لذت ببرد نعمت بسیار بزرگی است، چون می‌تواند به راحتی ادامه دهد.

گاهی انسان تعجب می‌کند وقتی می‌شنود افرادی بوده‌اند رکوع ایشان یک شب طول می‌کشیده، درباره برخی از صحابه ائمه (ع) وارد شده است که یک شب در رکوع بودند و می‌گفتند " هذه لیلة الرکوع، این شب رکوع است" و شبی دیگر در سجده بودند و می‌گفتند "هذه لیلة السجدة؛ این شب سجده است" و انسان تعجب می‌کندکه این‌ها چگونه بوده اند؟

ایشان از مناجات با حضرت حق لذت می‌بردند، درباره یکی از بزرگان نقل شده است که او می‌گفت برای من سئوال بود که چگونه چنین چیزی ممکن است تا اینکه شبی با توجه ذکر " سبحان الله العظیم و بحمده " گفتم و لذت بردم، دو مرتبه گفتم، بیشتر لذت بردم و ادامه دادم، این نعمت؛ نعمت بسیار بزرگی است و این دعا را زیاد بخوانیم.

وَ أَوْزِعْنِی فِیهِ لِأَدَاءِ شُکْرِکَ بِکَرَمِکَ

خدایا به کرمت به من توفیق اداء شکرت را بده. شکر یعنی اینکه نعمت‌هایی که خداوند تبارک و تعالی به من داده است را درست و بجا مصرف کنم؛ در مسیر طاعت و بندگی‌اش استفاده کنیم نه در راه معصیت و نافرمانی.

اینکه چشم به نامحرم نگاه نکند شکر چشم است؛ اگر گوش از آواز حرام و غیبت دوری بکند، شکر گوش سالم است؛ زبان هم اگر غیبت نکند شکر زبان کرده‌ام.‌ای خدایی که از همه کسانی که نظر می‌کنند، تو بصیرتر هستی؛‌ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حق خودت و به ستر خودت.

«واحْفَظنی فیهِ بِحِفظْکَ وسِتْرِکَ»

خدایا در این ماه رمضان من را از انجام گناه حفظ کن، مردم این را می‌خوانند، اما معنی‌اش را نمی‌دانند، باید این دعا برای مردم معنا شوند. روایت است که اگر گناه بو داشت، دو نفر پیش هم نمی‌نشستند و اگر مردم از عیب هم با خبر بودند، کسی مرده‌ای را دفن نمی‌کرد.

آیت‌الله مجتهدی تهرانی می‌گوید: ایمان هم «بو» دارد. پیامبر اسلام (ص) وارد خانه شد و گفت: «من بوی اویس را می‌شنوم»، اویس، چون مادرش اجازه نداده بود، منتظر نماند تا پیامبر (ص) به مدینه باز گردد؛ اما بوی خوشش در منزل پیامبر (ص) مانده بود.

قدیم همه مردم زیبا بودند، چون همه اهل نماز شب بودند و چهره‌ای نورانی داشتند، اما الآن، چون نماز شب نمی‌خوانند، چهره‌ها به زیبایی گذشته نیست.
یَا أَبْصَرَ النَّاظِرِین‌ای خدایی که از همه کسانی که نظر می‌کنند، تو بصیرتر هستی؛‌ای خدایی که از همه بیناتر هستی به ما توفیق بده که ما در ماه رمضان گناه نکنیم به حفظ خودت و به ستر خودت.

هنگامی که انسان به خداوند توکل نموده و امور خود را به خداوند بسپارد آنگاه است که خداوند او را از تسلط یافتن شیطان بر او حفظ می‌نماید و هنگامی که انسان از وسوسه‌های شیطانی محفوظ بماند دیگر گناهی از او سر نخواهد زد و دیگر آن که خداوند ستارالعیوب است یعنی عیوب انسان‌ها را که سرچشمه از خطا و گناهان آنان دارد، می‌پوشاند.

مگر اینکه انسان خود پرده دری نموده و بر اثر اصرار بر گناه و خطا، عیوب خود را برای دیگران آشکار سازد، پس در این روز از خداوندی که بیناترین بینایان است و بر اعمال ما نظارت دارد می‌خواهیم که ما را از انجام گناهان و پرده دری گناهان محفوظ بدارد.