تأترها لاکچری شدند؛ بینوایان تأتر نروند!
چندی است با نمایشها و قیمتهای بالای آنها در عرضه تاتر مواجهایم. در آستانه اجرای نمایش «بینوایان» مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد گفته که قیمت بلیت نمایش «بینوایان» باید کاهش یابد.
کد خبر :
۶۳۴۳۵
بازدید :
۹۶۲۲
فرادید l نمایش موزیکال «بینوایان» با کارگردانی حسین پارسایی در تالار تازه تاسیس «تهران رویال هال» در هتل اسپیناس پالاس با ظرفیت ۲۵۰۰ نفر به صحنه رفت. پارسا پیروفر در نقش «ژان والژان»، سحر دولتشاهی در نقش «مادام تناردیه»، اشکان خطیبی در نقش «ماریوس»، نوید محمدزاده در نقش «بازرس ژاور»، پریناز ایزدیار در نقش «فانتین»، هوتن شکیبا «موسیو تناردیه»، امیرحسین فتحی «آنجلراس»، دلوین ذبیحی «کودکی کوزت»، سحر ستوده و باران احصایی در نقش «بزرگسالی کوزت»، حنانه آجرلو «اپونین»، پریسا دلفانی و شقایق کفیلی در نقش «بزرگسالی اپونین» و محمد شاکری و پارسا طلایی در نقش «گاوروش» در پروژه «بینوایان» حضور دارند. بیش از ۳۰۰ هنرمند در این نمایش نقشآفرینی میکنند.
با شروع پیشفروش بلیط نمایش بینوایان، موج اعتراضات و انتقادات به قیمت این تاتر آغاز شد، ولی با وجود این آرا فروش این نمایش به زودی سولد اوت (تمام) شد. این نمایش موزیکال است و به دلیل حضور ارکسر بسیار بزرگ قیمت آن به مراتب از نمایشهای غیرموزیکال بیشتر است.
نمایش موزیکال بینوایان به کارگردانی حسین پارسایی از ۲۰ آبان ۹۷ به روی صحنه رفت. از این کارگردان سال گذشته نمایش موزیکال «الیور توریست» عرضه شد که با اقبال زیادی مواجه شد. اجرای نمایش بینوایان در رویان هال هتل اسپیناس پالاس و حضور زیاد ایفاکنندگان نمایش و ارکستر بزرگ که حدودا ۳۰۰ نفر هستند باعث بالا رفتن قیمت بلیط این نمایش شد. بهای بلیط این نمایش به صورت رسمی بین ۵۵- ۱۸۵ بود، ولی در بازار آزاد قیمتهای نجومی عجیبی را ایجاد کرد.
به دلیل بالا بودن قیمت بلیط بسیاری از خریداران جایگاههای گرانقیمت، دنبالکنندگان اصلی تاتر نبودند. این ادعا را میتوان با نظرهای منعکس شده در شبکههای اجتماعی ثابت کرد. کیفیت نمایش به نسبت نمونههای قبلی موزیکال و غیرموزیکال ارائه شده متوسط بود، ولی از آنجایی که بسیاری از تماشاگران نمونههای بهتری را مشاهده نکرده بودند ذائقه تاتری آنها پایین بود و به کیفیت ارائه شده راضی بودند.
ازدحامی شبیه به فاجعه منا
۲۵۰۰ نفر تماشاگر تاتر بینوایان برای بازرسی بلیط در مقابل ورودی جمع شده بودند. این در حالی بود که مطمئنا همگی ترافیک سنگینی را پشت سر گذاشته و نگران دیر رسیدن در ازدحام آزاردهنده قرار گرفتنتد. این تجمع طوری بود که به دلیل فشار جمعیت بازرسی متوقف شد و بدون چک بلیط بسیاری از افراد وارد تالار شدند. این اتفاق در حالی بود که از اجرای نمایش دو هفته میگذشت و دستاندرکاران چندین شب این تعداد جمعیت را تجربه کرده بودند! ساعت شروع نمایش ساعت ۷:۳۰ بود که به بعد از ساعت ۸ رسید. بینظمیهای شروع اجرا، هدایت جمعیت و توزیع بروشور توهینآمیز و آزاردهنده بود.
فریادهایی که جای اپرا عرضه شد
نمونهای بسیار موفق از تاتر موزیکال کنسرت آنسامبل اپرای تهران با عنوان «اشکها و لبخندها» به سرپرستی هادی قضات است. در این اجرا کلیه بازیگران از اپراکاران بسیار خبره بودند و مخاطب در وجد کیفیت آنچه میشنید مبهوت میماند. شایان ذکر است برای تهیه این آثار گاهی گروه یک سال را به تمرین میگذراند و حتی کودکان با مهارت بسیار بالا اپرا را اجرا میکنند.
در بینوایان تماشاگر صدای بازیگران را از طریق میکروفون میشنود و این رابط صوتی اجرا و کیفیت صدا را تحت تاثیر قرار میدهد. در ثانی حتی بازیگران مشهور نیز به جای اجرای اپرا فریاد میزدند و در حین دیالوگ تپق و اشتباههای زیادی داشتند.
نمایشی استوار بر دیالوگ
بینوایان پارسایی در سالن بسیار بزرگی اجرا شد که تماشاگران مستقر در بالکنهای اول و دوم چندان چیزی از لباس و گریم نمیدیدند. از آن جایی که مانیتوری نیز برای مخاطبان تعبیه نشده بود بیشتر تماشاگران میتوانستند از روی صدا نمایش را دنبال کند.
شعرهایی که برای این داستان سروده شده بود بسیار بیمایه و سبک بودند. اغلب وزن و قافیه نداشتند و به کمک لحن و موسیقی میشد آنها را شعر به حساب آورد.
چون دیالوگها شعرگونه بودند و نویسندگان سعی کرده بودند داستان را منظوم کنند درباره غنای معنایی متن نمیتوان قضاوت کرد، ولی فارسی زبانی که با شعر آشنا هستند هم از شنیدن این دیالوگها احساس میکرد دست کم گرفته شده و نویسندگان برای موزون کردن دیالوگها تلاش لازم را نکردهاند.
بیشتر آنچه عرضه میشد، اجرایی همراه با موسیقی بود که در آن بیشتر حرکات موزون دیده میشد تا تاتر. از معدود صحنههایی که مخاطب شاهد تاتر بود جلوی خانه شهردار و صحنه مبارزه او با رئیس پلیس و صحنه عروسی کوزت بود. در باقی صحنهها بازیگران اشعاری سطحی را با موسیقی فریاد میزدند.
دکوری بزرگ، ولی غیرمتحرک
سالن اصلی تاتر شهر، وزارت کشور و تالار وحدت امکانات دکور خوبی دارند. مخاطبان پیگیر تاتر طراحیهای صحنه خوبی را پیشتر از این، دیدهاند. نمایشهایی، چون «میسیسیپی نشسته میمیرد» نمونهای موفق در نمایشهای اخیر است. دکور بینوایان در ۳ طبقه طراحی شده بود. طبقه سوم را گروه موسیقی پر کرده بودند.
طبقه دوم چندان استفاده مفید و دلالتمندی نداشت و به دلیل زیاد بودن بازیگران در بسیاری از صحنهها افرادی که نقش خاصی نداشتند و در روند داستان تغییری ایجاد نمیکردند در طبقه دوم میایستادند و حرکاتی بی محتوا ارائه داده یا با بازیگران اصلی همنوایی میکردند.
غیر از معدودی از صحنهها که دکور تغییر میکرد مخاطب اغلب با دکور ثابت مواجه میشد. برای ایجاد فضای مهمانخانه تنادردیه، خانه ژانوانژان، نبرد مبارزان و چند صحنه دیگر بخشهایی از دکور تغییر کرد.
مخاطب اگر داستان بینوایان را نمیدانست با پیگیری صحنههای این نمایش در جریان داستان قرار نمیگرفت. این تاتر برشهایی از بخشهای مهم رمان Les Misérables ویکتور هوگوست که با محوریت موسیقی اجرا میشود. موسیقی این کار فرآیند حرکت شر به خیر، بی عدالتی به عدالت، بطلان به حقیقت، شب به روز، جهنم به بهشت و از هیچ به خدا است.
دوستداشتنیترین خانواده تناردیه
در این نمایش سحردولتشاهی و هوتن شکیبا خانواده تناردیه را اجرا میکردند بازی این دو بسیار خوب و زیبا بود به طوری که نظر و کشش مخاطب را به سمت خود جلب میکرد.
ژانوانژان خسته
با اینکه سابقه کاری پارسا پیروزفر بسیار شایان توجه است و او از بهترینهای نمایش به حساب میآید در این تاتر او بارها اشتباه کرد و نوبت دیالوگ خود را اشتباه گفت. گویا ژان وان ژان از ناعدالتی خسته بود و به نوعی به بینوایان اعتراض داشت.
غیر از معدودی از صحنهها که دکور تغییر میکرد مخاطب اغلب با دکور ثابت مواجه میشد. برای ایجاد فضای مهمانخانه تنادردیه، خانه ژانوانژان، نبرد مبارزان و چند صحنه دیگر بخشهایی از دکور تغییر کرد.
مخاطب اگر داستان بینوایان را نمیدانست با پیگیری صحنههای این نمایش در جریان داستان قرار نمیگرفت. این تاتر برشهایی از بخشهای مهم رمان Les Misérables ویکتور هوگوست که با محوریت موسیقی اجرا میشود. موسیقی این کار فرآیند حرکت شر به خیر، بی عدالتی به عدالت، بطلان به حقیقت، شب به روز، جهنم به بهشت و از هیچ به خدا است.
دوستداشتنیترین خانواده تناردیه
در این نمایش سحردولتشاهی و هوتن شکیبا خانواده تناردیه را اجرا میکردند بازی این دو بسیار خوب و زیبا بود به طوری که نظر و کشش مخاطب را به سمت خود جلب میکرد.
ژانوانژان خسته
با اینکه سابقه کاری پارسا پیروزفر بسیار شایان توجه است و او از بهترینهای نمایش به حساب میآید در این تاتر او بارها اشتباه کرد و نوبت دیالوگ خود را اشتباه گفت. گویا ژان وان ژان از ناعدالتی خسته بود و به نوعی به بینوایان اعتراض داشت.
این سالن فقط بلیطهای گران ندارد، کمترین نوشیدنی در این هتل بهایه بالایی دارد و شاید قشر تاتری و هنری، که قشر متوسط جامعه را تشکیل میدهند، با قیمتها و هزینههای این گونه آشنا نباشند.
پس از آغاز پیش فروش بلیطهای نمایش بینوایان، عباس صالحی، وزیر ارشاد در توئیتی نوشت: «تئاتر لاکچری تیر خلاص به این هنر مردمی است. اداره کل هنرهای نمایشی با هماندیشی و همیاری خانه تئاتر، حریم صحنه را از آن مصونیت دهد»
نمایش اعتراف
خرداد سال پیش نمایش اعتراف با بازی شهاب حسینی و علی نصیریان به روی صحنه رفت. آن روزها خبر فروش بازار آزاد بلیطهای این نمایش بسیار جنجالی شد.
به دلیل همزمانی سریال شهرزاد و حضور شهاب حسینی و علی نصیریان در کنار هم در آن سریال و این تاتر استقبال زیادی برای تماشای این اثر ایجاد شد. جایزه کن شهاب حسینی هم به اجرای این نمایش نزدیک بود. افرادی برای خرید اعتراف داوطلب بودند که شاید کمتر دنبال تاتر بودند! این نمایش شبهای پر هیجان و شلوغی را رقم زد.
خرداد سال پیش نمایش اعتراف با بازی شهاب حسینی و علی نصیریان به روی صحنه رفت. آن روزها خبر فروش بازار آزاد بلیطهای این نمایش بسیار جنجالی شد.
به دلیل همزمانی سریال شهرزاد و حضور شهاب حسینی و علی نصیریان در کنار هم در آن سریال و این تاتر استقبال زیادی برای تماشای این اثر ایجاد شد. جایزه کن شهاب حسینی هم به اجرای این نمایش نزدیک بود. افرادی برای خرید اعتراف داوطلب بودند که شاید کمتر دنبال تاتر بودند! این نمایش شبهای پر هیجان و شلوغی را رقم زد.
اعتراف سومین حضور شهاب حسینی در تاتر بود. این نمایش داستان جنایتکاری مزدور (شهاب حسینی) بود که برای اعتراف نزد کشیش (علی نصیریان) به کلیسا میرود. تماشاگر در طول نمایش متوجه میشوید این قاتلِ جنایتکار پسر کشیش است که دوران کودکی بدی را سپری کرده و بارها مورد آزار قرار گرفته است. وی برای انتقام گرفتن از پدر که موجب مرگ مادرش شده است به سراغ کشیش آمده است.
بلیط این نمایش به صورت رسمی ۴۰، ۵۰ و ۶۰ هزار تومان بود،، ولی در بازار آزاد قیمت آن ۲۰۰ و ۳۰۰ هزار تومان بود و شگفتآور اینکه یک شب بلیط این نمایش یک میلیون تومان در بازار آزاد به فروش رسید!
نمایش «اعتراف» به کارگردانی شهاب حسینی پس از ۷۳ اجرا، با احتساب فروش شبی حدودا ۲۸ میلیون تومان، به فروشی دو میلیاردی دست پیدا کرده است.
بلیط این نمایش به صورت رسمی ۴۰، ۵۰ و ۶۰ هزار تومان بود،، ولی در بازار آزاد قیمت آن ۲۰۰ و ۳۰۰ هزار تومان بود و شگفتآور اینکه یک شب بلیط این نمایش یک میلیون تومان در بازار آزاد به فروش رسید!
نمایش «اعتراف» به کارگردانی شهاب حسینی پس از ۷۳ اجرا، با احتساب فروش شبی حدودا ۲۸ میلیون تومان، به فروشی دو میلیاردی دست پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید: استبداد سلبریتیها
کنسرت نمایش سی
مرداد ۹۶ هم نمایش «سی» با همکاری همایون شجریان و سهراب پورناظری در کاخ سعدآباد اجرا شد. این کنسرت نمایش، بر اساس سه داستان از داستانهای شاهنامه - زال و رودابه، رستم و اسفندیار و رستم و سهراب- با نویسندگی «نغمه ثمینی» و دراماتورژی «امیرحسین ماحوزی» از پانزدهم مرداد ماه روی صحنه رفت. کارگردانی این اثر را «علی اصغر دشتی» برعهده داشت و بازیگرانی، چون سحر دولتشاهی، مهدی پاکدل، امیر جدیدی و صابر ابر در آن نقشآفرینی کردند.
بلیط این نمایش هم از ۲۵ تا ۱۹۵ هزار تومان به صورت رسمی و تا ۴۰۰-۵۰۰ هزار تومان به صورت آزاد به فروش رسید.
با احتساب قیمت گرانترین و ارزانترین بلیت و تعداد تماشاگران میتوان گفت: پروژه «سی» به فروشی ۱۱ میلیاردی دست پیدا کرده است.
نمایش الیور توئیست
آذر سال ۹۶، نمایش موزیکال الیور توئیست به اجرا درآمد. به گفته خود عوامل، این نمایش اقتباسی از رمان دیکنز و آهنگسازی لیونل بارت بود.
بلیط این نمایش از ۴۰ تا ۱۴۰ هزار تومان بود. البته قیمت بلیط در شبهای بعد کمتر شد و به ۹۵ هزار تومان رسید. گویا این کاهش بها به دلیل همکاری تالار وحدت برای در اختیار گذاشتن سالم تمرین بوده است. با وجود قیمت زیاد این نمایش، به نسبت دیگر تاترهای که معمولا ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان در سال گذشته بود، استقبال از این اثر هم به دلیل حضور سوپراستارهای سینما بالا بود.
با احتساب قیمت گرانترین و ارزانترین بلیت و تعداد تماشاگران میتوان گفت: پروژه «سی» به فروشی ۱۱ میلیاردی دست پیدا کرده است.
نمایش الیور توئیست
آذر سال ۹۶، نمایش موزیکال الیور توئیست به اجرا درآمد. به گفته خود عوامل، این نمایش اقتباسی از رمان دیکنز و آهنگسازی لیونل بارت بود.
بلیط این نمایش از ۴۰ تا ۱۴۰ هزار تومان بود. البته قیمت بلیط در شبهای بعد کمتر شد و به ۹۵ هزار تومان رسید. گویا این کاهش بها به دلیل همکاری تالار وحدت برای در اختیار گذاشتن سالم تمرین بوده است. با وجود قیمت زیاد این نمایش، به نسبت دیگر تاترهای که معمولا ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان در سال گذشته بود، استقبال از این اثر هم به دلیل حضور سوپراستارهای سینما بالا بود.
در این نمایش مهناز افشار و نویدمحمدزاده حضور داشتند. البته در شبهای بسیاری به جای نوید محمدزاده سعید چنگیزیان حضور داشت. محمدزاده در روزهای اول به دلیل حضور در جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک حضور نداشت. او در این جشنواره نامزد بازیگرى مرد برای "بدون تاریخ بدون امضا " را داشت. در بعضی از شبها هم به جای مهناز افشار ستاره پسیانی نقشآفرینی میکرد. با وجود جایهجایی هنرپیشگان قیمت این شبها کمتر نبود! این موضوع باعث دلخوری بعضی از تماشاگران شده بود.
بازار آزاد این نمایش هم داستانهای بسیاری داشت. به صورت رسمی میشد در سایتهایی مثل «دیوار» فروش آزاد این نمایش را با قیمتهای ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان دید. البته باید هزینه ساخت این نمایش موزیکال در حجم وسیع را در نظر گرفت. این نمایش موزیکال با جمعیت هنرمندان زیاد پروژه گستردهای بود که بهای بلیطها را از حالت طبیعی دیگر نمایشها خارج کرد.
مورد عجیب دیگر تمام شدن بلیطها در ثانیههای اول بود. پس از باز شدن سایت و آغاز فروش، خریدار بلیط در همان لحظات اول نیز بلیطهای ردیفهای اول را غیرقابل خرید مییافت. اسپانسر برنامه هم برای این موضوع راهکاری نداشت و این گونه بود که داستان خریدهای اینترنتی ماشین و موارد مشابه در حوزه سینما و تاتر هم راه یافت.
کارگردان این اثر هزینه ساخت آن را دو و نیم میلیارد اعلام کرد و گفت که فروش بلیط هزینه ساخت را جبران کرد. آمار دقیقی از فروش این نمایش وجود ندارد!
نمایش میسیسیپی نشسته میمیرد
سال ۹۵ نیز نمایش «میسیسیپی نشسته میمیرد» با کارگردانی همایون غنیزاده و اجرای ویشکا آسایش، سجاد افشاریان و بابک حمیدیان مرزهای فروش را جابجا کرد و در مدت یک ماه اجرا توانست فروشی در حدود ۲ میلیارد تومان داشته باشد و عنوان پرفروشترین اجرای سال ۹۵ را به دست آورد. این نمایش به زودی در سال ۹۷ اجرا خواهد شد، البته به جای بابک حمیدیان بهرام افشاری در این تاتر حضور خواهد داشت.
تغییر جایگاه مخاطبان تاتر و کاهش کیفیت آثار
تاتر هنری مردمی است رابطه مستقیم هنرمند و مخاطب باعث نزدیکی این دو میشود و مخاطب این هنر همیشه از طرفداران فرهیخته و فرهنگی جامعه بودهاند.
تغییر در ساخت و کیفیت آثار نمایشی، دکورهای بزرگ، هنرمندان زیاد، ترکیب نمایش و موسیقی زنده و عوامل دیگر باعث شده در سالهای اخیر با افزایش نامتعارف بهای بلیط مواجه باشیم، امری که شاید باعث کاهش مخاطبان همیشگی تاتر و حضور مرفهان در این عرصه شود. تغییر طبقه اجتماعی مخاطبان شاید در نگاه اول امری بیاهمیت به نظر رسد، ولی در نگاه کلان میتواند به تغییر سلیقه هنری و کاهش کیفیت آثار نمایشی بیانجامد.
وقتی مخاطب تاتر پیشینه تاریخی و اطلاعات هنری نداشته باشد از هنرمند و دستاندرکاران نیز انتظار کیفیت و غنای هنری ندارد و در طول زمان این موضوع میتواند به ساختار این شاخه هنری آسیب برساند.
۰