آل کاپون؛ شاهزاده گنگسترها

در فرهنگ لغت از «گنگستر» به‌عنوان فردی بزهکار یاد شده است که عضو یک گروه یا همان «گنگ» جنایتکار است و ذیل آن به شکل سازمان‌یافته اقدام به قانون‌شکنی می‌کند. این واژه ابتدا در ایالات متحده باب شد و معمولا برای توصیف تبهکاران آمریکایی به کار می‌رفت، هر چند امروزه معنای جهانشمول‌تری یافته است.

در تاریخ از دوران رکود اقتصادی دهه ٢٠ و سال‌های منع مصرف الکل (از ١٩٢٠ تا ١٩٣٣) به‌عنوان ماه عسل گنگستریسم در آمریکا یاد شده است. از چهره‌های سرشناس یا به‌اصطلاح ستاره‌های دنیای بزهکاری و خلاف در این دوران می‌توان به بانی پارکر و کلاید بارو تشکیل‌دهنده گروه تبهکاری «بانی و کلاید» با تخصص سرقت از بانک‌ها، پمپ‌های بنزین، رستوران‌ها و غیره، «جان دیلینجر» سارق شهیر آمریکایی با رکورد دستبرد به ٢٤ بانک، «فرانک کاستلو» از پدرخوانده‌های قدرتمند مافیا در خاک آمریکا معروف به نخست‌وزیر مافیا، «جان گوتی» اداره‌کننده یکی از ٥ خانواده مافیایی نیویورک و... اشاره کرد.

اما به راستی اگر قرار باشد از بین همه این افراد که اکثر قریب به اتفاق‌شان سر سالم به گور نبرده و عاقبت به خیر نشدند کسی را به‌عنوان فرد شماره یک و شاهزاده تبهکاران معرفی کنیم، آن کسی نخواهد بود جز آلفونسه گابریل کاپون، معروف به آل کاپون که امروز سالروز درگذشت اوست.

دفن رویا‌های گابریل کاپونی در نیویورک
اغراق نیست اگر آل کاپون را سمبل قانون‌شکنی در دهه‌های ٢٠ و ٣٠ تاریخ ایالات متحده به شمار آوریم. پدر او گابریل کاپونی آرایشگری اهل شهر ناپل ایتالیا بود که در ١٨٩٤ میلادی به امید داشتن یک زندگی رویایی راهی آمریکا شد و هنگامی که آلفونسه ٥ سال بعد یعنی ژانویه ١٨٩٩ در بروکلین (معروف‌ترین بخش شهر نیویورک) به دنیا آمد، حتی گوشه‌ای کوچک از رویا‌های خانواده کاپونی نیز محقق نشده بود.

فقر خانواده خیلی زود آلفونسه را که از همان دوران نوجوانی خیابان‌ها و کوچه پس کوچه‌های محله‌های بدنام بروکلین را بهتر از مسیر مدرسه می‌شناخت با گروه‌های خلافکار پیوند داد. او که حالا همه «آل» خطابش می‌کردند طی دو دهه کلکسیونی از بزه‌های مختلف را به کارنامه‌اش افزود و با اینکه ذیل یک گروه تبهکار ایتالیایی در بروکلین به فعالیت می‌پرداخت، اما کسی به چشم پادو یا یک گنگستر معمولی به او نگاه نمی‌کرد.

کاپون جوان هنوز وارد سی سالگی نشده بود که نیویورک را پشت سر گذاشته و برای درنوردیدن عرصه‌های جدیدتر راهی شیکاگو شد. کوچی که از آن با عنوان یکی از نقاط عطف تاریخ تبهکاری ایالات متحده یاد شده است. شروع به کار آل کاپون در شیکاگو مصادف بود با وضع قانون منع مصرف الکل در ایالات متحده آمریکا و این فرصت بزرگی بود که فردی، چون او آن را به راحتی از دست نمی‌داد.

سقوط امپراتوری کاپون با حربه مالیات
تولید زیرزمینی و غیرقانونی مشروبات الکلی به علاوه قاچاق این محصول از کانادا کاپون را به فرد نخست دنیای خلافکاران شیکاگو تبدیل کرد. ترک‌تازی کاپون تا بدان جا رسید که با تطمیع و تهدید رأی‌دهندگان توانست فرد مورد نظر خود را به ساختمان شهرداری شهر بفرستد.

تطمیع نیرو‌های پلیس و وحشت گروه‌های رقیب از او، هاله‌ای از امنیت برای کاپون به ارمغان آورده بود که به هیچ عنوان خدشه برنمی‌داشت. همچنین خدمات به‌ظاهر انسان‌دوستانه‌اش که در قالب اطعام فقرا و کمک به افراد ضعیف جامعه نمود می‌یافت چهره اجتماعی مقبولی از او به اذهان متبادر می‌کرد که حمله به آن کار هر کسی نبود.

دولت آمریکا از مدت‌ها قبل به دنبال کاپون بود و از آنجا که او در انجام خلاف‌هایش هیچ مدرکی از خود به جای نمی‌گذاشت از تنها حربه موجود یعنی فرار مالیاتی برای به تله انداختنش استفاده کرد. چنین شد که دادگاه به جرم نپرداختن مالیات مربوط به کازینو‌های فعال در شیکاگو، کاپون را به ١١ سال حبس محکوم کرد.

در غیاب کاپون گنگ او از هم پاشید و خودش نیز پس از گذراندن دوران حبس به دلیل عوارض ناشی از بیماری سیفلیس به مردی از پا افتاده و معمولی تبدیل شد که بیشتر تأثربرانگیز می‌نمود تا ترسناک. آل کاپون عاقبت ٧٣ سال پیش در چنین روزی، برابر ٢٥ ژانویه ١٩٤٧ میلادی در چهل‌وهفت سالگی درگذشت.

منبع: شهروند به نقل از «آل کاپون: دشمن شماره یک مردم» نشر جود