زبالههای الکترونیکی، خطری جدی برای زمین
مقدار طلای موجود در یک تن تلفن همراه، حدودا صد برابر بیشتر از طلای موجود در یک تن سنگ معدن طلاست. درحالحاضر بالغ بر هفت درصد از طلای جهان میتواند در زبالههای الکترونیکی موجود باشد.
کد خبر :
۸۰۳۶۵
بازدید :
۵۲۷۴
سارینا یزدانی | سختافزارها بهطورکلی و تلفنهای هوشمند بهطور خاص آنچنان زندگی ما را بهسرعت تحت کنترل خود درآوردهاند که کمتر کسی از ما فرصت کرده که فکر کند زمانی که ما دیگر از این وسایل استفاده نکنیم چه اتفاقی برایشان میافتد. پاسخ این است که آنها به یک مشکل بزرگ محیط زیستی و سلامتی در محلهای دفن زباله در کشورهای فقیر تبدیل شدهاند.
ما در مورد این مشکل چیزهای زیادی نمیشنویم، زیرا خارج از دید ما قرار دارد. زبالههای الکترونیکی درحالحاضر پنج درصد کل زبالههای جهان را تشکیل میدهند و اینطور که پیشبینی میشود این عدد به صورت تصاعدی افزایش خواهد یافت، چون تعداد بیشتری از ما دارای تلفنهای همراه، لپتاپ و شارژرها خواهیم شد و این در حالی است که تعداد معدودی از این وسایل احتمالا در پایان عمرشان تعمیر یا بازیافت خواهند شد.
در عوض، آنها راهی جاهایی مانند منطقه آبوبلاشی در حومه آکرا پایتخت کشور غنا میشوند. این منطقه بزرگترین محل دپوی زبالههای الکترونیکی در جهان است و جایی است که در آنجا ۱۰، ۰۰۰ کارگر غیررسمی درون خروارها زباله دور ریختهشده مشغولاند و بخشی از شبکه غیررسمی و عظیم بازیافت را تشکیل میدهند.
آنها سلامتیشان را در جستوجوی فلزات گرانبهایی که در تلفنهای هوشمند دورریختهشده یافت میشود، به خطر میاندازند. اما از نظر قانونی منطقه آبوبلاشی نباید وجود داشته باشد. کنوانسیون بازل، معاهدهای است که در سال ۱۹۸۹ با هدف جلوگیری از دفع زبالههای الکترونیکی غیرمجاز در کشورهای کمتر توسعهیافته شکل گرفته است و باید بتواند جلوی دپوی اینگونه زبالههای سمی را بگیرد.
با این وجود دستاندرکاران صنعت زبالههای الکترونیکی با استفاده از برچسب «کالای دستدوم» آنها را به کشورهای فقیر صادر کرده و اینگونه مقررات را دور میزنند. درحالیکه بهخوبی میدانند که این کالاها راهی فروشگاههای الکترونیکی دستدوم در پایتخت غنا نمیشوند، بلکه به محل دفن زبالههای سمی در حومه پایتخت فرستاده میشوند. جدیدترین گزارشی که بیرون آمده است نشان میدهد که منطقه آبوبلاشی حاوی خطرناکترین مواد شیمیایی موجود روی کره زمین است.
برای کسانی که در بخش تکنولوژی با تمرکز بر نگهداری و حفظ محیط زیست کار میکنند، تعجبآور نیست که تلفنهای هوشمند حاوی جیوه، سرب و حتی آرسنیک هستند. طبق گزارشها، یک تخممرغی که مرغ رهاشده در منطقه آبوبلاشی تولید میکند حاوی دیوکسینهای کلردار در سطحی حدود ۲۲۰ برابر بیشتر از حد مجاز قابل قبول توسط سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا است.
این دیوکسینهای کلردار میتواند باعث سرطان شده و به سیستم ایمنی بدن آسیب بزند. موضوع نگرانکنندهتر این است که این سموم در محیط آزاد هستند و میتوانند سیستم غذایی و آب را در سطح وسیعتری آلوده کنند. این مسئله باید همه ما را نگران کند، زیرا کاکائو و آجیل نیز از عمدهترین اقلام صادراتی غنا به حساب میآیند.
منشأ اصلی این مشکل، کشورهای اروپا و آمریکای شمالی هستند. اتحادیه اروپا و ایالات متحده به تنهایی تقریبا نیمی از کل زبالههای الکترونیکی را تولید میکنند که مقدار آن سالانه بالغ بر ۵۰ میلیون تن است. برخی از این دولتها مسئولیت زباله مصرفکنندگان خود را به عهده گرفتهاند.
آژانس توسعه آلمان -GIZ- درحالحاضر مشغول یک پروژه ۵ میلیون یورویی (پنج و نیم میلیون دلاری) است که شامل احداث یک سیستم بازیافت مبتنی بر نگهداری و حفاظت از محیط زیست به همراه یک کلینیک بهداشت و زمین فوتبال برای کارگران در منطقه آبوبلاشی کشور غنا است.
با این حال دولتها به تنهایی نمیتوانند مشکل را حل کنند. تقریبا تقاضای بیحدوحصری از سوی مصرفکنندگان برای این سختافزارها وجود دارد و دولتها منابع مالیشان محدود است، بهویژه هنگامی که سیاستهای مرتبط با محیط زیست آنها فقط روی موضوعات عمدهای مانند انتشار کربن متمرکز باشد.
فقط تولیدکنندگان هستند که میتوانند با ایجاد یک اقتصاد سختافزاری بازتولیدی این مشکل را برطرف کنند. اگرچه دولتها مایل هستند که طرفداران محیط زیست را با مقررات محکم ساکت کنند، اما راهحل سیاسی ممکن با هدف حفاظت و نگهداری محیط زیست این است که به تولیدکنندگان سختافزارها پاداش یا امتیازاتی داده شود بهگونهای که تعمیر، استفاده مجدد یا بازیافت این سختافزارها برای این تولیدکنندگان یا سودآور باشد یا حداقل هزینهای برایشان نداشته باشد.
این موضوع مزایای بیشتری هم دارد ازجمله اینکه باعث میشود دولتها و قانونگذاران با لابیهای تولیدکنندگان این سختافزارها درگیر نشوند، لابیهایی که قدرتشان آنجا مشخص شد که اوایل امسال شرکت اپل موفق شد جلوی تصویب پیشنویس قانون «حق تعمیر» در مجلس کالیفرنیا را بگیرد.
اساسا اگر تولیدکنندگان، موضوع حفاظت و نگهداری از محیط زیست را در فرایند طراحی خود نگنجانند، احتمالا این نوع مشکلات فراگیرتر میشوند و این موضوع احتمالا باعث خواهد شد که قانونگذارها سختگیرتر شوند. از نظر تئوری باید بازیافت این سختافزارها برای تولیدکنندگان تلفنهای هوشمند جذاب باشد.
ارزش مواد موجود در زبالههای الکترونیکی جهان به تنهایی شصتودو و نیم میلیارد دلار بوده که بیشتر از تولید ناخالص داخلی اکثر کشورها است. مقدار طلای موجود در یک تن تلفن همراه، حدودا صد برابر بیشتر از طلای موجود در یک تن سنگ معدن طلاست. درحالحاضر بالغ بر هفت درصد از طلای جهان میتواند در زبالههای الکترونیکی موجود باشد.
این بدان معنی است که اگر استخراج از معادن طلا از نظر اقتصادی به صرفه باشد، در صورت استفاده از فناوری و فرایندهای مناسب، بهرهبرداری از معدنی به نام تلفنهای هوشمند نیز میتواند به همان اندازه سودآور باشد. این امر همچنین در آینده باعث تداوم تأمین مواد اولیه برای تولیدکنندگان میشود، زیرا نگرانیهایی در مورد در دسترس بودن درازمدت مواد اولیه مورد نیاز آنها ازجمله طلا، پلاتین، کبالت، آلومینیوم و قلع وجود دارد.
قبل از اینکه تولیدکنندگان حتی به فرایند پرهزینه ساخت این سیستمهای بازیافت و استخراج برسند، این امکان نیز وجود دارد که آنها به سادگی از مصرفکنندگان بخواهند که تلفنهای قدیمی خود را معامله کنند.
آنها میتوانند بهعنوان دلال این کالاها را مجددا در بازارهای نوظهور بفروشند، زیرا در بازار مصرفکنندگانی وجود دارند که مشتاق داشتن اولین تلفن هوشمند خود هستند حتی اگر این تلفن هوشمند مدل قدیمیتر باشد، مثلا آیفون ۶ باشد نه آیفون ۱۱.
علاوه بر مزایای مالیای که این کار دارد، باعث میشود که آنها بتوانند از اعتماد عمومی بهرهبرداری کرده و از تثبیت جای پای تولیدکنندگان تلفنهای هوشمند ارزانقیمت مانند شرکت هواوی چین در بازارهای نوظهور جلوگیری کرده و مانع شوند که این شرکتها مشتریان وفادار بیشتری را به خود جذب کنند.
اینها سیاستهایی هستند که میتوانند به همان اندازه دره سیلیکون در شهر اکرا نیز محبوب باشند. اکنون زمان آن فرارسیده است که دولتها و صنایع این سیاستها را قویا اجرا کنند.
۰