چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟ اولین گام برای حل هر مسئله، قبول کردن آن مسئله است. باید بپذیریم که وابستگی کلا چیز خوبی نیست. وابسته‌شدن و اعتیاد در هر شکل و قاموسی، رفتار ناسالمی است. وقتی اسیر شبکه‌های اجتماعی می‌شویم، تنها به‌دنبال این هستیم که ببینیم دیگران در این شبکه‌ها چه می‌کنند و چه چیزهایی را از زندگی‌شان منعکس می‌کنند. در واقع به‌جای اینکه به زندگی حقیقی اطراف‌مان دقت کنیم، مدام زندگی را از دریچه‌ی صفحات شبکه‌های اجتماعی نگاه می‌کنیم. رفته‌رفته به یک تماشاچی مریض تمام‌عیار بدل می‌شویم.

کد خبر : ۸۰۴۸۶
بازدید : ۸۴۱۲
چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟
فرادید | امروز که نیمی از جمعیت جهان آنلاین هستند، ما واقعا در عصر دیجیتال زندگی می‌کنیم. اما این واقعیت که کاربران هر روز وقت بیشتری در فضای مجازی می‌گذرانند، باعث آشکار شدن روزافزون تاثیرات منفی اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بر زندگی روزمره شده است.

از نگرانی در مورد حریم خصوصی گرفته تا مزاحمت آنلاین، معضلات هر روز کاربران شبکه‌های اجتماعی هستند. اما در کنار این نگرانی‌ها، پژوهش‌های تازه نشان داده‌اند که وابستگی کاربران به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی اثر منفی بر روی سلامت جسمی و روانی آن‌ها دارد.

تازه‌ترین پژوهش در بریتانیا نشان داده است که اینستاگرام تاثیر منفی بر سلامت جوانان دارد. اسنپ‌چت در این مطالعه به عنوان دومین شبکه اجتماعی مضر برای سلامت روانی ذکر شده است.

شمار زیادی از کاربران رابطه عشق و نفرت با شبکه‌های اجتماعی دارند، اما درست مانند اعتیاد به هر چیز دیگری حتی در مواقعی که از شبکه‌های اجتماعی متنفر هستند، نمی‌توانند آن را ترک کنند.

به دنبال بیشتر شدن تاثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی، کاربران بیشتری علاقمند به تنظیم رابطه خود با دنیای آنلاین شده‌اند. این مطلب پاسخی است به سوال‌های تعدادی از مخاطبان در مورد راه‌های استفاده سالم‌تر از شبکه‌های اجتماعی.

تاثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روانی چیست؟

دکتر ریچارد گراهام، یکی از مشاوران مرکز ترک اعتیاد اینترنت در لندن، درباره تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر مغز و حالت‌های روانی کاربران به این نکات اشاره می‌کند:

  • با اینکه مطالعات نشان داده است که شبکه‌های اجتماعی می‌تواند حافظه کاربران را تقویت کند، اما استفاده بیش از اندازه ممکن است باعث ضعیف شدن حافظه و کاهش تمرکز شود.
  • تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر اعتماد به نفس جوانان می‌تواند مخرب باشد، اگر مدام به دنبال مقایسه خود با دیگر کاربران باشند.

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

کاربران چطور می‌توانند رابطه خود با شبکه‌های اجتماعی را کنترل کنند؟

دکتر گراهام و دیگر مشاوران توصیه‌هایی کاربردی برای کاربران دارند تا رابطه‌ای سالم با شبکه‌های اجتماعی داشته باشند:

  • مراقب خواب خود باشید. نور صفحه‌ موبایل یا تبلت باعث کاهش فعالیت هورمون خواب می‌شود و باعث می‌شود که مغز سیگنال بیدار شدن دریافت کند. از حدود یک ساعت مانده به زمان خواب، شبکه‌های اجتماعی را کنار بگذارید.
  • استفاده از شبکه‌های اجتماعی را به زمان مشخصی محدود کنید، مثلا روزی چهار بار و هر بار فقط یک ربع به فیسبوک‌ سربزنید و سعی کنید این میزان را به مرور کاهش دهید.
  • مکان استفاده از شبکه‌های اجتماعی را محدود کنید. مثلا خودتان را مقید کنید که هیچ وقت در اتاق خواب سراغ اینستاگرام نروید.
  • ابزارهای دیجیتال مانند موبایل و تبلت را در ساعات مشخصی از روز از خود دور نگه دارید تا سراغ شبکه‌های اجتماعی نروید.
  • چالش کنترل استفاده از شبکه‌های اجتماعی را به عنوان یک فعالیت مثبت برای خود و اطرافیان‌تان جا بیندازید تا انگیزه کافی برای پایبند ماندن به آن داشته باشید،مثلا بگویید که می‌خواهید تمرکزتان را بالا ببرید.

آیا عضویت در شبکه‌های اجتماعی نفعی هم برای کاربران دارد؟

اگر کاربران بتوانند شبکه‌های اجتماعی را به نفع خود و برای رسیدن به اهداف زندگی‌شان استفاده کنند، توییتر و اینستاگرام و فیسبوک آنقدر‌ها هم گفته می‌شود تاثیر منفی ندارد. کاربران زیادی با استفاده به اندازه و مناسب، اجازه نمی‌دهند که شبکه‌های اجتماعی زندگی آن‌ها را کنترل کند و کنترل استفاده از این شبکه‌ها در دست خودشان است.

مشاوران علاوه بر توصیه به کاهش استفاده از شبکه‌های اجتماعی، توصیه‌هایی هم دارند که کاربران چگونه از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند:
  • قبل از تایپ کردن فکر کنید. یک قاعده ساده آن است که چیزی را که در گفت‌وگوی رو در رو به دیگران نمی‌گویید، در شبکه‌های اجتماعی هم ننویسید.
  • عملکرد خود در شبکه‌های اجتماعی را حسابرسی کنید. هر از گاهی پروفایل‌های خود در شبکه‌های اجتماعی را بررسی کنید و از خود بپرسید آیا از پیام‌ها، عکس‌ها و مطالبی که به طور عمومی منتشر می‌کنید راضی هستید؟ آیا چهره‌ای که برای خود ساخته‌اید با واقعیت زندگی شما منطبق است؟
  • خانه‌تکانی دیجیتال را فراموش نکنید. لازم نیست که در همه شبکه‌های اجتماعی پروفایل داشته باشید. اگر یکی از حساب‌های شما مدتی است که بی‌استفاده مانده است، آن را پاک کنید.

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

۱. پذیرفتن وابستگی به شبکه‌های اجتماعی

اولین گام برای حل هر مسئله، قبول کردن آن مسئله است. باید بپذیریم که وابستگی کلا چیز خوبی نیست. وابسته‌شدن و اعتیاد در هر شکل و قاموسی، رفتار ناسالمی است. وقتی اسیر شبکه‌های اجتماعی می‌شویم، تنها به‌دنبال این هستیم که ببینیم دیگران در این شبکه‌ها چه می‌کنند و چه چیزهایی را از زندگی‌شان منعکس می‌کنند. در واقع به‌جای اینکه به زندگی حقیقی اطراف‌مان دقت کنیم، مدام زندگی را از دریچه‌ی صفحات شبکه‌های اجتماعی نگاه می‌کنیم. رفته‌رفته به یک تماشاچی مریض تمام‌عیار بدل می‌شویم.

۲. خاموش کردن اطلاعیه‌ها (نوتیفیکیشن)

بیایید با خودمان صادق باشیم. آیا لازم است از هر چیزی که در اپلیکیشن‌های مختلف روی گوشی و شبکه‌های مجازی‌مان رخ می‌دهد، باخبر بشویم؟ جواب یک «نه» خیلی بزرگ است. ما برای زیستن به هوا، مقداری پروتئین و ویتامین نیاز داریم نه فیسبوک و اینستاگرام. باید قرار گرفتن مدام در معرض نوتیفیکیشن‌هایی را که دینگ‌دینگ از راه می‌رسند و آرامش‌مان را می‌گیرند، به فراموشی بسپاریم. وقتی نوتیفیکیشن‌ها را خاموش می‌کنیم، تمرکز بیشتری برای انجام امور زندگی روزانه‌ی خود خواهیم داشت.

اطلاعیه‌ها و پیام‌هایی که مدام روی تبلت و تلفن‌مان ظاهر می‌شوند، به ما یادآوری می‌کنند که جریان‌های جدیدی در دنیای مجازی در حال وقوع است و باعث می‌شوند که احساس کنیم اگر پیام‌ها و وقایع را دنبال نکنیم، چیزی را از دست خواهیم داد. علاوه بر آن، اگر نوتیفیکیشن‌ها را خاموش کنیم و به‌ندرت به گوشی و تبلت‌مان سر بزنیم، وقتی برای چک کردن پیغام‌ها به‌سراغ گوشی موبایل برویم، پیام‌های بیشتری می‌بینیم که مرور آن‌ها به یکباره هم وقت کمتری از ما می‌گیرد هم خوشحال‌ترمان می‌کند. قبول دارید وقتی پیام‌های بیشتری روی تلفن ظاهر می‌شود، بیشتر خوشحال می‌شویم؟
چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

۳. پیداکردن سرگرمی‌های جدید

وقتی صحبت از گذراندن ساعات طولانی در شبکه‌های اجتماعی می‌شود، همیشه دسته‌ای از افراد هستند که می‌گویند: «خب، اگه نَرَم تو اینترنت، کجا برم پس؟ نه تفریحی دارم، نه کاری، نه هیچی». این دلیل، خیلی غیرمنطقی است. هزار و یک کار وجود دارد که ضمن مفید بودن می‌تواند اوقات فراغت ما را نیز پر کند. یعنی قبول ندارید که بدون تلفن هم می‌توان اوقات را خوب گذراند؟ می‌توانید زبان جدیدی بیاموزید، دوره‌ای آموزشی ببینید و آینده‌تان را بسازید، در دنیا فیلم‌های بسیار خوبی ساخته می‌شود که با کمی گشت‌وگذار می‌توانید از میان آن‌ها فیلم مورد علاقه‌ی خود را بیابید و تماشا کنید.

در واقع بهتر است سرگرمی جدیدی برای خود بیابیم و آن را جایگزین استفاده از شبکه‌های مجازی نماییم. اگر به‌درستی از شبکه‌های مجازی استفاده کنیم، زمان زیادی در اختیارمان خواهد بود. کافی است برنامه‌ریزی کنیم و به فعالیت‌هایی بپردازیم که دوست داریم.

۴. محدود کردن زمان حضور در شبکه‌های اجتماعی

خیلی از ما تنها به‌خاطر دیگران یا پیروی از مد، در شبکه‌های اجتماعی مختلف حساب‌های کاربری می‌سازیم. باور کنید لازم نیست در همه‌ی شبکه‌ها حساب کاربری داشته باشیم. لزومی ندارد که تمام برنامه‌های رنگارنگ را روی دستگاه خود نصب کنیم و ذهن و زمان خود را بیهوده آشفته کنیم. بهتر است برای مهار اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی، زمان دسترسی خود به اینترنت را محدود کنیم. زمان این محدودیت تا حد زیادی وابسته به میزان اعتیادمان به شبکه‌های اجتماعی است.

مثلا روزی یک ساعت مشغول کار با شبکه‌های اجتماعی بشویم و در مجموع به‌طور هفتگی تنها ۷ ساعت را به آن‌ها اختصاص بدهیم. زمانی که شروع به کار می‌کنیم بهتر است از تایمر و زمان‌سنج برای شمارش مدت زمان مجاز حضور در اینترنت استفاده کنیم. وقتی زمان تعیین‌شده به پایان می‌رسد، اگرچه سخت است، اما باید عزم‌مان را جزم کنیم و گوشی و تبلت را کنار بگذاریم. این تمرین برای تقویت اراده هم بسیار مفید است.

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

۵. پرهیز از انتشار محتواهای پوچ و بی‌ارزش

یکی از مهم‌ترین چیز‌هایی که این روز‌ها در صفحات و شبکه‌های اجتماعی شایع است، انتشار تصاویر و مطالب بسیار بی‌اهمیت است. باید بپذیریم اینکه شبکه‌های اجتماعی امکان فیلم‌برداری از لحظه‌های مختلف زندگی را در اختیارمان گذاشته‌اند، لزوما به این معنا نیست که دیگران باید بدانند که ما امشب به کدام رستوران رفته‌ایم یا در مهمانی تولد خواهرزاده‌مان چه چیزی خورده‌ایم. اگر این موضوع را درک کنیم قطعا نیمی از محتوای بی‌مورد و بی‌ارزش اینترنت از سطح آن حذف خواهد شد. نکته‌ی دیگر این است که آنچه در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم، تنها کادر کوچکی از صحنه‌ی بزرگ زندگی دوستان و آشنایان است که به‌هیچ‌وجه ما را در بطن زندگی حقیقی آن‌ها قرار نمی‌دهد.

در زندگی واقعی، تمام اتفاقات به انتخاب کاربر و با گذر از فیلتر‌های رنگارنگ رخ نمی‌دهند. مریضی‌ها، ناخوشی‌ها، دل‌شکستگی‌ها و تنهایی، در زندگی واقعی از ما اجازه نمی‌گیرند که پُست بشوند یا خیر. پس باید بدانیم که شبکه‌های مجازی واقعی نیستند و تمام واقعیت کاربران را نشان نمی‌دهند به همین خاطر همان‌طور که از اسم‌شان هم مشخص است، نوعی زندگی کاملا مجازی هستند که نباید در آن غرق شد.

برای اینکه ساعات مفیدتری داشته باشیم و از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی نیز به‌درستی بهره ببریم باید آن را به چشم نوعی جایزه نگاه کنیم. یعنی چه؟ به این معنی که مثل خوردن کیکی خوشمزه در کافی‌شاپ یا رفتن به سینما به‌عنوان دلخوشی کوچکی که شادمان می‌کند، استفاده از شبکه‌های اجتماعی را نیز به‌عنوان یک جایزه‌ی ساده بعد از انجام کار‌های خوب و بالا بردن بهره‌وری در برنامه‌های روزانه‌مان مورد استفاده قرار بدهیم. در واقع رفتن به شبکه‌های اجتماعی را پاداشی برای خود قرار دهیم که تنها در صورت وفاداری به برنامه‌های مفید روزانه می‌توانیم به آن دسترسی داشته باشیم.

۶. غنی‌سازی روابط واقعی

ما برای ساختن خاطره‌های خوش و شاد باید با دوستان و اعضای خانواده‌مان رابطه‌های واقعی برقرار کنیم و ارتباط مجازی و ثبت دقیقه‌های زندگی با عکس سلفی را کنار بگذاریم. به‌جای اینکه به تعداد دنبال‌کنندگان (فالوئر) خود در فیسبوک و اینستاگرام و… افتخار کنیم، باید به استحکام روابطی دوست‌داشتنی با خانواده و دوستان فکر کنیم. روابطی از جنس واقعیت که باعث می‌شوند با دیگران تبادل نظر داشته باشیم، نصیحت کنیم و در دنیایی ملموس همدیگر را دوست بداریم.

به‌جای اینکه ساعت‌ها زمان بگذاریم و به فکر این باشیم که در حین ورزش یک سلفی تَر‌وتمیز از خود بگیریم، بهتر است به باشگاه برویم و با افراد واقعی تماس و ارتباطی تازه برقرار کنیم. راه‌های زیادی برای پیدا کردن دوستان جدید وجود دارد. مثلا می‌توانیم مهمانی بگیریم و از دوستان‌مان بخواهیم که دوستان‌شان را هم به مهمانی بیاورند.

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

۷. زندگی کردن در لحظه

دقت کرده‌اید که همیشه دوربین‌به‌دست هستیم و در جنگل و دریا و هر جای دیگری، به‌دنبال گرفتن عکسی مناسب برای پُست جدیدمان هستیم؟ اگر شما هم دچار چنین اعتیادی هستید باید بدانید که زمان تجدیدنظر در رویکرد و تغییر این وضعیت رسیده است.

بیایید در لحظه‌ها زندگی کنیم. به‌جای اینکه در پِی عکس گرفتن از یک رنگین‌کمان زیبا باشیم، بهتر است آن را عمیقا در ذهن و جان‌مان ثبت کنیم.

کافی است یک روز به خودمان مرخصی بدهیم و به دوستان‌مان بگوییم که مثلا یک روز از شبکه‌های اجتماعی استفاده نخواهیم کرد. تمام اپلیکیشن‌ها را پاک کنیم و ببینیم چند ساعت مفید از وقت‌مان را در این شبکه‌ها حرام کرده‌ایم.

وقتی به کنسرت می‌رویم، لازم نیست تمام مدت دوربین‌به‌دست باشیم و فیلم‌ها را روی شبکه‌های اجتماعی پست کنیم. لنز هیچ دوربینی، نمی‌تواند به شفافیت چشم و نگاه ما صحنه‌ها را ضبط کند.

از همبرگر و کباب و … عکس نگیریم. مخاطبی که این عکس را لایک می‌کند نه می‌تواند تصویر منتشرشده را مزه کند و نه وجود آن عکس در زندگی‌اش تأثیری دارد. عاقل باشیم.

۸. استراحت دادن به خود

اجداد ما زندگی‌شان را بدون رایانه یا شبکه‌های اجتماعی مجازی گذراندند. حتی خودمان هم در دهه‌های گذشته به چنین امکاناتی دسترسی نداشته‌ایم. اما هم ما و هم اجدادمان به بقا ادامه داده‌ایم. پس زندگی بدون شبکه‌های مجازی نیز همچنان جریان دارد. بهتر است گاهی به خود استراحت بدهیم و به سراغ هیچ‌یک از صفحات مجازی خود نرویم.

چگونه اعتیاد به شبکه های اجتماعی را کنار بگذاریم؟

۹. ابراز عقاید در تریبون‌های دیگر

بیشتر شبکه‌های مجازی برای قرار دادن انواع محتواهای تصویری یا واژه‌ای محدودیت‌هایی دارند. در چنین صورتی، بدیهی است که ما نمی‌توانیم تمام آنچه را که می‌اندیشیم و احساس می‌کنیم، ابراز کنیم. شبکه‌های اجتماعی جایی برای بیان عقاید نیستند و نمی‌توان هیچ‌کس را به‌طور کامل تنها از روی پست‌هایش شناخت. اگر دوست دارید از شبکه‌های اجتماعی به عنوان تریبون و جایگاهی برای بیان نظرات و عقاید خود در زمینه‌های مختلف استفاده کنید، سراغ وبلاگ‌نویسی بروید. وبلاگ‌ها ظرفیت‌های بیشتری در اختیارتان می‌گذارند.

۱۰. استفاده‌ی بهتر از شبکه‌های اجتماعی

خب، حال که صد عیب پیدا و پنهان شبکه‌های اجتماعی را مطرح کردیم، بد نیست هنر آن را نیز عنوان کنیم. این شبکه‌ها حاصل ناب‌ترین افکار و ایده‌های دانشمندان امروزی دنیای ما هستند. در واقع، ظرفیت شبکه‌های مجازی بسیار بیشتر از چیزی است که اغلب ما فکر می‌کنیم. کافی است بدانیم که از خود و از زندگی چه می‌خواهیم تا بتوانیم بهتر و مفیدتر از اطلاعات موجود در این شبکه‌ها بهره ببریم یا به‌دنبال روش‌هایی باشیم که می‌توانند به بهره‌وری هرچه بیشتر شبکه‌های اجتماعی برای عموم کمک کنند.

باید در برابر لایک‌ها و کامنت‌هایمان مسئولانه عمل کنیم. نگاه کردن و توجه به محتوای بی‌ارزش افراد در شبکه‌های اجتماعی شایسته‌ی چشمان ما و شما نیست. اجازه ندهیم که وقت‌مان بیهوده پای چیزی تلف بشود که هیچ سودی در پی ندارد.

منبع: چطور- بی بی سی

۰
نظرات بینندگان
تازه‌‌ترین عناوین
پربازدید