فيلم مردن در آب مطهر؛ پایان کار برادران محمودی؟

«مردن در آب مطهر» ساخته آخر برادران محمودی که به کارگردانی و نویسندگی نوید و تهیه‌کنندگی جمشید است، انتقاد‌های فراوانی را به سمت این دو برادر روانه کرده است. اما چرا نمی‌توان به راحتی از فیلم «مردم در آب مطهر» گذشت؟

«مردن در آب مطهر فیلم بدی است»، اگر در جست و جوی خود در مورد این فیلم به این عبارت برنخورید، عجیب است. برخی آن را فیلمی نژادپرستانه می‌دانند و برخی دیگر آن را فیلمی کلیشه‌ای و پایان کار برادران محمودی.

برادران محمودی قابل دفاع هستند؟
نوید و جمشید محمودی که در سینما به برادران محمودی شهره هستند بیش از یک دهه است که در سینما فعالیت دارند. نوید برادر بزرگتر است که در حوزه‌های کارگردانی، تهیه‌کنندگی و نویسندگی فعالیت داشته است.

او از ۶ سالگی مهاجر شده و تا کنون در بیش از ۱۰۱ جشنواره بین‌المللی فیلم حضور داشته و دو مرتبه با سه فیلم سینمایی به عنوان نماینده سینمای افغانستان برای دریافت اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان به آکادمی اسکار معرفی شده‌است. جمشید نیز کارگردان و نویسنده است و این دو تا کنون کار‌های مشترک قابل دفاعی را ساخته‌اند.

اما ساخته آخر این دو که به کارگردانی و نویسندگی نوید و تهیه‌کنندگی جمشید است، انتقاد‌های فراوانی را به سمت این دو برادر روانه کرده است. اما چرا نمی‌توان به راحتی از فیلم «مردم در آب مطهر» گذشت؟ فیلم‌هایی که این دو برادر ساختند نوید این را می‌داد که در سینمای فارسی زبان ایران و افغانستان تحول جدی آغاز می‌شود.

بهترین فیلم آن‌ها را می‌توان «چند متر مکعب عشق» دانست. فیلمی که برادران محمودی توانستند با ساخت آن در هفدهمین جشن سینمای ایران برنده تندیس و دیپلم افتخار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین تدوین، بهترین نقش مکمل مرد، بهترین طراحی صحنه و معرفی استعداد را از آن خود کنند.

علاوه بر این فیلم دیگر ساخته‌های این دو رد‌های پررنگی از مشکلات مهاجران افغانستانی طبقه‌ای را داشت که صدای آن‌ها شنیده نمی‌شود، اما فیلم آخر این دو برادر آیا همین مسیر را ادامه داد؟ چرا که برخی از منتقدان این فیلم را پایان کار آن‌ها می‌دانند.

چه خواهید دید؟
«قصه‌ی چند جوان مهاجر افغان را روایت می‌کند که قصد رفتن به اروپا را دارند. رونا: حامد از دریا نترسی یا از هر چی که بترسی بلای جونت میشه، حامد: نمی‌ترسم.» این خلاصه توسط عوامل فیلم منتشر شده است، اما تمام فیلم نیست.

با پسری روبه‌رو هستیم که بزرگ‌ترین هدف و دغدغه‌اش در زندگی مهاجرت است و هدف فیلم هم این است که به ظاهر دغدغه‌های او برای انجام این کار سخت را به تصویر بکشد. در ابتدا و برای آن که بار درام فیلم افزایش پیدا کند با یک داستان عاشقانه طرف هستیم.

نوید محمودی در مورد این فیلم پیشتر گفته بود: «مردن در آب مطهر درواقع یک فیلم عاشقانه در ادامه عاشقانه‌هایی است که درباره مهاجران افغان ساخته‌ایم البته این بار یه یک موضوع جدید درباره مهاجرت توجه کرده‌ایم که آن شرایط پذیرفته شدن مهاجران در اروپاست.

یعنی آن‌ها باید تن به برخی از مسایل برای پذیرفته شدن بدهند که ما این موضوع را دستمایه ساخت فیلم قرار داده‌ایم. احساس می‌کنم فیلم عاشقانه‌ای است که به ویژه برای جوانان جذاب است.»

علی شادمان، ندا جبرائیلی، متین حیدری نیا، صدف عسگری، سوگل خلیق، علیرضا آرا، خیام وقار کاشانی، امیررضا رنجبران، پیمان مقدمی، مهتاب جعفری، فرید اسحاقی، محیا رضایی، فاطمه میرزایی، علیرضا مهران و فاطمه شکری بازیگران این فیلم هستند.

بازیگر این فیلم متوسط هستند. علی شادمان، ندا جبرائیلی و متین حیدرنیا در ایفای نقش مهاجران افغانستانی توانسته‌اند بازی معمولی را ارائه دهند. با اندکی اغماض، لهجه‌ها نیز خوب و پذیرفتنی است. هر سه بازیگر بازی تحت کنترل و در چارچوب فیلم ارائه داده‌اند، اما ضعف شخصیت‌پردازی که برخاسته از فیلم‌نامه است، قابل چشم پوشی نیست.