۴ شیوه مهم کسب و کار تا ۲۰۲۵

آگاهی جمعی ما حالا به دوران قبل از کرونا و پیش‌بینی پایان آن فکر می‌کند. پایان کرونا فقط به پیدا کردن راهی برای درمان یا ریشه‌کردن کردن ویروس مربوط نمی‌شود، بلکه باید چالش‌های اقتصادی و زیست محیطی گسترده‌ای که با آن مواجه شده‌ایم را حل کنیم. در حین تلاش‌مان برای بازگشت بهتر به شرایط عادی، چهار تغییر کلیدی برای نحوه کار کردن ما طی پنج سال آینده، ضروری خواهد بود.

۱- دورکاری - تبدیل شدن از یک گزینه به یک جریان اصلی: در ابتدای سال ۲۰۲۰ کمتر از ۵ درصد کارکنان، دورکاری می‌کردند. حالا بیش از نیمی از کارکنانی که مشاغل تخصصی دارند، دورکاری می‌کنند. با ادامه پاندمی کووید- ۱۹، تعدادی از شرکت‌های مطرح و بزرگ جهان مثل فیس‌بوک، گوگل، پی‌پال، شاپیفای، زیمنس و...، از اعمال سیاست‌های دورکاری بلندمدت یا دائمی سخن گفته‌اند.

برنامه‌های دورکاری که برای خیلی از شرکت‌ها و کارکنان تجربه جدیدی است، به روش‌های فکری و همکاری بسیار متفاوتی نیاز دارد. به‌عنوان مثال، عادی‌شدن پراکندگی نیروی کار، اهمیت مهارت‌های نرم مثل برقراری ارتباط، تعلق خاطر داشتن، همدلی و انعطاف‌پذیری را بیش از پیش، مشخص می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند کارکنان دورکار در مقایسه با افرادی که در محل کار حضور فیزیکی دارند، ساعات بیشتری کار می‌کنند و بهره‌ورتر هستند.

هم کارکنان و هم کارفرما‌ها باید یاد بگیرند که بین این دستاورد‌ها و احتمال فرسایش و حس انزوای ناشی از دورکاری، توازن ایجاد کنند.

به‌علاوه، دورکاری وسعت جغرافیایی استخدام نیرو‌های متخصص را افزایش می‌دهد که می‌تواند شامل جمعیت معلولان و بیمارانی شود که امکان کار فیزیکی نداشتند. این دینامیک‌های متغیر، در سال‌های آینده در اولویت‌های واحد منابع انسانی سازمان‌ها قرار خواهد گرفت.

۲- یقه آبی، یقه سفید، یقه سبز؟: تایمر تغییرات اقلیمی روشن شده است. از آنجایی که دولت جدید آمریکا وعده بازگشت به معاهده پاریس را داده و قرار است تعهدات خود را برای اعمال سیاست‌های کاهش تغییرات اقلیمی تقویت کند، فرصت‌های کسب‌وکار تازه‌ای ایجاد خواهند شد.

یکی از بارزترین آن‌ها این است که تا سال ۲۰۲۴، تولیدکنندگان خودرو‌های برقی از نظر برابری قیمت، با تولیدکنندگان خودرو‌های بنزینی رقابت خواهند کرد. این موضوع به شرکت آمازون، به‌عنوان بزرگ‌ترین خرده‌فروش آنلاین دنیا انگیزه داده تا سرمایه‌گذاری روی برقی کردن ناوگان حمل کالای خود را افزایش دهد. همه این‌ها نشانه افزایش اهمیت اقتصاد کسب‌وکار سبز است.

قوانین و تکنولوژی‌های جدید، باعث ظهور پلت‌فرم‌ها و روش‌های جدید انجام کسب‌وکار شده‌اند و کارکنانی که می‌خواهند در چنین محیطی رشد کنند، باید خود را تطبیق دهند. به وجود آمدن مشاغل «یقه سبز» نشانه فرصت‌هایی عالی برای اشتغال‌زایی در آینده است و می‌تواند راه نجات از بین رفتن برخی مشاغل باشد که به واسطه سیاست‌های جدید اتوماسیون و کاهش کربن صنعتی، محو می‌شوند.

دهه گذشته، تحول دیجیتال همه شرکت‌ها را به شرکت‌های تکنولوژیک تبدیل کرد. دهه آینده احتمالا تحول مشابهی را در استراتژی‌ها و سیاست‌های پایداری و محیط زیست شاهد خواهیم بود.

۳- تکامل اقتصاد گیگی: مدیران عملیاتی ارشد آینده، همگی دورکار خواهند بود، ۶ ماه برای شرکت شما کار خواهند کرد و هیچ‌گاه آدرس ایمیل شرکت را نخواهند داشت. اما آن‌ها بهترین نیرویی خواهند بود که شرکت شما استخدام کرده است. پلت‌فرم‌هایی مثل اوبر و TaskRabbit به عادی‌سازی اقتصاد گیگی کمک کرده‌اند و فضایی فراهم کرده‌اند که نیروی کار آزاد، یکسری تقاضا‌ها را به محض مطرح شدن، پاسخ دهند.

این عادی‌سازی به کمک تکنولوژی‌های جدید، راه را برای آزادکاری مشاغل یقه سفید و اداری مثل بازاریابی، مدیریت، مهندسی و حتی امور مالی باز کرده است. پلت‌فرم‌های Upwork، We Are Rosie و Guru برای این‌گونه خدمات حرفه‌ای فضای بازار ایجاد کرده‌اند.

ترکیب این پلت‌فرم‌ها و یک سری ابزار‌های همکاری مثل اسلک و زوم، محیطی را فراهم می‌کند که برای مشارکت افراد بااستعداد در پروژه‌ها و در طیف گسترده‌ای از کسب‌وکارها، کمترین مانع ایجاد شود و بیشترین انعطاف‌پذیری وجود داشته باشد. در سال‌های گذشته، آزادکاری برای افرادی که نمی‌توانستند در نقش‌های سنتی مشغول به کار شوند یا رضایت کاری چندانی از آن‌ها وجود نداشت، آخرین راه درآمدزایی بود.

اما حالا برترین استعداد‌ها به این شیوه کار می‌کنند و کارفرما‌ها باید به دنبال آن‌ها باشند. آزادکاری، باعث چابکی شرکت‌هایی می‌شود که باید خود را با چالش‌های غیرمنتظره تطبیق دهند و به کارکنانی که همیشه به دنبال دورکاری و انعطاف‌پذیری بوده‌اند، آزادی می‌دهد. استقبال از این تحولات، همه طرف‌ها را در موقعیت موفقیت در آینده کار قرار می‌دهد؛ صرف نظر از اینکه کجا و چه زمانی اتفاق می‌افتد.

۴- اتوماسیون و هوش مصنوعی نیروی کار را زیاد می‌کند: بیشتر مباحثی که در مورد مشاغل در دوران انقلاب صنعتی چهارم وجود دارد، حول اهمیت کارکنان به اصطلاح «دانش‌ورز» یا حرفه‌ای و همچنین کار مبتنی بر خلاقیت می‌چرخد. نتیجه چیست؟ کامپیوتر‌ها و نرم‌افزار‌ها نمی‌توانند جای خلاقیت انسان را بگیرند.

درست است که یکسری مشاغل یدی حذف می‌شوند و دستگاه‌های هوشمند جای آن‌ها را می‌گیرند، اما خیلی مشاغل دیگر هم اضافه خواهند شد. مثلا در صنعت حمل‌ونقل، با وجود اتوماسیون، تقاضا برای پیک‌ها و رانندگان کامیون همچنان زیاد است؛ به‌ویژه با افزایش شدید تجارت الکترونیک.

در نگاه اول، به نظر می‌رسد وسایل نقلیه خودران با هوش مصنوعی، در آینده‌ای نزدیک میلیون‌ها شغل رانندگی را در سراسر دنیا حذف کنند. اما باید گفت توسعه وسایل نقلیه خودران، شرایط کاری و ایمنی را با سنسور‌هایی که الگو‌های آب‌وهوایی و رفتار رانندگان دیگر را پیش‌بینی می‌کنند، ارتقا خواهد داد.

سناریو‌های مشابهی در همه جای دنیا رخ خواهد داد و اگر برخی مشاغل یدی از بین بروند، مشاغلی مثل «مدیر هماهنگ‌کننده انسان-ماشین» ایجاد خواهد شد که کارکرد‌های کسب‌وکار را برای ارزیابی ترکیب درست جریانات کاری انسان و روبات، تحلیل خواهد کرد.

این فقط یک مثال از نقش‌های متعددی است که در ترکیب خلاقیت انسانی و کارآیی ماشینی ظهور خواهد کرد. پاندمی کووید- ۱۹، نقطه عطفی است که شکل آینده کاری ما را در پنج سال آینده و احتمالا فراتر از آن تغییر خواهد داد. آمادگی رهبران سازمانی در برابر این تحولات، کلید میزان موفقیت آن‌ها است و برندگان را از بازندگان جدا می‌کند.

منبع: World Economic Forum

مترجم: مریم رضایی