علی مرادخانی؛ چلچراغ هنر انقلاب

علی مرادخانی به عنوان یکی از مدیران عرصه فرهنگ و هنر این مرز و بوم کهن محسوب می‌شد که در طول سال‌ها فعالیت در این حوزه باعث رشد و اعتلای فرهنگ و منشا اثر بسیاری از تحولات در این عرصه شد.

علی مرادخانی در ۱۳۳۷ خورشیدی در قم به دنیا آمد و در رشته روانشناسی از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.

مرادخانی پس از پایان تحصیلات، فعالیت هنری خود را از ۱۳۵۹ خورشیدی به عنوان مدیر کل تولید فیلم و عکس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز کرد و پس از آن از ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۵ خورشیدی به مدیرکلی همکاری‌های سمعی و بصری و مدیرکل آموزش فیلمسازی منصوب شد.

وی پس از آن مدیریت مرکز سرود و آهنگ‌های انقلابی برعهده گرفت و از سال ۱۳۶۹ خورشیدی عهده‌دار مدیریت موسیقی کشور شد و سپس در عنوان‌هایی همچون مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیریت موزه موسیقی خدمت کرد.

مدیریت مرادخانی در مرکز موسیقی، دوران درخشان تحرک ارکستر سمفونیک تهران به رهبری فریدون ناصری و همکاری با لوریس چکناوریان، نادر مشایخی، منوچهر صهبایی و ایرج صهبایی… همراه بود که می‌توان او را از نظر زمانی، مدیر رکورددار در مدیریت موسیقی در تاریخ ایران به شمار آورد.

همچنین در دوره مدیریت مرادخانی، ایده خانه موسیقی عملیاتی شد. دفتر اولیه این نهاد مدنی اجتماعی ابتدا در اتاقی که مرکز موسیقی وزارت ارشاد در ساختمان خیابان مرجان مرکز موسیقی بود در اختیار هیات موسس و هیات مدیره اولیه قرار گرفت. ضمن آنکه مرادخانی در تمامی این سال‌ها جزو مشاوران ارشد این نهاد موسیقایی بود.

مرادخانی در ۱۳۸۳ خورشیدی از مرکز موسیقی وزارت ارشاد رفت و تنها عنوان مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را بر عهده داشت. بعد از آن او ایده اجرای موزه موسیقی را به شهرداری تهران داد و سپس خود مدیریت و راه اندازی آن را در ۱۳۸۷ خورشیدی بر عهده گرفت. این موزه زیر مجموعه شهرداری تهران است و در چند دوره جشنواره ایکوم معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت.

مرادخانی در اوایل شهریور ۱۳۹۲ خورشیدی از طرف علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان معاون هنری این وزارتخانه منصوب و مشغول به کار شد.

مرادخانی در حوزه فرهنگی مسوولیت‌های مختلفی تجربه کرد و تلاش‌های زیادی از خود نشان داد. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: عضو موسسین جشنواره فیلم فجر (۱۳۶۰)، عضو شورای طرح و برنامه شبکه اول صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (۱۳۶۲)، مدیر چهارده دوره جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر (۱۳۶۹ تا ۱۳۸۲)، مدیریت، طراحی و نظارت بر تولید ۹۶ ساعت آثار موسیقی نواحی ایران در انجمن موسیقی ایران (۱۳۷۵)، طراحی و مدیریت تولید و اجرای سمفونی عاشورا (خسوف) (۱۳۸۰)، مدیر تولید سرود کتاب و سرود دانش برای کتابخانه ملی ایران و برای دایره المعارف بزرگ اسلامی، طراحی و اجرای جشنواره‌های موسیقی نواحی ایران، ذکر و ذاکرین (در منطقه غرب کشور-کردستان)، جوان، اولین جشنواره موسیقی پاپ، جشنواره بانوان (گل یاس) و جشنواره ملل مسلمان، مدیریت تولید آلبوم آثار قرآنی (۱۳۷۵)، عضو هیات موسس و همچنین اولین هیات مدیره بنیاد فرهنگی و هنری رودکی، ایجاد خانه هنرمند (اختصاص بخشی از منازل شخصی هنرمندان موسیقی به موزه شخصی) سال ۱۳۷۶، همکاری در تاسیس و مدیریت ارکستر موسیقی ملی با استاد فرهاد فخرالدینی.

تاسیس خانه موسیقی ایران با همکاری هنرمندان موسیقی، مدیر تولید مجموعه زبان فارسی برای غیر فارسی زبانان (امور بین‌الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، دبیر تخصصی ۲ دوره جشنواره موسیقی شمسه (شهرداری تهران سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱خورشیدی) با شرکت هنرمندان جوان موسیقی نیز برخی دیگر از فعالیت‌های مرادخانی را تشکیل می‌دهند.

از مرادخانی به عنوان یکی از بهترین مدیران فرهنگی یاد می‌کنند که در طول مسوولیت خود طراحی و اجرای جشنواره موسیقی جوان، جشنواره فصلی موسیقی جوان، جشنواره موسیقی نواحی ایران، جشنواره ذکر و ذاکرین و انتشار مجموعه ۹۶ ساعته از موسیقی نواحی ایران، طراحی و اجرای اولین جشنواره موسیقی پاپ، جشنواره بانوان (گل یاس) و جشنواره ملل مسلمان عهده دار بوده است.

هوشنگ کامکار، عضو شورای عالی خانه موسیقی گفته است: مرحوم علی مرادخانی، را از اوایل انقلاب می‌شناختم. او از چهره‌های نادر و از معدود مسوولانی بود که به هنر و به ویژه موسیقی توجه خاصی داشت و اقدامات اثرگذاری انجام داد. کمک‌های هنری و محبت بی دریغ او در مورد اکثر هنرمندان همیشه در خاطراتم باقی خواهد ماند و هرگز از یاد نخواهم برد که تا آخرین روز‌های عمر ارزشمندش، دست از خدمت به هنر و فرهنگ این مرز و بوم نکشید.

محمدسریر عضو شورای عالی خانه موسیقی در مورد مراد خانی گفته است: آقای مرادخانی همواره در فکر همکاران دوستان و افرادی که خدماتی به جامعه فرهنگی و هنری انجام می‌دادند، بودند و در هر شرایطی به نحوی از خدمات آنان قدردانی می‌کردند.

همچنین داریوش پیرنیاکان دبیر و سخنگوی شورای عالی خانه موسیقی پیرامون خدمات و فعالیت‌های علی مرادخانی گفته است: ایشان شناخت بسیار خوبی نسبت دولتی‌ها و هنرمندان داشت و بسیار خوب می‌توانست بین این دو تعامل و توازنی ایجاد کند. رفتن ایشان بسیار زود بود و بسیار در مراودات جامعه هنری و حاکمیت تاثیر خواهد گذاشت.

زمانی هم که مسوولیت نداشت، ارتباطات زیادی با هنرمندان موسیقی، سینما، تاتر، تجسمی و ... داشت. بعدا هم که موزه موسیقی راه افتاد زنده یاد مرادخانی یکی از موثرترین‌ها بود و با تلاش بسیار موزه موسیقی را سر و سامان داد؛ و بنظر من هر شخصی غیر از آقای مرادخانی بود موزه موسیقی را به این سطح نمی‌توانست برساند.

مرادخانی به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری و مداوا شده بود، اما دوباره به دلیل عوارض ناشی از کرونا و افت گلبول‌های سفید خون در بیمارستان بستری شد و به کما رفت تا اینکه سرانجام این مدیر زحمت کش عرصه هنر در ۱۷ خرداد ۱۴۰۰ خورشیدی چشم از جهان فروبست.

سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی درگذشت علی مرادخانی را تسلیت گفت و بیان داشت: خبر درگذشت مدیر توانا و انسان والا، همکار عزیز، معاون سابق امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرحوم علی مرادخانی موجب تأسف و تأثر عمیق گردید.

دوران طولانی و مستمر مدیریت در عرصه‌های فرهنگی و هنری، در کنار اقدامات تأسیسی، نظام بخش و خلاقانه در این حوزه، او را به مدیری توانمند، کاربلد و کارآمد و مورد وثوق و احترام اصحاب فرهنگ و هنر بدل کرده بود. اینجانب این ضایعه اندوهناک را به خانواده آن مرحوم، جامعه فرهنگ و هنر و همکاران و علاقه‌مندان ایشان صمیمانه تسلیت می‌گویم.

پیروز حناچی شهردار تهران نیز در پیامی با تسلیت درگذشت معاون سابق هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشت: نقش مرادخانی در حوزه رشد و اعتلای فرهنگ کشورمان نقشی بی بدیل بوده است. مرادخانی در سال‌های پر برکت عمر خود در هر سمت و جایگاهی که قرار گرفت، منشا اثر و خیرات و برکات بوده و توانسته بود، قدم‌های بزرگی را برای هنر و فرهنگ این مرز و بوم بردارد.

وی با تأسیس خانه موسیقی ایران تلاش کرد تا هنرمندان در رشته موسیقی بیش از پیش گرد یکدیگر جمع شده و در فضایی حرفه ای‌تر از گذشته، رشد موسیقی اصیل ایرانی را رقم بزنند. شهردار تهران ضمن همدردی با خانواده آن مرحوم این ضایعه دردناک را به جامعه فرهنگی و هنری کشور و همچنین همکاران او تسلیت گفته و برای آن مرحوم از خداوند متعال علو درجات را خواستار شد.