عقب نشینی شاخص کل بورس

بازار سهام کشور در آخرین هفته معاملاتی تیر‌ماه با عقب‌نشینی بیش از ۲/ ۱‌درصدی شاخص‌کل مواجه شد. نماگر هموزن نیز ریزش حدود ۸/ ۰‌درصدی را ثبت کرد. امری که نشان می‌دهد فضای کلی بازار منفی است و تمایل برای خروج از بازار همچنان بر سر معاملات وجود دارد.

این موضوع در میزان ارزش معاملات و خروج پول از سوی سهامداران حقیقی قابل‌مشاهده است. در برخی روز‌های معاملاتی این هفته ارزش معاملات خرد سهام بورسی حتی از هزار میلیارد‌تومان پایین‌تر رفت. امری که عمق رکود در معاملات سهام را نشان می‌دهد.

سهامداران حقیقی همچنان دید مثبتی نسبت به بازار سهام ندارند و بیشتر نیز در سمت فروش فعالیت دارند. تحلیلگران مهم‌ترین عامل ایجاد چنین فضایی را عدم‌اطمینان و ناامیدی نسبت به آینده بورس عنوان می‌کنند.

اینکه بازار در ادامه چگونه می‌تواند از بند این ناامیدی رها شود موضوع مهمی است که تحلیلگران آن را در گرو روشن‌شدن فضای سیاسی و اقتصادی می‌دانند. علاوه‌بر این نحوه سیاست‌گذاری دولت در قبال صنایع نیز مد‌نظر قرار دارد.

به‌نظر می‌رسد تا مادامی که ابهامات در مورد توافق هسته‌ای در فضای سیاسی کشور وجود داشته باشد و سیاستگذار نیز نسبت به مسائل منطقی و علمی برخورد نکند، بورس نخواهد توانست متناسب با واقعیات بنیادی خود عمل کند، چراکه آن زمان درگیر ریسک کلان‌تری است و مسائل مربوط به وضعیت شرکت‌ها تحت‌الشعاع قرار می‌گیرند.

همین عدم‌اطمینان و ناامیدی سبب‌شده است که غالب تحلیلگران حاضر در نظر‌سنجی این هفته «دنیای‌اقتصاد» ، همچنان روند کم‌نوسان را برای معاملات سهام پیش‌بینی کنند. سهامداران شرکت‌کننده در نظر‌سنجی، اما معتقدند بورس این هفته نیز در مسیر نزولی حرکت می‌کند.

تحلیلگران چه می‌گویند؟

صعودی: ۲۸‌درصد از کارشناسان حاضر در نظر‌سنجی معتقدند بازار سهام در هفته جاری به روند صعودی خود ادامه می‌دهد. به اعتقاد این افراد روند معاملات سهام در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته که با صعود قیمت سهام مواجه بود، می‌تواند نشان از تقویت وضعیت تقاضا در بازار داشته باشد.

به اعتقاد این افراد مقاومت شاخص‌کل در هفته‌های گذشته حاکی از آن است که سهام از نظر بنیادی ارزش دارد، اما مواردی مانع از بهبود تقاضا در سهام می‌شود. همچنین در دو روز معاملاتی پایان هفته قدرت سهامداران حقیقی در سمت خرید بیشتر از سمت فروش بود که این امر می‌تواند نشانه بهبود وضعیت سهام شود.

علاوه‌بر این احتمال گزارش عملکرد فراتر از انتظار از برخی شرکت‌ها و صنایع نیز در بهبود وضعیت اثرگذار خواهد بود.

کم‌نوسان: ۳۸‌درصد کارشناسان شرکت‌کننده در نظر‌سنجی معتقدند بورس به‌سادگی از بند عدم‌اطمینان و ناامیدی که در معاملات وجود دارد، نجات نمی‌یابد. بخشی از این عدم‌اطمینان و ناامیدی به دلیل تجربه سال‌۹۹ است، اما بخش دیگر نیز ریشه در ابهامات سیاسی و اقتصادی در فضای کلان کشور و برخی سیاست‌های دولت در مورد قیمت‌گذاری دارد.

بهبود در وضعیت این ابهامات می‌تواند کمک‌کننده عدم‌اطمینان به سرمایه‌گذاری در بورس باشد، ضمن اینکه با روشن شدن ابهامات در عرصه سیاسی و اقتصادی فضای تحلیل باز شده و حداقل رکود بازار شکسته می‌شود. تا مادامی که این ابهامات به‌ویژه در موضوع مذاکرات هسته‌ای حل نشود، بازار به همین روند کم‌نوسان توام با ارزش معاملات پایین به مسیر خود ادامه می‌دهد.

نزولی: ۳۴‌درصد تحلیلگران مزبور روند شاخص بورس تهران طی هفته جاری را نزولی پیش‌بینی کرده‌اند. این تحلیلگران معتقدند به دلیل ترس و نگرانی ناشی از فضای رکود در بازار سهام و هچنین تجربه یک دوره طولانی‌مدت از نزول قیمت‌ها احتمالا سهامداران این هفته نیز تلاش خود را برای خروج از بازار انجام دهند.

به‌ویژه آنکه استراتژی صبر و بردباری در مقابل ریزش قیمت سهام موثر نبوده است و بر همین اساس افزایش فشار فروش در هفته جاری از منظر این دسته از کارشناسان دور از انتظار نیست. توجه به اینکه از تابستان۹۹ و در شرایطی که سرمایه‌گذاری در دیگر بازار‌ها از جمله سکه و ارز بازدهی بسیار قابل‌توجهی داشته است، اما بورس‌بازان جز زیان نصیبی نبرده‌اند، تقویت‌کننده سناریوی خروج از بازار است.

سناریویی که در چند هفته گذشته بیشتر از هر زمان دیگری بر فضای بورس تهران غالب بوده است. علاوه‌بر این موارد افت قیمت کالا‌ها در بازار‌های جهانی نیز عاملی است که می‌تواند به فشار فروش در سهام مرتبط که ارزش بازار بالایی نیز دارند، دامن بزند.

سهامداران چه می‌گویند؟

صعودی: ۲۳‌درصد از سهامداران شرکت‌کننده در نظرسنجی روند شاخص‌کل در اولین هفته معاملاتی از مرداد‌ماه را صعودی ارزیابی کرده‌اند.

رسیدن سهام به کف قیمتی بعد از اصلاح طولانی‌مدت و سطوح بالای نرخ ارز می‌تواند موجب تقویت سهام شود، ضمن آنکه بسیاری معتقدند سطح کنونی شاخص حمایتی است و از این‌رو معتقدند، نماگر بازار به آن واکنش نشان خواهد داد.

کم‌نوسان: ۳۵‌درصد سهامداران حاضر در نظر‌سنجی روند قیمت‌ها طی هفته آتی را کم‌نوسان ارزیابی کرده‌اند. این سهامداران در دلایلی مشابه کارشناسان ابهامات در زمینه مذاکرات هسته‌ای، بی‌اعتمادی به بورس بعد از تجربه یک دوره نزول قابل‌توجه سهام و برخی سیاست‌های دولت در قبال قیمت‌گذاری غیر‌قابل‌توجیه را مهم‌ترین عواملی می‌دانند که منجر به رکود معاملاتی و روند کم‌نوسان شاخص اصلی بازار می‌شود.

نزولی: ۴۲‌درصد سهامداران مزبور روند شاخص‌کل طی هفته آتی را نزولی پیش‌بینی کرده‌اند. از نگاه این دسته، سهامداران بعید است به‌زودی اعتماد ازدست‌رفته خود را بازیابند. بازار‌های جهانی ریزش قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند و پیش‌بینی‌ها از روند آتی نیز همچنان نزولی است.

نرخ سود بانکی افزایش یافته و ابهامات در موضوع مذاکرات هسته‌ای نیز وجود دارد و به‌نظر می‌رسد بسیاری از معامله‌گران احتمالا در روز‌های آتی درصدد خروج از بازار سهام برآیند.