کشف باورنکردنی از گذشته باستانی مریخ

براساس پژوهشی جدید، سیاره سرخ ۴.۵ میلیارد سال قبل با اقیانوس‌هایی به عمق ۳۰۰ متر پوشیده شده بوده است.

مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که مریخ که اکنون یک بیابان سرخ رنگ متروک است، زمانی آبی رنگ بوده است. در حالی که پژوهشگران مدت‌ها است به این نتیجه رسیده‌اند که همسایه سرخ رنگ ما زمانی حاوی آب بوده، اما مقادیر این آب همیشه موضوع بحث و گفتگو بوده است و اکنون مشخص شده که مریخ ۴.۵ میلیارد سال پیش، با اقیانوس‌هایی به عمق ۹۸۴ فوت (۳۰۰ متر) پوشیده شده بوده است.

پژوهشگران دانشگاه کپنهاگ امیدوارند که این یافته‌ها بتواند بشریت را یک قدم به پاسخ به یک سوال مهم نزدیک‌تر کند: آیا مریخ تا به امروز میزبان حیات بوده است؟

در این پژوهش تخمین زده شده است که اقیانوس‌ها کل سیاره را پوشانده بودند و عمق آن‌ها از ۹۸۴ فوت (۳۰۰ متر) تا ۳۲۸۰ فوت (۱۰۰۰ متر) متغیر بوده است.

پروفسور مارتین بیزارو (Martin Bizzarro) از مرکز تشکیل ستاره‌ها و سیاره‌ها می‌گوید با توجه به اینکه اندازه این سیاره تقریباً نصف زمین است در مقایسه، آب سیاره ما بسیار کم است.

به گفته پروفسور بیزارو، این آب توسط سیارک‌هایی پر از یخ به مریخ رسیده است. سیارک‌های یخی علاوه بر آب، مولکول‌های مرتبط بیولوژیکی مانند اسیدهای‌آمینه را نیز به مریخ رسانده‌اند.

اسید‌های آمینه زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که دی‌ان‌ای و آران‌ای باز‌هایی را می‌سازند که حاوی تمام موادی است که یک سلول نیاز دارد.

پروفسور بیزارو توضیح داد: این اتفاق در ۱۰۰ میلیون سال اول مریخ رخ داده است. پس از این دوره، اتفاق فاجعه‌باری برای حیات بالقوه روی زمین رخ داد.

پژوهشگران بر این باورند که برخوردی عظیم میان زمین و سیاره دیگری با اندازه‌ی مشابه مریخ رخ داده است. این یک برخورد پرانرژی بوده که منظومه زمین و ماه را تشکیل داده و در همان زمان، تمام حیات بالقوه روی زمین را از بین برده است.

برای رسیدن به این نتایج، پژوهشگران شهاب سنگی را که میلیارد‌ها سال قدمت دارد بررسی کرده‌اند.

پروفسور بیزارو توضیح داد که این شهاب سنگ ۴.۵ میلیارد سال پیش شکل گرفته و اکنون "تکه‌ای از پوسته اولیه مریخ" به حساب می‌آید. بر خلاف زمین، مریخ دارای صفحات تکتونیکی در اعماق خود نیست، زیرا سنگ‌های مذاب سرد شده و یک گوشته سنگی را تشکیل داده‌اند.

در نتیجه، محققان خاطرنشان می‌کنند که پوسته مریخ ثابت می‌ماند و سطح سیاره بدون تغییر حفظ می‌شود. این موضوع به آن‌ها اجازه می‌دهد تا گذشته‌ی مریخ را به گونه‌ای که در زمین غیرممکن است، مطالعه کنند.

وی افزود: تکتونیک صفحاتِ زمین، تمام شواهد مربوط به آنچه را که در ۵۰۰ میلیون سال اول تاریخ سیاره ما رخ داده را از بین برده است. صفحات دائما حرکت می‌کنند و بازیابی می‌شوند و در داخل سیاره ما نابود می‌شوند. در مقابل، مریخ دارای تکتونیک صفحه‌ای نیست، به طوری که سطح سیاره آثاری از روز‌های نخست تاریخ سیاره حفظ کرده است.

این پژوهش جدید، اندکی پس از ادعای کارشناسان مبنی بر زنده ماندن میکروب‌های باستانی زیر سطح مریخ برای صد‌ها میلیون سال، انجام شد.

پژوهشگران می‌گویند باکتری به نام "Deinococcus radiodurans" در صورتی که در اعماق ۳۲ فوتی (۹.۷ متر) مریخ دفن شود، می‌تواند ۲۸۰ میلیون سال در مریخ زنده بماند یعنی تقریباً ۳۰۰ برابر بیشتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد.

اگرچه به نظر می‌رسد این باکتری در مریخ وجود نداشته باشد، اما پژوهشگران بر این باورند که یک میکروارگانیسم مشابه می‌تواند برای مدت زمانی مشابه روی مریخ زنده بماند.