دانش‌آموزان، قربانی خودرو‌های فرسوده!
مدرسه رفتن دانش‌آموزان در مناطق محروم خودش حکایت عجیب و غریبی دارد. دختران و پسران روستا وقتی کلاس ششم را تمام می‌کنند برای رفتن به مقطع دیگر باید راهی مدارسی شوند که کیلومتر‌ها فاصله با روستای خودشان دارد آن‌ها اکثراً این مسیر را پیاده می‌روند.
هدی هاشمی | هنوز سه ماهی از بازگشایی کامل مدارس نگذشته که خبر آمد مینی‌بوسی که سرویس دانش‌آموزان مدرسه دخترانه کوثر ماهیدشت بود با یک کامیون برخورد می‌کند و دو دانش‌آموز این مدرسه جانشان را ازدست می‌دهند.
خبری تلخ، که بعد از دو سال خانه‌نشینی دانش‌آموزان، خیلی‌ها را غمگین کرد. کووید ۱۹ تا اینجای کار برای کودکان و نوجوانان غم داشت و بی‌حوصلگی.
از یک سو بیماری کرونا ۵۱ هزار کودک را از پدر یا مادر خود جدا کرد و از سوی دیگر تعطیلی مدارس و آموزش آنلاین خودش عاملی شد برای بی‌حوصلگی و خستگی دانش‌آموزان. حالا که قرار شد مدارس باز باشند و شرایط دانش‌آموزان به قبل از کرونا برگردد خبر رسید که سرویس یک مدرسه دخترانه در منطقه‌ای محروم تصادف می‌کند و دو دختر نوجوان جانشان را از دست می‌دهند.
مدرسه رفتن دانش‌آموزان در مناطق محروم خودش حکایت عجیب و غریبی دارد. دختران و پسران روستا وقتی کلاس ششم را تمام می‌کنند برای رفتن به مقطع دیگر باید راهی مدارسی شوند که کیلومتر‌ها فاصله با روستای خودشان دارد آن‌ها اکثراً این مسیر را پیاده می‌روند.
همین نبود مدرسه خودش موجب ترک‌تحصیل خیلی‌ها در روستاها می‌شود. دختران راهی خانه بخت می‌شوند و پسران هم به دنبال یافتن بازار کار. داستان مدرسه رفتن دانش‌آموزان در مناطق محروم حکایت تلخ این سال‌های آموزش است. همان داستان خانواده‌های فقیر و غنی.
آن‌هایی که دارند، در مدارس لاکچری درس می‌خوانند، آن‌هایی که ندارند مجبورند بسوزند و بسازند. برای دانش‌آموزان مناطق محروم که مسیر طولانی خانه تا مدرسه را طی می‌کنند سرویس مدرسه هر وسیله‌ای می‌تواند باشد.
نیسان اهالی محل یا ماشین‌های سوخت‌بر یا پرایدی که بیش از ظرفیت دانش‌آموز سوار کرده و بعضاً حادثه‌های تلخی هم برای دانش‌آموزان به‌وجود می‌آورد. حادثه‌ای که برای «عسل افوت» و «مبینا مرادی» دو دانش‌آموزکرمانشاهی رخ داد.
روایت مدرسه رفتن این دختران را بهمن نریمانی، رئیس بازرسی و عملکرد آموزش و پرورش استان کرمانشاه اینگونه توضیح می‌دهد: «این دانش‌آموزان از چند روستا می‌آمدند. ما در بسیاری از روستاها به خاطر اینکه جمعیت دانش‌آموزی کم است مدرسه‌ای در مقطع اول و دوم متوسطه نداریم.
برای برخی از دانش‌آموزان مناطق محروم در یک روستای دیگر که به آن روستا مرکزی می‌گوییم کلاس درس برگزار می‌کنیم. البته کرونا دو سالی بود که آموزش‌های ما را غیرحضوری کرده بود، اما امسال بر اساس بخشنامه وزارت آموزش و پرورش به خانواده‌ها اعلام کردیم که طبق پروتکل‌های بهداشتی دانش‌آموزان باید دو روز در هفته در مدرسه باشند.
طبق وظیفه‌ای که داشتیم همان شهریور ماه به بخشداری نامه زدیم و تأکید کردیم تا نسبت به صلاحیت فنی ماشین‌ها و صلاحیت رانندگان نظارت داشته باشد.
جوابی دریافت نکردیم. ما در آموزش و پرورش می‌دانستیم که راننده‌ای حاضر نمی‌شود برای دو روز کلاس دانش‌آموزان سرویس مدرسه شود و خانواده‌ها هم توان پرداخت هزینه را برای همان دو روز ندارند. با این حال به موضوع سرویس دانش‌آموزان طبق مسئولیتی که داشتیم ورود کردیم.
درباره این سرویس مدرسه هم باید اعلام کنم خود خانواده‌ها این ماشین را گرفتند. اکثر ماشین‌های منطقه هم فرسوده است. ما این موضوع را به بخشداری یادآوری کردیم که مدارس سرویس نیاز دارند و استعلام خودتان را اعلام کنید.»
در برخی روستاها دانش‌آموزان سرویس مدرسه ندارند
این شرایط سخت فقط برای دانش‌آموزان کرمانشاهی نیست. دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان هم این سختی را می‌کشند و برخی‌هایشان با ماشین‌های سوخت‌بر خودشان را به مدرسه می‌رسانند. موضوعی که یکی از معلمان مناطق محروم سیستان و بلوچستان به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «در برخی از روستاها اصلاً دانش‌آموز سرویس مدرسه ندارد.
مثلاً در برخی از مناطق سیستان و بلوچستان سوخت‌بر‌ها سرویس مدرسه معلمان و دانش‌آموزان هستند. ماشین دیگری به غیر از سوخت‌بر‌ها در خیلی از مناطق حرکت نمی‌کند. اکثراً ماشین وانت و یا تویوتا بین روستاها تردد می‌کند و دانش‌آموزان هم سوار آن می‌شوند.
برخی وقت‌ها هم بچه‌ها پیاده می‌روند. هم اکنون فصل بارش و سرما است، جاده چندانی در برخی از مناطق وجود ندارد و رودخانه هم در منطقه ما بسیار است. ما معلمان و دانش‌آموزان مجبوریم خودمان را به مدرسه برسانیم. گاهی وقت‌ها آب رودخانه بالا می‌آید و دیگر نمی‌شود از آن گذر کرد. باید یک صبح تا غروب معطل باشیم تا رودخانه آبش کم شود. این شرایط مدرسه رفتن در برخی از روستا‌های سیستان و بلوچستان است.»
در خوزستان هم وضعیت همین‌طور است. به‌خاطر پهناور بودن این استان، دانش‌آموزان از اهالی محلی برای رفت و آمدهایشان به مدرسه استفاده می‌کنند.
موضوعی که نوری‌زاده مدیر روابط عمومی آموزش و پرورش استان خوزستان به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «دانش‌آموزان در این استان مشکلی برای رفت و آمد ندارند اصولاً افراد محلی ماشین‌هایشان را سرویس مدرسه می‌کنند. در شهر‌ها شهرداری‌ها نظارت مستقیم روی استاندارد ماشین‌ها دارند و در روستاها هم ما خودمان نظارت جدی داریم. امسال بعد از دو سال تعطیلی مدارس، ما به استانداری و بخشداری نامه زدیم و سرویس مدارس هم شروع به فعالیت کرد.
مشکل اصلی خانواده‌ها بحث شهریه بود. شاید همین شهریه موجب شود تا خانواده‌ای سرویس نگیرد. البته ما در مناطق روستایی بخشی از هزینه‌ها را پرداخت می‌کنیم. هزینه ایاب و ذهاب و تحصیل دانش‌آموزان به خانواده‌ها فشار می‌آورد. البته درباره استاندارد بودن ماشین‌ها هم باید بگویم که این خودرو‌ها مثل بقیه خودرو‌ها هستند.»
به وظیفه تان عمل کنید
چند سالی است که خودرو‌های فرسوده بلای جان دانش‌آموزان شده است. بلایی که موجب داغدار شدن خانواده‌ای می‌شود و کسی هم مسئولیتش را برعهده نمی‌گیرد. خانواده‌ها اگر به مدیر مدرسه یا مدیر منطقه آموزش و پرورش مربوطه اعتراضی کنند آن‌ها در نهایت راننده را مقصر ماجرا می‌دانند.
مدیرکل دفتر انجمن اولیا و مربیان وزارت آموزش و پرورش در این باره می‌گوید: «مسئولیت مستقیم نظارت بر کیفیت و استاندارد سرویس‌های مدرسه برعهده وزارت آموزش و پرورش نیست. در شهر‌ها این وظیفه برعهده شهرداری است و شهرداری هم شرکت‌هایی را معرفی می‌کند.
این شرکت‌ها مسأله ایمنی خودرو‌ها را چک می‌کنند. آن‌ها سرویس‌های استاندارد را به ما معرفی می‌کنند. عموماً خودرو‌هایی که شهرداری‌ها معرفی می‌کنند، مشکلی ندارند. در مناطق محروم و روستاها هم وزارت راه و شهرسازی مسئولیت دارد.
برخی از سرویس‌های مدارس در مناطق روستایی فرسوده هستند و ما هم این موضوع را بار‌ها به وزارت راه و شهرسازی گزارش داده‌ایم. متأسفانه وزارت راه و شهرسازی به تعهدات خود در مناطق محروم عمل نمی‌کند.
وزارت راه و شهرسازی و کشور مکلف شدند شرکت‌های پیمانکاری تأسیس کنند، وزارت راه و شهرسازی متولی حمل ونقل دانش‌آموزان در حوزه برون‌شهری است و باید راننده و شرکت پیمانکاری مورد نیاز را تأمین کند، در جلسات متعدد گفتیم که چرا حتی یک شرکت پیمانکاری تأسیس نشد.»
نورعلی عباسپور به مسئول بودن آموزش و پرورش در این زمینه اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما وظیفه داریم خودرو‌های استاندارد را به خانواده‌ها معرفی کنیم. در روستاها، چون تعداد دانش‌آموزان کم است و پیمانکاری هم از طرف وزارت راه و شهرسازی معرفی نشده است خود خانواده‌ها سرویس برای دانش‌آموزانشان می‌گیرند.
حدود سه میلیون نفر در مناطق روستایی از سرویس مدرسه استفاده می‌کنند. این جمعیت برای ما بسیار است و تنها درخواستمان از کسانی که مسئولیتی دارند این بوده که اگر کسی تعهدی دارد به وظیفه‌شان عمل کنند. از آن‌ها خواستیم بهترین ماشین‌هایشان را برای دانش‌آموزان بگذارند، اما متأسفانه شاهد هستیم که کار آنچنانی برای سرویس مدارس مناطق محروم انجام نمی‌شود.»
منبع: روزنامه ایران
