داستان کنتسِ دراکولا؛ حقیقت یا توطئۀ سیاسی؟
الان حدود چهار قرن است که حکایت وحشیگریهای عجیب یک بانوی اشرافی به اسم الیزابت باتوری در سراسر اروپا داستانی شناخته شده است. او در فرهنگ عامه به «کنتس دراکولا» معروف شده است. اما دربارۀ وسعت و میزان واقعی جنایات او تردیدهایی وجود دارد.
فرادید | الیزابت باتوری که به عنوان جنایتکارترین قاتل سریالی زن در تاریخ شناخته میشود، اشرافزادهای اهل مجارستان بود که بین سالهای ۱۵۶۰ تا ۱۶۱۴ زندگی میکرد. ادعا شده است که او در طول دوران زندگیاش بیش از ۶۰۰ زن و دختر جوان را در قصر خودش شکنجه و سلاخی کرد. افسانهها میگویند که او در خون این دختران جوان حمام میکرد تا به جوانی ابدی دست پیدا کند. داستان پر از خون و شکنجۀ الیزابت تا کنون الهامبخش تعداد زیادی فیلم، نمایشنامه، اپرا، سریال تلویزیونی و حتی بازی ویدیویی بوده است.
به گزارش فرادید؛ اما حالا بعضی از محققان در صحت بسیاری از آنچه که دربارۀ الیزابت باتوری گفته شده است تردید کردهاند. آنها اصل ماجرا را انکار نمیکنند، اما معتقدند که در زمان حیات الیزابت توطئهای علیه او شکل گرفته که باعث شده در مورد جنایاتی که او مرتکب شده بزرگنماییهای زیادی صورت بگیرد.
داستان زندگی الیزابت؛ کنتس دراکولا
بر اساس آنچه که در طی این چندصد سال دربارۀ زندگی الیزابت گفته شده است، او از کودکی گرفتار بیماری بوده و در محیطی پر از خشونت زندگی میکرده است. الکساندرا بارتوسیویچ (Aleksandra Bartosiewicz) میگوید که «او از سن چهارسالگی گرفتار حملات صرع میشده؛ رفتاری پر نوسان و خشونتآمیز داشته و از سردردهای شدید هم رنج میبرده است».
(نمایی از قصر ناداشدی در شهر شاروار)
در دورانی که الیزابت در آن زندگی میکرد، شکنجۀ خدمتکاران امری عادی بود و طبیعی است که او چنین صحنههایی را زیاد دیده باشد. وقتی الیزابت ۱۳ ساله بود با یک کنت ۱۸ ساله به اسم فرنتس ناداشدی ازدواج کرد و همراه با او به قصر ناداشدی در شهر شاروار (Sarvar) رفت. در این قصر بود که این زوج جوان دست به اعمالی وحشیانه و باورنکردنی در قبال خدمتکاران خودشان زدند. مثلا ناداشدی برای خوشایند همسرش، بدن یک دختر جوان را با عسل پوشاند و او را با زنجیر بست تا در معرض حملۀ حشرات قرار بگیرد. او به الیزابت دستکشهایی میخدار هدیه داده بود که با آنها خدمتکاران را شکنجه کند. خالۀ الیزابت یعنی کلارا نیز یکی دیگر از استادان او بود! او الیزابت را با مهمانیهای عیاشانه و همینطور انجمنهای مربوط به جادوگری آشنا کرد.
باتوری بعد از مرگ شوهرش در سال ۱۶۰۴ به قلعۀ کاشتیس نقل مکان کرد؛ قصری که ویرانههای مخوف آن هنوز هم برای توریستها حال و هوای داستانهای خونآشامی را زنده میکند. تونی تورن (Tony Thorne) نویسندۀ کتاب «کنتس دراکولا» میگوید که شهرت جنایات الیزابت در این قصر به جایی رسید که مردم محلی دخترانشان را از ترس او پنهان میکردند تا مبادا آنها را به عنوان خدمتکار به قصر خود ببرد.
محاکمۀ الیزابت
در زمان زندگی الیزابت کشتن خدمتکاران توسط اشرافزادهها چیزی نبود که باعث محاکمۀ آنها بشود، اما کشتن اشرافزادههای دیگر بهای سنگینی داشت. الیزابت هم بر سر همین موضوع گرفتار شد. ظاهرا او دیگر به شکنجۀ خدمتکارانش راضی نمیشد و جنایاتش را به افراد طبقات بالای اجتماع هم گسترش داده بود.
(ویرانههای به جا مانده از قصر کاستیش)
بالاخره در سال ۱۶۱۰ و بعد از مرگ یا ناپدید شدن مشکوک چند نفر، ماتیاس دوم پادشاه مجارستان دستور محاکمۀ الیزابت را صادر کرد. گفته میشود که شاهدان دادگاه به قتل ۸۰ تا ۶۰۰ زن جوان در قصر کاستیش شهادت داده بودند. البته در نهایت خود الیزابت به عنوان قاتل محکوم نشد بلکه قتلها به گردن شوهر درگذشتۀ او و چهار خدمتکار قصر افتاد. با اینحال الیزابت هم تا پایان عمرش در سال ۱۶۱۴ در قصر خودش در حصر خانگی قرار گرفت.
حقیقت یا توطئۀ سیاسی؟
این روایت از زندگی الیزابت باتوری در دهۀ ۱۹۸۰ کمکم مورد تردید قرار گرفت. جوزف کوچیس (Josef Kocis) در سال ۱۹۸۲ در کتابی به شرح جزئیاتی تازه از زندگی الیزابت پرداخت؛ همین جنبههای تازه باعث شد که بعضیها فکر کنند ممکن است الیزابت در اواخر عمر هدف یک توطئۀ سیاسی قرار گرفته باشد.
بعضیها این فرضیه را تا جایی پیش بردهاند که حتی باتوری را به عنوان یک «بیوۀ بیدفاع» معرفی کردهاند. نمونهای از این افراد فیلمساز اهل اسلواکی جورای جاکوبیسکو (Juraj Jakubisko) است که فیلم «باتوری؛ کنتسِ خون» را در سال ۲۰۰۸ ساخت. او در این فیلم باتوری را قربانی طمع و قدرتطلبی مردان به تصویر کشیده است.
بعضیهای دیگر مثل تورن و بارتوسیویچ دیدگاه محتاطانهتری دارند؛ آنها میگویند که خشونتها و جنایاتی وجود داشتهاند، اما دربارۀ میزان و وسعت آنها اغراق شده است. از نظر آنها این بزرگنماییها برای بدنام ساختن و بیاعتبار کردن الیزابت بوده است. طبق این دیدگاه خاندان هابسبورگ که در آن زمان بر بخشهای بزرگی از اروپا از جمله اتریش و غرب مجارستان حاکمیت داشت، نقش اصلی را در این توطئه ایفا میکرد.
این محققان میگویند که ماتیاس دوم پادشاه خاندان هابسبورگ بدهی بسیار کلانی به الیزابت داشته و بنابراین از بدنامی و زوال موقعیت او سود میبرده است. ماتیاس همچنین الیزابت را به عنوان یک رقیب و تهدید سیاسی میدید که میتوانست با حمایت از یکی از خویشاوندانش یعنی گابریل باتوری، حاکمیت ماتیاس بر غرب مجارستان را به خطر بیاندازد. زندانی شدن الیزابت نه فقط برای ماتیاس دوم بلکه برای بستگان نزدیک الیزابت هم سودمند بود چرا که آنها توانستند قبل از مرگ الیزابت صاحب اموال و داراییهای فراوان او شوند.
با همۀ اینها هنوز هم محققانی مثل راشائیل بلدشاو (Rachael Bledsaw) (استاد تاریخ کالج هایلاین واشنگتن) معتقدند که دلایلی که برای وجود چنین توطئهای ذکر میشوند کاملا مبتنی بر حدس و گمان هستند و نمیتوانند قانعکننده باشند.
حقیقت هر چه که باشد، به هر حال الیزابت باتوری به چهرهای نمادین از خشونت و وحشت تبدیل شده است؛ چهرهای که الهامبخش داستانهای ترسناک بوده و خوهد بود.
منبع: nationalgeographic.com