تصنیف سپیده و حواشی آن

تصنیف سپیده و حواشی آن

تصنیف سپیده یکی از ماندگارترین آثار چاووش است. به تازگی در یک نظر سنجی آنرا پرطرفدارترین قطعه سه دهه اخیر دانسته اند. ماجرای ساخت و حواشی پیرامون قطعه شاید به اندازه خود آن شنیدنی باشد.

کد خبر : ۱۴۱۲
بازدید : ۶۷۸۹
تصنیف سپیده و حواشی آن

فرادید | بخش مهمی از موسیقی ایرانی برآمده از جنبشی است که از اواخر دهه 40 در مرکز حفظ اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت شروع شد. در مجموعه «صد قطعه موسیقی ایرانی که باید شنید» به تاثیرات این جنبش بر موسیقی چاووش و سه دهه پس از آن می پردازیم.

به گزارش فرادید ، تصنیف سپیده یکی از ماندگارترین آثار چاووش است. به تازگی در یک نظر سنجی آنرا پرطرفدارترین قطعه سه دهه اخیر دانسته اند. ماجرای ساخت و حواشی پیرامون قطعه شاید به اندازه خود آن شنیدنی باشد. قرار بود در آذر 1358 محمدرضا لطفی به همراه گروه شیدا در دانشگاه ملی (شهید بهشتی فعلی) به دعوت یک انجمن به اجرای برنامه بپردازد. با این حال تا یک هفته مانده به اجرا هوشنگ ابتهاج شعر تصنیف سپیده را نسروده بود. با تکمیل شعر، شجریان و گروه در مدت یک هفته مانده به اجرا هماهنگ می شوند. اما شجریان با این حال بخشی از شعر را اشتباه می خواند!

بخشی از شعر، «ای ایران غمت مرساد» در تحریر نخست چنین بوده است: «ای ایران بدت مرساد». نخستین‌باری که سایه ترانه را برای شجریان می‌خواند، به اشتباه «غم» را جایگزین «بد» می‌کند و با اینکه پس از آن، ترانه را به همان صورت نخست و با «بدت مرساد» نوشتند و تمرین کردند، در شب کنسرت، شجریان ناخودآگاه همان شکلی را که روز نخست شنیده بود خواند و ترانه چنین ضبط و ثبت شد. در فیلمی که از اجرای ناظری در تالار وحدت برجای مانده او این جمله را به‌همانسان که سایه نوشته بوده است با «بدت مرساد» می‌خواند.

محتوای شعر اما آشکارا به عقاید یکی از احزاب سیاسی اشاره دارد. گویا در آن زمان لطفی برای برخی از این احزاب مارش های سیاسی می ساخته و این قطعات به دلیل محتوای سیاسی آن هیچگاه به طور رسمی منتشر نشده است. همدلی برخی از اعضای گروه شیدا با عقاید «کانون صلح و آزادی» در این بخش از سرود نمایان است: ««راه ما راه حق راه بهروزی / اتحاد اتحاد رمز پیروزی + صلح و آزادی جاودانه بر همه جهان خوش باد ...».

شجریان یک روز قبل از اجرا آگاه می شود که دعوت کنندگان از اعضای سازمان دمکرات حزب توده هستند و به همین دلیل گروه را بی خواننده می گذارد. اما با پادرمیانی ابتهاج شجریان برای آخرین بار با گروه شیدا دو شب در دانشگاه ملی که مملو از تصاویر کشته شدگان حزب توده در جریان انقلاب بود به اجرای برنامه می پردازد. از این پس شهرام ناظری خواننده اصلی گروه شیدا می شود و در اجرای تالار وحدت اوست که بر جای شجریان می نشیند. آنچه امروز در اختیار مخاطبان است اجرای شب دوم در دانشگاه ملی است که کیوان ابتهاج (پسر سایه) به طور اتفاقی آن را ضبط کرده است.

این اجرا در قالب آلبوم ششم چاووش منتشر می شود و از رادیو تلویزیون پخش می شود. مهدی کلهر مشاور رسانه ای محمود احمد نژاد از قول آقای بروجردی داماد امام می گوید: «امام (ره) پس از شنیدن این سرود ( ایران ای سرای امید) که برای اولین بار از تلویزیون پخش شد با یک تبسم فرمودند که الحق همان سرودی است که دنبالش بودیم.» با این حال چندی بعد ابتهاج، لطفی و شجریان به رادیو می روند و آمادگی خود را برای همکاری اعلام می کنند اما با بی مهری مسئولین مواجه می شوند.

ادامه دارد...

آنچه در ادامه می شنوید تصنیف سپیده از ساخته های محمدرضا لطفی است.


۰
نظرات بینندگان
اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    سایر رسانه ها
    تازه‌‌ترین عناوین
    پربازدید