چاووش پس از انقلاب

فرادید | بخش مهمی از موسیقی ایرانی برآمده از جنبشی است که از اواخر دهه 40 در مرکز حفظ اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت شروع شد. در مجموعه «صد قطعه موسیقی ایرانی که باید شنید» به تاثیرات این جنبش بر موسیقی چاووش و سه دهه پس از آن می پردازیم.

به گزارش فرادید ، پس از ماجرای کنسرت کاروان شهید که با دخالت افراد کمیته به هم خورد، لطفی کنسرت دیگری را در دانشگاه علم و صنعت برنامه ریزی کرد، این کنسرت با مخالفت افرادی از جناح چپ در راهرو محل اجرا مواجه شد. آنها در پلاکارد هایی گروه چاووش را به خاطر حضور در جشن هنر شیراز در زمان پیش از انقلاب مرتجع اعلام کرده بودند. در داخل سالن اما گروهی با مبتذل خواندن این برنامه موسیقی سعی در برهم زدن کنسرت داشتند. با این حال کنسرت برگزار شد. در همین دوران لطفی که سرپرستی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را بر عهده داشت، کنسرتی را برای گروه عارف ترتیب داد و این گروه برای دانشجویان روی اول نوار چاووش 3 را اجرا کردند.

به دلیل جو شدید سیاسی در دانشگاه ها لطفی تصمیم گرفت که برای سندیکاهای کارگری به اجرای برنامه بپردازند. اجرای برنامه ها البته در مکان هایی اغلب نامناسب برگزار می شد. برنامه سندیکای کارگران آذربایجانی (با همراهی حسین علیزاده و خوانندگی اوج آذر اوقلی) در یک سالن حوالی پل چوبی اجرا شد، کنسرت برای کارگران پالایشگاه نفت شهر ری در سالن غذاخوری بود و لطفی و گروه شیدا بر روی یک پشت بام برای کارگران سندیکای بافندگان سوزنی در لاله زار بالا به اجرای سرودهای انقلابی پرداختند.

با افزایش فشارها و محدودیت ها، لطفی از ادامه اجراهای گروهی ناامید شد و رو به ساز آواز آورد. 14 اسفند سال 59 بنا به درخواست سفارت آلمان لطفی برنامه ساز و آوازی را با شجریان و فرهنگ فر اجرا می کند. این برنامه مصادف شد با سخنرانی جنجالی بنی صدر در دانشگاه تهران، لطفی در حال عبور از فضای ملتهب اطرف خیابان انقلاب به دلیل ظاهر متفاوت (کاپشن ارتشی و ماشین آهو بیابان) دستگیر می شود و به کمیته برده می شود. پس از چند ساعت بازجویی اما آزاد می شود و پیاده تا منزل (خیابان ویلا) می دود و برنامه را به اتفاق شجریان و فرهنگ فر با چند ساعت تاخیر در سفارت اجرا می کند.

تار نوازی لطفی در این اجرا متاثر از اتفاقات این روز است و مضراب هایی خشن و با صلابت او در این کنسرت یکی از بهترین نواخته های وی را رغم زده است. این اجرا در سال 76 در قالب آلبوم عشق داند منتشر شد و پرویز مشکاتیان بعدها در ضمن نقدی بر آثار لطفی این کار را بهترین نمونه همکاری لطفی و شجریان دانشته است.

آنچه در ادامه می شنوید تصنیف بهار دلکش از ساخته های غلامحسین درویش (درویش خان) است که در انتهای این برنامه اجرا شده است.

از اینجا دریافت کنید