آیا نور لامپ به بدن آسیب می‌رساند؟

همواره درباره‌ی به هم ریختن چرخه‌ی طبیعی بدن انسان موارد زیادی گفته شده است. یکی از این به‌هم‌ریختگی‌ها مربوط به چرخه‌ی طبیعی قرارگیری انسان در معرض نور و تاریکی است که برای افراد این عصر به مقدار زیادی اتفاق می‌افتد. بر خلاف تصور رایج، پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که قرار گرفتن در معرض نور بیش از حد نرمال، باعث بروز آسیب‌های جدی در بدن می‌شود.

به نظر می‌رسد که افراد علاوه بر عادت‌های غذا خوردن و ورزش مناسب، باید یک عادت سالم دیگر نیز به لیست خود اضافه کنند: خاموش کردن چراغ‌ها.

بر پایه‌ی یک مطالعه‌ی جدید که در ژورنال کارنت بیولوژی در تاریخ ۱۴ جولای امسال به انتشار رسیده، نشان داده شده است که پیامدهای سلامتی منفی بسیاری برای موش‌هایی که تحت شرایط نور ثابت برای دوره‌ای یک ماهه نگه‌داری شده بودند، رخ داده است.

یوهانا میجز (Johanna Meijer) از مرکز پزشکی دانشگاه لیدن در هلند که یکی از اعضای گروه پژوهشی مرتبط با این کار است گفته است:

مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد که وجود چرخه‌ی نور و تاریکی برای سلامتی انسان مهم است. ما در پژوهش خود ثابت کرده‌ایم که فقدان ریتم‌های زیست محیطی در بدن منجر به ایجاد اختلال شدید در طیف گسترده ای از پارامترهای سلامتی می‌شود.

این پارامترها شامل فعال‌سازی التهابی سیستم ایمنی بدن، تحلیل رفتن عضلات، و نشانه‌های اولیه پوکی استخوان است. محققان باور دارند که تغییرات فیزیولوژیکی مشاهده شده همگی نشانگر نوعی"ضعف" بودند که شبیه آن به طور معمول در افراد یا حیوانات با روند افزایش سنشان دیده می‌شود. اما در این میان اخبار دلگرم‌کننده‌تری هم وجود دارد. به گفته‌ی میجر:

خبر خوب این است که ما در ادامه‌ی بررسی‌هایمان نیز مشاهده کردیم که اثرات منفی یاد شده روی سلامتی، برگشت‌پذیر هستند و زمانی که چرخه‌ی نور و تاریکی محیطی ترمیم شود، اثرات آن نیز باز می‌گردند.

برای بررسی رابطه‌ی موجود بین از دست دادن چرخه نور و تاریکی با ایجاد بیماری‌ها، میجر و همکارانش، از جمله الیان لوکاسن (Eliane Lucassen)، موش‌ها را به صورت دایمی به مدت ۲۴ هفته در معرض نور قرار دادند و در طی این مدت، چند پارامتر سلامتی اصلی را در بدن آنها اندازه‌گیری کردند. مطالعات فعالیت مغز این حیوانات نشان داد که قرار گرفتن در معرض نور ثابت منجر به کاهش الگوهای طبیعی ریتمیک در مرکز تنظیم‌کننده‌ی شبانه‌روزی مرکزی مغز در بخش هسته سوپراکیاسمات یا SCN تا مقدار ۷۰ درصد می‌شود. SCN بخشی از هیپوتالاموس است که در قسمت فوقانی چلیپای نوری قرار دارد.

اختلال در چرخه‌ی نور طبیعی و الگوهای تاریکی و ریتم شبانه‌روزی بدن، به طور قابل توجهی منجر به کاهش عملکرد عضله اسکلتی حیوانات مطابق با مقادیر اندازه‌گیری شده در آزمایش‌‌های استاندارد میزان قدرت آنها شده بود. استخوان‌های آنها نشانه‌هایی از تضعیف را در خود نشان دادند و این حیوانات وارد حالتهای التهابی شدند که در شرایط معمولی تنها در حضور پاتوژن‌ها یا دیگر محرک‌های مضر مشاهده می‌شود. پس از اینکه پژوهشگران موش‌ها را به مدت ۲ هفته به چرخه‌ی نور و تاریکی استاندارد بازگرداندند، مشاهده شد که نورون‌های SCN به سرعت در حال بهبود ریتم طبیعی خود هستند و روند ایجاد مشکلات سلامتی در بدن حیوانات معکوس شده است.

این یافته‌ها ما را به این نتیجه می‌رساند که انسان‌ها باید توجه و مراقبت بیشتری در رابطه با زمان‌های قرارگیری خود در معرض نور به خرج دهند؛ این موضوع به خصوص برای کسانی که در سنین رو به پیری قرار داشته و یا افرادی که به هر نحو دیگری آسیب‌پذیرند دارای اهمیت بیشتری است. با توجه به اینکه ۷۵ درصد از جمعیت جهان در طول شب در معرض نور قرار دارند، در می‌یابیم که یافته‌های فوق کاملا مهم هستند. قرار گرفتن در معرض نور ثابت در خانه‌های سالمندان و واحدهای مراقبت‌های ویژه بسیار معمول است و بسیاری از مردم نیز شب‌ها در حال کار هستند. میجر در بخش دیگری از صحبت‌هایش می‌گوید:

ما عادت کرده‌ایم که نور و تاریکی را به عنوان محرک‌هایی بی ضرر و یا خنثی روی سلامتی افراد به شمار آوریم. اما در حال حاضر بر پایه‌ی جمع‌آوری نتایج مطالعات از آزمایشگاه‌هایی در سراسر جهان پی برده‌ایم که همه‌ی نتایج به یک نکته‌ی خاص اشاره می‌کنند. شاید وقتی به یاد آوریم که خود حیات نیز روی زمین تحت روند ثابت چرخه‌ی نور و تاریکی تکامل یافته، گفته‌های فوق خیلی هم تعجب‌آور به نظر نرسد. به نظر می‌رسد که بدن ما برای کار در این چرخه‌ی حیاتی بهینه‌سازی شده باشد و از سویی، روی دیگر سکه این است که ما در حال حاضر با فقدان چنین چرخه‌ای تحت تاثیر قرار می‌گیریم.

پژوهشگران از مشکلات ایجاد شده در اثر فقدان این چرخه با عنوان «مسائل مربوط به قرار گرفتن در معرض نور است» یاد می‌کنند.

گروه پژوهشی اعلام کرده‌اند که در حال حاضر برای انجام تجزیه و تحلیل‌های بیشتر و عمیق‌تر درباره‌ی تاثیر چرخه‌ی نور و تاریکی روی سیستم ایمنی بدن برنامه ریزی می‌کنند. آنها همچنین تصمیم دارند تا به بررسی خواص درمانی ممکن برای بیمارانی که بیشتر از شرایط عادی نور و تاریکی در معرض تابش نور قرار داشته‌اند، بپردازند.

منبع sciencedaily
ترجمه: زومیت