جهان سوم، زباله‌دان کشورهای صنعتی
بسیاری از کشورهای صنعتی برای دفع ایمن و مناسب زباله، از جمله زباله های الکترونیکی که اجزای خطرناکی دارند با مشکلاتی مواجه هستند.
کد خبر :
۴۳۷۶۶
بازدید :
۲۶۶۵
بسیاری از کشورهای صنعتی برای دفع ایمن و مناسب زباله، از جمله زباله های الکترونیکی که اجزای خطرناکی دارند با مشکلاتی مواجه هستند. واقعیت تلخ این است که بسیاری از این کشورها ترجیح می دهند به جای صرف هزینه و پیدا کردن راهکار مناسب، این زباله ها را در کشورهای در حال توسعه تخلیه کنند.
کشورهای در حال توسعه هم با انگیزه های مختلف از جمله انگیزه اقتصادی، میزبان زباله های کشورهای توسعه یافته کشورهای صنعتی می شوند. به نظر می رسد بزرگ ترین مقصد زباله های کشورهای توسعه یافته قاره آفریقاست؛ کشورهای در حال توسعه در قاره آسیا و آمریکای جنوبی نیز از گزند این زباله ها در امان نمانده اند.
قاره آفریقا
اواخر دهه 802 میلادی، حدود 15 هزار تن زباله از فیلادلفیای آمریکا در جزیره کاسا، نزدیک پایتخت کنیا، تخلیه شد. یک شرکت نروژی این زباله ها را برای بازیافت و تولید آجرهای ساختمانی به گینه منتقل کرد اما مشخص شد این مواد حاوی مخلوط خطرناکی از فلزات سنگین و سم دی اکسین است؛ در نتیجه این زباله ها به مبدأ اصلی خود، ایالات متحده برگردانده شدند.
در همین سال ها در زیمبابوه مقدار زیادی زباله سمی کشف شد که در پوشش مایع تمیز کننده وارد این کشور شده بود. در حالی که این محموله شامل 275 بشکه زباله سمی بود که از رنگ آمیزی و غرقاب سازی کشتی ها حاصل شده بود. این بشکه ها به پایگاه نیروی دریایی نورفولک در آمریکا بازگردانده شدند. بعدها صادرکنندگان آمریکایی این زباله، به جرم تجارت فریبکارانه به زندان محکوم شدند.
گینه بیسائو نیز از معروف ترین زباله پذیرهای دهه 80 تاکنون بوده است. بر اساس گزارش ها، بین یک تا سه و نیم میلیون تن زباله سمی دارویی و صنعتی از سوی کشورهایی مانند سوئیس، بریتانیا و آمریکا به گینه بیسائو فرستاده شده است. در سال 1982 مقامات کشور گینه بیسائو قرارداد 15 ساله ای را برای دفن 15 میلیون تن زباله سمی با یک شرکت فرانسوی امضا کرده بودند که پس از اعتراض های عمومی، این قرارداد لغو شد.
یکی از تکان دهنده ترین نمونه های تخلیه غیرقانونی زباله، تخلیه شبانه 500 تن زباله سمی در 14 جایگاه دفن زباله در اطراف ابیجان، پایتخت اقتصادی ساحل عاج است. این جایگاه ها در مجاورات منابع آب آشامیدنی و زمین های کشاورزی قرار دارند. تخلیه زباله های سمی در ابیجان هشت نفر را به کام مرگ فرستاد و بیش از هشت هزار نفر را روانه بیمارستان و مراکز درمانی کرد.
به گزارش مجله «ساینتیست نیو»، از سال 1989 حدود 120 بشکه زباله سمی از آمریکا وارد آفریقای جنوبی شده است. این بشکه ها حاوی لجن هایی است که از جیوه اشباع شده اند. اخیرا سازمان غیرانتفاعی «شبکه اقدام بازل» کشف کرده است که صنعتگران بازیافت آمریکا تلاش کردند زباله های الکترونیکی را به شکل غیرقانونی به آفریقای جنوبی صادر کنند. این زباله ها که برای بازیافت از پنسیلوانیای غربی جمع آوری شده بود، در یک کشتی بارگیری و به دوربان فرستاده شد.
یکی دیگر از کشورهای زباله پذیر قاره آفریقا، سومالی است. سونامی سال 2004 بسیاری از زباله های سواحل جنوبی سومالی را وارد آب های دریا کرد. به گفته سازمان ملل، برخی از شرکت های کشورهای صنعتی با سوء استفاده از نبود دولت کارآمد در سومالی، برای سال ها زباله های خود را در این کشور تخلیه کرده اند. گفتنی است در بخش های مرکزی سومالی آثاری از زباله سمی پروکسید هیدروژن و مواد رادیواکتیو یافت شده است.
با این که در دهه های پایانی قرن بیستم زباله های سمی موضوع حساسیت فعالان محیط زیست بوده است اما به نظر می رسد حجم عظیم زباله های الکترونیکی معضل جدید قرن بیست و یکم باشد. کشور آفریقایی غنا یکی از مقاصد مهم زباله های الکترونیکی از سراسر دنیاست. بزرگ ترین گورستان زباله در غنا جایی است که مردم محلی به آن «سدوم و گوموره» می گویند. این منطقه که در گذشته تالاب بزرگی بود، اکنون به عنوان یکی از بزرگ ترین مکان های دفن زباله شناخته می شود.
در بندر شهر لاگوس در نیجریه، بازار بزرگ لوازم الکترونیکی وجود دارد. در این بندر، هر روز 15 کانتینر لوازم الکترونیکی از رده خارج کشف می شوند. بیشتر این لوازم شکسته شده اند و تعمیر شدنی نیستند. این زباله ها به ناچار در محلی دیگر تخلیه شده یا دفن می شوند. گفتنی است در گذشته نیجریه به عنوان مدفن زباله های سمی کشورهایی مانند ایتالیا شناخته می شد.
به دلیل حجم وسیع انتقال زباله های الکترونیکی به کنیا، این کشور از سال 2012 پروژه ای را برای مدیریت زباله های الکترونیکی به اجرا در آورده است. نخستین کارخانه بزرگ مقیاس بازیافت در شرق آفریقا در نایروبی قرار دارد. در این کارخانه کارگران می توانند حدود 15 هزار تن از زباله های الکترونیکی را که در یک سال به کنیا منتقل می شوند بازیافت کنند. بر اساس گزارش سازمان ملل، سالانه 11 تن زباله از یخچال، سه تن تلویزیون، دو و نیم تن رایانه شخصی، حدود 500 تن پرینتر و 150 تن تلفن همراه در کنیا تخلیه می شود.
کشورهای آسیایی
می توان گفت معروف ترین زباله پذیر آسیایی بنگلادش است. این کشور پذیرای انواع زباله از سراسر دنیاست. پلاستیک، آزبست، فولاد، زباله های نفتی، زباله های سربی و باتری های مستعمل از جمله زباله هایی هستند که به مقصد بنگلادش ارسال می شوند. بر اساس مطالعات سازمان محیط زیست و توسعه اجتماعی، بیش از از 83 درصد از کودکان کار این کشور در معرض مواد سمی مرتبط با بازیافت زباله های الکترونیکی هستند؛ در نتیجه هر سال 15 درصد این کودکان جان خود را از دست می دهند.
گزارش ها حاکی از آن است که بسیاری از زباله های اروپایی از جمله فلزات، منسوجات، لاستیک و مواد زائد دیگر به صورت غیرقانونی وارد هندوستان شده اند. این کشور همچنین محل کارگاه کشتی سازی آلنگ است. بیش از نیمی از کشتی هایی که در دنیا از رده خارج می شوند برای بازیافت به این کارگاه ارسال شده و صدها نفر کارگر در شرایطی خطرناک به بازیافت این کشتی ها می پردازند.
برخی از زباله ها نیز با برچسب های مختلف، حتی به عنوان کمک های انسان دوستانه در کشورهای در حال توسعه دفن می شوند. «شبکه اقدام بازل» گزارش داده هر سال بیش از 500 هزار رایانه مستعمل از کشورهای توسعه یافته ای چون سنگاپور، آمریکا و چند کشور اروپایی به پاکستان ارسال می شود و این اقدام نقض آشکار قوانین بین المللی است؛ چرا که فقط 15 تا 40 درصد آنها قابل استفاده هستند و بقیه آنها در شرایطی خطرناک بازیافت می شوند.
چندی پیش نیز در بندر فیلیپین 50 کانتینر پر شده از زباله کشف شد. این محموله که به عنوان پلاستیک های بازیافتی از کانادا ارسال شده بود، حاوی زباله های کثیف مانند پوشک دور انداخته شده بود.
در کشورهای آسیایی مناطقی نیز وجود دارند که در مسیر توسعه به آفت زباله ها دچار شده اند. رشد فناوری اطلاعات در ویتنام حجم عظیمی از زباله های الکترونیکی را در این کشور تولید کرده است. همچنین این کشور با مشکل واردات غیرقانونی زباله های الکترونیکی دست به گریبان است. از جمله می توان به واردات 340 تن قطعات یدکی الکترونیکی به دست یک شرکت محلی اشاره کرد. همچنین روستای مینه خای ویتنام لقب کلانشهر زباله ها را از آن خود کرده است. اما زباله پذیری در چین حکایت دیگری دارد. زباله های الکترونیکی این کشور عمدتا محصولات مرجوعی صادراتی چین به کشورهای دیگر است. گویی چین یکی از بزرگ ترین مقاصد تخلیه زباله های الکترونیکی است.
می توان گفت معروف ترین زباله پذیر آسیایی بنگلادش است. این کشور پذیرای انواع زباله از سراسر دنیاست. پلاستیک، آزبست، فولاد، زباله های نفتی، زباله های سربی و باتری های مستعمل از جمله زباله هایی هستند که به مقصد بنگلادش ارسال می شوند. بر اساس مطالعات سازمان محیط زیست و توسعه اجتماعی، بیش از از 83 درصد از کودکان کار این کشور در معرض مواد سمی مرتبط با بازیافت زباله های الکترونیکی هستند؛ در نتیجه هر سال 15 درصد این کودکان جان خود را از دست می دهند.
گزارش ها حاکی از آن است که بسیاری از زباله های اروپایی از جمله فلزات، منسوجات، لاستیک و مواد زائد دیگر به صورت غیرقانونی وارد هندوستان شده اند. این کشور همچنین محل کارگاه کشتی سازی آلنگ است. بیش از نیمی از کشتی هایی که در دنیا از رده خارج می شوند برای بازیافت به این کارگاه ارسال شده و صدها نفر کارگر در شرایطی خطرناک به بازیافت این کشتی ها می پردازند.
برخی از زباله ها نیز با برچسب های مختلف، حتی به عنوان کمک های انسان دوستانه در کشورهای در حال توسعه دفن می شوند. «شبکه اقدام بازل» گزارش داده هر سال بیش از 500 هزار رایانه مستعمل از کشورهای توسعه یافته ای چون سنگاپور، آمریکا و چند کشور اروپایی به پاکستان ارسال می شود و این اقدام نقض آشکار قوانین بین المللی است؛ چرا که فقط 15 تا 40 درصد آنها قابل استفاده هستند و بقیه آنها در شرایطی خطرناک بازیافت می شوند.
چندی پیش نیز در بندر فیلیپین 50 کانتینر پر شده از زباله کشف شد. این محموله که به عنوان پلاستیک های بازیافتی از کانادا ارسال شده بود، حاوی زباله های کثیف مانند پوشک دور انداخته شده بود.
در کشورهای آسیایی مناطقی نیز وجود دارند که در مسیر توسعه به آفت زباله ها دچار شده اند. رشد فناوری اطلاعات در ویتنام حجم عظیمی از زباله های الکترونیکی را در این کشور تولید کرده است. همچنین این کشور با مشکل واردات غیرقانونی زباله های الکترونیکی دست به گریبان است. از جمله می توان به واردات 340 تن قطعات یدکی الکترونیکی به دست یک شرکت محلی اشاره کرد. همچنین روستای مینه خای ویتنام لقب کلانشهر زباله ها را از آن خود کرده است. اما زباله پذیری در چین حکایت دیگری دارد. زباله های الکترونیکی این کشور عمدتا محصولات مرجوعی صادراتی چین به کشورهای دیگر است. گویی چین یکی از بزرگ ترین مقاصد تخلیه زباله های الکترونیکی است.
آمریکای جنوبی
مکزیک در دهه 80 میلادی به زباله دان مواد خطرناک ایالات متحده آمریکا تبدیل شده بود. از آنجایی که مرزبانان این کشور تمرکز خود را روی قاچاق سلاح و مواد مخدر گذاشته بودند، انتقال زباله های خطرناک به این کشور معمولا از چشم این ماموران پنهان می ماند. در سال 1986 کشتی بابری «خیان سی» بیش از 14 هزار تن خاکستر از زباله های فیلادلفیا را پس از این که هندوراس، برمودا و جمهوری دومینیکن این محموله را نپذیرفتند، در ساحلی در نزدیکی شهر هاییتی تخلیه کرد. همچنین در سال 1987 یک کشتی به نام «رادهاست» با 2400 تن زباله صنعتی ایتالیا را به مقصد ونزوئلا ترک کرد. این کشتی به وسیله مقامات محلی بازگردانده شد اما قبل از برگشت به ایتالیا، محموله زباله سمی خود را در لبنان تخلیه کرد.
مکزیک در دهه 80 میلادی به زباله دان مواد خطرناک ایالات متحده آمریکا تبدیل شده بود. از آنجایی که مرزبانان این کشور تمرکز خود را روی قاچاق سلاح و مواد مخدر گذاشته بودند، انتقال زباله های خطرناک به این کشور معمولا از چشم این ماموران پنهان می ماند. در سال 1986 کشتی بابری «خیان سی» بیش از 14 هزار تن خاکستر از زباله های فیلادلفیا را پس از این که هندوراس، برمودا و جمهوری دومینیکن این محموله را نپذیرفتند، در ساحلی در نزدیکی شهر هاییتی تخلیه کرد. همچنین در سال 1987 یک کشتی به نام «رادهاست» با 2400 تن زباله صنعتی ایتالیا را به مقصد ونزوئلا ترک کرد. این کشتی به وسیله مقامات محلی بازگردانده شد اما قبل از برگشت به ایتالیا، محموله زباله سمی خود را در لبنان تخلیه کرد.
سوئد، زباله پذیر توسعه یافته
سوئد از معدود کشورهای دنیاست که با رضایت، میزبان زباله های دیگر کشورهای دنیاست. کمتر از یک درصد زباله های وارد شده به سوئد دور ریخته می شوند؛ باقی زباله ها بازیافت یا سوزانده می شوند و برای تولید انرژی به کار می روند. سوئد از کشورهای اروپایی برای تبدیل زباله به انرژی زباله وارد می کند. به نظر می رسد کشورهای صنعتی بهتر است از الگوی بازیافتی سوئد برای خلاصی از شر زباله های شان اقدام کنند؛ اقدامی که حتی اگر در کشورهای در حال توسعه انجام شود، می تواند به اقتصاد این کشورها نیز یاری کند.
سوئد از معدود کشورهای دنیاست که با رضایت، میزبان زباله های دیگر کشورهای دنیاست. کمتر از یک درصد زباله های وارد شده به سوئد دور ریخته می شوند؛ باقی زباله ها بازیافت یا سوزانده می شوند و برای تولید انرژی به کار می روند. سوئد از کشورهای اروپایی برای تبدیل زباله به انرژی زباله وارد می کند. به نظر می رسد کشورهای صنعتی بهتر است از الگوی بازیافتی سوئد برای خلاصی از شر زباله های شان اقدام کنند؛ اقدامی که حتی اگر در کشورهای در حال توسعه انجام شود، می تواند به اقتصاد این کشورها نیز یاری کند.
منیع: سایت برترین‌ها
۰
