سعید کمالی دهقان؛ جعبه سیاه قتل خاشقجی
انتشار سلسله توئیتهای خبرنگار گاردین، واکنشهای متفاوتی در فضای مجازی بهدنبال داشته است؛ عدهای با ابراز نگرانی از وضعیت او نگران تلاش سعودیها علیه خبرنگار ایرانی تبار هستند؛ عدهای با اشاره به پیشینه خبرنگاری وی در خبرگزاری فارس، سؤالهایی را مطرح میکنند و عدهای آخرین باری را که نام ایران اینترنشنال در صدر اخبار قرار گرفت یادآور میشوند
کد خبر :
۶۴۲۸۷
بازدید :
۳۴۷۸
هیچ خبرنگاری منبع خود را لو نمیدهد؛ اما ماجرای قتل و سلاخی جمال خاشقجی که خیلی زود از دیوارهای کنسولگری عربستان در ترکیه و مرزهای دو کشور گذر کرد، بهچنان درجهای از حساسیت رسید که خبرنگار ایرانیتبار روزنامه بریتانیایی گاردین، دست به افشاگریای زد که نام ایران را به این پرونده قطور اضافه میکند.
اگرچه یک هفته پیش حسامالدین آشنا رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری و حمید بعیدینژاد سفیر ایران در انگلیس درباره ارتباط افشاگری روزنامه گاردین درباره تأمین منابع مالی یک رسانه ضد ایرانی و قتل روزنامهنگار سعودی، سؤالهای مهمی مطرح کرده بود، اما با توئیت افشاگرانه سعید کمالی دهقان خبرنگار گاردین ماجرا جدیتر شد: «من میتوانم تأیید کنم که جمال خاشقجی به این دلیل کشته شد که صبح روز ۲۶ سپتامبر (۴ مهرماه) از استانبول تلفنی با من صحبت کرد و این مسأله را افشا کرد که بودجه شبکه «ایران اینترنشنال» از جانب محمد بن سلمان و سعود القحطانی تأمین شده است.»
اشاره سعید کمالی دهقان به گزارشی بود که گاردین دوم اکتبر (۱۰ مهر) منتشر کرد و به نقل از یک منبع که با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان مرتبط است، خبر داد: «بودجه این رسانه رقمی نزدیک به ۲۵۰ میلیون دلار (۱۹۲ میلیون پوند) است و از دیوان سلطنتی سعودی تأمین میشود.» بر اساس گزارش گاردین «حقوق کارکنان «ایران اینترنشنال / Iran International» بسیار سخاوتمندانه است و به یکی از کارکنان آن دو برابر دستمزدی پرداخت میشود که رسانههای رقیب پیشنهاد کردهاند.» این گزارش، همان روزی منتشر شد که جمال خاشقجی وارد کنسولگری عربستان در استانبول شد و به قتل رسید. حال یک ماه و نیم بعد از کشته شدن او، خبرنگار ایرانیتبار گاردین افشا کرده است منبعی که خبر مساعدت مالی عربستان به رسانه مخالف ایران را داده، جمال خاشقجی بوده است.
سعید کمالی دهقان با اعلام این خبر، علت سلاخی او در کنسولگری را همین افشاگری میدانست. این تحولات در شرایطی رخ داد که هفته پیش حسامالدین آشنا مشاور رئیس جمهوری در صفحه توئیتر خود این پرسشها را مطرح کرد که «آیا منبع گاردین در گزارش منبع مالی ایران اینترنشنال، جمال خاشقجی بود؟»، «آیا خاشقجی به این خاطر به قتل رسیده که منبع مالی ایراناینترنشنال را به گاردین لو داده است؟»، «چرا فایل صوتی بازجویی منتشر نمیشود؟» وی همچنین خبر داد: «سعود القحطانی که طبق گزارش رویترز، کسی بود که در روز قتل خاشقجی از او بازجویی کرده و آمر قتلش بود، طبق گزارش دوم گاردین، پدرخوانده ایراناینترنشنال است.»
همزمان با این پرسشها، حمید بعیدینژاد سفیر کشورمان در انگلیس در صفحه توئیتر خود نوشت: «همزمانی اعلام سعودی بهعنوان منبع مالی شبکه ایران اینترنشنال از سوی گاردین به نقل از «یک فرد مطلع سعودی»، با قتل خاشقجی، این سناریو را تقویت کرده است که منبع گاردین، خاشقجی بوده است.»
درخواستی پر رمز و راز که پیچیدگیهای پرونده قتل خبرنگار عربستان سعودی را بیشتر و این سؤال را پیش آورد که آیا خبرنگار ایرانیتبار گاردین با تهدید مواجه شده است؟ این شائبه زمانی تقویت شد که توئیتهای بعدی او آیاتی از قرآن کریم و خطاب به پادشاه عربستان بود: «وَاتَّبَعُوا مَا تَتْلُو الشَّیاطِینُ عَلَى مُلْک سُلَیمَانَ وَمَا کفَرَ سُلَیمَانُ وَلَکنَّ الشَّیاطِینَ کفَرُوا یعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ... و پیروی کردند سخنانی را که (دیوان و) شیاطین در ملک سلیمان (به افسون و جادوگری) میخواندند و هرگز سلیمان (با به کار بردن سحر به خدا) کافر نگشت و لکن شیاطین کافر شدند که سحر به مردم میآموختند.» توئیتهایی که بعد از ساعتی بدون هیچ توضیحی حذف شدند.
انتشار سلسله توئیتهای خبرنگار گاردین، واکنشهای متفاوتی در فضای مجازی بهدنبال داشته است؛ عدهای با ابراز نگرانی از وضعیت او نگران تلاش سعودیها علیه خبرنگار ایرانی تبار هستند؛ عدهای با اشاره به پیشینه خبرنگاری وی در خبرگزاری فارس، سؤالهایی را مطرح میکنند و عدهای آخرین باری را که نام ایران اینترنشنال در صدر اخبار قرار گرفت یادآور میشوند؛ زمان حمله گروه تروریستی الاحوازیه به رژه هفته دفاع مقدس در اهواز که منجر به شهادت زنان و کودکان شد؛ ساعتی بعد از این حمله بود که شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال رسانه خود را در اختیار یعقوب حر التسطری سخنگوی گروهک تروریستی الاحوازیه قرار داد تا وی ضمن پذیرفتن مسئولیت این حمله از سوی گروهک متبوعش، مدعی شود غیرنظامیها هدف این حمله نبودهاند!
خوشامدگویی ایران اینترنشنال به یک تروریست، واکنشهای منفی زیادی بهدنبال داشت و در نهایت سفارت ایران در لندن ضمن محکومیت این اقدام، خواستار برخورد جدی نهاد نظارتی در انگلیس (آفکام) با این اقدام بهعنوان ترویج تروریسم و خشونت شد. تحولات چند روز گذشته میرود تا پازلی را که تصاویرش علیالظاهر به هم هیچ ارتباطی نداشت تکمیل کند؛ حمله تروریستی اهواز؛ قتل و سلاخی جمال خاشقجی؛ روزنامه گاردین؛ ایران اینترنشنال و محمد بن سلمان؛ ولیعهد سعودی که در واپسین دیدارهایش با هیأت مسیحیان امریکایی حامی رژیم صهیونیستی درخواست کرد: «نباید پرونده خاشقجی تمرکز جهان را از ایران منحرف کند.»
سعود القحطانی کیست؟
سعید کمالی دهقان، پیش از پاک شدن مرموز توییتهایش با انتشار پیامی در توییتر از ترکیه و عربستان خواسته است تا رسما در مورد انگیزه قتل جمال خاشقجی و ارتباط آن با گزارش گاردین در مورد نقش دربار سعودی، ولیعهد عربستان و سعود القحطانی، مشاور برکنار شده پادشاه عربستان در تاسیس و بهرهبرداری از این شبکه تلویزیونی مخالف ایران، توضیح دهند و این روایت را رسما تایید کنند.
نام سعود القحطانی، فردی که گفته میشود مسوولیت اصلی عملیات ترور جمال خاشقجی را برعهده داشت، محور افشاگری تازه در مورد این ترور است. سعود القحطانی مقام بلندپایه امنیتی سعودی است که تا یک ماه پیش در مقام مشاور پادشاه و مشاور رسانهای ولیعهد فعالیت میکرد، او بعد از متهم شدن به رهبری عملیات ترور خاشقجی، به دستور پادشاه از مقام خود برکنار شد، هر چند مقام دیگرش به عنوان «رییس فدراسیون امنیت سایبری، برنامهنویسی و پهپادها» را همچنان برعهده دارد. او طی یک دهه گذشته در محافل هکرهای اینترنتی و امنیت سایبری به عنوان یک فرد ثروتمند و در جستوجوی جذب استعدادهای نفوذ و جاسوسی، نامی برای خود دست و پا کرده بود و در سالهای اخیر به عنوان چهره پشتپرده عملیات روانی عربستان در رسانهها و شبکههای مجازی معرفی میشد.
در طول هفتههای بعد از ترور جمال خاشقجی، نیویورک تایمز در گزارشی از نقش قحطانی در استخدام کارمندان شبکههای اجتماعی، از جمله توییتر برای نفوذ در اطلاعات شخصی منتقدان و مخالفان خبر داده بود. به نوشته نیویورک تایمز، قحطانی با استفاده از ربایش اطلاعات شخصی مخالفان و منتقدان، از هویت واقعی، محل زندگی یا سبک زندگی برای تهدید، بازداشت، باجخواهی یا حتی قتل آنان استفاده میکرد. پایگاه اینترنتی مادربرد، در گزارشی تفصیل سوابق حسابهای کاربری منتسب به قحطانی در شبکههای مجازی و ارتباط او را با محافل هکرها و موسسات نرمافزاری تولیدکننده باجافزارها و بدافزارها تشریح کرده است.
دیلان هیلی، پژوهشگر امنیت سایبری که فعالیتهای پیشین یک اکانت منتسب به قحطانی را در انجمنهای گفتوگوی هکرهای اینترنتی دنبال کرده است به مادربرد میگوید: «او با حساب کاربری خود پولهای زیادی برای هدف قرار دادن رایانهها و حسابهای کاربری افراد دیگر پیشنهاد میداد، رقمهایی که در این انجمنها بیسابقه و نامعمول بود.» به نوشته مادربرد، اطلاعات درز پیدا کرده از انجمن گفتوگوی هکرفوروم و کمپانی ایتالیایی هکینگ تیم، نشان میدهد که قحطانی با استفاده از مقام رسمیاش در دربار سعودی از سالها پیش در جستوجوی خرید نرمافزارهای جاسوسی و استخدام هکرهایی بوده است که برای جاسوسی یا هدف قرار دادن مخالفان و منتقدان دولت سعودی مورد استفاده قرار گیرند.
نگاهها به سعید کمالی دهقان
اما کسانی از کمالی دهقان دربرابر کسانی که این ادعا را مطرح کردند دفاع میکردند. کاربری نوشت: «سعید کمالی دهقان روزنامهنگار گاردین بخوبی ابعاد حقوقی ماجرا را میداند که چنین ادعایی را مطرح کرده است. میداند که اگر دروغ بگوید در مورد منبع اطلاعاتی خودش با مشکلات حقوقی شدید روبهرو خواهد شد. در نتیجه موضوعی که افشا کرده است، نمیتواند دروغ یا اشتباه باشد.»
کمالی دهقان بعد از توئیت جنجالیاش در توئیت دیگری نوشت فقط مادر و افراد معتمد با او تماس بگیرند. بعد هم توئیتهایی که دیروز زده بود پاک شد و همینها جنجال را در توئیتر بیشتر کرد. بسیاری از کاربران نگران شرایط کمالی دهقان بودند و از دولت میخواستند امنیت او را تأمین کند و البته از اهالی رسانه میخواستند از خبرنگار گاردین حمایت کنند. مثل این کاربر که نوشت: «سعید کمالی دهقان جانِ خودش را در خطر انداخت و دلیل قتل خاشقجی را افشا کرد. از اینجا به بعد وظیفه سایر خبرنگاران و فعالان سیاسی است تا افشاگری او را در رسانههای بزرگ بینالمللی منعکس کنند. مزدوران سعودی و نئوکانهای ایرانی بیکار نخواهند نشست برای ترور شخصیتی و برچسبزنی به او.»
دیروز عصر یک عکس در توئیتر و بین کاربران مخالف این خبرنگار گاردین دست به دست میچرخید؛ تصویر کارت خبرنگاری کمالی دهقان در خبرگزاری فارس. این کارت به نظر آنها نشان میداد نوشتهها و ادعای کمالی دهقان به قول خودشان بودار است.
منبع: اعتماد، ایران، شرق
۰