سیر تا پیاز ماجرای توئیت جنجالی محسن رضایی درباره کربلای 4
فرمانده سابق سپاه و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در هفته جاری اقدام به انتشار توییتی کرد که در فضای رسانهای ایران جنجال به پا کرده است. او در توییت خود کربلای ۴ را عملیات فریب خواند و نه عملیات اصلی. محسن رضایی نوشت که کربلای ۴ زمینه سازی برای عملیات کربلای ۵ بوده است. کربلای ۴ یکی از پر تلفاتترین عملیاتهای دوران دفاع مقدس بوده است.
اخیرا توییتی از سوی سردار محسن رضایی درباره این عملیات موجب واکنشهای متعدد و جنجال ساز شده است.
محسن رضایی صبح روز دوشنبه ۱۰ دی در برنامه زنده حالا خورشید حاضر شد تا درباره توییتش و حواشی آن توضیح دهد. او هنگامی که درباره شهدای دفاع مقدس صحبت میکرد به شدت احساساتی شد و گریه کرد.
توییت محسن رضایی چه بود؟
هفته گذشته ۳ دی ماه مصادف با سالروز عملیات کربلای ۴ بود. به همین مناسبت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه، یادداشتی را منتشر کرد که در آن به تلفات این عملیات و دلایل عدم موفقیت آن اشاره شده بود.
جعفر شیرعلی نیا، یکی از مورخان و پژوهشگران دفاع مقدس در مطلبی به نقد یادداشت مرکز اسناد سپاه پرداخت. او آمار تلفات این عملیات را بسیار بیشتر از عدد ذکر شده در یادداشت دانست و حتی آن را در تناقض با آثار قبلی این مرکز عنوان کرد.
محسن رضایی پس از این ماجرا در توییتی که احتمالا مخاطب آن شیرعلی نیا بوده، نوشت: «با عملیات کربلای چهار به دشمن وانمود کردیم که عملیات سالانه ما تنها همین بوده است. ده روز بعد در همان نقطه و در زمانی که نیروهای ارتش بعثی به مرخصی رفته بودند، عملیات کربلای پنج را انجام دادیم.»
در یادداشت منتشره از سوی مرکز اسناد سپاه درباره آمار تلفات و دلایل شکست کربلای ۴ صحبت شده بود. اما محسن رضایی در توییتش یک گام دیگر برداشت و آن را یک عملیات فریب برای پوشش کربلای ۵ دانست.
این توییت افکار عمومی را با سوالهای بزرگی مواجه کرد. افراد مختلفی به آن واکنش دادند و آن را نقد کردند.
اسناد و خاطرات درباره کربلای ۴ چه میگویند؟
هدف از عملیات کربلای ۴ که در سوم دی ماه ۱۳۶۵ شروع شد، فتح بصره بود. مهمترین محور و در واقع ابتکار عملیات این بود که نیروهای ایرانی در تاریکی شب در بخشی از رودخانه اروند از طول رودخانه عبور و دشمن را غافلگیر کنند.
در همه اسناد و خاطراتی که از کربلای ۴ تا به حال منتشر شده به لو رفتن عملیات قبل از شروع آن اشاره شده است. یکی از دلایل شکست این عملیات هم حتی در یادداشت اخیر مرکز اسناد سپاه، لو رفتن آن عنوان شده است.
افراد سرشناس دیگری از جمله آیت الله هاشمی رفسنجانی و حتی شخص محسن رضایی در خاطرات دوره جنگش به روند طراحی عملیات و پیش بینی اش از لو رفتن آن اشاره کرده است.
یکی از مهمترین انتقادها در این عملیات نیز از سوی بسیاری به محسن رضایی به عنوان فرمانده جنگ وارد شده است. همرزمان و مورخان جنگ از رضایی به این دلیل انتقاد کرده اند که با وجود احتمال نزدیک به یقین لو رفتن عملیات، دستور شروع آن را داده است.
آیت الله هاشمی رفسنجانی در خاطرات روزانه اش درباره تلفات عملیات کربلای ۴ مینویسد: «آقای شمخانی اطلاعات لازم را در خصوص نتایج عملیات شکست خورده کربلای ۴ داد. خیلی بدتر از آن چه تا به حال گفته بودند. نزدیک به ۱۰۰۰ نفر شهید و ۳۹۰۰ مفقودالاثر داشتیم که اکثر آنها را باید شهید حساب کرد».
از توییت محسن رضایی این برداشت میشد که عملیات کربلای ۵، عملیات اصلی بوده و کربلای ۴ مقدمه این عملیات بوده است. اما طبق اسناد مختلف منتشره کربلای ۵ بعد از شکست در کربلای ۴ طراحی شده که قبل از آغاز آن بسیاری از فرماندهان جنگ در مورد آغاز آن اختلاف نظر داشتند، امری که در خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی به آن اشاره شده است.
واکنشها به توییت محسن رضایی چه بود؟
مشاور رسانهای رییس جمهور، حسام الدین آشنا جزو اولین افرادی بود که به توییت محسن رضایی واکنش نشان داده بود. او در جواب سردار رضایی نوشت:
«فرمانده کل، سلام برشما. دهها هزار رزمنده و خانواده هزاران شهید هیچگاه از شما نپرسیدند چرا از چند شب قبل از عملیات کربلای چهار آسمان از منورهای چلچراقی دشمن مانند روز روشن شده بود. بچههای توپخانه لشکر ۲۷ هیچگاه از شما نپرسیدند چرا تنها ۴۵ دقیقه پس از آغاز عملیات، تقریبا تمام قبضهها مورد اصابت توپهای دشمن قرار گرفت.
هیچیک از هزاران مجروح عملیات نپرسیدند چرا وقتی اولین موج مجروحان به بیمارستان صحرایی علیبن ابیطالب رسید هنوز پزشکان و پرستاران از وقوع عملیات آگاهی درستی نداشتند، ولی رادیوی منافقین و رادیو بغداد هر لحظه وضعیت عملیات را اعلام میکرد».
واکنشها به توییت محسن رضایی به دو دسته تقسیم میشدند. عدهای مانند حسام الدین آشنا امر غیر اخلاقی نهفته در آن را به چالش کشیدند. آنها گفتند چرا باید در یک عملیات فریب، جان هزاران نفر به خطر بیفتد.
تعدادی از واکنشها نیز درباره صحت ادعای محسن رضایی درباره فریب بودن عملیات کربلای ۵ بود تعداد زیادی از دست اندرکاران و کسانی که در کربلای ۴ شرکت کرده اند، گفتند که این عملیات فریب نبوده است. از جمله سردار قاسم سلیمانی در مصاحبهای گفت که کربلای ۴ فریب نبوده بلکه عملیات اصلی بوده است.