چرا دهان برخی افراد بوی استون می‌دهد؟

. ورم لثه

. پریودونتال خفیف

. پریودونتال پیشرفته

رابطهٔ دیابت و بوی استون‌مانند دهان

کتواسیدوز دیابتی

• تکرر ادرار؛
• حالت تهوع و استفراغ؛
• درد در ناحیهٔ شکم؛
• سطح بالای قند خون؛
• مشکل تنفس؛
• گیجی؛
• خشکی پوست یا قرمزی پوست.

با شدت گرفتن نشانه‌ها، ممکن است فرد هشیاری‌اش را از دست بدهد و حتی به کما برود. بدون کمک پزشکی، ممکن است اندام‌ها آسیب‌ ببینند؛ وضعیتی که می‌تواند جان فرد را به‌خطر بیندازد. بنابر توصیهٔ انجمن دیابت آمریکا، درصورت مشاهدهٔ نشانه‌های DKA از فعالیت سنگین خودداری و به‌سرعت کمک پزشکی دریافت کنید.

چه کسانی بیشتر در خطر هستند؟

این افراد ممکن است در خطر ابتلا به DKA باشند:

• کسانی که به تناسبت نیازشان، انسولین کافی دریافت نمی‌کنند؛
• کسانی که به انسولین واکنش نشان می‌دهند، مسئله‌ای که گاهی شب‌ها رخ می‌دهد؛
• کسانی که به دلایل مختلف ازجمله فراموشی یا ناتوانی مالی، به‌اندازهٔ لازم مکمل انسولین دریافت نمی‌کنند؛
• کسانی وعده‌ٔ غذایی را حذف می‌کنند یا به‌اندازهٔ کافی غذا نمی‌خورند.

• عوامل دیگری که احتمال ابتلا به DKA را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:

  • سرماخوردگی یا آنفولانزا؛
  • ناآگاهی از دلایل و چگونگی کنترل قند خون؛
  • ناآگاهی دربارهٔ DKA و خطرات آن؛
  • حمله قلبی، به‌ویژه در سالمندان مبتلا به دیابت؛
  • مصرف کوکائین یا دیگر موادمخدر؛
  • پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)؛
  • سکته مغزی؛
  • مصرف برخی داروها مانند کورتون، برخی داروهای ضد روان پریشی و مُدِرهای تیازیدی (thiazide diuretics).

  فراموش نکنید که شناخت DKA و نشانه‌های آن می‌تواند جان انسانی را نجات دهد.

کِی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر دهان فرد بوی استون می‌دهد، باید قند خونش را چک کند. اگر سطح قند خون بالاتر از ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر خون بود، باید سطح کتون بررسی شود. برای این کار نیاز به آزمایش ادرار است. بنابر توصیهٔ انجمن دیابت آمریکا، بهتر است در بیمارانی مانند مبتلایان به سرماخوردگی، سطح کتون هر ۴ تا ۶ ساعت چک شود.

• درصورت بروز عوامل زیر به‌سرعت به پزشک مراجعه کنید:

  • بوی شدید استون در دهان؛
  • مشاهدهٔ دیگر نشانه‌های DKA؛
  • نتیجهٔ تستی که نشان‌دهندهٔ سطح بالای کتون در خون باشد.

  اگر بوی استون از دهان فرد غیردیابتی استشمام شود، فرد باید برای بررسی ابتلا به دیابت یا موارد دیگر به پزشک مراجعه کند.

درمان و پیشگیری

فرد مبتلا به DKA معمولا به درمان بیمارستانی نیاز دارد. درمان‌های رایج در عبارت‌اند از:

• • دریافت مایعات جایگزین در قالب سرم؛
  • دریافت انسولین وریدی.

  برای جلوگیری از بروز DKA فرد باید موارد زیر را رعایت کند:

  • مطابق با دستور پزشک، انسولین و داروهای دیگر را مصرف و تغییرات سطح گلوکوز را یادداشت کند؛
  • با تغییر سبک زندگی مانند ورزش کردن و تغییر رژیم غذایی، به پایین نگه داشتن سطح گلوکوز در خون کمک کند؛
  • با مشکلات و نشانه‌های خطرناک ناشی از دیابت و واکنش مناسب آنها آشنا باشد.

دیگر دلایل بروز بوی استون‌مانند در دهان

استشمام بوی استون از دهان، تنها به‌دلیل دیابت نیست. در ادامه به دلایل دیگر می‌پردازیم.

رژیم غذایی کتوژنیک

برخی افراد رژیم غذایی کتوژنیک یا کتون‌زا دارند که دارای ویژگی‌های زیر است:

• میزان بالای چربی؛
• سطح متوسط پروتئین؛
• مقدار بسیار کم کربوهیدرات.

• حالت تهوع و استفراغ؛
• سردرد؛
• خستگی؛
• گیجی؛
• بی خوابی؛
• دشواری ورزش و فعالیت؛
• یبوست.

این نشانه‌ها معمولا پس از چند روز یا چند هفته از بین می‌روند اما فرد ممکن است دچار عوارض بلندمدتی مانند موارد زیر شود:

• بیماری های کبد؛
• سنگ کلیه؛
• کمبود ویتامین و مواد معدنی؛
• کمبود پروتئین.

کتواسیدوز الکلی

• فردی که روزانه مقدار زیادی الکل مصرف می‌کند، معمولا رژیم غذایی سالم ندارد و غذای کافی برای تولید انرژی دریافت نمی‌کند. در این حالت، بدن ممکن است کتون تولید کند که می‌تواند منجر به کتواسیدوز الکلی شود.

  نشانه‌های کتواسیدوز الکلی عبارت‌اند از:

  • استشمام بوی استون از دهان؛
  • حالت تهوع و استفراغ؛
  • درد در ناحیه شکم.

  افراد دیابتی باید مصرف الکل را کاهش دهند. یکی دیگر از عوارض مصرف الکل علاوه بر خطر بروز کتواسیدوز الکلی، این است که ممکن است باعث افزایش چشمگیر قند خون شود.

دیگر منابع استون

خارج از بدن انسان، استون در موارد زیر یافت می‌شود:

• • تینر؛
  • لاک ناخن؛
  • لاک‌پاک‌کن؛
  • فرایند تولید پلاستیک.

دیگر تأثیرات دیابت بر بوی نفس انسان