بلوای حذف تصویر دختران کارتونی از کتاب ریاضی سوم دبستان؛ ماجرا چیست؟
پس از بالاگرفتن انتقادها و واکنشها به حذف تصویر دختران کارتونی کتاب ریاضی سوم دبستان، روابط عمومی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیهای به انتقادها پاسخ داد. این سازمان در دفاع از تغییر جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، اعلام کرد که تصویر پیشین شلوغ بوده و با بررسی کارشناسی این اصلاح صورت گرفته است.
کد خبر :
۸۴۳۸۹
بازدید :
۶۵۱۱
فرادید | در حالی که سال گذشته روی جلد کتاب ریاضی سوم دبستان تصویر سه پسر و دو دختر در حال بازی با نقاله و گونیا زیر درخت اعداد نقش بسته بود، اما حالا انتشار تصویر جلد کتاب سال تحصیلی جدید نشان میدهد که عکس دو دختر از تصویر حذف شده است. این موضوع در روزهای اخیر با واکنش گسترده کاربران شبکههای اجتماعی، رسانهها و فعالان سیاسی مواجه شده است. البته وزارت آموزش و پرورش هم در واکنش به انتقادها اعلام کرد که در اقدامی کارشناسی شده و برای خلوت ترشدن تصویر، دختران کارتونی جلد کتاب درسی ریاضی سوم دبستان را حذف کرده است. البته این پاسخ وزارت آموزش و پرورشی ها نه تنها افکار عمومی را قانع نکرد، بلکه آتش انتقاد را هم شعله ور کرد.
به گزارش فرادید، در روزهای اخیر دو تصویر کتاب ریاضی سوم دبستان سال گذشته ونسخه جدید جلد این کتاب درسی به شکل گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شد و موبایل به موبایل چرخید. در این مدت کمتر کسی نسبت به این موضوع بی تفاوت بود. اغلب کاربران نسبت به حذف تصویر دختران کارتونی از جلد کتب درسی انتقاد و وزارت آموزش و پرورش را مورد نکوهش قرار داده اند.
بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی وفعالان مدنی حوزه زنان این حذف را تبعیض و نگاه جنسیتی وزارت آموزش و پرورش به این دست موضوعات قلمداد کرده و گفته اند که "بزرگترین ریاضیدان معاصر ایران، مریم میرزاخانی یک زن بوده، اما آموزش و پرورش به جای پرداختن به وی به عنوان الگو، اقدام به حذف تصاویر دختران کرده است. "
پس از واکنش کاربران شبکههای اجتماعی، نوبت به موضع گیری طراح اولیه جلد کتاب ریاضی سوم دبستان رسید. نسیم بهاری که اطلاعی از تغییر طرح جلد کتاب نداشت در صفحه اینستاگرامش نوشت: "این طرح رو فکر کنم سال نود و دو برای کتاب ریاضی سوم دبستان کشیده بودم... برام باور نکردنیه که آنقدر راحت دست تو طرح ببرن و دخترا رو حذف کنن. "
او گفته که طرح اولیه هم در سال ۹۲ ممیزی زیادی داشته است. بهاری در ادامه یادداشت نیز نوشت: "اتود هم کلی ممیزی خورد و اجازه ندادن یکی از دخترها بالای درخت باشه. حتی جایی گفتن انگار پسره میره سمت دختر که بغلش کنه پس طرح رو اصلاح کنید. "
در این میان برخی از سیاسیون هم با منتقدان همراه شدند و نسبت به حذف تصویر دختران از جلد کتاب ریاضی سوم ابتدایی واکنش نشان دادند.
معصومه ابتکار که معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری را برعهده دارد، در صفحه توئیترش نوشت: "گرچه جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید در کنار هم دید، وزیر محترم آموزش و پرورش بررسی و اصلاح کتابهای درسی از زوایای مختلف از جمله عدالت جنسیتی را در دستور کار دارند. "
او در پایان هم نوشته است: "در هر صورت حساسیت مردم بجاست. دختران را نمیتوان نادیده گرفت. "
به گزارش فرادید، در روزهای اخیر دو تصویر کتاب ریاضی سوم دبستان سال گذشته ونسخه جدید جلد این کتاب درسی به شکل گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شد و موبایل به موبایل چرخید. در این مدت کمتر کسی نسبت به این موضوع بی تفاوت بود. اغلب کاربران نسبت به حذف تصویر دختران کارتونی از جلد کتب درسی انتقاد و وزارت آموزش و پرورش را مورد نکوهش قرار داده اند.
بسیاری از کاربران شبکههای اجتماعی وفعالان مدنی حوزه زنان این حذف را تبعیض و نگاه جنسیتی وزارت آموزش و پرورش به این دست موضوعات قلمداد کرده و گفته اند که "بزرگترین ریاضیدان معاصر ایران، مریم میرزاخانی یک زن بوده، اما آموزش و پرورش به جای پرداختن به وی به عنوان الگو، اقدام به حذف تصاویر دختران کرده است. "
پس از واکنش کاربران شبکههای اجتماعی، نوبت به موضع گیری طراح اولیه جلد کتاب ریاضی سوم دبستان رسید. نسیم بهاری که اطلاعی از تغییر طرح جلد کتاب نداشت در صفحه اینستاگرامش نوشت: "این طرح رو فکر کنم سال نود و دو برای کتاب ریاضی سوم دبستان کشیده بودم... برام باور نکردنیه که آنقدر راحت دست تو طرح ببرن و دخترا رو حذف کنن. "
او گفته که طرح اولیه هم در سال ۹۲ ممیزی زیادی داشته است. بهاری در ادامه یادداشت نیز نوشت: "اتود هم کلی ممیزی خورد و اجازه ندادن یکی از دخترها بالای درخت باشه. حتی جایی گفتن انگار پسره میره سمت دختر که بغلش کنه پس طرح رو اصلاح کنید. "
در این میان برخی از سیاسیون هم با منتقدان همراه شدند و نسبت به حذف تصویر دختران از جلد کتاب ریاضی سوم ابتدایی واکنش نشان دادند.
معصومه ابتکار که معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری را برعهده دارد، در صفحه توئیترش نوشت: "گرچه جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید در کنار هم دید، وزیر محترم آموزش و پرورش بررسی و اصلاح کتابهای درسی از زوایای مختلف از جمله عدالت جنسیتی را در دستور کار دارند. "
او در پایان هم نوشته است: "در هر صورت حساسیت مردم بجاست. دختران را نمیتوان نادیده گرفت. "
وزارت آموزش و پرورش چه پاسخی داد؟
پس از بالاگرفتن انتقادها و واکنشها به حذف تصویر دختران کارتونی کتاب ریاضی سوم دبستان، روابط عمومی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیهای به انتقادها پاسخ داد.
این سازمان در دفاع از تغییر جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، اعلام کرد که تصویر پیشین شلوغ بوده و با بررسی کارشناسی این اصلاح صورت گرفته است.
این سازمان در دفاع از تغییر جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، اعلام کرد که تصویر پیشین شلوغ بوده و با بررسی کارشناسی این اصلاح صورت گرفته است.
در این اطلاعیه آمده است: "در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح شده درآن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیبا شناسی و روانشناسی بخشهای مختلف کتاب را بررسی میکنند بر این بوده است که تصویر خلوتتر گردد. "
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی همچنین اعلام کرده است: "از آنجا که تصویر دو دانش آموز دختر که برخی شکلهای هندسی در دستان آنهاست حذف شده است؛ برداشتهایی از قبیل: حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه گیری شده است. "
آموزش و پرورشیها برای دفاع از عملکرد خود، گفته اند که "با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتابهای ریاضی مشاهده میشود که تصاویر متعددی از دختران دانش آموز در کتابهای ریاضی استفاده شده است و لذا موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمیتواند مد نظر باشد. "
در حالی که وزارت آموزش و پرورش انتظار داشت با شفاف سازی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، قدری از حجم انتقادات کاسته شود، اما با این اطلاعیه خشم کاربران و فعالان رسانهای دو چندان شد.
بسیاری از کاربران با طنز و کنایه خطاب به وزارت آموزش و پرورش نوشته اند که این وزارتخانه برای خلوتتر شدن تصویر جلد کتاب ریاضی سوم دبستان، چرا یکی از سه پسر تصویر را حذف نکرده است!
برخی از فعالان رسانهای اطلاعیه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی را توهین به شعور مخاطب قلمداد کرده اند.
پس از ادامه دار شدن این جنجال، در نهایت حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش به میدان آمد تا قدری منتقدان را آرام کند. او در توئیترش نوشت: "غییرات در کتابهای درسی همه ساله براساس ارزیابی و از سوی مولفین انجام میشود. به رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی ماموریت دادم تغییرات در شکل و محتوای کتابهایدرسی را با حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش نماید. بهدغدغههای مردم اهمیت میدهم. دختران میهن شایسته احتراماند. "
حذفهای جنجالی کتب درسی
این نخستین باز نیست، که حذفیات کتب درسی توسط وزارت آموزش و پرورش، جنجال برانگیز میشود، البته احتمالا آخرین بار هم نخواهد بود. آبان سال گذشته بود که فهرستی از درسهای حذف شده از کتابهای ادبیات مقاطع مختلف منتشر شد از شعر «در این سرای بی کسی» هوشنگ ابتهاج گرفته تا داستان موسی و شبان و رباعیات خیام و داستان حسنک وزیر از تاریخ بیهقی.
در فهرست آثار حذف شده، غزل «در این سرای بیکسی» هوشنگ ابتهاج (سایه)، غزل «جوانی» رهی معیری، شعر «باغ بیبرگی» اخوان، داستان «حلاج» تذکرهالاولیاء، شعر «داروگ» نیما یوشیج، داستان «سیاحتنامه ابراهیمبیگ»، شعر «مادر» ایرج میرزا و چندین داستان و شعر دیگر دیده میشد و در عوض آثار شاعران دیگری مانند حمید سبزواری، محمود شاهرخی، فاضل نظری و... جایگزین شده بودند.
حسین قاسمپور مقدم، مدیر گروه تالیف کتابهای درسی ادبیات فارسی هم در پاسخ به انتقادها گفته بود که " کتابهای درسی براساس خواستههای اسناد بالادستی مانند سند تحول بنیادین و سند برنامه درسی ملی اصلاح و بازنگری شدند یا در معرض تالیف جدید قرار گرفتهاند. همچنین وقتی شما در یک نظام ارزشی زندگی میکنید برای حفظ کیان آن موظفید که بین دو متن آن را انتخاب کنید که به اعتقادات و باورهای نظام نزدیک باشد، اما من اسم این را تبعیت از یک ایدئولوژی خاص نمیگذارم. "
در فهرست آثار حذف شده، غزل «در این سرای بیکسی» هوشنگ ابتهاج (سایه)، غزل «جوانی» رهی معیری، شعر «باغ بیبرگی» اخوان، داستان «حلاج» تذکرهالاولیاء، شعر «داروگ» نیما یوشیج، داستان «سیاحتنامه ابراهیمبیگ»، شعر «مادر» ایرج میرزا و چندین داستان و شعر دیگر دیده میشد و در عوض آثار شاعران دیگری مانند حمید سبزواری، محمود شاهرخی، فاضل نظری و... جایگزین شده بودند.
حسین قاسمپور مقدم، مدیر گروه تالیف کتابهای درسی ادبیات فارسی هم در پاسخ به انتقادها گفته بود که " کتابهای درسی براساس خواستههای اسناد بالادستی مانند سند تحول بنیادین و سند برنامه درسی ملی اصلاح و بازنگری شدند یا در معرض تالیف جدید قرار گرفتهاند. همچنین وقتی شما در یک نظام ارزشی زندگی میکنید برای حفظ کیان آن موظفید که بین دو متن آن را انتخاب کنید که به اعتقادات و باورهای نظام نزدیک باشد، اما من اسم این را تبعیت از یک ایدئولوژی خاص نمیگذارم. "
پس از آن هم، حذف و تغییر شماری از جملات در متن مربوط به «اقدامات تاریخی روسیه در ایران» در کتاب درسی فارسی ۲ پایه یازدهم دوره دوم متوسطه خبرساز شده بود.
البته ۱۱ سال پیش هم، رئیس وقت سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بهدنبال حذف سلسلههای پادشاهی از کتابهای درسی تاریخ بود.
او در این باره به رسانهها گفته بود: «شاه را حذف نکردهایم، بلکه سلسله شاهنشاهی را از تاریخ کشور حذف کردهایم. در تاریخ بهعنوان آینه گذشتگان به نام شاهان نیز اشاره میشود، ولی در کنار آنها مردم نباید غایب باشند، بلکه باید حضور داشته باشند.»
البته ۱۱ سال پیش هم، رئیس وقت سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بهدنبال حذف سلسلههای پادشاهی از کتابهای درسی تاریخ بود.
او در این باره به رسانهها گفته بود: «شاه را حذف نکردهایم، بلکه سلسله شاهنشاهی را از تاریخ کشور حذف کردهایم. در تاریخ بهعنوان آینه گذشتگان به نام شاهان نیز اشاره میشود، ولی در کنار آنها مردم نباید غایب باشند، بلکه باید حضور داشته باشند.»
۰