شنوایی حیرت‌انگیز حیوانات

گوش انسان در سیر تکامل، برخی قابلیت‌های خود را از دست داده است. فیل‌ها، اما قادرند فرکانس‌های پایین را بشنوند و خفاش‌ها فرکانسن‌های بالا را. شماری از جانواران برای دریافت امواج صوتی از دیگر نواحی بدن خود استفاده می‌کنند.


چرخش ۲۷۰ درجه‌ای گوش خرگوش
خرگوش‌ها همواره گوش به زنگ هستند و با کمک قابلیت‌های شنوایی خود می‌توانند از چنگ جانوران شکارچی بگریزند. البته حالات گوش خرگوش‌ها نیز نکات جالبی را بازگو می‌کند. اگر هر دو گوش او برافراشته باشد، یعنی خرگوش با دقت کامل و فعالانه به صدا‌ها گوش می‌دهد.

اگر یک گوش ایستاده و یک گوش افتاده باشد، یعنی خرگوش به شکل منفعل متوجه صدا‌ها است. خرگوش‌ها می‌توانند گوش‌های خود را با ۲۷۰ درجه بگردانند.


صدایی از گوش سگ‌ها و گربه‌ها پنهان نمی‌ماند
سگ در مقایسه با انسان توانایی شنیدن فرکانس‌های بالاتر را دارد و در مواردی که انسان چیزی نمی‌شنود، آن‌ها واکنش نشان می‌دهند. سگ‌ها قادرند صدای پای صاحبشان را از صدای پای غریبه تشخیص دهند.

گوش گربه‌ها حتی قوی‌تر است. گوش سگ‌ها از ۱۸ ماهیچه تشکیل شده، در حالی که گوش گربه‌ها ۳۰ ماهیچه دارد. گربه‌ها قادرند گوش خود را ۱۸۰ درجه بگردانند و از این رو به دشواری می‌توان آن‌ها را از پشت سر غافلگیر کرد.

قابلیت فراصوتی خفاش
خفاش‌ها شب‌ها برای جهت‌یابی از پژواک صدا کمک می‌گیرند. آن‌ها از طریق تولید اموج فراصوتی و دریافت پژواک آن می‌توانند اندازه و جای دقیق اشیاء را تشخیص دهند و رد‌یابی کنند. گوش خفاش‌ها افزون بر این بیش از ۲۰ ماهیچه دارد که به کمک آن‌ها می‌توانند، شکل و جهت گوش‌های خود را برای دریافت دقیق پژواک‌ها تغییر دهند.

۱۵۰ برابر شنوایی انسان
این نوع از پوزه‌بیدان حتی قابلیت شنوایی بهتری از خفاش دارد و از لحاظ حساسیت شنیدن فرکانس‌ها در بین جانوران بی‌رقیب است.

این حشره فرکانس‌هایی را می‌شنود که ۱۰۰ هرتز بالاتر از مرز حساسیت شنوایی خفاش است. شنوایی این نوع از پوزه‌بیدان ۱۵۰ برابر انسان است و با کمک این قابلیت در خور توجه می‌تواند به موقع از چنگ شکارچیان خود بگریزد.

حساسیت شنوایی حشرات
وقتی سوسک‌ها و پوزه‌بیدان‌ها موج‌های فراصوتی دشمنان خود را می‌شنوند، یا می‌گریزند یا به شکل زیک‌زاک و یا مارپیچ پرواز می‌کنند تا جان سالم به در ببرند. برخی از جیرجیرک‌ها و سوسک‌ها صدا‌های ناخوشایندی تولید می‌کنند تا جانوران شکارچی را بترسانند و به عقب‌نشینی وادارند.

زیردریایی‌های جاندار
نهنگ‌ها نیز برای جهت‌یابی به هنگام شب یا در اعماق آب‌ها از قابلیت‌هایی مشابه خفاش‌ها بهره برده‌اند. آن‌ها به زیردریایی‌های جانداری می‌مانند که با ارسال امواج صوتی و دریافت پژواک آن‌ها حرکت می‌کنند و از این شیوه برای پیدا کردن خوراک و یا ایجاد ارتباط بهره می‌برند.


شنوایی از طریق آرواره
دلفین‌ها اگر چه گوش دارند، از طریق شیوه‌هایی جهت‌یابی می‌کنند که به شیوه خفاش‌ها (دریافت پژواک) شباهت دارد. دلفین‌ها از طریق پیشانی خود امواجی صوتی تولید می‌کنند که پژواک آن‌ها را از طریق گیرنده‌های صوتی موجود در فک و آرواره‌هایشان دریافت می‌کنند. با این حساب فرایند "شنیدن" نباید الزاما از طریق گوش صورت گیرد.


شنیدن باران قریب‌الوقوع
فیل‌ها نیز با توجه به گوش‌های بزرگ‌شان از قابلیت و حساسیت شنوایی در خور توجهی برخوردارند. آن‌ها قادرند امواج فروصوتی را که از پدید آمدن توده‌های بزرگ ابر در آسمان حاصل می‌شوند، دریافت کنند و پیشاپیش متوجه بارانی شوند که در راه است. انسان‌ها قادر به شنیدن این امواج نیستند. فیل‌ها همچنین می‌توانند از طریق اعصاب پا‌های خود لرزش‌های زمین را دریافت کنند و به عبارتی دیگر "بشنوند".

جغد؛ دوربین مداربسته طبیعت
جغد‌ها نه تنها از قابلیت تاریک‌بینی چشمگیری برخوردار بوده و می‌توانند سرشان را ۳۶۰ درجه بگردانند، بلکه از توانایی شنوایی درخور توجهی نیز برخوردارند.

وقتی جغد‌ها پرواز می‌کنند، یکی از گوش‌هایشان صدا‌های زیر آن‌ها و یکی دیگر صدا‌های بالایشان را می‌شوند. ترکیب این قابلیت با توانایی تاریک‌بینی به جغد این امکان را می‌دهد تا به هنگام شکار بسیار موفقیت‌آمیز عمل کند.

منبع: دویچه وله