استاد شجریان؛ آوازِ فرهنگ ایرانزمین
محمدرضا شجریان از طیف هنرمندانی است که دارای رهیافتی وجودی به فلسفه هنر و موسیقی و تمامی آثار استاد مبتنی بر ضرورتشناسی و درخور پاسخ به ضرورتی است.
کد خبر :
۸۵۸۵۱
بازدید :
۵۲۶۶
شهرام آبرومندآذر* | دفتر حیات برخی از انسانها با تولد باز و با مرگ بسته میشود. دفتر حیات بعضی دیگر با تولد باز میشود، اما با مرگ پایان نمییابد؛ و شگفت اینکه در کتاب هستی برخی از تکچهرههای ماندگار تاریخ حیات بشر نه با تولد باز میشود و نه با مرگ بسته میشود؛ چراکه شعاع حیات آنها گستره زمان را در نوردیده و گذشته و حال را در هم میآمیزد.
من قصد ندارم در این تلخ لحظات سخت که در فراق استاد دلشکستهایم از بیوگرافی استاد سخن به میان آورم، ولی فرصت را غنیمت میشمارم و از خصلتهای ویژهاش میگویم؛ در حد و بضاعت خودم.
محمدرضا شجریان از طیف هنرمندانی است که دارای رهیافتی وجودی به فلسفه هنر و موسیقی و تمامی آثار استاد مبتنی بر ضرورتشناسی و درخور پاسخ به ضرورتی است.
منطق انکشاف هنری و مؤلفههای او مانند کشف و شهود و جوشش و تراوش ذهنی، از جمله عناصری است که در تکتک آثار او نمایان و عیان است. استاد نسبت به گوهر موسیقی شناخت عمیق و دقیقی دارد و ابزار بیان و ارائهاش بهترین فرم و اجرا را دارد.
میتوان در یک کلام گفت که او حقیقتا «آواز فرهنگ» ایرانزمین است که در جایجای آثارشان آشکار و عیان است که البته این تمام قضیه نیست.
آنچه اثر یک هنرمند را برای مخاطبانش مطلوب و مقبول میکند صمیمیت، صداقت و یکرنگی اوست که در مواجهه با پدیدههای پیرامونش دارد که حقیقتا این یکی از دغدغههای جدی ایشان بود و در طول فعالیت حرفهایاش لازم و ضروری دانسته و به آن عمل کرده است.
استاد محمدرضا شجریان جسارت و استواری آن را داشته که خودش را در آیینه زمان بنمایاند و تعریف کند. او وجود دلپذیری بود و هست که نغمهها و نواهایش را مردم به گوش جان سپردهاند و زندگی کردهاند. استاد بسیار صریح و صادق بود و در نظردادن و داوری، متانت و وقاری شایسته داشت.
بارها دیده بودم با آنکه از فلان هنرمند دل خوشی نداشت، درست به داوری میرفت و همواره هنرش را میسنجید نه مسائل شخصی و پیرامونش را.
استاد در آزادگی بیهمتا بود و همواره صداقت و یکرنگیاش در مواجهه با پدیدههای پیرامونش بسیار موقر و موجه و مثالزدنی بود.
استاد شجریان زوایای بیشماری دارد که مانند سعدی و حافظ و خیام و... زمان طولانیتری برای ماندگاری و شناختهشدن میطلبد تا روزبهروز اهمیت حضورش بر پهنه زندگی آشکارتر شود.
همانگونه که جمله به جمله آثار و سرودهها و گفتههای بزرگانمان بیان احوالات و روزگارانمان را مینمایاند، بیشک این بزرگوار در زمره این بزرگان خواهد بود و همانگونه که هست.
*. شاگرد استاد شجریان، خواننده و مدرس آواز
۰