مرگ در انتظار درخشان‌ترین ستاره شب

کمتر از صد هزار سال از عمر این ستاره معروف باقی مانده است

ستاره‌شناسان می‌گویند ابط الجوزا (Betelgeuse)، یکی از مشهورترین ستارگان آسمان شب، بسیار نزدیک‌تر و کوچک‌تر از آن چیزی است که قبلاً تصور می‌شد.این ستاره به دلیل آن که یکی از درخشان‌ترین ستارگان آسمان شب است، بسیار مشهور است.

در اوایل سال جاری کاهش روشنایی این ستاره موجب این حدس و گمان‌ها شد که ممکن است ابط الجوزا در آستانه انفجار و تبدیل به یک ابرنواختر باشد. این امر توجهات زیادی را جلب کرد، اما در نهایت این اتفاق نیفتاد.

در واقع، طبق یک مطالعه جدید، ممکن است ۱۰۰ هزار سال دیگر طول بکشد تا ابط الجوزا در اثر انفجار بمیرد. این تحقیق، عمر این ستاره را کمتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد، تخمین می‌زند.

مردیت جویس از دانشگاه ملی استرالیا که این مطالعه را هدایت می‌کند، می‌گوید: «ابط الجوزا معمولا یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان شب است، اما از اواخر سال ۲۰۱۹ شاهد دو نوبت کاهش در روشنایی آن بوده‌ایم.»

«این باعث این گمانه‌زنی شد که ممکن است ابط الجوزا در آستانه انفجار باشد. اما مطالعه ما توضیح متفاوتی ارائه می‌دهد. ما می‌دانیم که اولین رویداد کاهش درخشش این ستاره معلول یک ابر گرد و غبار بود. رویداد دوم احتمالاً معلول تپش‌های ستاره است.»

در حین انجام این تحقیق، ستاره‌شناسان دریافتند که این ستاره در واقع کوچک‌تر از آن چیزی است که پیش‌تر تصور می‌شد. محققان پس از محاسبه اندازه واقعی ستاره، دوباره فاصله آن را با زمین ارزیابی کردند و دریافتند که نزدیکی نسبی آن ما را فریب داده بوده است.

به گفته لازلو مونار از رصدخانه کُن‌کولی در بوداپست، «اندازه فیزیکی ابط الجوزا را به قطع و یقین نمی‌دانستیم. مطالعات قبلی نشان می‌داد که این ستاره می‌تواند بزرگ‌تر از مدار مشتری باشد. یافته‌های جدید می‌گوید ابط الجوزا فقط دو سوم آن اندازه را دارد، با شعاعی ۷۵۰ برابر شعاع خورشید.»

«وقتی اندازه فیزیکی ستاره را پیدا کردیم، توانستیم فاصله آن را با زمین را تعیین کنیم. نتایج ما نشان می‌دهد که فاصله این ستاره با ما ۵۳۰ سال نوری است؛ یعنی ۲۵ درصد کمتر از آن چیزی که قبلاً برآورد شده بود.»

این ستاره هنوز آنقدر نزدیک نیست که هنگام انفجار خطری برای زمین ایجاد کند. اما به گفته دانشمندان، این ستاره آنقدر نزدیک هست که با مطالعه آن بتوان اطلاعات دقیقی درباره سرنوشت ستارگان پیش از مرگ به دست آورد.

دکتر جویس می‌گوید: «هنوز هم که وقتی یک ابرنواختر خاموش می‌شود، یک اتفاق واقعاً بزرگ است؛ و ابط الجوزا نزدیکترین کاندیدای ماست. این یک فرصت نادر را برای ما فراهم می‌کند تا ببینیم قبل از منفجر شدن ستارگان چه اتفاقی برای آن‌ها می‌افتد.»

منبع: ایندیپندنت