جنجال بر سر گام اول بازگشت به برجام

جنجال بر سر گام اول بازگشت به برجام

حدود چهارسال از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از برجام گذشته است و حالا احیای آن به چالشی جدی برای اعضای برنامه اقدام مشترک بدل شده است. در این میان روسیه با ایران هم نظر است و اعتقاد دارد که اولین گام را باید آمریکا بردارد. در این رابطه کرملین به صراحت تاکید کرده، برای آنکه ایران به تعدات خود ذیل برجام پایبند باشد لازم است که دولت جو بایدن ابتدا به این توافق بازگردد.

کد خبر : ۹۰۰۲۹
بازدید : ۴۷۴۹
بازگشت به برجام
فرادید | ۱۱ روز از آغاز به کار دولت جو بایدن در آمریکا گذشته و بار دیگر احتمال احیای برجام قوت گرفته است. اما در حال حاضر بر سر نحوه احیای برنامه اقدام مشترک وجود دارد. وزیر امورخارجه آمریکا می‌گوید که واشنگتن تنها هنگامی‌که تهران تعهدات هسته‌ای خود را انجام دهد، به برجام باز خواهد گشت. از آن سو وزیر امور خارجه ایران هم در رد خواسته آمریکایی‌ها گفته است که ایران به محض برداشته شدن تحریم‌های ایالات متحده، به کلیه تعهدات خود در برجام باز خواهد گشت.

به گزارش فرادید؛ آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه جدید ایالات متحده آمریکا به تازگی به نقل از جوبایدن گفته است که «اگر ایران به تعهدات خود در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بازگردد، ایالات متحده آمریکا نیز همین کار را خواهد کرد.»


همچنین مشاور جدید امنیت ملی آمریکا هم می‌گوید که رئیس جمهور این کشور احیای فوری برجام را به مثابه نخستین گام در مسیر مواجهه با طیفی از تهدیدات ادعایی از سوی ایران می‌بیند.

بلینکن نیز در مورد احیای برجام موضعی همسان با جو بایدن دارد. او می‌گوید: «ایران عمل به تعهدات خود را در چندین مرحله در زمینه‌های مختلف متوقف کرده است. اگر تصمیم به بازگشت بگیرد مدتی طول خواهد کشید. همچنین برای ارزیابی اینکه آیا آن‌ها به تعهدات خود عمل می‌کنند زمان نیاز است.».

اما مسئولان سیاست خارجی ایران معتقدند که توپ در زمین آمریکا است و قدم اول را باید ایالات متحده بردارد.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در واکنش به اظهارات آنتونی بلینکن گفته است که «مقامات دولت جدید آمریکا ادعا می‌کنند که ابتدا ایران باید به توافق هسته‌ای و تعهدات خود در قبال برجام بازگردد، این نه منطقی است و نه عملی خواهد شد. به محض این که کاخ سفید به تعهداتش عمل کند و ما نفع اجرای آن را ببینیم، ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم.»
رفع تحریم
چه کسی باید گام اول را بردارد؟
حدود چهارسال از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از برجام گذشته است و حالا احیای آن به چالشی جدی برای اعضای برنامه اقدام مشترک بدل شده است. در این میان روسیه با ایران هم نظر است و اعتقاد دارد که اولین گام را باید آمریکا بردارد.

در این رابطه کرملین به صراحت تاکید کرده، برای آنکه ایران به تعدات خود ذیل برجام پایبند باشد لازم است که دولت جو بایدن ابتدا به این توافق بازگردد.

سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه می‌گوید: «امیدواریم که ایالات متحده با بازگشت (به برجام) و احترام به قطعنامه مرتبط با آن در شورای امنیت شرایط را برای ایران در عمل به تعهداتش در چارچوب این توافقنامه فراهم کند.

اما در طرف مقابل دولت فرانسه معتقد است که، قبل از بازگشت آمریکا به برجام، ایران باید به توافق هسته‌ای پابیند شود.

دفتر رئیس جمهور فرانسه گفته است که ایران اگر برای مذاکرات هسته‌ای جدی است، باید از انجام «اقدامات تحریک‌آمیز بیشتر» خودداری کند و به تعهداتی که در توافق هسته‌ای داده است، احترام بگذارد.

در این میان چین و آلمان گرچه موافق احیای برجام بوده اند، اما هنوز هیچ کدام درباره برداشتن گام اول موضع گیری نداشته اند.

مذاکره ایران آمریکا
احیای برجام ممکن است؟

در حال حاضر اختلاف نظر برای احیای برجام بیش از هر زمانی است. این اختلاف که حالا به اعضای مشارکت کننده در برجام هم کشیده، احتمالا احیای برجام را به تاخیر می‌اندازد. از طرفی آمریکا باید برای تحقق احیای برنامه اقدام مشترک بخشی از تحریم‌ها را متوقف کند.

اما برخی از تحلیلگران سیاسی معتقدند که جو بایدن برای رفع تحریم‌های مندرج در فرمان قوه مجریه ۱۳۲۲۴ با مشکل مواجه خواهد شد، فرمانی که به امضاء ترامپ رسیده است و بانک مرکزی ایران، شرکت ملی نفت و شرکت ملی نفتکش ایران طبق آن تحت تحریم قرار گرفته اند.

آن‌ها همچنین می‌گویند که ترامپ غیر از بازگرداندن ۸۰۱ مورد تحریم‌ها علیه ایران ۸۰۱ مورد تحریم دیگر هم به‌صورت جدید اعمال کرد که بایدن باید آن‌ها را لغو کند. کاری که زمان زیادی نیاز دارد.

از طرفی اگر تا روز ۵ اسفندماه اگر اقدامی برای لغو تحریم‌ها انجام نشود، ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند.

در این میان کوروش احمدی، تحلیلگر ارشد امور بین الملل معتقد است که وضعیت برجام خیلی پیچیده شده و به سادگی سال ۲۰۱۵ نیست.
او می‌گوید: «آنطور که از سخنان بایدن و بلینکن بر می‌آید دولت جدید آمریکا علی الاصول برای بازگشت به برجام اعلام آمادگی کرده است. اما شرایطی را مطرح کرده که در شکل کنونی برای تهران قابل قبول نیست. در واقع موضع دولت بایدن بازگشت مشروط به برجام است؛ یعنی اینکه اگر ایران گام اول را برداشته و به تعهدات خود برگردد و راستی آزمایی صورت گیرد، آمریکا هم به تعهدات خود بر خواهد گشت و این یعنی اینکه آمریکا مطابق برجام تحریم‌ها را تعلیق خواهد کرد.»

احمدی همچنین گفته است که «هنوز صحبتی از اینکه تکلیف این تحریم‌ها چه خواهد شد، انجام نشده است. مطابق برجام آمریکا متعهد شده که تحریم‌هایی را که در ۲۰۱۵ تعلیق کرد، تحت عنوان و بهانه جدیدی بر نگرداند و سوال اینجاست آیا آمریکا به این تعهد برجامی هم ملزم خواهد بود یا خیر؛ لذا احیای برجام جزییات زیادی دارد و مسئله خیلی پیچیده شده و دیگر به آن سادگی که ۲۰۱۵ بود نیست و در نتیجه نیاز به مذاکرات مفصلی در سطوح کارشناسی دارد.»

در طرف مقابل رحمان قهرمان پور کارشناس مسائل بین‌الملل هم می‌گوید: «شاید تا آخر مارس مقداری دولت بایدن به مسایل سیاست خارجی از جمله ایران بپردازد؛ البته به شرطی که در دولت وی بر سر چگونگی بازگشت به برجام اجماع باشد.»
۰
نظرات بینندگان
اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    تازه‌‌ترین عناوین
    پربازدید