ماجرای انفجار بزرگ در مرز ایران و افغانستان

فرادید | روز گذشته تاسیسات گمرکی اسلام قلعه در خاک افغانستان واقع در جوار گذرگاه مرزی دوغارون ایران در شرق خراسان رضوی دچار آتش‌سوزی گسترده‌ای شده بود که براساس گفته‌های منابع محلی، صدا و دود این انفجار بزرگ حوالی ساعت ۱۳ در شهر تایباد واقع در فاصله ۱۸ کیلومتری از مرز دوغارون شنیده شده بود. به گفته شهروندان تایبادی، دود عظیم ناشی از انفجار قابل مشاهده بوده است.

به گزارش فرادید، به نظر می‌رسد که شامگاه شنبه آتش سوزی مهار شده بود؛ اما طبق گفته‌های فرماندار اسلام قلعه افغانستان، آمار‌های اولیه نشان می‌دهد که این حادثه حدود ۵۰ میلیون دلار خسارت به بار آورده است، اما هنوز امکان ارزیابی دقیق خسارات وجود ندارد. حدود ۱۷ نفر نیز در این آتش سوزی مصدوم یا دچار سوختگی شده بودند که به بیمارستان‌های هرات انتقال یافته بودند.

برخی گزارش‌های تایید نشده از مرگ احتمالی حدود ۵۰ نفر در این حادثه خبر داده اند. این انفجار سبب خسارات برای تاسیسات مرزی و گمرکی ایران نیز شد، با رسیدن آتش به داخل خاک ایران باعث انفجار برخی از مخازن آب و گاز شده بود. مرکز شهرستان ۱۲۰ هزار نفری تایباد در فاصله ۲۲۸ کیلومتری جنوب شرق مشهد واقع شده؛ شهرستان تایباد از سمت شرق و جنوب شرق هم مرز با کشور افغانستان است.

آتشیار علی حسینی، مسئول آتش نشانی شهرداری تایباد اعلام کرده است: «برای مهار آتش در گمرک اسلام قلعه افغانستان و جلوگیری از ورود شعله‌های آتش به مرز دوغارون اکنون ۳۵ آتش نشان به همراه ۱۲ دستگاه خودروی آتش نشانی برای اعزام به افغانستان آماده هستند.»

سیدروح الله لطیفی، سخنگوی گمرک، شب گذشته به علت آتش سوزی در مرز ایران و افغانستان اشاره کرد و گفت: «در این سانحه یکی از کامیون‌های حامل گاز منفجر می‌شود. سپس این انفجار به صورت دومینویی به کامیون‌های دیگر سرایت می‌کند و آن‌ها نیز منفجر می‌شوند. این آتش سوزی در حال حاضر بیش از سه ساعت است که ادامه دارد.»

او افزود: «کاری که از گمرک برمی‌آمد این بود که درب مسیر‌های عبوری به سمت ایران را باز کند تا کامیون‌ها و افراد بتوانند از محل آتش سوزی به سمت ایران هدایت شوند محوطه گمک دوغارون را نیز به سمت پاسگاه ۱۷ شهریور تخلیه کردیم تا از محل فاصله بگیرند.»

سخنگوی گمرک اظهار داشت: «از معاونت سیاسی امنیتی استانداری خراسان رضوی نیز برای اعزام بالگرد، هلال احمر و تیم‌های اطفای حریق درخواست کردیم تا به این منطقه اعزام شوند و همزمان هم حریق، اطفا شود و هم مباحث درمانی و امدادی پیگیری شود. گمرک دوغارون در حال حاضر تخلیه شده است.

لطیفی اظهار کرد: این آتش سوزی فاجعه بزرگی است و بیش از ۳ ساعت است که به صورت پی در پی ادامه دارد و دولت افغانستان هم از ایران برای اطفای حریق کمک خواسته است. این آتش سوزی به دلیل اینکه ناشی از محموله‌ای سوختی «گاز» است و حجم بالایی دارد تکنیک‌های خاصی را برای اطفا طلب می‌کند و به دلیل فاصله زیاد از مشهد تقاضا کردیم که از بالگرد استفاده شود.

باید یادآور شده که گمرک اسلام قلعه از مهم‌ترین گمرک‌های افغانستان در غرب این کشور است که بیشتر کالا‌های تجاری از طریق این گمرک از ایران به افغانستان وارد و از افغانستان به دیگر کشور‌ها صادر می‌شود.

طبق اعلام مقام‌های محلی هرات، این این مقامات از ایران نیز درخواست همکاری برای مهار آتش‌سوزی کرده‌اند. منابع محلی در ولایت هرات احتمال داده اند که در پی انفجار‌های پی‌در‌پی و مهیب کامیون‌های ترانزیتی در گمرک اسلام‌قلعه دست‌کم ۵۰ نفر جان باخته و بیش از ۳۰۰ خودرو نیز دچار حریق شده باشند.

سیدعبدالوحید قتالی، والی هرات از مقامات مربوطه در ایران درخواست همکاری برای مهار آتش کرده بود. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران به تماس والی هرات در افغانستان با استاندار خراسان رضوی و درخواست کمک جهت جلوگیری از آسیب بیشتر به تاسیسات و همچنین حاضران در محوطه گمرک اشاره کرد.

سخنگوی وزارت خارجه ایران اظهار داشت که «بلافاصله اقدامات اولیه جهت ارائه تسهیلات بیشتر به افراد و خودرو‌های گرفتار شده در منطقه آتش‌سوزی انجام شد و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات طی تماس‌هایی با مقامات استان خراسان رضوی، از جمله استاندار ابعاد حادثه را مورد بررسی قرار داد، همچنین با هماهنگی وزارت امور خارجه و مرزبانی و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط مرز اسلام‌قلعه- دوغارون به روی کامیون‌ها، خودرو‌ها و افرادی که برای گریز از آتش‌سوزی به سمت مرز‌های کشورمان گریخته بودند، باز نگه داشته شد. جمهوری اسلامی ایران برای کمک به آسیب‌دیدگان و مجروحان احتمالی حادثه، تدابیری اتخاذ کرده است.»

محمد صادق معتمدیان، استاندار خراسان رضوی، با بیان اینکه حادثه انفجار اسلام قلعه در خاک افغانستان حدود ساعت ۱۲ ظهر شنبه در مرز تایباد و گمرک اسلام قلعه در استان هرات اتفاق افتاد. اذعان داشت که «بلافاصله دستور تشکیل ستاد بحران صادر و تدابیر مناسبی به منظور کمک رسانی به حادثه دیدگان و اقدامات پیشگیرانه انجام شد.»

استاندار خراسان رضوی یادآور شد که «با بازگشایی مرز دوغارون، کامیون‌های حامل سوخت و چندین هزار خودرو از مرز اسلام قلعه تخلیه و در مناطق سرزمینی جمهوری اسلامی ایران اسکان داده شدند که این اقدام موجب جلوگیری از یک فاجعه بزرگ در این منطقه شد. در ادامه امکانات امدادی ما در شهرستان تایباد مستقر شدند و همه مراکز درمانی در تایباد و شهرستان‌های مرزی و مشهد در آماده باش هستند و امکان ارائه خدمات درمانی فراهم شده است.»

معتمدیان در پایان افزود: «به منظور مهار آتش سوزی که حجم بسیار زیادی داشته با اقدام به موقع بیش از ۲۴ دستگاه ماشین آتش نشانی به اسلام قلعه اعزام کردیم. با جلسه‌ای که با والی هرات انجام شده است تلاش می‌کنیم تا شرایط هرچه زودتر به حالت عادی برگردد. این حادثه هیچ خسارتی به مرز کشور ما در منطقه ویژه و سایر واحد‌های اقتصادی نداشته است.»

سیدمجتبی احمدی، مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان رضوی نیز با اشاره به حادثه‌ای که روز گذشته اتفاق افتاد بیان کرد: «در این حادثه ۵۰۰ نفر دچار سانحه شدند و تا ساعت ۲۱:۲۲ شنبه شب هشت نفر به مرکز درمانی هرات افغانستان منتقل شدند و سه مرد به دلیل سوختگی شدید به بیمارستان ایران مراجعه کردند. برای پوشش امدادی این عملیات ۴۵ امدادگر در قالب هفت گروه با هشت خودروی امدادی، اتوبوس و سواری به محل حادثه اعزام شدند.»

امید جهانخواه، ناظر گمرکات خراسان رضوی با بیان اینکه در پی وقوع آتش‌سوزی در گمرک اسلام قلعه تاکنون آسیبی به تاسیسات گمرکی و نیروی انسانی استان گزارش نشده است؛ اذعان داشت: «در حال حاضر تردد‌های مرزی چه به صورت مسافری و چه به صورت تجاری در مرز این دو کشور متوقف شده است.

محسن نجات، مدیرکل بحران استانداری خراسان رضوی اعلام کرد که «با توجه به اینکه انفجار در خاک افغانستان رخ داده، در خاک ایران هیچ کشته و مصدومی نداشته‌ایم. او فزود: «شایعه ورود غیر مجاز اتباع بیگانه به داخل خاک کشورمان پس از این حادثه را تائید نمی‌کنم.»

سرهنگ حسین می‌مست، رییس پلیس راه فرماندهی انتظامی خراسان رضوی با اشاره به حادثه‌ی رخ داده اعلام کرد: «بلافاصله پس از وقوع انفجار و آتش‌سوزی تاسیسات گمرکی اسلام‌قلعه افغانستان همه خودرو‌های ایرانی و خارجی در مرز دوغارون در حال ترک منطقه گمرکی و مرزی هستن تا این ناحیه تخلیه شود.»

رییس پلیس راه خراسان رضوی یادآور شد که «همچنین پلیس در طول مسیر‌های جاده‌ای منتهی به تایباد و مرز دوغارون در شرق این استان خودرو‌های باری را از ادامه مسیر به سمت منطقه حادثه‌دیده نهی می‌کند. با این وجود هم‌اینک هیچیک از مسیر‌های جاده‌ای خراسان رضوی حتی در محدوده حادثه‌دیده مسدود نیست و تاکنون تصمیم خاصی نیز در این خصوص اعلام نشده است.»

براساس گزارش ها، خبر ورود غیرقانونی افراد خارجی به خاک ایران صحت ندارد.