یک سیاهچاله گم شده است
خوشه ۲۲۶۱ Abell که یک خوشه کهکشانی پرجرم است، باید یک سیاهچاله ابر پرجرم در مرکز خود داشته باشد. اما ستاره شناسان تا به حال موفق به مشاهده آن نشده اند. این درحالی است که آنها اطراف این خوشه را با دقت بررسی کرده اند
کد خبر :
۹۰۶۶۷
بازدید :
۳۵۴۹
فرادید| خوشه ۲۲۶۱ Abell که یک خوشه کهکشانی پرجرم است، باید یک سیاهچاله ابر پرجرم در مرکز خود داشته باشد. اما ستاره شناسان تا به حال موفق به مشاهده آن نشده اند. این درحالی است که آنها اطراف این خوشه را با دقت بررسی کردند، حتی بین کوسنهای کاناپه! چه اتفاقی در حال افتادن است؟
به گزارش فرادید؛ سیاه چالههای غول پیکر که به سیاه چالههای ابرپرجرم یا کلان جرم نیز معروف اند، اصولا در همه جا وجود دارند به طوری که میتوان گفت تقریبا در قلب هر کهکشان شناخته شده ای، نشسته اند. حتی در مرکز کهکشان ما، راه شیری، سیاهچالهای با جرمی بیش از ۴ میلیون برابر خورشید وجود دارد که به کمان اَی* (Sagittarius A*) معروف است. موضوعی که کشف آن منجر به دریافت جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۰ شد به طور کلی سیاه چالهها به خودی خود به سختی قابل تشخیص هستند، چرا که نه نوری از خود ساطع میکنند و نه نوری میتواند از میانشان عبور کند، به همین خاطر اصطلاحا کلمه سیاه را برایشان به کار میبریم. در عوض اخترشناسان آنها را با توجه به موادی که در اطراف شان، احاطه شده است، پیدا میکنند. هنگامی که تودههای گاز و گرد و غبار به سمت افق رویداد کشیده میشوند، تا دمای دهها میلیون درجه کلوین گرم شده و میدرخشند؛ در این دما، مواد مقادیر زیادی اشعه ایکس از خود ساطع میکنند، در نتیجه مشاهده این امواج، بی تردید نشانه وجود سیاهچالههای غول پیکر خواهد بود.
بر طبق توضیحاتی که گفته شد، انتظار میرفت که در مرکز کهکشان غول پیکر و بیضوی شکل ۲۲۶۱Abell سیاهچالهای با تابش شدید اشعه ایکس وجود داشته باشد. اما در بررسیهای که توسط رصدخانه پرتو ایکس چاند را از خوشه کهکشانی Abbell۲۲۶۱ انجام شد، هیچ نشانهای از این سیاهچاله پیدا نشد. در بررسیهای قبلی که توسط آرایه بسیار بزرگ بنیاد ملی علوم Karl G. Jansky صورت گرفته بود، نشانههایی از فعالیت قابل توجه این خوشه در ۵۰ میلیون سال پیش وجود دارد. اما امروز هیچ نشانهای دیده نمیشود.
چه اتفاقی افتاده است؟
یک احتمال این است که دو سیاه چاله (کمی کوچکتر، اما هنوز هم ابرپرجرم) در گذشته نه چندان دور ادغام شده باشند. هنگامی که دو سیاهچاله ادغام میشوند، مقدار بسیار زیادی امواج گرانشی از خود ساطع میکنند که انتشار این امواج میتواند سیاهچاله حاصل را از کهکشان میزبان به بیرون پرتاب کند. سرنخی که احتمال وقوع این اتفاق را اثبات میکند، این واقعیت است که متراکمترین خوشههای ستارهای در مرکز کهکشان در فاصلهای بیش از ۲۰۰۰ سال نوری از مرکز واقعی کهکشان قرار دارند؛ این فاصله خیلی دورتر از حد طبیعی است، به علاوه تابش اشعه ایکس از آن توده وجود ندارد. در نتیجه دانشمندان گمان میکنند که این سیاه چاله به خواب رفته است چرا که اگر اکنون در حال تغذیه باشد، باید اشعه ایکس از آن ساطع شود، در حالی که تاکنون امواجی از آن ثبت نشده است. اگر شانس بیاوریم، این غول ممکن است به زودی از خواب غفلت بیدار شود و موقعیت واقعی خود را برای جهان آشکار کند.
خوشه کهکشانی چیست؟
خوشه کهکشانی و تعدادی از گروههای شناخته شده آنها٬ بزرگترین اجرام جهان هستند. یک خوشه کهکشانی از سه بخش تشکیل شده است؛ کهکشانهایی که دارای میلیاردها ستاره اند، گاز داغ بین کهکشانها و ماده تاریک؛ مادهای با هویتی مرموز که بیشترین جرم کهکشان را تشکیل میدهد.
اندازه خوشههای کهکشانی از ابعاد کوچک مانند خوشه کهکشانی محلی با ۲۰ الی ۳۰ عضو شروع میشود و تا خوشههای کهکشانی کروی شکل تا دهها هزار عضو ادامه مییابد.
در بیشتر حالات محاسبات نشان میدهد که جرم یک خوشه بیشتر از مجموع جرم کهکشانهای عضو است با بررسی محاسبات نتیجه گرفته شد بین کهکشانها ماده تاریک که احتمالاً گازهای داغ پراکنده٬خرده سنگ٬سیاهچاله یا اجرام ناشناخته تشکیل شده باشد٬ساخته شده است.
خوشههای کهکشانی به چند دسته طبقهبندی میشوند:
خوشههای-cD : یک کهکشان cD غولپیکر در مرکز این نوع خوشهها وجود دارد.
خوشههای-B : توسط یک جفت کهکشان cD تحت سلطه قرار دارند.
خوشههای-L : توسط یک آرایش خطی تقریبی از بزرگترین کهکشانها در مرکز، مشخص میشوند.
خوشههای-C : دارای یک هسته چگال و چند کهکشان بزرگ هستند.
خوشههای-F : این نوع از خوشهها کهکشانی، تخت هستند. یعنی در مرکز آنها تمرکزی وجود ندارد.
خوشههای-I : یک ساختار نامنظم دارند. مرکز آنها را نمیتوان به راحتی مشخص کرد یا آنکه ممکن است دارای چندین مرکز باشند.
کهکشان راه شیری به همراه تعدادی از کهکشانهای اطرافش از جمله کهکشان آندرومدا، کهکشان مثلث، ابر ماژالانی بزرگ و ابر ماژالانی کوچک، در یک خوشه کهکشانی موسوم به «خوشه کهکشانی محلی» قرار دارد. تخمین زده میشود بیش از ۵۴ کهکشان دیگر از جمله کهکشانهای کوتوله در این گروه وجود داشته.
مرکز گرانشی گروه محلی کهکشانی جایی میان کهکشان راه شیری و کهکشان آندرومدا قرار دارد. بزرگترین کهکشانهای این گروه محلی به ترتیب کهکشان آندرومدا، کهکشان راه شیری و کهکشان مثلث هستند.
قطر خوشه کهکشانی محلی، ۱۰ میلیون سال نوری برآورد شده و نزدیکترین خوشه کهکشانی به آن خوشه کهکشانی دوشیزه است.
اَبَر خوشه کهکشانی
ابرخوشههای کهکشانی (Supercluster) گروههای بزرگی متشکل از گروهای کهکشانی و خوشههای کهکشانی کوچکتر هستند و یکی از بزرگترین ساختارهای کشفشده در کیهان هستند.
منبع: universetoday
۰