کوسه‌هایی که در تاریکی می‌درخشند

شواهد نشان می‌دهند که کوسه بادبادک‌باله می‌تواند ماهی‌های با سرعت شنای بالا را به خوبی شکار کند

دانشمندان پس از انجام نخستین مطالعات آزمایشی از ساکنان اعماق دریا، از وجود کوسه‌ای که در تاریکی می‌درخشد حیرت‌زده شده‌اند.

محققانی از بلژیک و نیوزلند دریافته‌اند که کوسه‌های بادبادک‌باله، دارای نقاط زیست‌تابی در قسمت شکم، پهلو‌ها و باله‌های پشتی هستند که با هورمون‌ها کنترل می‌شوند.

این نمونه‌ها از منطقه چاتام رایز در اعماق دریا در شرق نیوزلند گردآوری شده‌اند. این شکارچی ۱۸۰ سانتیمتری در حالی شناسایی شد که در حال شنا در اعماق بین ۵۰ متری تا ۱.۸ کیلومتری بود، اما متخصصان می‌گویند این کوسه معمولا ساکن مناطقی با عمق کمتر از ۳۰۰ متر است. این بزرگ‌ترین مهره‌دار شناخته‌شده زیست‌تاب است.

با این حال، کوسه بادبادک‌باله [کوسه کیتفین با نام علمی دالاتیاس لیشا Dalatias licha]هیچ شکارچی ندارد، از این رو صرفه داشتن و مفید بودن این شکم درخشنده استتارشده، که گمان می‌رود با آن می‌تواند خود را در مقابل پرتو ضعیف خورشید که از بالا می‌تابد، ضد نور کند، مشخص نیست.

محققان در طراحی فرضیه‌های خود از مطالعات قبلی استفاده کردند که می‌گفت کوسه بادبادک‌باله با این که از کندترین و کم‌سرعت‌ترین کوسه‌ها در بین کوسه‌های شناخته شده است، اما گمان می‌رود که سرعت انفجاری بسیار بالایی در برد کوتاه داشته باشد.

شواهد نشان می‌دهند که کوسه بادبادک‌باله می‌تواند ماهی‌های با سرعت شنای بالا را به همان خوبی شکار کند که جانداران کندتر در اعماق دریا را شکار می‌کند.

از این رو دانشمندان بر این باورند که این زیست‌تابی، یا برای روشن کردن کف اقیانوس در هنگام جست‌وجو و شکار طعمه به‌کار می‌رود، یا روشی برای این است که کوسه بادبادک‌باله پنهانی و سریع به سمت طعمه نزدیک شود و با استفاده از استتار ضد نور قبل از نزدیک شدن به قدر کافی به طعمه، بتواند با سرعت به آن حمله کند.

دانشمندان می‌گویند: «در هر دو مورد، اصل ضدنور بودن از مسیر اصلی خود منحرف شده تا به جای یک سازوکار اجتناب از شکار شدن، به عنوان ابزار شکار مورد استفاده قرار گیرد؛ همان فرضیه‌ای که در حال حاضر برای کوسه کلوچه‌بُر (cookie cutter) پیشنهاد شده است.»

دانشمندان می‌گویند این موضوع نیازمند مطالعات بیشتری روی نمونه‌های زنده است. این پژوهش همچنین نگاهی می‌اندازد به دو گونه دیگر؛ یک جفت از چراغ‌کوسه‌ها. این بررسی موارد استفاده از این پوست درخشان را نشان داد که با مطالعات قبلی روی سایر جانوران همخوانی داشت؛ از جمله آن که این زیست‌تابی برای ایجاد ارتباط استفاده می‌شود.

محققان می‌نویسند: «نوربَرهای پشتی (نقاط نورانی روی بدن آبزیان)، نشانه‌گذاری‌های پهلویی و باله‌های روشن‌تر قسمت سینه، و گیره جفت‌گیری (کلاسپر)، احتمالا برای ارتباطات درون گونه‌ای استفاده می‌شوند، در حالی که نور ساطع شده از قسمت شکم احتمالا برای ضدنورسازی به‌کار می‌رود.»

منبع: ایندیپندنت