کمای معاملاتی در بورس

لیلا لامعی | بورس اوراق بهادار تهران این روز‌ها چنان میل به کاهش دارد که دیگر هیچ‌یک از محرک‌ها توان مقابله با آن را ندارند.

برتری طرف عرضه به تقاضا و کاهش ارزش دادوستد‌ها چنان رکودی در بازار سهام ایجاد کرده است که انگارنه‌انگار سال گذشته در همین روز‌ها بود که رشد افسار‌گسیخته نماگر‌ها چنان توجه عموم را به خود معطوف کرده بود که ارزش دادوستد‌ها روز به روز قله‌های جدیدی را فتح می‌کرد.

در این بین سیاست‌گذاران هم در زمانی که بورس گرفتار فاز گاوی بود و هم‌اکنون که خرس‌ها جولان می‌دهند، با تصمیمات غیر‌کارشناسانه آتش هیجانات را شدت می‌بخشند.

نکته مهم این است که راهکار‌های موقتی که از سوی آنان ارائه شده، حتی اگر موقتا منجر به رشد نماگر‌ها شود، که البته به‌جز چند سهم شاخص‌ساز سایر نماد‌ها از آن بی‌نصیب می‌مانند، چندان دوام ندارد و تا زمانی‌که ارزش معاملات به حد قابل‌قبولی نرسد و پدیده صف به کل برچیده نشود، روال بازار سهام به همین شکل برقرار خواهد بود.

به هر روی بازار سهام روز گذشته هم روند نزولی را در پیش گرفت. افزایش عرضه‌ها نمای سرخی برای کلیات بازار پدید آوردند که این امر نماگر‌های اصلی را بار دیگر به محدوده منفی کشاند. بر این اساس شاخص‌کل بورس برای سومین روز متوالی چند گام دیگر به عقب بازگشت و با افت حدود یک‌درصدی (۵/ ۱۱ هزار واحدی) به عدد یک‌میلیون و ۱۸۷ هزار واحد نزول کرد و تا کف ۱۷ بهمن ۹۹ عقب نشست.

علاوه‌بر بزرگان نماد‌های کوچک‌تر بورسی نیز در محدوده منفی معامله شدند و شدت عرضه‌ها شاخص‌کل هموزن را نیز با افت ۹۴۵ واحدی (۲۲/ ۰ درصد) همراه کرد. در فرابورس ایران نیز شاخص‌کل به مثابه دو نماگر بورسی جامه‌سرخ بر تن کرد و با افت۹۰‌واحدی (۵/ ۰ درصدی) به عدد ۵/ ۱۷هزار واحد بازگشت.

در این میان نماد بورسی «فملی» که روز شنبه با افزایش تقاضا در محدوده مثبت معامله شد، دیروز توان مقابله با فروشندگان را نداشت و مجددا در کف قیمت معامله شد. این نماد با بیشترین میزان اثرگذاری در کنار دو نماد «فولاد» و «فارس» شاخص کل بورس را ۹/ ۳هزار واحد عقب‌تر برد.

در فرابورس نیز «آریا»، «مارون» و «شگویا» بیشترین سهم را در افت شاخص‌کل این بازار دارا بودند. نماد فرابورسی «دماوند»، اما برای سومین روز متوالی در محدوده مثبت معامله شد، اما شدت تقاضا در آن به‌قدری نبود که اثر بسزایی برای جلوگیری از افت بیشتر شاخص‌کل داشته باشد.

این روز‌ها همچنان شاهد حمایت‌های گفتاری از سوی سیاسیون هستیم. روز گذشته حسن روحانی رئیس‌جمهوری در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت اعلام کرد. حمایت همه‌جانبه از بازار سرمایه سیاست اصولی و همیشگی دولت است.

همچنین ایشان در ادامه گفتند: سیاسی‌کردن بازار سرمایه و ورود غیرکارشناسی فعالان سیاسی در اظهار‌نظر نسبت به بورس از مشکلات امروز بازار سرمایه است. به‌نظر تا زمان انتخابات ریاست‌جمهوری همچنان حمایت‌ها و اظهارات سیاسیون حول محور بورس تداوم خواهد یافت.

روز یکشنبه در میان گروه‌های بورسی تنها شاخص سه گروه «زراعت»، «خرده‌فروشی» و «انبوه‌سازی» در محدوده مثبت قرار گرفت. در این بین شاخص گروه «خرده‌فروشی به‌جز وسایل نقلیه» با رشد ۴۵/ ۲درصدی که به واسطه تک سهم این گروه «افق» رقم خورد، بیشترین میزان رشد را داشت. در مقابل دو گروه «فلزات اساسی» و «چند رشته‌ای صنعتی» بدترین عملکرد را ثبت کردند.

همان‌طور که بار‌ها به آن اشاره شده است، دامنه نوسان نامتقارن نه‌تن‌ها تاکنون دردی از مشکلات بورس دوا نکرده، بلکه خود عاملی برای تشدید هیجان فروش و ایجاد فضای رکودی شده است. پس تا زمانی‌که این عامل حذف نشود همچنان شاهد تداوم فضای رکودی در بورس خواهیم بود.

به هر حال در جریان دادوستد‌های خرد بورسی روز گذشته ۱۲۰۲ میلیارد تومان و در معاملات خرد فرابورسی ۲۳۰ میلیارد تومان میان سهامداران جابه‌جا شد.

نماد دارویی «برکت» به‌دنبال اخبار منتشر شده در خصوص تولید واکسن کرونا روز یکشنبه نیز با ارزش معاملات ۱۹۶ میلیارد تومان در صدر معاملات سهامداران به‌ویژه سهامداران عمده قرار گرفت. در معاملات خرد فرابورسی نیز «شگویا» بیشترین ارزش دادوستد‌های خرد را به خود اختصاص داد.

تردید و هراس در میان سهامداران حقیقی خرد چنان رخنه کرده که نه‌تن‌ها رغبتی برای خرید سهام از خود نشان نمی‌دهند بلکه بیش از پیش به دنبال نقد‌کردن دارایی‌های خود صف‌های فروش را تقویت می‌کنند. بر این اساس سهامداران حقوقی روز یکشنبه باز‌هم خالص خرید مثبت را رقم زدند.

در این بین ۴۴۲ میلیارد تومان از سبد سهامی حقیقی‌ها به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. سهام دو گروه «بانک و فلزات» دیروز هم در صدر خرید‌های حقوقی‌ها قرار داشت. حقیقی‌ها روز یکشنبه هم در هیچ‌یک از صنایع خالص خرید مثبت نداشتند. با این وجود نماد فلزی «فجر» با خالص خرید ۴/ ۱ میلیارد تومانی، بیش از سایر نماد‌ها مورد توجه سهامداران خرد قرار گرفت.

در روزی که شاخص‌کل بورس تهران با افت ۹۶/ ۰‌درصدی همراه شد، از ۳۰۶ نماد معامله شده، قیمت پایانی ۱۱ سهم (۶/ ۳درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۳۹سهم (۴/ ۴۵ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار تنها یک نماد «سدشت» (۳/ ۰‌درصد) صف خریدی به ارزش ۴میلیارد تومان تشکیل دادند.

اما در مقابل شاهد شکل‌گیری صف فروش سنگین در ۲۶۵نماد بورسی (۸۷درصد) به ارزش ۲۹۴۷ میلیارد تومان بودیم. در فرابورس ایران نیز در روزی که آیفکس افت ۵/ ۰‌درصدی را ثبت کرد، ۱۲۱ نماد معامله شدند که در این میان قیمت پایانی ۴ سهم (۳/ ۳ درصد) مثبت و ۶۲ سهم (۵۱درصد) منفی بود.

در این بازار ۲ نماد «شصدف و غگیلا» (۶/ ۱‌درصد) صف‌خریدی به ارزش ۳۴ میلیارد تومان تشکیل دادند، اما ۱۰۶ نماد (۸۸ درصد) نیز با صف‌فروشی به ارزش ۱۴۵۰ میلیارد تومان مواجه شدند.