تلسکوپ هابل ۳۱ ساله شد
۳۱ سال پیش اولین تلسکوپ فضایی موسوم به هابل در یک برنامه مشترک بین ناسا و سازمان فضایی اروپا توسط شاتل دیسکاوری به فضا پرتاب شد. برخی معتقدند که تلسکوپ هابل مهمترین ابزار ساخته شده در کل تاریخ علم است
به گزارش فرادید؛ ۳۱ سال پیش اولین تلسکوپ فضایی موسوم به هابل در یک برنامه مشترک بین ناسا و سازمان فضایی اروپا توسط شاتل دیسکاوری به فضا پرتاب شد. نام این تلسکوپ از نام کیهانشناسی به نام «ادوین هابل» گرفته شد. هابل یکی از بزرگترین و پرکاربردترین تلسکوپها به شمار میآید. هابل اولین تلسکوپی است که میتوان آن را در فضا تعمیر کرد و تاکنون حدود پنج بار روی آن تعمیرات صورت گرفته است. آخرین ماموریت تعمیراتی هابل در سال ۲۰۰۲ میلادی انجام شد. در این ماموریت با تعویض بخشهایی از تلسکوپ فضایی، کارایی آن به میزان زیادی افزایش یافت. در این ماموریت صفحات خورشیدی تلسکوپ فضایی که آسیب دیده بودند، تعویض شدند.
منبع تغذیه نیروی الکتریکی که انرژی تلسکوپ را فراهم می کرد به کلی تعویض شد و برای این کار برق تلسکوپ فضایی برای اولین بار در فضا و ارتباطش با مرکز کنترل و فرماندهی روی زمین هم قطع شد. همچنین در این مأموریت، دوربین فروسرخ NICMOS که به دلیل مشکل سیستم خنککننده بلااستفاده مانده بود، تعمیر و راهاندازی شد. علاوه بر همه این اصلاحات مهندسان ناسا دوربین بسیار قوی جدید خود موسوم به دوربین پیشرفته نقشهبرداری را روی تلسکوپ فضایی نصب کردند .نقطه مرکزی تمام عملیاتها تیم عملیات پرواز است که در مرکز پرواز فضایی گودارد واقع در مریلند، قرار دارد. گرفتن عکسهای رنگی با تلسکوپ فضایی هابل بسیار پیچیدهتر از گرفتن این عکسها با دوربین معمولی است. اولین تفاوت آن است که هابل هرگز از فیلم رنگی استفاده نمیکند بلکه با استفاده از آشکارسازهای الکترونیکی خود نور را از فضا جمع آوری و ثبت میکند.
عکسهای ارسالی هابل ترکیبی از ترکیب چند عکس سیاه و سفید به نمایندگی رنگهای مختلف نور به وجود میآیند. پنج ابزار دقیق تلسکوپ هابل یعنی دوربینها، طیف نگارها و حسگرهای رهنمایی بسیار دقیق به طور هماهنگ و مجزا از هم کار میکنند تا عکسهای عالی را از دورترین نقاط هستی به ما برسانند. هر کدام از ابزارها برای مشاهده جهان از راهی منحصربهفرد در نظر گرفته شدهاند.
ستارۀ "ای جی کارینا" در فاصلهی تقریبی ۲۰ هزار سال نوری از زمین در صورت فلکی کارینا واقع شده است. محققان پیشبینی میکنند که این ستاره ۵ تا ۶ میلیون ساله است. این ستاره با پوستهای گازی احاطه شده است. این پوسته با بادهای قدرتمند ستارۀ "ای جی کارینا" شکل گرفته است. این سحابی در حال انبساط حدود ۵ سال نوری گستردگی دارد که برابر با فاصلۀ خورشید ما تا نزدیکترین ستاره یعنی آلفا قنطورس، است.
این ساختار غولپیکر چند هزار سال پیش از یک یا چند فوران عظیمتر ایجاد شد. لایههای خارجی "ای جی کارینا" در فضا دمیده شدند و مادهی خارج شده تقریبا ۱۰ برابر جرم خورشید بود. چنین انفجارهایی در طول زندگی این نوع ستارۀ نادر که "متغیر آبی درخشان" (LBV) نام دارد، کاملا طبیعی است و چندین بار در طول عمرش رخ میدهد. این ستارگان رفتاری دوگانه دارند. آنها به نظر سالها نیمه خاموش میمانند و سپس در یک انفجار مرگبار به زندگی خود پایان میدهند که در این فرایند تا چندین برابر درخشش آنها افزایش مییابد.
ستارۀ "ای جی کارینا" ده برابر پرجرمتر از خورشید است و درخششی معادل یک میلیون خورشید دارد. از این نوع ستارهها در میان کهکشانهای گروه محلی در همسایگی ما، کمتر از ۵۰ عدد شناخته شده است. این ستارگان دهها هزار سال را در این مرحله میگذارنند که در مقیاس کیهانی به اندازۀ یک چشم بر هم زدن است. انتظار میرود زندگی برخی از این ستارگان با انفجار ابرنواختری به پایان برسد که جهان را با عناصری سنگینتر از آهن غنی میکنند.
منبع: sci-news.com