همه چیز درباره عوارض واکسنهای کرونا
براساس اعلام سازمان غذا و دارو، واکسیناسیون باعث کاهش تعداد ناقلین بدون علامت میشود و مهمترین ابزار برای کنترل همه گیری کووید-۱۹ به شمار میرود. بااین حال در برخی افراد پس از تزریق واکسن عوارضی بروز میکند، عوارضی که بلافاصله پس از تزریق واکسن کرونا پیدا میشود حاصل عملکرد سیستم ایمنی بدن بوده که فرد به فرد متفاوت است.
کد خبر :
۹۶۹۳۳
بازدید :
۲۸۷۵
فرادید | با توجه به قوت گرفتن روند واکسیناسیون و تزریق واکسنهای متفاوتی، چون کوواکسین هند، اسپوتنیک روسیه، سینوفارم چین، آسترازنکا، برکت و پاستوکوک، سوالات زیادی درباره علائم شایع بعداز تزریق این نوع واکسنها به وجود آمده است که به آنها میپردازیم.
به گزارش فرادید؛ طبق گفته متخصصان، واکسنهای کرونای موجود در دنیا از دو دسته واکسنهای ویروس کشته یا غیرفعال شده یا واکسنهای جدید نوع RNA هستند. از میان واکسنهای موجود تاکنون واکسن کرونایی که از نوع ویروس کشته یا غیرفعال شده هستند، وارد کشور شدند که این موارد عوارض کمتری نسبت به واکسنهای RNA دارند.
بااین حال ایمنی زایی واکسنهای جدید RNA بیشتر بوده است. واکسنهای مانند فایزر- بیو ان تک و مدرنا از این نوع واکسنها هستند که با تکنولوژی جدید ساخته شده اند. ایمنی زایی این واکسنها بالای ۹۴ درصد است و در برابر انواع جهش یافته این ویروس نیز موثرتر هستند.
اما واکسنهایی که با نوع سنتی یعنی ویروس کشته یا غیر فعال ساخته شده اند، مانند اسپوتنیک (حدود ۹۰ درصد)، کوواکسین (۶۲ درصد)، سینوفارم (۸۰ درصد) و آسترازنکا (حدود ۹۰ درصد) ایمنی زایی کمتری داشته و میزان اثربخشی آنها در برابر انواع جهش یافته ویروس مانند دلتا کمتر و زیر ۷۰ درصد است.
به گزارش فرادید؛ طبق گفته متخصصان، واکسنهای کرونای موجود در دنیا از دو دسته واکسنهای ویروس کشته یا غیرفعال شده یا واکسنهای جدید نوع RNA هستند. از میان واکسنهای موجود تاکنون واکسن کرونایی که از نوع ویروس کشته یا غیرفعال شده هستند، وارد کشور شدند که این موارد عوارض کمتری نسبت به واکسنهای RNA دارند.
بااین حال ایمنی زایی واکسنهای جدید RNA بیشتر بوده است. واکسنهای مانند فایزر- بیو ان تک و مدرنا از این نوع واکسنها هستند که با تکنولوژی جدید ساخته شده اند. ایمنی زایی این واکسنها بالای ۹۴ درصد است و در برابر انواع جهش یافته این ویروس نیز موثرتر هستند.
اما واکسنهایی که با نوع سنتی یعنی ویروس کشته یا غیر فعال ساخته شده اند، مانند اسپوتنیک (حدود ۹۰ درصد)، کوواکسین (۶۲ درصد)، سینوفارم (۸۰ درصد) و آسترازنکا (حدود ۹۰ درصد) ایمنی زایی کمتری داشته و میزان اثربخشی آنها در برابر انواع جهش یافته ویروس مانند دلتا کمتر و زیر ۷۰ درصد است.
عوارض نشانه عملکرد سیستمی است؟
براساس اعلام سازمان غذا و دارو، واکسیناسیون باعث کاهش تعداد ناقلین بدون علامت میشود و مهمترین ابزار برای کنترل همه گیری کووید-۱۹ به شمار میرود. بااین حال در برخی افراد پس از تزریق واکسن عوارضی بروز میکند، عوارضی که بلافاصله پس از تزریق واکسن کرونا پیدا میشود حاصل عملکرد سیستم ایمنی بدن بوده که فرد به فرد متفاوت است.
متخصصان عفونی تأکید کرده اند که اطلاعات دقیقی درباره عوارض واکسنها در اختیار نیست، اما تمام آنها بر این نظرند که عوارض تزریق واکسن کمتر از ابتلا به کرونا است.
در همین راستا شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان میگوید: «نبود اطلاعات نباید منجر به تعلل و هراس مردم از تزریق واکسن شود. برای کمک به قطع پاندمی حتما باید واکسن تزریق شود؛ حتی در مورد واکسن آسترازنیکا هم که اعلام میشود احتمالا لخته خون ایجاد میکند، میتوان برای افراد بالای ۵۰ سال مورد استفاده قرار گیرد.»
به گفته او عوارض هر واکسنی بهدلیل فعال شدن سیستم ایمنی بدن، اتفاق میافتد که عجیب نیست.
دکتر پیری هم گفته که مردم باید علائم شایع بعد از واکسیناسیون را بشناسند و براساس این علائم مراقبتهای بعد از واکسیناسیون را انجام دهند. او میگوید: «تب و لرز، سردرد و کوفتگی بدن برای افراد بعد از واکسیناسیون کرونا عادی است و فرد باید در منزل مانده و با مصرف مایعات به استراحت بپردازد و ترجیحا در آن دو سه روز هم سرکار نرود.»
به گفته این پزشک کردستانی، علایمی همچون آبریزش بینی، از دست دادن حس بویایی و چشایی و گلودرد، بعد از تزریق، خیلی مرتبط با واکسن نیستند و ممکن است ابتلای حاد به ویروس کرونا باشد، در این صورت، فرد باید احتیاط بیشتری داشته باشد و خود را قرنطینه و ایزوله کرده و در اسرع وقت تست تشخیص کرونا را انجام و به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کند.
متخصصان میگویند، ایجاد نشانههای خفیف مانند سرماخوردگی، احساس خستگی، درد ناحیه تزریق، تب و لرز، سردرد یا بدندرد تا ۳روز یا گاهی هم بیشتر، پس از تزریق واکسن طبیعی است و معمولا با مصرف قرص مسکن برطرف میشود؛ بنابراین افراد نباید نگران شوند.
متخصصان عفونی تأکید کرده اند که اطلاعات دقیقی درباره عوارض واکسنها در اختیار نیست، اما تمام آنها بر این نظرند که عوارض تزریق واکسن کمتر از ابتلا به کرونا است.
در همین راستا شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان میگوید: «نبود اطلاعات نباید منجر به تعلل و هراس مردم از تزریق واکسن شود. برای کمک به قطع پاندمی حتما باید واکسن تزریق شود؛ حتی در مورد واکسن آسترازنیکا هم که اعلام میشود احتمالا لخته خون ایجاد میکند، میتوان برای افراد بالای ۵۰ سال مورد استفاده قرار گیرد.»
به گفته او عوارض هر واکسنی بهدلیل فعال شدن سیستم ایمنی بدن، اتفاق میافتد که عجیب نیست.
دکتر پیری هم گفته که مردم باید علائم شایع بعد از واکسیناسیون را بشناسند و براساس این علائم مراقبتهای بعد از واکسیناسیون را انجام دهند. او میگوید: «تب و لرز، سردرد و کوفتگی بدن برای افراد بعد از واکسیناسیون کرونا عادی است و فرد باید در منزل مانده و با مصرف مایعات به استراحت بپردازد و ترجیحا در آن دو سه روز هم سرکار نرود.»
به گفته این پزشک کردستانی، علایمی همچون آبریزش بینی، از دست دادن حس بویایی و چشایی و گلودرد، بعد از تزریق، خیلی مرتبط با واکسن نیستند و ممکن است ابتلای حاد به ویروس کرونا باشد، در این صورت، فرد باید احتیاط بیشتری داشته باشد و خود را قرنطینه و ایزوله کرده و در اسرع وقت تست تشخیص کرونا را انجام و به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کند.
متخصصان میگویند، ایجاد نشانههای خفیف مانند سرماخوردگی، احساس خستگی، درد ناحیه تزریق، تب و لرز، سردرد یا بدندرد تا ۳روز یا گاهی هم بیشتر، پس از تزریق واکسن طبیعی است و معمولا با مصرف قرص مسکن برطرف میشود؛ بنابراین افراد نباید نگران شوند.
مقایسه عوارض ۴ واکسن خارجی و ایرانی
مدتی پیش کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون کووید-۱۹ در گزارشی به بررسی و مقایسه عوارض تزریق واکسنهای اسپوتنیک، آسترازنکا، سینوفارم و برکت با یکدیگر در بازه زمانی هفت روز بعد تزریق پرداخته بود.
در این گزارش عوارض بعد از تزریق واکسنهای اسپوتنیک، استرزنکا، سینوفارم و برکت بررسی شده است. نتیجه این آزمایش نشان میدهد، آیتمهای همچون قرمزی، گرمی، خارش، تورم، درد، سفتی، کبودی، تب، تهوع، ناخوشی، لرز، سردرد، درد مفاصل، درد عضلات و خستگی واکسنهای سینوفارم و برکت اکثرا درصد کمتری از عوارض را در ٧ روز بعد از تزریق از خود به جای گذاشتهاند.
براساس مطالعه انجام شده میزان ابتلا به بیماری کرونا بعد از تزریق واکسن در واکسنهای سینوفارم و اسپوتنیک مشابه بوده و از این میزان واکسن استرزنکا تقریبا دوبرابر بیشتر از این دو واکسن امکان ابتلا به بیماری کرونا را داشته است.
طبق این گزارش، تحقیق برروی عوارض واکسنها زمانی انجام شده که اکثر افرادی که واکسن استرزنکا را دریافت کردند هنوز دوز دوم واکسن خود را تزریق نکرده اند.
البته مصطفی نوریزاده، عضو هیأت علمی دانشکده بیوتکنولوژیک ترکیه و دانشیار دانشگاه بیوتکنولوژیک در ایران، میگوید که واکسن آسترازنیکا بیشترین میزان عوارض را داشته است.
او در این باره گفته است: «در بدن بعضی افراد پس از تزریق واکسن آسترازنیکا، آنتیبادی ایجاد میشود که باعث تجمع پلاکتها در یک ناحیه میشود و به هم میچسبند. همین موضوع سبب تولید لخته خون میشود که خطرناک است، اما موارد ابتلا به چنین عارضهای نادر است.»
به گفته نوریزاده، برای پیشگیری و کنترل این موضوع در کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیدند که این عارضه در افراد زیر ۶۰سال و بهطور ویژه زنان کمتر از ۴۰سال بیشتر دیده میشود. همچنین احتمال خطر لخته شدن خون بر اثر تزریق این واکسن، بیشتر پس از تزریق دوز اول ایجاد میشود؛ به همین دلیل هر شخصی در هر سنی با داشتن مشکلات پلاکت نباید واکسن آسترازنیکا را تزریق کند.»
این پزشک متخصص تأکید میکند که عوارض این واکسن هم مانند سایر واکسنها تا ۵روز طبیعی و مانند سرماخوردگی است. اما اگر فردی بین روزهای پنجم تا بیستوهشتم بعد از تزریق این واکسن، علائمی مثل تاری دید، درد شدید در ناحیه قفسه سینه یا سردردهایی شبیه میگرن داشت، حتما باید به پزشک مراجعه کند و در نخستین فرصت تعداد پلاکتهای خونی کنترل شود.
در این گزارش عوارض بعد از تزریق واکسنهای اسپوتنیک، استرزنکا، سینوفارم و برکت بررسی شده است. نتیجه این آزمایش نشان میدهد، آیتمهای همچون قرمزی، گرمی، خارش، تورم، درد، سفتی، کبودی، تب، تهوع، ناخوشی، لرز، سردرد، درد مفاصل، درد عضلات و خستگی واکسنهای سینوفارم و برکت اکثرا درصد کمتری از عوارض را در ٧ روز بعد از تزریق از خود به جای گذاشتهاند.
براساس مطالعه انجام شده میزان ابتلا به بیماری کرونا بعد از تزریق واکسن در واکسنهای سینوفارم و اسپوتنیک مشابه بوده و از این میزان واکسن استرزنکا تقریبا دوبرابر بیشتر از این دو واکسن امکان ابتلا به بیماری کرونا را داشته است.
طبق این گزارش، تحقیق برروی عوارض واکسنها زمانی انجام شده که اکثر افرادی که واکسن استرزنکا را دریافت کردند هنوز دوز دوم واکسن خود را تزریق نکرده اند.
البته مصطفی نوریزاده، عضو هیأت علمی دانشکده بیوتکنولوژیک ترکیه و دانشیار دانشگاه بیوتکنولوژیک در ایران، میگوید که واکسن آسترازنیکا بیشترین میزان عوارض را داشته است.
او در این باره گفته است: «در بدن بعضی افراد پس از تزریق واکسن آسترازنیکا، آنتیبادی ایجاد میشود که باعث تجمع پلاکتها در یک ناحیه میشود و به هم میچسبند. همین موضوع سبب تولید لخته خون میشود که خطرناک است، اما موارد ابتلا به چنین عارضهای نادر است.»
به گفته نوریزاده، برای پیشگیری و کنترل این موضوع در کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیدند که این عارضه در افراد زیر ۶۰سال و بهطور ویژه زنان کمتر از ۴۰سال بیشتر دیده میشود. همچنین احتمال خطر لخته شدن خون بر اثر تزریق این واکسن، بیشتر پس از تزریق دوز اول ایجاد میشود؛ به همین دلیل هر شخصی در هر سنی با داشتن مشکلات پلاکت نباید واکسن آسترازنیکا را تزریق کند.»
این پزشک متخصص تأکید میکند که عوارض این واکسن هم مانند سایر واکسنها تا ۵روز طبیعی و مانند سرماخوردگی است. اما اگر فردی بین روزهای پنجم تا بیستوهشتم بعد از تزریق این واکسن، علائمی مثل تاری دید، درد شدید در ناحیه قفسه سینه یا سردردهایی شبیه میگرن داشت، حتما باید به پزشک مراجعه کند و در نخستین فرصت تعداد پلاکتهای خونی کنترل شود.
۰