تاریخ کاخ سفید

مرتضی میرحسینی | ساختمانی که امروزه به کاخ سفید مشهور است و یکی از نماد‌های دولت ایالات متحده امریکا محسوب می‌شود در دهه ۱۷۹۰ میلادی ساخته شد. تا مدت‌ها آن را عمارت اجرایی می‌خواندند تا اینکه تئودور روزولت سال ۱۹۰۱ در چنین روزی دستور داد در نامه‌های دولتی و مکاتبات اداری آن را فقط «کاخ سفید» بنویسند.

او یا مشاورانش این نام را ابداع نکردند و سال‌ها بود که از نام کاخ سفید در کنار نام‌های دیگر برای اشاره به ساختمان محل اقامت رییس‌جمهور امریکا استفاده می‌شد، اما روزولت برای نظم و ترتیب دادن بیشتر به امور- همزمان با پایان تعمیر و نوسازی بخش‌هایی از این ساختمان- تصمیم گرفت یک نام رسمی برای آن تعیین کند.

عمر این عمارت به اندازه عمر کشور امریکای مستقل است و ساخت آن زمان ریاست‌جمهوری جرج واشنگتن و زیر نظر او شروع شد. حتی مکان این ساختمان و نیز معماری که کار طراحی آن را انجام داد انتخاب خود او بود.

اما جالب اینکه واشنگتن تنها رییس‌جمهوری شد که خودش- حتی شده برای دوره‌ای کوتاه- در آن زندگی نکرد و تازه از ۱۸۰۰ و دوران ریاست‌جمهوری جان آدامز بود که کاخ سفید، ساختمان اصلی و مرکزی دولت و اقامتگاه رییس‌جمهور و خانواده‌اش شد.

ساختمان را معماری ایرلندی‌تبار به نام جیمز هوبان طراحی کرد، هرچند در دوره‌های مختلف معماران دیگری هم در نوسازی و تغییر شکل بخش‌هایی از عمارت نقش‌آفرینی و اعمال سلیقه کردند. ناگفته نماند در جنگ ۱۸۱۲ (که البته تا اوایل سال ۱۸۱۵ طول کشید) نیرو‌های انگلیسی بعد از اشغال واشنگتن دی‌سی، این عمارت را هم - در نگاه خودشان به هدف دادن درسی بزرگ و به یادماندنی به امریکایی‌ها- تقریبا با خاک یکسان کردند.

بعد از آن جنگ، این عمارت از دل ویرانه‌ها دوباره سرپا شد، با تغییراتی در ظاهرش و دیوار‌هایی محکم‌تر از دیوار‌های قبلی. البته این عمارت قدیمی از آن زمان تاکنون، هر چند سال یک بار به دلایلی مثل تعمیر لوله‌های آب یا سیم‌کشی برق بازسازی شده، هرچند گویا این بازسازی‌ها در زمان ریاست‌جمهوری تئودور روزولت و نیز هری ترومن گسترده‌تر و آشکارتر بوده است (هر رییس‌جمهور، یا در واقع هر بانوی اول امریکا، به سلیقه خود تغییراتی جزیی در بخش‌هایی از این ساختمان اعمال می‌کند، به‌ویژه در دکوراسیون داخلی و فضای سبز آن).

می‌گویند تا امروز ۲ رییس‌جمهور در این عمارت مُرده‌اند که یکی از آن‌ها ویلیام هنری هریسون بود در سال ۱۸۴۱ و دیگری زاخاری تیلور در ۱۸۵۰. همچنین عمر ۳ بانوی اول نیز در دوران ریاست‌جمهوری شوهران‌شان در همین کاخ به پایان رسیده است.

این کاخ اکنون ۱۳۲ اتاق (۱۶ اتاق مهمان)، ۳۵ دستشویی و ۴۱۲ در و ۱۴۷ پنجره و فقط یک آشپزخانه- البته بزرگ، با ظرفیت تهیه غذا برای ۱۴۰ نفر- دارد. پرسش مهمی درباره کاخ سفید وجود دارد که معمولا در بیشتر کتاب‌های تاریخ مرتبط پرسیده می‌شود: اینکه آیا این عمارت را برده‌ها ساختند و پی و ستون آن را زیر شلاق ریختند و بالا بردند؟

پاسخ این است که دولت امریکا هیچ برده‌ای در مالکیت خود نداشت، اما در ساختن کاخ سفید (و نیز چند ساختمان دولتی دیگر، همزمان با آن) از چند مالک برده کمک گرفت و به واسطه آنها، از گروهی از بردگان برای کمک به کارگران استفاده کرد. پس برده‌ها در ساخت کاخ سفید نقش داشتند، هرچند دولت ایالات متحده خودش مستقیم آنان را به خدمت نگرفت.