پروین بهمنی؛ بیوگرافی و علت مرگ

فرادید | پروین بهمنی، خالق لالایی‌های مادرانه ایران زمین که به دلیل وخامت مشکلات قلبی و ریوی در بیمارستان بستری شده بود، روز پنج شنبه ۲۹ مهر، در سن ۷۲ سالگی درگذشت.

به گزارش فرادید؛ نام این خواننده و پژوهشگر سرشناس قشقایی که به «خالق لالایی‌های مادرانه ایران‌زمین» شهره بود، در سال ۱۳۸۶ بخاطر لالایی‌خوانی در فیلم «سه زن» ساخته منیژه حکمت بر سر زبان‌ها افتاد.

به همین خاطر منیژه حکمت، فیلمساز ایرانی، در واکنش به خبر درگذشت این هنرمند در توییتر خود نوشته است: «پروین عزیز، مادر لالایى خوان ایران، شیر زن قشقایى، با رفتنت بچه‌های این سرزمین دیگر مادر ندارند که برای‌شان لالایی بخواند.»

همچنین محمدرضا درویشی، پژوهشگر موسیقی، گفته است: «خانم بهمنی شاخص‌ترین چهره و مهمترین فرد در معرفی موسیقی قشقایی است و در ۳۰ سال اخیر پزوهشگر یا موسیقدانی به اندازه او در این زمینه کار نکرده و او در معرفی موسیقی و خواننده‌های قشقایی به دیگر نقاط کشور نقش موثری داشته‌است.»

مراسم خاکسپاری پروین بهمنی دوشنبه ۳ آبان ساعت ۱۱ صبح با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در قطعه هنرمندان هشت زهرا (س) برگزار شد.

پروین بهمنی متولد ۱۳۲۸ در شیراز است. او به واسطه خانواده اش با موسیقی قشقایی آشنا شد. پدرش، غلامرضا بهمنی بهمن بیگلو، از صاحب‌سبک‌های موسیقی قشقایی و از علاقه‌مندان و موسیقی‌دانان ایل قشقایی بود و در خانه اش مجالس شعر و شاعری برگزار می‌کرد.

خالق لالایی‌های مادرانه در این باره به رسانه‌ها گفته بود که از کودکی جذب این مجالس شده و بیش از آنکه به دنبال بازی با بچه‌های همسن و سالش باشد، علاقمند و کنجکاو بود که ببیند در این مجالس شعر و موسیقی چه خبر است.

او گفته بود: «زندگی ایل قشقاییا با شعر و موسیقی عجین است. قشقایی‌ها بدون موسیقی، نان هم نمی‌توانند بخورند و یک قشقایی برای آموختن موسیقی نیازی به معلم ندارد، چون همه خودشان می‌خوانند، می‌نوازند و زندگیشان با موسیقی می‌گذرد.»

با این حال بهمنی موسیقی اصیل قشقایی را نزد هنرمندانی مانند نورعلی برومند، محمد حسین کیانی، حبیب خان‌گرگین، غلامرضا خان‌بهمنی و محمد قلی خورشید فرا گرفت. سپس به تهران رفت و در نزد استادانی مانند هنگامه اخوان به آموزش و یادگیری دستگاه‌های موسیقی ادامه داد.

پروین بهمنی در سال ۱۳۷۲ با یک گروه موسیقی قشقایی به سرپرستی خودش در جشنواره آینه آواز، شرکت کرد. اما در سال‌های بعد چند اجرای مستقل داشت و با تاسیس گروه موسیقی «حاوا» در سال ۱۳۸۰، دور جدیدی از فعالیت هنری را شروع کرد.

بااین حال بهمنی علاوه بر خوانندگی و پژوهش در حوزه شعر و نویسندگی و ترجمه هم فعالیت داشت. منظومه داستانی «اصلی و کرم»، «زندگی‌نامه هنرمندان قشقایی»، «زنان نامدار قشقایی» و کتابچه موسیقی «عاشیقلر» از مجموعه کتاب‌های او هستند.

از آثار پژوهشی این موسیقی دان «پژوهش در موسیقی مقامی» به همراه پسرش دامون شش‌بلوکی، بوده‌ است.

از ایشان چندیین آلبوم موسیقی هم به یادگار مانده است.

پروین بهمنی در انتشار کتاب‌های «داستان‌ها و حکایت‌های افسانه‌های اقوام ترک»، «جغرافیای محیط عاشقی ترکان ایران» و «ایران ترکلر» هم نقش داشته و از او چند آلبوم موسیقی از جمله «نغمه‌های آواز‌های قشقایی»، «خدای من غریب» و «به یاد فرود:» وبه جای مانده است.

بااین حال خالق لالایی‌های مادرانه دوران تحصیلی خود را در مدرسه تربیت معلم شیراز گذرانده واز دانش‌سرای عشایری فارغ‌التحصیل شده است.

او پس از فارغ التحصیلی به مدت ۱۶ سال به عنوان آموزگار مشغول بود و همزمان با آموزگاری به فعالیت‌های هنری برای توسعه و دوام موسیقی ایلیاتی هم مشغول بود.

پروین بهمنی دارنده نشان درجه یک هنری (دکتری) از وزارت فرهنگ و ارشاد است و اولین زن برگزیده مفاخر هنری تورک هم است.