تبعات ادامه‌دار کرونا برای اقتصاد جهان

تام هنکوک | قرنطینه‌ها در چین که طی بیش از دوماه گذشته ادامه داشته تا از همه‌گیری کرونا جلوگیری شود، به این معناست که احتمالا نرخ رشد اقتصاد این کشور امسال برای نخستین‌بار از سال ۱۹۷۶ پایین‌تر از نرخ رشد اقتصاد آمریکا خواهد بود و این امر، اثرات سیاسی بر چین خواهد داشت.

نهاد‌های بزرگ سرمایه‌گذاری در هفته‌های اخیر، پیش‌بینی خود از رشد اقتصاد چین در سال‌جاری را پایین آورده‌اند و در گزارشی که از سوی «بلومبرگ اکونومیکس» منتشر شده، نرخ رشد اقتصادی این کشور برای سال‌جاری ۲‌درصد پیش‌بینی شده است، در حالی که انتظار می‌رود، اقتصاد آمریکا امسال ۸/ ۲‌درصد رشد کند.

در حالی که دولت و بانک‌مرکزی چین برای حمایت از اقتصاد، تدابیر فراگیری اتخاذ کرده‌اند، رویکرد «تحمل صفر» در قبال همه‌گیری کرونا سبب می‌شود که میزان فعالیت‌های اقتصادی به‌شدت کاهش یابد.

داده‌هایی که از بخش‌های خدمات و تولید کارخانه‌ای چین مربوط به ماه قبل منتشر شده است، نشان می‌دهد که شاخص این فعالیت‌ها به‌شدت کاهش یافته است. در مقابل، در آمریکا با آنکه نرخ تورم بسیار بالاست، وضعیت بازار کار و مصرف خوب است و اقتصاد دچار ضعف نیست.

بانک‌مرکزی آمریکا برای مهار تورم در مسیر بالابردن نرخ‌های بهره در حرکت است و این اقدام قطعا به رشد اقتصاد لطمه وارد خواهد کرد.

البته باید به این نکته اشاره کرد که متوسط ارقام پیش‌بینی‌شده برای نرخ رشد اقتصاد چین در سال‌جاری ۴‌درصد است. اگر پیش‌بینی «بلومبرگ اکونومیکس» تحقق یابد، امسال نخستین‌بار در بیش از چهار دهه اخیر است که نرخ رشد اقتصادی چین پایین‌تر از آمریکا خواهد بود.

در سال ۱۹۷۶ نرخ رشد اقتصادی چین کمتر از آمریکا بود. در آن دوره، چین در حال عبور از یک‌دهه پرتنش انقلاب فرهنگی بود. از اواخر دهه ۱۹۷۰ نرخ رشد اقتصادی این کشور بسیار بالا بوده، البته فاصله بین سرانه تولید ناخالص داخلی آمریکا و چین بسیار زیاد است و چین برای رسیدن به رقم مربوط به آمریکا راهی طولانی در پیش دارد.

سال‌هاست که رقابت آمریکا و چین آغاز شده و یکی از برنامه‌های دولت کنونی آمریکا سرمایه‌گذاری برای بالابردن رقابت پذیری این کشور است. موضوع مهم دیگر، تاثیر منفی نرخ پایین رشد اقتصادی چین بر دیدگاه‌ها درباره سیاست‌های اقتصادی حزب کمونیست این کشور است.

اگر اقتصاد چین امسال ۲‌درصد رشد کند، نگاه‌ها به مدل اقتصادی و تصمیم‌گیری‌های رئیس‌جمهور این کشور منفی خواهد شد. رئیس‌جمهور چین به مقامات این کشور گفته است، ترتیبی دهند تا نرخ رشد اقتصادی امسال بالاتر از آمریکا باشد.

چندی پیش، دولت چین نرخ هدف برای رشد اقتصادی در سال‌جاری را ۵/ ۵‌درصد تعیین کرد، اما تحلیلگران معتقدند، تحقق این رقم تقریبا محال است. به احتمال زیاد نرخ رشد، بسیار پایین‌تر از رقم یادشده خواهد بود. حتی رقم ۵/ ۵درصد، پایین‌ترین نرخ هدفی است که تاکنون از سوی دولت برای رشد اقتصادی تعیین شده است.

این رقم قبل از شروع موج جدید همه‌گیری و اعمال قرنطینه‌ها تعیین شد. در بیش از دوماه اخیر، ده‌ها شهر بزرگ چین، از جمله شانگ‌های قرنطینه شده‌اند تا از شیوع کرونا جلوگیری شود. این عامل به‌شدت از مصرف کاسته است