آیا ما همان چیزی هستیم که میخوریم؟
وقتِ پایان دادن به این کلیشهی معروف رژیم غذایی است، چون ما آن چیزی هستیم که بدنمان از غذا میسازد نه صرفا آن چیزی که میخوریم.
فرادید | جملۀ «شما آن چیزی هستید که میخورید» یکی از رایجترین کلیشهها در حیطهی رژیم غذایی و سلامت است. این عبارت ادعا میکند سلامت ما صرفاً به وسیلهی رژیم غذایی تعیین میشود، ادعایی که هواداران رژیم غذایی مد روز نیز میخواهند آن را باور کنیم.
به گزارش فرادید؛ با این حال، واقعیت این است که سلامت و طول عمر ما فقط متاثر از رژیم غذایی نیست. ورزش کردن، اجتناب از رفتارهای پرخطر و ثمربخش ماندن میتواند رژیم غذایی نه چندان کامل ما را جبران کند.
«شما آن چیزی هستید که میخورید»
مخالفت کردن با این کلیشه اندکی دشوار است. اگر عادت کنید یک خروار غذای ناسالم را وارد معدهتان کنید (غذاهای فرآوریشده با مقادیر زیاد شکر و نمک، عاری از فیبر و مواد مغذی) به مرور زمان سلامت بدنتان را به خطر میاندازید. با این حال اگر دقت کنید چه کسی این عبارت را بر سر زبانها انداخت، اعتبار و گیراییاش را از دست خواهد داد.
ویکتور لینلار متخصص تغذیه، نویسنده و کارشناس پزشکی استخوان درمانی، یکی از کسانی بود که شبهعلم (یا علم جعلی) را ترویج میکنند. او که جزو نخستین حامیان رژیمهای غذایی مد روز بود، کتابِ «شما آن چیزی هستید که میخورید: چگونه با رژیم غذایی برنده شوید و سلامتیتان را حفظ کنید» را نوشت که سال ۱۹۴۲ منتشر شد. این کتاب که بیش از نیممیلیون نسخه از آن به فروش رسید، سوالات عجیبی میپرسید: آیا غذاهای خاصی هستند که به رفع بوی بد دهان کمک کنند؟ یا چه غذاهایی جلوی خونریزی لثه را میگیرند؟
فرِدریک جِی. اِستِر متخصص بانفوذِ حوزهی تغذیه که دپارتمان تغذیهی دانشکدهی بهداشت عمومی هاروارد را تاسیس کرد و هوادار «احتیاط و اعتدال» به عنوان کلید تغذیهی سالم بود، کتاب لینلار را «حقهبازی» خواند. با این حال، این شعار معروف، به امضای لینلار تبدیل شد و در ذهن عوام باقی ماند.
شما آن چیزی نیستید که میخورید
اگر این عبارت را فرای منشا نابسندهی آن به شکل تحتالفظیتری در نظر بگیرید، لطمهی بیشتری به شهرت آن وارد میشود. مَت فیتزجرالد متخصص تغذیهی ورزشی کتابی با عنوان «فرقههای رژیم غذایی» (۲۰۱۴) نوشته است. او در این کتاب از بسیاری از رژیمهای غذاییِ باب روز به خاطر غیرعلمی و بیاثر بودنشان انتقاد کرده است: «چیزی که این شعار توصیه میکند این است که سلامت ما دقیقاً با غذاها و مواد مغذی خاصی که وارد بدنمان میکنیم تعیین میشود؛ ادعا میکند اگر دو نفر غذای یکسانی را وارد بدنشان کنند، سطح سلامتی آنها یکسان خواهد بود.» فرقههای غذای سالم همگی این ادعا را تایید میکنند. گذشته از این، فرقههای غذایی کارشان این است که ما را متقاعد کنند فقط در صورتی به بالاترین حد سلامتی میرسیم که فقط چیزی را بخوریم که آنها به ما میگویند، اما به نقل از فیتزجرالد، علم پرده از حقیقت متفاوتی برداشته است: «ما چیزی هستیم که بدنمان با غذا میکند».
دو رکن مهم یک بدن سالم رژیم غذایی و ورزش است که هر دو بر عملکرد فیزیکی ما اثرگذارند. شعارِ «شما آن چیزی هستید که میخورید» این حقیقت را نادیده گرفته است که کاری که ما با بدنمان میکنیم شاید به اندازهی غذایی که وارد آن میکنیم مهم باشد. فیتزجرالد میگوید: «اگر متابولیسم اصلی بدن تفاوتهای کوچک تا متوسط در رژیم غذایی را به صفر برساند، ورزش تفاوتهای متوسط تا زیاد را خنثی میکند، درست مانند مجسمهساز ماهری که میتواند یک فرم را با زیبایی یکسان از مواد مختلف بسازد که برخی از آنها کیفیت معمولی دارند.»
فیتزجرالد هشدار میدهد انسان نمیتواند هر چیزی را که دلش خواست بخورد. اگر قرار باشد فردی هر وعدهی غذایی آبنبات بخورد، مواد مغذی لازم را به بدنش نمیرساند. از طرفی هم اجباری نیست برای به حداکثر رساندن سلامت و طول عمر همیشه یک رژیم غذایی کامل داشت. «پروژه طول عمر» که یک قرن از آن میگذرد دادههای افراد دیرزی (دارای عمر دراز) را دنبال میکند. بر اساس این پروژه، جنبههای متعددی از زندگی یک فرد هماندازهی اهمیت رژیم غذایی یا مهمتر از آن بر سلامت و طول عمر او اثر میگذارند. بلندهمتی، سازندگی و تعهد توام با اجتناب از رفتارهای پرخطری مانند سیگار کشیدن، زیادهروی در مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر یا رانندگی با سرعت غیرمجاز، عمر را طولانی کرده و تناسب بدن ما را حفظ میکند.
کلام آخر اینکه: بله ما بسیار بسیار بیشتر از چیزی هستیم که میخوریم.
منبع: bigthink
مترجم: زهرا ذوالقدر