برجام؛ نقطه جوش مناظره دوم

وزارتخانه های علوم و تحقیقات ، خارجه، فرهنگ وارشاد، راه و شهرسازی، اقتصاد و دارایی، دفاع، ارتباطات و سازمان انرژی اتمی نسبت به ادعاهای برخی نامزدها واکنش نشان دادند.

به گزارش ایران، وزارتخانه های علوم و تحقیقات ، خارجه، فرهنگ وارشاد، راه و شهرسازی، اقتصاد و دارایی، دفاع، ارتباطات و سازمان انرژی اتمی نسبت به ادعاهای برخی نامزدها واکنش نشان دادند.

هاشمی‌طبا: خوشحالم که با تدبیر رهبری و خون شهدای دفاع مقدس و مدافع حرم اقتدار و امنیت ملی‌مان حفظ شده است. اگر وارث خون شهدا هستیم باید در این خط حرکت کنیم.

گداصفت خواندن مردم و صدقه دادن به آنها مشکلی را حل نمی‌کند روحانی: اگر برجام نبود صادرات نفت ما امروز به 200 هزار بشکه می‌ رسید. شما از اول با برجام مخالف بودید و در تهران آن همه بیلبورد زدید و به دیپلمات‌ها آن حرف‌ها را زدید امروز باید بگویید که چه برخوردی با برجام می‌کنید و آیا قرار است تحریم‌ها باز گردند یا نه؟

میر سلیم : با وضعی که می‌بینیم متأسفانه بسیاری از علما و دانشمندان هسته‌ای را برکنار کرده‌ایم و بسیاری از تأسیسات را تعطیل کرده و روی آنها بتن ریخته‌ایم و از آن طرف در مقابل تحریم‌ها نمی‌دانیم چه کنیم.

قالیباف: باید دو کار انجام دهیم؛ یکی اینکه حق خود را از برجام بگیریم و دیگری اینکه حق خود را از آن 4 درصدی ها اخذ کنیم. نتیجه برجام تا الان ایران را تبدیل به مرکز واردات از اروپا کرده است. در این نتیجه آن 4 درصد نفع برده‌اند.

رئیسی: برجام، چکی است که باید آن را نقد کرد اما دولت توانایی دریافت مبلغ این چک را ندارد. دولت در برجام می‌توانست از خود ضعف نشان ندهد اما با پیام‌هایی که داده شد برای ما مشکل ایجاد کردند.

جهانگیری: یکی از مهم‌ترین موفقیت‌های تاریخ ایران، بدون تردید برجام است و ما به تمام اهداف تعیین شده در برجام دست یافتیم. جایگاه ریاست جمهوری محل کارآموزی نیست، مردم و اقتصاد ما تحمل دعوا و کارآموزی سیاستمداران تازه‌کار را ندارد

دومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری عصر دیروز با موضوع سیاسی- فرهنگی برگزار شد. نامزدها در این برنامه هم به شیوه برنامه قبلی به یک سؤال پاسخ می‌دادند و دیگر رقبا در فاصله 2 دقیقه دیدگاه‌های خود را درباره آن موضوع بیان می‌کردند.


دیدگاه نامزدها درباره رشد علمی
قرعه نخست به نام قالیباف افتاد تا به این سؤال جواب بدهد که «چطور می‌توان به رشد علمی کشور شتاب بخشید» اما او پس از چند ثانیه سخن درباره اهمیت آموزش و پرورش، به خبر تکذیب شده «کشف محموله قاچاق در منزل یکی از وزرا» استناد کرد و گفت: در هفته گذشته محموله مشکوکی در یک ویلایی پیدا شد؛ رسیدگی به این پرونده ظرف دو روز به صورت فشرده انجام شد، اما سؤال این است که در یک وزارتخانه که آموزش و پرورش است و در این زمینه مسئولیت دارد، می‌بینیم واردات به این صورت انجام می‌شود.

وی ادامه داد: حالا این واردات می‌تواند قانونی یا غیرقانونی باشد، ولی غیر ضروری است. این بحث پیش می‌آید که این وزارتخانه صنعتی و اقتصادی نیست و آموزش و پرورش است و آن هم چنین وارداتی در آن صورت می‌گیرد، این مسأله باعث نگرانی مردم می‌شود که در رأس این وزارتخانه چنین حرکتی صورت می‌گیرد.

مصطفی میرسلیم در واکنش به سخنان قالیباف اظهار کرد: شما پاسخ درستی به سؤال مطرح شده ندادید. کیفیت آموزش در کشور به جایگاه معلمان برمی‌گردد، اما متأسفانه در کشور ما جایگاه درستی به معلمان نداده‌ایم و آنان در وضعیت معیشتی خوبی به سر نمی‌برند و مجبورند برای امرار معاش در چند جا کار کنند که این شرایط غیرقابل قبول است.

حسن روحانی خطاب به قالیباف گفت: اگر می‌خواهیم مسأله فرهنگ جامعه و آموزش را بالا ببریم، باید به زیربناها توجه کنیم. اخلاق اولین زیربنا است ما باید حق‌الناس را رعایت کنیم و حقوق مردم را نباید در عین حال زیر پا بگذاریم.

فرض بگیریم فردی تخلف کرده است چه کسی باید بگوید او متخلف است؟ آیا محکمه است یا نه؟ اگر محکمه است چطور قالیباف قبل از آنکه موضوع مطرح شود، اتهام ناروایی به وزیر می‌زند؟ وی در ادامه با بیان اینکه اگر می‌خواهیم علم و تحقیق جلو برود باید در جامعه آزادی باشد، اظهار کرد: اگر آزادی نباشد جوانان چگونه به پیشرفت اساسی برسند؟ وقتی دانشگاه شیراز فرزند علامه مطهری را دعوت می‌کند، اما دوستان شما مانع می‌شوند و با آجر به ماشین او حمله می‌کنند، می‌توانیم دانشگاه متعالی داشته باشیم، باید شرایطی فراهم کنیم که شکوفایی ایجاد شود.

آیا اجازه می‌دهیم اصحاب فرهنگ استعداد خود را نشان دهند؟ از پخش دعای ماه رمضان ابا می‌کنیم و دعای ربنای یک هنرمند را پخش نمی‌کنیم پس چطور دنبال تعالی آموزش در کشور هستیم؟ ‌هاشمی‌طبا هم در پاسخ به پرسشی که از قالیباف درباره راهکارهای رشد علمی کشور پرسیده شد، اظهار کرد: من به خود تذکر می‌دهم که اگر سؤالی از من شد، همان را پاسخ دهم و از حاشیه‌پردازی بپرهیزم.

اسحاق جهانگیری هم در واکنش به صحبت‌های قالیباف اظهار کرد: من تا چهارشنبه فکر می‌کردم وزیر دیگری بوده است اما چهارشنبه معلوم شد که وزیر آموزش و پرورش بوده است.

ملت مظلومیت دولت را ببینید؛‌ گفته می‌شود در خانه وزیری کالای قاچاق است. این وزیر دختری داشته که فوق لیسانس و بیکار بوده و رفته لباس وارد کرده که ۲۰۰ میلیون تومان کل ارزش این لباس بوده و از گمرک هم وارد کرده و تمام تعرفه‌ها را پرداخت کرده است آن وقت این موضوع، موضوع مصاحبه معاون اول قوه قضائیه و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری می‌شود.

ابراهیم رئیسی نیز با بیان اینکه امروز یک میلیون دانشجوی دارای مدارک تحصیلی بیکار هستند، اظهار کرد: ما با تحریم علمی مواجه هستیم و وضعیت دانشجویان و قشر فرهنگی ما مناسب نیست و در همین حال می‌شنویم که صندوق ذخیره فرهنگیان توسط عده‌ای سودجو و متخلف به یغما برده می‌شود و این موضوع، فرهنگیان را عذاب می‌دهد که چرا آنان باید در مشکلات اقتصادی باشند اما عده‌ای پول آنان را به یغما ببرند.

محمدباقر قالیباف در پاسخ به انتقادهای مطرح شده از سوی نامزدها گفت: از قول آقای جهانگیری می‌گویم که دختر وزیر بیکار و مظلوم است، پس برود این کار را انجام بدهد. پس بقیه مردم چه کار کنند؟ البته قوه قضائیه باید به این موضوع رسیدگی کند اما اصل واردات این محموله خطا است. وضعیت معلمان و دانش‌آموزان و مدارس ما شرم‌آور است. والدین می‌خواهند شیفت مدارس فرزندان‌شان جدا باشد تا چادر و کفش فرزندان‌شان را جابه‌جا کنند آن وقت وزیر آموزش و پرورش این محموله را وارد کشور می‌کند.

وی اظهار کرد: علت اینکه 5 میلیون شغل ایجاد نمی‌شود و به محرومان رسیدگی نمی‌شود و در صندوق ذخیره ارزی آن اتفاقات می‌افتد همین موضوع است؛ چگونه این مسئولان می‌توانند مشکلات مردم را حل کنند؟ قالیباف گفت: ما حقوق بگیر 50 میلیونی، 100 میلیونی و 200 میلیونی را ذخایر انقلاب و واردات‌چی‌ها را مظلوم می‌نامیم و چنانچه که درد آنها را بگوییم، می‌گویند که قالیباف بداخلاق است.

احزاب و نقادی از منظر 6 نامزد
مصطفی میرسلیم، دومین نامزدی بود که در جایگاه قرار گرفت تا به این سؤال جواب بدهد که «با توجه به ضرورت حفظ وحدت ملی و انسجام اجتماعی چه تعاملی با احزاب و جریانات منتقد خود خواهید داشت و چقدر دولت شما از انتقاد و رشد تضارب آرا استقبال می‌کند؟» او در پاسخ گفت: هیچ دولتی نمی‌تواند موفق بشود مگر اینکه انتقاد اقلیت و احزاب را بپذیرد.

این انتقادپذیری در دولت یازدهم به شکل بسیار کمی وجود داشته است. نتیجه‌اش این عبارت بوده که از سوی دولت مطرح شده. عباراتی مثل غیر انسان، تخریبگر، بزدل، ترسو، به جهنم، تندرو، عصر حجری، متوهم، بی شناسنامه، ‌کم سواد و... این تعبیرها، تعبیرهایی نیست که در جمهوری اسلامی ایران جای خودش را باز کند و اجازه بدهد نواقص برطرف شود.

روحانی در پاسخ با بیان اینکه ما اگر می‌خواهیم در مسائل سیاسی و اجتماعی به اهداف‌مان برسیم، اول باید افکار مختلف را به رسمیت بشناسیم، اظهار کرد: در کشور ما برخی افکار به رسمیت شناخته نمی‌شود و نمی‌گذاریم همه احزاب و گروه‌ها با امکانات مساوی و عادلانه فعالیت کنند.

ببینید چه کسانی در فضای مجازی آزادند و کسی کار به کار آنها ندارند و چه کسانی هر روز به بهانه‌های مختلف احضار می‌شوند. این‌گونه می‌خواهیم عدالت گستری انجام دهیم؟ وی ادامه داد: اگر می‌خواهیم به شرایط مناسب سیاسی برسیم، همه گروه‌ها باید از حقوق مساوی برخوردار باشند.

آیا اقوام و اقلیت‌ها دارای حقوق مساوی هستند؟ زمانی که ما یک فرماندار خانم را نصب می‌کنیم، از دو طرف مورد حمله واقع می‌شویم. یک طرف حمله می‌کند که چرا یک خانم را انتخاب کردید و یک طرف می‌گوید که چرا یک اهل سنت مدیریت را به دست آورده است؟

هاشمی‌طبا نیز در این باره اظهار کرد: من بدون اینکه کوچک‌ترین وابستگی به دولت یازدهم داشته باشم.‌ گواهی می‌دهم که بزرگ‌ترین هجمه‌ها و تخریب‌ها در روزنامه‌ها و برخی از سایت‌ها علیه دولت یازدهم اتفاق افتاده است. اگر بخواهیم برخی از کلماتی را که احیاناً از سوی برخی روزنامه‌ها از روی نابخردی منتشر می‌شود مورد توجه قرار دهیم، نمی‌توانیم تعادل را برقرار کنیم.

اسحاق جهانگیری نیز در واکنش به صحبت‌های میرسلیم اظهار کرد: ما از انتقاد استقبال می‌کنیم و دولت یازدهم در این زمینه کارهای بزرگی کرده است. ما خانه احزاب را که بسته شده بوده احیا کردیم که خانه احزاب می‌تواند یکی از جاهایی باشد که در آن انتقاد صورت می‌گیرد. ما به هشت هزار سازمان مردم نهاد مجوز دادیم که در کشور به راه افتادند. ما از فضای مجازی با تمام قدرت دفاع کردیم و جلوی تمام قدرت‌هایی که می‌خواستند شبکه‌های اجتماعی را فیلتر کنند و مانع دسترسی به اطلاعات آزاد شوند، ایستادیم و هزینه‌اش را دادیم.

جهانگیری همچنین یادآور شد: قانون دسترسی آزاد به اطلاعات که در دولت گذشته و در سال 88 تصویب شده بود آیین‌نامه‌اش در این دولت تصویب شد و با اصلاحات در اختیار مردم قرار گرفت. دولت از هر نقدی استقبال کرده است. مشکلی که وجود دارد این است که بخشی از جامعه با دولتی که با رأی مردم سر کار آمده مخالف هستند و متأسفانه این مخالفت‌شان به شکل نهادینه شده در فضای مجازی و در مطبوعات با تمام توان به تخریب دولت می‌پردازند و احدی هم به آنها معترض نمی‌شود.

ابراهیم رئیسی نیز در این رابطه گفت: آقای روحانی در اوایل مسئولیت خود اعلام کردند که به خدا پناه می‌برم از بستن دهان منتقدان اما مواردی که آقای میرسلیم نام برد متأسفانه تا 50 مورد نیز پیش می‌رود و همه شامل نسبت‌هایی می‌شود که رئیس جمهوری به مخالف یا منتقد خود داده است. مگر درست است آدم با منتقد خود این گونه سخن بگوید؟

وی افزود: حق شهروندی رسیدگی به وضعیت بیکاران و جوانان این کشور و نیز اجازه اظهار نظر کردن به آنان دادن است.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرد: من شنیدم که با خبرنگاری از سوی یک وزیر به خاطر طرح یک سؤال برخورد شد، آیا ما باید با منتقد این طور برخورد کنیم؟

محمدباقر قالیباف تأکید کرد: ما به گونه‌ای صحبت نکنیم که گویی انقلاب مانع حقوق شهروندی شده است. همه اقوام و مذاهب از حقوق شهروندی برخوردارند. منظور آقای روحانی را از حقوق اقوام و مذاهب نفهمیدم. من زمانی که در نیروی انتظامی بودم، چندین فرمانده در بالاترین رده‌ها حتی در کردستان از اهالی سنت و کرد انتخاب شدند. امروز در شهرداری تهران تعداد زیادی از اقوام،‌ ادیان و مذاهب مختلف حضور دارند. بیش از 13 درصد مدیران شهرداری از بانوان هستند.

میرسلیم در مهلت پایانی جمع‌بندی صحبت‌های خود در پاسخ به اظهارات روحانی خطاب به او اظهار کرد: آقای روحانی وقتی وزیر شما در مقابل یک خبرنگار قرار می‌گیرد و وسیله ضبط صوت او را می‌گیرد آیا این یعنی احترام به حقوق شهروندی یا اینکه وزیر شما در جلسه علنی به فردی می‌گوید بی شعور یعنی احترام به حقوق شهروندی؟ این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به اصل هشتم قانون اساسی مبنی بر امر به معروف و نهی از منکر گفت:‌ چرا قانون امر و نهی را اجرا نمی‌کنید؛ شعار دادن کافی نیست.

این کاندیدای انتخاباتی همچنین افزود: بسیاری از مدیران و وزیران هستند که کاسب هستند و از اطلاعات به نفع خودشان استفاده می‌کنند. اینها راه‌های غلط استفاده از امکانات است. هر کسی که وارد دولت می‌شود، باید سراپای وجود خود را برای خدمت بگذارد. کارمند شریف دولت وظیفه‌اش قرار دادن اطلاعات در اختیار مردم است نه اینکه از آن به نفع خود استفاده کند.

با برجام چه خواهیم کرد؟
«چه راهکاری برای حفظ حقوق ایران در موضوع هسته‌ای و نیز جلوگیری از نقض تعهد برجام از طرف امریکا دارید؟» این سومین پرسشی بود که به قید قرعه به نام ابراهیم رئیسی افتاد که او نیز گفت: برجام توافقی است که بر اساس مذاکرات و آنچه دولت انجام داده و نیز فرآیندی که طی شده با همه اشکالاتی که در این قرارداد وجود دارد و رسانه‌های گروهی هم این موارد را بارها مطرح کرده‌اند، به عنوان یک سند ملی شناخته می‌شود که باید ازطرف ما و طرف مقابل به رسمیت شناخته شود. وی ادامه داد: آنچه در حین مذاکرات مطرح شد و قابل اشکال است، این است که آقای روحانی در حین مذاکرات بیاید و بگوید خزانه ما خالی است. این یک پیام بد از ناحیه دولت ما به طرف مقابل است یا اینکه ایشان بگوید اگر توافق نکنیم ممکن است مورد هجوم دولت‌های غربی قرار گیریم.

این نامزد انتخابات رئیس جمهوری با اشاره به اینکه ما در اجرای برجام پیشگام شده‌ایم و آن را به صورت تام اجرا کردیم، اظهار کرد: برجام به صورت چکی است که باید رفت آن را نقد کرد اما دولت به هیچ وجه توانایی دریافت مبلغ این چک را ندارد.

رئیسی ادامه داد: پس از تصویب برجام چه اتفاقی افتاد؟ روحانی قول داد تمام تحریم‌ها برداشته می‌شود اما هیچ اتفاقی در سفره مردم رخ نداد. من از مردم می‌پرسم پس از تصویب برجام در زندگی شما، در کسب و کار شما چه تغییری رخ داد؟ آیا مشکل رکود یا اشتغال و سایر مشکلات شما حل شد؟

محمدباقر قالیباف در واکنش به توضیحات رئیسی درباره پرسش مطرح شده، اظهار کرد: تحریم و قرارداد برجام هم موجود است حتماً سندی مورد احترام دولت‌ها خواهد بود و طبیعتاً طرف مقابل نیز مکلف است که به عهد خود عمل کند. اما آنچه امروز مهم است، این است که ما در اجرای برجام چه کرده‌ایم. وی با طرح این پرسش که آثار اجرای برجام برای مردم ما چه بوده است، خاطرنشان کرد: معنایش این بود که گشایشی در کار اقتصادی صورت می‌گیرد اما امروز وقتی از مردم در این باره سؤال کنیم، به اتفاق معتقدند که این اتفاق نیفتاده است.


ادامه ازصفحه 2
سیدمصطفی میرسلیم در واکنش به صحبت‌های رئیسی تصریح کرد: شما نفرمودید این برجام بالاخره در جهان ندای مظلومیت ملت ما را به گوش جهانیان رساند و این حسن را داشت که مردم فهمیدند ما به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و همواره به دنبال دانش صلح‌آمیز هسته‌ای بوده‌ایم، هستیم و آن را رها نمی‌کنیم. وی در عین حال تصریح کرد: شما نفرمودید به لحاظ مذاکرات و متنی که بین ایران و 6 کشور که ابرقدرت هم هستند صورت گرفته چطور قبل از مذاکرات ما دانش هسته‌ای بالنده داریم و تحریم‌ها هم برقرار است اما بعد از مذاکره تحریم‌ها تشدید می‌شود و هسته‌ای هم محدود می‌شود. حسن روحانی در پاسخ به سخنان رئیسی و قالیباف درباره تعهد برجام اظهار کرد: مهم است که مردم به این مسأله توجه کنند که افرادی که امروز کاندیدا شده‌اند درباره برجام چگونه عمل خواهند کرد. آنان باید به طور صریح به مردم بگویند که با برجام و توافق هسته‌ای چه کار می‌کنند و با جهان چگونه تعامل خواهند کرد. وی افزود: اگر اجرای برجام مورد قبول شما است چرا در تهران آن همه بیلبورد زدید و به کسانی که در مناظره بودند و به قول خودتان در میدان جنگ قرار داشتند آن حرف‌ها را زدید. شما با آنان چه کردید؟ و چه حرف‌هایی زدید؟ حرف‌هایی که همچون سخنان مخالفان ما از قبیل وهابی‌ها و صهیونیست‌ها بود و شما همپای آنان پیش رفتید.
روحانی تأکید کرد: امروز مردم باید بدانند که برجام به زحماتی به دست آمده است که طی آن تمام تحریم‌های هسته‌ای برداشته شده اگر تحریم هسته‌ای مانده است به ما بگویید کدام است ما تحریم‌های مختلفی شده‌ایم اما امروز تحریم‌های هسته‌ای به طور کامل برداشته است. وی با بیان اینکه اگر برجام نبود صادرات نفت ما از دو میلیون بشکه به 200 هزار بشکه کاهش پیدا می‌کرد، اظهار کرد: این همه وعده و وعیدی که به مردم می‌دهید که هیچ کدام حساب و کتابی ندارد چگونه قرار است عملی شود؟ روحانی ادامه داد: شما که از روز اول با برجام مخالف بودید و وقتی ترامپ در امریکا به ریاست جمهوری رسید خوشحال شدید که او برجام را پاره می‌کند امروز باید به مردم بگویید که چه برخوردی با برجام می‌کنید و آیا قرار است تحریم‌ها باز گردد یا نه؟ این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: آقای رئیسی شما چه اطلاعاتی درباره برجام دارید که درباره‌اش این گونه سخن می‌گویید؟
مصطفی‌هاشمی طبا در ادامه در واکنش به اظهارات رئیسی گفت: وقتی تحریم شده بودیم، عده‌ای مانند کبک سر خود را زیر برف کرده بودند. ما از همان کشورهایی که ما را تحریم کرده بودند، از مبادی دیگری کالاهایشان را خریدیم. 50 درصد خودروهای سوپرلوکس آلمانی با همان پولی که نفت را با واسطه فروخته بودند وارد کشور شد که اینها بگویند تحریم را قبول ندارند. چه میراثی به این دولت رسیده است. ممکن است برجام مشکلاتی داشته باشد که در هر قراردادی مشکلی وجود دارد اما ما باید پایداری کنیم. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: در دوران جنگ دولت با سهمیه‌بندی، کنترل ارز و فروش 500 هزار بشکه نفت 7 دلاری کشور را اداره می‌کرد. در زمان تحریم هم باید همین‌گونه عمل می‌کردیم اما عده‌ای با پز دادن در زمان تحریم پول‌های کشور را خرج می‌کردند.
اسحاق جهانگیری در ادامه در پاسخ به پرسشی که از رئیسی پرسیده شد، اظهار کرد: فکر می‌کنم که مردم ایران به طور کامل در جریان هستند که زمانی که دولت یازدهم روی کار آمد، وضع کشور چه بود و ‌آنها برای تهیه دارو چه کار می‌کردند و چه وضعیتی برای خرید شیر خشک بود و سیلوها در چه شرایطی قرار داشتند.
جهانگیری اظهار کرد: توفیق برجام در این بود که امروز با افتخار می‌گوییم کشور آماده توسعه است و به جای یک میلیون بشکه نفت امروز 5/2میلیون بشکه نفت را صادر می‌کنیم و صادرات پتروشیمی کشور 30 درصد افزایش یافته است. همچنین بیمه کشتی‌های ما برقرار شده است و کشتی‌های خارجی به سمت ایران کالا وارد و صادرات می‌کنند و ده‌ها میلیارد دلار منابع نفت کشور آزاد شد.
رئیسی در بخش دفاع از صحبت‌های خود اظهار کرد: ‌من اطلاعاتم نسبت به برجام و سیاست خارجی با توجه به جلساتی که شرکت کرده‌ام و در جریان قرار گرفته‌ام، نمی‌گویم به میزان دیپلمات‌هاست، اما به میزان زیادی است چون در جلسات شرکت کرده‌‌ام و گزارش‌های زیادی خواندم و در جریان هستم. این کاندیدای انتخابات با تشکر از زحمات دیپلمات‌ها گفت: اما باید بپرسیم که قرار بود چه اتفاقی بیفتد؟ شما گفتید هم چرخ سانتریفیوژ بچرخد و هم چرخ اقتصاد. سؤال این است که ای مردم آیا چرخ اقتصاد می‌چرخد؟ ‌یعنی ما بازار کسب و کار داریم. مشکل بانکی حل شده است؟ وی همچنین بیان کرد: آقای روحانی می‌گوید چه تحریمی؟ همین تحریم بانکی. اگر یک محموله فرستادید، پولش را بردارید بیاورید و اگر این پول به داخل کشور آمد تحریم برداشته شده است.
اولویت‌های سیاست خارجی
مصطفی ‌هاشمی‌طبا در ادامه مناظره، در پاسخ به سؤالی درباره مهم‌ترین اولویت‌های سیاست خارجی دولت شما چیست، گفت: نگهداری شأن جمهوری اسلامی ایران در همه دنیا از یک سو و ارتباطات حسنه و تعامل فی مابین دولت جمهوری اسلامی ایران با دولت‌های دیگر که به رسمیت شناخته شده‌اند از سوی دیگر در تمام زمینه‌ها مدنظر است. البته این بستگی به عملکرد و نگاه دولت‌های مقابل دارد. من معتقدم با دولت‌های مختلف باید رفتار متفاوت داشت.
وی تأکید کرد: باید با استراتژی صحیحی که مورد تأیید نظام است، تصمیمات لازم را به اجرا درآوریم. در این راستا ما باید حتماً بنیه دفاعی خود را به بهترین وجه تقویت کنیم و عناصر فرهنگی خود در کشورهای دیگر را تقویت نماییم و عناصر خود را برای عملکرد بهتر مورد توجه قرار دهیم.
اسحاق جهانگیری، ابراهیم رئیسی، محمدباقر قالیباف، حسن روحانی و میرسلیم در ادامه به طرح دیدگاه‌شان در این باره پرداختند.
جهانگیری: جایگاه ریاست جمهوری محل کارورزی نیست
اسحاق جهانگیری در ادامه در جایگاه قرار گرفت تا به این سؤال جواب بدهد که برنامه‌اش برای تداوم و توسعه امنیت کشور چیست؟ که وی گفت: فکر می‌کنم سیاست و فرهنگ با قدرت دفاعی کشور به هم آغشته است و اگر من بتوانم مسائل فرهنگی و سیاسی را خوب توضیح دهم، بنیه دفاعی و اقتدار کشور از این دو سرچشمه می‌گیرد. این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین مهارت‌های رئیس جمهوری این است که باید به چم و خم سیاست‌ورزی و دیپلماسی در عرصه متلاطم بین‌المللی به طور کامل آگاه باشد و لازمه آن نیز صداقت با مردم و داشتن تجربه عملی در مسائل ملی و دشوار بین‌المللی است. جهانگیری با بیان اینکه من اصلاح‌طلب هستم و در دولت و مجلس بوده‌ام، اظهار کرد: بحث‌های کلان کشور یا در دولت مورد بحث قرار می‌گیرد یا در مجلس، ‌در همین زمینه همیشه دغدغه من توسعه ایران بوده است و با این نگاه و تجربه است که می‌گویم با قدرت فرهنگی ایران اکنون باید قدرت اول منطقه می‌بودیم چرا نیستیم؟
جهانگیری همچنین بیان کرد: ماشین اقتصاد و فرهنگ کشور از ته دره بیرون آمده و در مسیر توسعه قرار گرفته است ما نیازمند این هستیم که فرهنگ ایرانی و اسلامی خود را بر پایه گفت‌وگو، مدارا، صلح و آرامش بنا نهیم. جهانگیری همچنین تأکید کرد: برخوردهای امنیتی، محدودکننده و ضربتی ایرانیان را پژمرده می‌کند. من به عنوان یک ایرانی مسلمان و انقلابی به فرهنگ‌مان افتخار می‌کنم و احساس قدرت می‌کنم. باید جلوی ماجراجویی دوباره در این کشور را گرفت، باید جلوی خامی دوباره را گرفت.
وی اضافه کرد: جایگاه ریاست جمهوری محل کارآموزی نیست، اقتصاد این مملکت و مردم این کشور تحمل و حوصله تنش، دعوا و کارآموزی سیاستمداران تازه‌کار را ندارد. مردم عزیز هشیار باشید؛ می‌خواهید فردای فرزندان شما چگونه باشد؟ محدودیت می‌خواهید یا آزادی؟ توسعه می‌خواهید یا آشفتگی؟ عزت بین‌المللی می‌خواهید یا انزوای بین‌المللی؟ تنش می‌خواهید یا آرامش؟ شما یک لحظه رأی می‌دهید و آینده کشور رقم می‌خورد. ابراهیم رئیسی در نقد سخنان جهانگیری گفت: اگر ما از نیروهای مسلح و مدافعان حرم نام می‌بریم، آنان در حوزه امنیت کشور عمل می‌کنند اما در کنار آنها نیازمند امنیت اقتصادی، ‌اجتماعی و فرهنگی هستیم که باید تمامی این موارد در کنار یکدیگر جامعه را امن کند. قالیباف در پاسخ به جهانگیری گفت: شما به گونه‌ای سخن می‌گویید که یک طایفه خاص هستند که آنها فقط درس خوانده‌اند، تخصص دارند، سیاست متوجهند و می‌توانند کشور را اداره کنند، بقیه تندخو هستند و بلد نیستند و اگر اینها بیایند، دوباره مردم را به ته دره می‌برند. وی در ادامه اشاره کرد: من منتقد جدی دولت‌های نهم و دهم هستم، اما دولت های نهم و دهم یکی از ویژگی‌های مثبتش این بود که به جوانان اعتماد کرد و جوان‌های خلاق و ایرانی را آورد که آنها توانستند در رشد علمی کشور کارهای بزرگی انجام دهند. اما در دولت شما عده‌ای دنبال تجارت خود هستند و میلیون‌ها نفر بیکارند.
در ادامه مناظره تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری مصطفی میرسلیم با بیان اینکه در دولت یازدهم میزان اعتبارات تحقیقات کشور به جای 4 درصد به زیر نیم درصد رسید، اظهار کرد: کسانی که دارای دانش در زمینه سوخت موشکی، پیشرانه و در زمینه سازه و هدایت الکترونیک هستند باید تقویت شوند و چنانچه جنابعالی می‌خواهید اقتدار کشور را حفظ و پیشرفت کنیم، باید در این زمینه‌ها سرمایه‌گذاری کنید.
حسن روحانی هم در این باره گفت: اینکه گفته می‌شود در گذشته وضع جوانان بهتر بود پس چرا در طول مدت 10 سال اشتغال تقریباً صفر بود. چرا جوان‌ها نیامدند و درباره شرکت‌های دانش بنیان که قانونش تصویب شده بود، هیچ کاری صورت نگرفت؟ امروز 3 هزار شرکت دانش بنیان فعال و 100 شغل در این زمینه ایجاد شده‌ است. مصطفی‌ هاشمی‌طبا هم در این بخش گفت: این شایسته ما نیست که بیاییم و بگوییم دختری 16 ساله با یک دیگ در زیرزمین خانه‌اش انرژی هسته‌ای تولید می‌کند. این سخنان شایسته ملت ما نیست ما باید با عقل و منطق سخن بگوییم و کارمان را پیش ببریم چون این حرف‌ها هم به جوانان ما لطمه زد و هم آخر و عاقبتی برای ما نداشت.
جهانگیری در پاسخ به سایر نامزدهای انتخابات و در جمع‌بندی صحبت‌های خود گفت: مردم یادتان می‌آید وضعیت اقتصاد چگونه بود، دارو پیدا نمی‌شد، کره، پنیر و شیر خشک پیدا نمی‌شد. سیلوهای گندم خالی بود؟ یادتان می‌آید برخی شب‌ها در صف بانک‌ها می‌خوابیدید تا صبح چند سکه بخرید؟ اما شما مشکلات را می‌توانید حل کنید. شما هر وقت به صحنه آمدید تهدیدات را برطرف کردید. این نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: در دولت اصلاحات رئیس دولت با گفت‌وگوی تمدن‌ها به اقتصاد و سیاست کشور روح داد و ایران را در دنیا درخشاند. من احساس خطر می‌کنم. قطبی کردن جعلی جامعه و به جان هم انداختن مردم می‌دانم چه بلایی سر کشور درمی‌آورد. جهانگیری افزود: وعده‌های توخالی موجب ناامید شدن مردم می‌شود. این وعده‌ها به گونه‌ای شد که رئیس مجلس هم گفت این وعده‌ها عملی نمی‌شود. وی با بیان اینکه امروز دو نگاه متفاوت برای اداره کشور در برابر هم قرار گرفتند، اظهار کرد: در یک طرف جریانی است که سعی داشت با ماجراجویی، ‌جنجال آفرینی و بگم بگم‌های دروغی خط‌کشی‌های خیالبافی ناپختگی و بی‌تدبیری خود را در سیاست داخلی و خارجی پنهان کند ممکن است امروز با رویکرد دیگری روی کار بیاید. وی خاطرنشان کرد: فرار به جلو کفایت نمی‌کند بلکه مردم باید سوابق و عملکرد افراد را ببینند و ببینند که برخوردها چگونه بوده است؛ در همین بیلبوردهای خیابان‌های تهران برای خالی کردن دل ظریف و یارانش چه تهمت‌هایی که زده نشد ولی امروز با برجام عکس یادگاری می‌گیرند. این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با تأکید بر اینکه من یک مدیر جهادی و جهادگر هستم،‌ گفت: رهبر انقلاب در جلسه‌ای که با حضور سران سه قوه برگزار شد، فرمودند: آقای جهانگیری چپ بود و الان اصلاح‌طلب و من از روز اول ایشان را با صداقت می‌شناسم من نیز با صداقت به مردم می‌گویم که با به صحنه آوردن همه جریان‌های سیاسی کشور سایه شوم جنگ را از منطقه برطرف کنیم. ما می‌توانیم با مدل تفاهم و گفت‌وگوی ملی همه مسائل پیچیده پیش روی ملت را یک به یک حل کنیم.
دیدیم مردم در پایان دولتی که وعده وعید می‌داد به چه روزگاری افتادند
حسن روحانی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در پاسخ به این سؤال که «وجه تمایز سبک زندگی ایرانی- اسلامی از زندگی غربی چیست و چه برنامه‌ای برای ترویج آن و تحکیم خانواده و ارتقای فرهنگ عمومی دارید» اظهار کرد: مسأله فرهنگ و سبک زندگی جامعه یک مسأله بنیادی است و در این زمینه تلاش‌های بسیار خوبی شده و امروز شاهدیم مردم احساس آزادی بیشتری می‌کنند. روحانی همچنین بیان کرد: امروز آمار و ارقامی که داده می‌شود بسیار جالب است و یادآور روزهایی است که افرادی وعده وعید می‌دادند و دیدیم که در پایان دولت‌شان مردم به چه روزگاری افتادند و وضع تورم و بهداشت چه شد. مردم وقتی به بیمارستان می‌رفتند، باید ملحفه و دمپایی را خودشان خریداری می‌کردند. دیدیم مردم وقتی صبح به فروشگاه می‌رفتند، نمی‌دانستند قیمت‌ها بعداز ظهر چقدر تغییر می‌کند. امروز یک آرامشی در کشور وجود دارد که در سایه آن آرامش می‌توان زندگی مردم را در مسیر درست قرار داد. وی افزود: سبک زندگی از اخلاق و دین آغاز می‌شود. اگر ما به انقلاب و نظام ایمان داریم نباید عوامفریبی کنیم و باید با صداقت سخن بگوییم. رئیس جمهور، رئیس جمهوری همه مردم است و امام(ره) هم فرمود که همه با هم باشید. پس دسته‌بندی‌های بی‌مورد نکنیم و کپی‌برداری‌های بی‌ربط انجام ندهیم. یک جایی چند سال پیش جنبش 99 درصدی شکل گرفت، ‌ اینکه ما امروز بیایم و در سال 96 بگوییم جنبش 96 درصدی شکل گرفته است چه معنایی دارد؟ این کارها را نکنید. روحانی با بیان اینکه در زمینه برجام هرجا متحد بودیم کار را پیش بردیم، اظهار کرد: برخی آمدند و تصویری از شهرهای زیرزمینی نشان دادند که برجام را برهم بزنند، روی موشک شعارهایی نوشتند تا برجام را برهم بزنند ولی مردم ما از همه اینها عبور کردند تا به امروز برسیم و شاهد پیشرفت بیشترمان در آینده شویم. ابراهیم رئیسی در واکنش به اظهارات روحانی به بیان تفاوت میان سبک زندگی اسلامی و سبک زندگی غربی پرداخت و گفت:‌ من خواهش می‌کنم که روزنامه‌های اصلاح‌طلب را پیش از ایام انتخابات بررسی کنید و ببینید که چقدر عملکرد دولت را مورد نقد قرار داده‌اند.
محمدباقر قالیباف در واکنش به صحبت‌های روحانی تأکید کرد: فرهنگ حتماً دستوری و قیم‌مآبانه نیست و باید در این زمینه به مردم اعتماد کرد و فرهنگ را به دست مردم سپر.د اولین تکریم اهالی فرهنگ واگذاری امور فرهنگی به خودشان است نه اینکه کسی را به کار بگیریم که نه فرهنگیان را می‌شناسد و نه فرهنگیان او را می‌شناسند. وی در ادامه تصریح کرد: اگر به صورت ابزاری از کسی در حوزه موسیقی نام می‌بریم، این خوب نیست باید بگوییم در موسیقی چه کردیم ما در شهرداری خانه موسیقی تهران و در همه حوزه ها کمک کردیم در سینماها اثرش کشوری بود و چندین هزار صندلی سینما اضافه کردیم و در تئاتر هم همین طور. ببینیم خانه هنرمندان سینما، تئاتر و موسیقی در این 12 ساله چه همکاری با شهرداری داشته‌اند. وی افزود: از طرفی چرا مردم را از جنگ می‌ترسانید، اگر کسی قدر صلح را بداند امثال ما هستیم که آنقدر از جنگ آسیب دیده‌ایم. ما بهترین دوستان و برادر خود را در جنگ از دست داده‌ایم پس قدر صلح را می‌دانیم.
میرسلیم نیز در واکنش به سخنان روحانی در زمینه سبک زندگی ایرانی- اسلامی اظهار کرد: این موضوع اهمیت بسیاری دارد، اما ما در دوران آقای روحانی شاهد رشد دنیاطلبی، حقوق‌های نجومی و اختلاس هستیم. آیا این موارد با سبک زندگی ایرانی- اسلامی سازگار است؟ حسن روحانی در جمعبندی سخنان خود گفت: مسأله مهم این است که می‌خواهیم به قبل از 92 بازگردیم یا راهی را که از سه سال و نیم گذشته آغاز شده است ادامه دهیم؟ ما وسط راه هستیم و آنچه که گفته می‌شود درست نیست. کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرد: اگر ما خیلی خوب بتوانیم تلاش کنیم به رشد 8 درصدی می‌رسیم که مورد تأکید رهبری و برنامه توسعه است. اما آنها که رشد 26 درصدی را به مردم وعده می‌دهند آیا این مورد شدنی است؟ آیا می‌توان درآمد کشور را در عرض چند سال دوبرابر افزایش داد؟ آیا کارشناسان چنین وعده‌ای را می‌پذیرند؟ در کجای دنیا شاهد چنین اتفاقی بوده‌ایم؟
روحانی با طرح این سؤال که در عرصه هنر چه کرده‌ایم؟ افزود: ارکستر سمفونی و ملی که سال‌ها آن را تعطیل کرده بودند، را کدام دولت راه اندازی کرد؟ سینماها را کدام دولت راه‌اندازی کرد؟ کدام دولت اهل هنر را امیدوار کرد؟ ما این راه امید را باید ادامه دهیم نباید بذر یأس پاشیده شود. روحانی تصریح کرد: ما به مردم وعده ندادیم ما عمل کردیم و بعد گزارش آن را به مردم دادیم. ما نمی‌گوییم می‌توانیم اول انجام می‌دهیم بعد خدمت مردم می‌گوییم که این کاری بود که انجام گرفت. آنچه ما امروز در برابر آن قرار گرفته‌ایم یک دوراهی است که باید یک راه را انتخاب کنیم یا شعار و وعده یا عمل و اجرا،‌ یک مدیریت و دولت آمرانه یا یک دولت مردم‌سالار.
جمع بندی نهایی نامزدها
در بخش دوم مناظره‌ها اسحاق جهانگیری با اشاره به مخالفت برخی با برگزاری کنسرت گفت: نباید هنرمندی برای انجام کنسرت تمام مراحل قانونی را طی کند اما یک مقام با هر شرایطی مانع او شود در کشور باید قانون مبنای کشور باشد .هنرمندی که برای اجرای فیلمش با مشکل روبه‌رو شود دولت به طور جدی خود را مقید به این می‌داند که تمام ظرفیت خود را به‌کار گیرد که هنرمندان و نویسندگان فعالیت خود را انجام دهند. قالیباف هم گفت: برخی یشتر به‌دنبال سرمایه خارجی هستند ما هم به آن معتقد هستیم که سرمایه خارجی لازم است ولی اساس داخل است. آنها در این مدت فقط گفته‌اند که یا نمی‌توانیم یا شعار داده‌اند. فکر می‌کنم این چهار سال گذشته دیگر برای شعار و حرف بس است.هاشمی طبا هم گفت: دولت باید بدون پرده‌پوشی، کانال‌هایی که مشکل آفرین هستند را کنترل و نظارت کند.حسن روحانی هم در پاسخ به این سؤال که با عنایت به ضرورت گسترش فرهنگ ساده زیستی، اگر رئیس جمهوری شدید، تا چه اندازه سطح کابینه شما در سطح اقشار متوسط جامعه خواهد بود، گفت: عده‌ای در گذشته در شعار و لباس ساده‌زیستی پوشیدند و بعد مشاهده کردیم بزرگترین فسادها رخ داد؛ در گذشته دیدیم که چه فسادهایی صورت گرفت. عده‌ای خود را ساده‌زیست معرفی کردند و گفتند می‌خواهیم از اموال ملت ایران حراست کنیم ولی به‌دلیل بی‌توجهی ۲ میلیارد از اموال این ملت از بین رفت در حالی که برای خارج کردن آن پول ۱۰ ماه وقت داشتیم.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری افزود: این دو میلیارد تا چه اندازه می‌توانست به زندگی مردم کمک کند؟ این دو میلیارد و چهار میلیاردی که به‌عنوان دور زدن تحریم استفاده می‌شد و اموال ملت ایران را غارت می‌کردند و ما نفهمیدیم چه شد؟ شنیدیم احکامی صادر شده ولی متوجه نشدیم این پول کجاست و چه شد؟ جهانگیری در پایان دومین مناظره زنده تلویزیونی گفت: من درباره دو مطلب که در جلسه قبل آقای قالیباف درباره زباله و شورایاری گفتند باید عرض کنم که خلاف است ما امروز حدود ۸ هزار تن زباله جمع‌آوری می‌‌کنیم اما فقط از ۲۰۰ تن برق تولید می‌شود شورای عالی هم مصوبه در این باره داده است.
او ادامه داد: مردم ایران ! آزمودنی‌ها را نمی‌توان بار دیگر آزمود باید به آینده نگاه کرد عرصه انتخاب بین بد و بدتر نیست بلکه بین راه و بیراهه است مردم ! طرح توسعه ایران را نیمه کاره نگذاریم. من نگرانی‌هایم را گفتم. ایران فرصت‌های زیادی دارد.
شما مردم و جوانانی که برای نخستین بار رأی می‌دهید .شما معلمان بزرگوار، عشایر و هنرمندان، شما بازنشستگان و زنان و مردان و همه اقوام ایران به پای صندوق رأی بیایید و سرنوشت انتخابات ایران را تعیین نمایید. ابراهیم رئیسی در جمع‌بندی سخنان خود در مناظره گفت: موضوعی که لازم است خدمت مردم عرض کنم این است که نه بازگشت به گذشته امکان پذیر است و نه تحمل وضع کنونی. ما خواهان تغییر در امور و برنامه‌هایی هستیم که باید از مشکلات کشور گره گشایی کند.

نیم نگاه

جدال مجازی در میانه رقابت سیاسی

همزمان با چالش متقابل نامزدهای ریاست جمهوری در مناظره دیروز، هواداران آنها هم در رسانه‌های آنلاین و شبکه‌های مجازی مشغول چالش با یکدیگر بودند. همان ساعاتی که نامزدهای ریاست‌جمهوری در ساختمان جام‌جم، در شمال تهران رودر‌روی هم قرار گرفته بودند، در جنوبی‌ترین قسمت پایتخت عده‌ای از شهروندان مشغول بازدید از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بودند که باران هم برای مناظره جام‌جم و هم برای آن بازدیدکنندگان، حاشیه‌ساز شد. نیمه‌تعطیل شدن سالن‌های نمایشگاه به‌دلیل آبگرفتکی جدالی جدی در فضای مجازی بین هواداران و مخالفان دولت ایجاد کرد. هواداران دولت وضعیت دیروز نمایشگاه کتاب را نمونه‌ای از قدرت مدیریت محمدباقر قالیباف می‌دانستند و مخالفان دولت جریان معدن آزادشهر گلستان را دوباره پیش می‌کشیدند. همایون امین زاده سخنگوی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، ضمن عذرخواهی از مردم به خاطر مشکلات پیش آمده در نمایشگاه به دلیل ریزش باران، مشکلات این امر را متوجه شهرداری و مجموعه شهر آفتاب وابسته به شهرداری دانست. همزمان سایت‌های مخالف دولت هم مطالب مختلفی با این ادعا منتشر کردند که فرزند وزیر آموزش و پرورش به صورت «غیر قانونی» اقدام به واردات پوشاک کرده. موضوعی که البته قبلاً تکذیب شده و تأکید شده بود این پوشاک با طی مراحل قانونی و اخذ مبالغ گمرکی وارد کشور شده‌اند. در مقابل این موضوع اما طرفداران دولت به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی بحث پرونده­‌های بی‌سرانجام املاک و استخدام‌های نجومی شهرداری و همین‌طور سیاست تراکم‌فروشی و تغییرکاربری را مطرح و این سؤال را پیش می‌کشیدند که آیا این سیاست‌ها در راستای منافع اقشار ضعیف جامعه است؟ همچنین برخی کاربران در مقابل انتقاد شهردار تهران از واردات کالا از کشورهای خارجی، عکسی از او منتشر کردند که مارک شرکت «لوتو» ایتالیا روی کاپشن او خودنمایی می‌کرد، همچنان‌که برخی دیگر عینک آفتابی خارجی او را مورد توجه قرار دادند و ادعا کردند که بالای 10 میلیون تومان قیمت دارد. برخی اعضای شورای شهر هم در این میان وارد گود شده بودند و با اظهارنظرهایی در توئیتر، انتقاداتی جدی به شهردار تهران وارد کردند. از جمله احمد حکیمی‌پور نوشت: «آقای قالیباف در حالی از دسترسی آزاد مردم به اطلاعات می‌گوید که اطلاعات مالی شهرداری در دسترس عضو شورا نیست!» همچنین رحمت‌الله حافظی هم نوشت: «گزارش حسابرس از تلفیق سال 90 شهرداری که سال گذشته به شورا ارائه شد21 میلیارد تومان منابع مسدودی برای اعطای وام که به حسابرس گزارش نمی‌دهند.» البته طرفداران ابراهیم رئیسی هم از او راضی به نظر می‌رسیدند و ابراز عقیده می‌کردند که فعال‌تر از مناظره قبل وارد عرصه شده است. در طیف مقابل اما برخی معتقد بودند که اسحاق جهانگیری می‌توانست با انرژی بیشتری در این مناظره حاضر شود. طرفداران دولت در شبکه‌های مجازی این‌گونه گمانه می‌زدند که حسن روحانی و اسحاق جهانگیری جای خود را برای پاسخ دادن به رقبا و دفاع از دولت در این مناظره تغییر داده بودند. سایت‌های طرفدار ابراهیم رئیسی بیشتر سخنان او درباره برجام را مورد توجه قرار دادند. از جمله رجانیوز در این خصوص نوشت: «رئیسی در 5 دقیقه توفانی سیاست گشایش اقتصادی روحانی در پرتو برجام را به چالش کشید.»