مردم تهران چطور تغییر را باور می‌کنند؟

محمد درویش | سرانجام پس از کش‌وقوس‌های فراوان، ۱۱۰ سال پس از میرزاعباس‌خان مهندس‌باشی، این نام پیروز حناچی بود که توانست به عنوان شصتمین شهردار پایتخت تأییدیه حکمش را از وزیر کشور بگیرد. همان‌طور‌که ملاحظه می‌کنید، عمر متوسط صدراتِ هر شهردار در تهران کمتر از دو سال بوده که خود فاجعه‌ای تمام‌عیار است؛ درواقع اگر نبودند شهردارانی، چون #نیک‌پی، #کرباسچی و #قالیباف که بین هشت تا ۱۲ سال در ساختمان بهشت جا خوش کردند، الان میانگین عمر شهردارماندن در شهرداری پایتخت ایران به یکی از کمترین دوره‌ها در بین ۲۳۷ شهردار پایتخت‌های جهان تنزل می‌یافت!

شاید یکی از دلایل آنکه همچنان کیفیت زندگی در تهران در جایگاهی بهتر از ۲۰۰ در بین کلان‌شهر‌های مطرح جهان قرار نمی‌گیرد، همین تزلزل شگفت‌انگیز ماندگاری شهردار در ساختمان بهشت است که عملا توان برنامه‌ریزی منسجم را از او و همکارانش می‌گیرد.

با چنین پیشینه‌ای و باتوجه به هم‌قسم‌بودنِ اغلب محافظه‌کاران برای مانع‌تراشی و شکست برنامه‌های شهرداری که از #لیست_امید بیرون آمده، آشکار است که حتی خوش‌بین‌ترین ناظران بی‌طرف هم پیش‌بینی نمی‌کنند که #پیروز_حناچی چنان بختی داشته باشد که بتواند رکورد محمدباقر قالیباف را جابه‌جا کند.

چنین است که من اگر جای حناچی بودم، از لحظه‌لحظه حضورم در ساختمان بهشت سود برده و مؤثرترین عملکرد را با ارزان‌ترین بودجه در دستور کار قرار می‌دادم تا مردم تهران، تغییر را باور کنند و آنگاه خواهان تداومش شوند و به‌این‌ترتیب، اعتماد خراش‌یافته، اندکی ترمیم یابد.

راست آن است که تهران بیش از ۶۰ سال با معضل ترافیک و آلودگی هوا درگیر بوده و همچنان درگیر است. حناچی باید اشتباه بزرگ و نابخشودنی پیشینیان خود را تکرار نکند و برای حل بحرانِ کمبود عیارِ آسمان آبی، سراغ مهار آلودگی هوا نرود!

شهرداری که بتواند مشکل ترافیک را حل کند و از هدررفت بیش از ۲۰ میلیون ساعت از عمر شهروندان تهرانی در روز ممانعت کند، حتما توانسته توأمان مشکل آلودگی هوا، آلودگی صوتی و کم‌تحرکی را هم حل کند؛ اما حتی اگر به فرض، حناچی بتواند همه خودرو‌ها و اتوبوس‌های شهری را هم برقی کند، در شهری که تعداد خودرو‌های در حال ترددش، شش برابر ظرفیت معابرش می‌شود، معلوم است که بحران ترافیک حل نخواهد شد.

امیدوارم همین نکته ساده را برای سال نخست صدارتش درک کند و به‌سرعت با ایمن‌سازی مسیر‌های #دوچرخه، #پیاده‌راه و نیز بهبود کیفیت مترو و بی‌آرتی، برای مهار غول ترافیک یک گام مهم و کتمان‌ناپذیر بردارد؛ گامی که اگر به‌درستی و خردمندانه برداشته شود، بی‌شک می‌توان به پایداری دوران صدراتش برای حل بحران‌هایی مانند تفکیک زباله از مبدأ، فرونشست زمین، تراکم‌فروشی، فضای سبز باکیفیت، بازآفرینی شهری، مرمت بافت فرسوده، مقاوم‌سازی در برابر زلزله و آبخیزداری شهری امیدوار ماند.

دست‌آخر آنکه شرط موفقیتِ گام نخست آن است که تهرانی‌ها ببینند شهردارشان فقط حرف قشنگ نمی‌زند و خود و همکاران نزدیکش جلوتر از همه اجراکننده نصیحت‌های خویش هستند؛ یعنی گاه رکاب زده، پیاده تردد کرده یا به همراه دیگر همکارانش از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی سود می‌جوید، درست مثل نخستین سه‌شنبه‌ای که کار را در ساختمان بهشت آغاز کرد.