نهادهای فربه باید کسری بودجه را تامین کنند

نهاد‌های بسیار ثروتمند و فربه‏ای را داریم که می‏توانند دارایی‏های خود را در اختیار دولت بگذارند تا دولت آن‌ها را بفروشد و حقوق کارمندان را تامین کند.

کد خبر : ۷۴۸۱۱
بازدید : ۵۷۷۷
احمد حاتمی یزد | مساله کسری بودجه دولت همواره در دوران‏های مختلف به میزان و ارقام متفاوت وجود داشته است. به صورت روشن‌تر شاید در ظاهر بتوانیم درآمد‌های مشخصی را پیش‏بینی کنیم، اما هزینه‏هایی که در بودجه می‏نویسیم با این درآمد‌های خیالی همخوانی ندارد و به ظاهر با درآمد‌ها هماهنگ و متناسب است در‏حالی‏که درآمد‌ها واقعی نیست و محقق نمی‏شود.
در این شرایط با توجه به عدم تحقق درآمدها، هزینه‏ها نیز قابل پرداخت نیست مگر اینکه دولت متوسل به قرض از بانک مرکزی شود که این خود به معنای افزایش میزان نقدینگی است.
اقدامی تورم‏زا که بار‌ها آزموده شده و هربار نیز اثر منفی خود را برجای گذاشته است و می‏توان گفت که اغلب تورم‏هایی که در ۴۰ سال گذشته داشته‏ایم، ناشی از همین موضوع کسری بودجه بوده است. در این خصوص ذکر چند نکته درباره علت تکرار این چرخه معیوب الزامی به نظر می‏رسد.

بودجه‏نویسی باید واقعی باشد در‏حالی‏که بودجه‏های کشور ما رویایی-سیاسی نوشته می‏شوند. زمانی از تعدادی از نمایندگان مجلس پرسیدم که چرا شما کسری بودجه تصویب می‏کنید و این همه فشار می‏آورید که چنین و چنان برای هر حوزه انتخابیه در بودجه تصویب شود.
به خوبی به خاطر دارم که یکی از این وکلا خیلی صریح پاسخ داد که «ما می‏خواهیم آرزوهایمان را در بودجه پیاده کنیم و به واقعیت کار نداریم». یعنی هر شهر و استانی و هر روستایی می‏خواهد یک پروژه عمرانی ایجاد شود و این هزینه‏هایی که نمایندگان مجلس در بودجه درج می‏کنند بیش از توان تحقق درآمد‌های دولت است.

مساله دوم هزینه‏های سرسام‏آور دولت است. درحال‏حاضر دولت به میزان زیادی هزینه‏هایی را پرداخت می‏کند که به واقع هیچ ارتباطی به دولت ندارند، اما پرداخت آن‌ها بر دوش دولت است. در این مورد می‏توان به هزینه‏هایی که دولت به نهاد‌های مذهبی در سراسر کشور می‏پردازد، اشاره کرد. ۱۰ سال پیش یکی از اساتید اشاره کرد که جمع بودجه‏ای که برای نهاد‌های فرهنگی منظور می‏شود، ۶ هزار میلیارد تومان است.
توجه داشته باشیم که این رقم متعلق به ۱۰ سال پیش است و رقم فعلی قطعا بسیاربالاتر است. در حالی این همه هزینه برای نهاد‌های فرهنگی پرداخت می‏شود که هیچ‏یک از این نهاد‌ها پاسخگوی وضعیت فرهنگی کشور و نابسامانی‏های این حوزه نیستند.
علاوه‌بر اینکه این نهاد‌ها عمدتا نهاد‌های تحت نظر دولت نبوده و نهاد‌های وابسته به حوزه‏های علمیه در سراسر کشور هستند. پیش از این تشکیلات روحانیت شیعه متکی به بودجه دولت نبود و این برای روحانیت امروز، افتخاری نیست که به بودجه دولت متکی باشد آن هم در شرایطی که ما در تحریم به سر می‏بریم و بودجه دولت حداقل امسال ۵۰ درصد کسری خواهد داشت. رقمی مشابه کسری بودجه‏ای که دولت مهندس موسوی در زمان جنگ با آن روبه‏رو بود.

برای یک بودجه واقعی که اسیر کسری بودجه نشود، باید رفتار واقع‏گرایانه داشته باشیم و تنها هزینه‏های صددرصد ضروری را در بودجه لحاظ و جلوی رانت‏خواری نهاد‌های غیردولتی را بگیریم. راه دیگر برای کمک به رفع کسری بودجه مالیات گرفتن از بخشی از بدنه اقتصاد کشور است که مالیات نمی‏دهند. اینکه آغاز به اخذ مالیات از پزشکان به میزان واقعی شده است، اقدام خوبی است، اما این رویه باید برای همه اجرا شود.
بسیاری از نهاد‌ها هنوز مالیات نمی‏دهند که نهاد‌های خصولتی در راس آن‌ها هستند. این نهاد‌ها از دادن مالیات فرار می‏کنند و با طرح ادعای خیریه بودن مالیات را دور می‏زنند. آن‌ها به دروغ مطرح می‏کنند که درآمدهایشان را هزینه اموری می‏کنند که دولت باید هزینه آن را بپردازد بنابراین از مالیات معاف هستند.

واقعیت امروز اقتصادی کشور این است‌: «دولت در امور روزمره خود مانده است». این تنگنا به اندازه‏ای است که دولت تصمیم به افزایش قیمت بنزین - با وجود فشار زیاد به مردم- می‏گیرد، اما حتی در این شرایط هم نهاد‌های غیردولتی برای تامین کسری بودجه کمکی به دولت نمی‏کنند. در دوران جنگ به واقع همه همراهی می‏کردند و برای تامین هزینه جنگ، دولت و غیردولت مطرح نبود. امروز هم درگیر نوعی دیگر از جنگ هستیم.
نهاد‌های بسیار ثروتمند و فربه‏ای را داریم که می‏توانند دارایی‏های خود را در اختیار دولت بگذارند تا دولت آن‌ها را بفروشد و حقوق کارمندان را تامین کند. اگر این کارمندان حقوق نگیرند، فردا چراغ برق خانه‏ها روشن نمی‏شود و به آب دسترسی نداریم. برق و آب و مدرسه و پلیس نتیجه حقوقی است که از دولت دریافت می‏کنند.
برای رفع این مشکلات انتظار جدی داریم که آقای روحانی با کسب اجازه از هر شخص و نهادی که لازم است، کسری بودجه خود را از این نهاد‌های فربه تامین کند نه اینکه پول چاپ و با ایجاد تورم غیرقابل مهار، مستمندان و کارگران را از هستی ساقط کند.
منبع: روزنامه سازندگی
۰
نظرات بینندگان
اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    سایر رسانه ها
    تازه‌‌ترین عناوین
    پربازدید