از نوآوری تدریجی و رادیکال چه میدانید؟
گوشیهای هوشمند نسخه بهبودیافته گوشیهای قدیمیتر نبودند، بلکه به واقع یک نوآوری رادیکال نسبت به نسل قبل گوشیها محسوب میشدند.
کد خبر :
۷۵۲۴۹
بازدید :
۱۳۹۹۴
نوآوریها از جهات مختلف ذیل دستهبندیهای گوناگون قرار گرفتهاند. این دستهبندیها از این جهت مفیدند که به ذینفعان نوآوری این امکان را میدهند تا تکلیف خودشان را بهتر بدانند. شاید بیان همه این دستهبندیها لازم نباشد، اما از میان همه دستهبندیها یکی هست که نمیتوان از آن گذشت.
نوآوریها را از جهت میزان عمیق و بنیادین بودن به دو دسته تدریجی و رادیکال تقسیم میکنند. قبل از اینکه بخواهم وارد ادبیات موضوع شوم خوب است تفاوت این دو مفهوم را با یک مثال توضیح دهم. تقریبا همه ما تجربه موبایلهای دهه ۷۰ شمسی و سالهای نخست ورود آنها به کشور را داریم.
نوآوریها را از جهت میزان عمیق و بنیادین بودن به دو دسته تدریجی و رادیکال تقسیم میکنند. قبل از اینکه بخواهم وارد ادبیات موضوع شوم خوب است تفاوت این دو مفهوم را با یک مثال توضیح دهم. تقریبا همه ما تجربه موبایلهای دهه ۷۰ شمسی و سالهای نخست ورود آنها به کشور را داریم.
موبایلهای سری اول بسیار بزرگ بودند طوری که حتی بعضا در جیب شلوارهای مردانه هم جا نمیشدند. شرکتهای سازنده موبایل، اما هر سری بهبودهای مستمری در این گوشیها میدادند، سریهای جدید از سریهای قبل اندکی سبکتر و اندکی نازکتر بودند. سروشکل زیباتری پیدا میکردند و هربار قابلیت یا امکان جدیدی هم به آنها افزوده میشد.
همه این بهبودها را نوآوری تدریجی میدانیم. تا وقتی که گوشیهای هوشمند به بازار آمدند. گوشیهای هوشمند قاعده بازار موبایل را به کل تغییر دادند. از طراحی ظاهری گرفته تا قابلیتها و سیستم عامل، تا کارکردها و بازار همه و همه با آمدن این گوشیهای جدید تغییر کردند. گوشیهای هوشمند نسخه بهبودیافته گوشیهای قدیمیتر نبودند، بلکه به واقع یک نوآوری رادیکال نسبت به نسل قبل گوشیها محسوب میشدند.
محیط زندگی ما به طور معمول و مستمر در احاطه نوآوریهای تدریجی است و در مقابل هرکدام از ما در طول عمرمان این فرصت را داریم که چند نوآوری رادیکال را از نزدیک تجربه کنیم. نسل پدران ما در دوران آغاز صنعتیشدن ایران این فرصت را داشتهاند که با فهرست بلندی از نوآوریهای رادیکال مواجه شوند؛ از حمام گرفته تا تلویزیون و تلفن و حتی خودرو، هواپیما و قطار برای نسل پدران ما از جنس نوآوریهای رادیکال بودند.
هواپیما نسخه بهبودیافته نوآوری دیگری نبود، بلکه یک تحول اساسی و نوآوری رادیکال بود که کل محاسبات و معادلات صنعت حملونقل را با آمدنش بر هم زد.
بزرگان حوزه نوآوری بر این اساس، نوآوری تدریجی را اعمال تغییرات جزئی، پالایش و بهبود محصولات و خدمات فعلی یا فرایندهای تولید و ارائه آن محصولات و خدمات تعریف میکنند، در حالی که نوآوری رادیکال ارائه محصولات یا خدمات «کاملا جدید و بیسابقه» یا فرایندهای تولید «کاملا جدید و بیسابقه» برای تولید محصولات و خدمات قبلی است.
اینکه چه میشود پای نوآوریهای رادیکال به زندگی بشر باز میشود تا حدود زیادی وابسته به مفهوم کارایی (performance) محصولات و خدمات است. هر محصول و خدمتی میزان مشخصی از کارایی را ارائه میکند.
نوآوریهای تدریجی میزان کارایی محصول یا خدمت را بالا میبرند، ولی واقعیت این است که هیچ محصول یا خدمتی نیست که سقف کارایی نداشته باشد. شما از یک خودرو با موتور احتراق داخلی با هزارویک نوآوری میتوانید انتظار داشته باشید که مصرف بنزینش در هر صد کیلومتر کمتر و کمتر شود، ولی قطعا نمیتوانید مصرف بنزین را به صفر برسانید.
اگر میخواهید خودروی تولیدیتان کاملا دوستدار محیط زیست باشد، لاجرم باید به یک مفهوم کاملا جدید فکر کنید که دیگر هیچ وابستگیای به بنزین نداشته باشد. مصرف بنزین صفر یک هدف کارایی است که با خودروهای متداول برآورده نمیشود. اینجاست که پای نوآوریهای رادیکال به میان کشیده میشود. هروقت نوآوریهای تدریجی به سقف کارایی محصول یا خدمت فعلی رسیدند یا نزدیک شدند، نرم نرمک پای نوآوریهای رادیکال به میان کشیده میشود.
نوآوریهای رادیکال از یک سو نعمتاند و از یک سو اسباب دردسر و گرفتاری. از آن سو که کسبوکارهای رایج را لغو و سست و کمکم بلاموضوع و حذفشدنی میکنند، اسباب دردسر و گرفتاری هستند و از آن سو که مایه خلق و توسعه کسبوکارهای نو و تازه میشوند، جذاب، هیجانبرانگیز و مهم تلقی میشوند.
لابد ذهن شما هم به سمت داستانهای مسلسل و تکراری جنگ استارتاپهای فناوری اطلاعاتمحور و کسبوکارهای سنتی رفته است: جنگ اسنپ و تپسی با آژانسهای تاکسی تلفنی و همه ماجراهای پس از آن. شاید در هفتههای بعد این دوگانه قدیمی و تکراری، اما مهم و راهبردی را کمی بیشتر باز کنیم.
۰