زادروز "وتو" ‏

زادروز "وتو" ‏

«وتو» امتیازی است که پنج عضو دایم شورای امنیت یعنی ایالات متحده آمریکا، روسیه، ‏انگلستان، فرانسه و چین در اختیار دارند و براساس آن می‌توانند از تصویب هرگونه پیشنهادی در سازمان ملل متحد که آن ‏را مغایر منافع خود می‌دانند جلوگیری کنند.

کد خبر : ۷۷۰۶۲
بازدید : ۱۰۵۱
زادروز «وتو» ‏
‏هفتادوچهار ‎سال پیش در چنین روزی، برابر شانزدهم فوریه ١٩٤٦ میلادی، نماینده اتحاد جماهیر شوروی در شورای امنیت سازمان ملل ‏متحد، هنگام رأی‌گیری برای تصویب یک پیشنهاد دست خود را به نشانه مخالفت بالا برد تا نخستین استفاده از «حق وتو» در ‏تاریخ سازمان ملل متحد رقم بخورد.
«وتو» امتیازی است که پنج عضو دایم شورای امنیت یعنی ایالات متحده آمریکا، روسیه، ‏انگلستان، فرانسه و چین در اختیار دارند و براساس آن می‌توانند از تصویب هرگونه پیشنهادی در سازمان ملل متحد که آن ‏را مغایر منافع خود می‌دانند جلوگیری کنند.
‏‎ Veto ‎واژه‌ای لاتین به معنای «من منع می‌کنم» است که نخستین بار در روم ‏باستان و مجالس سنای این امپراتوری مورد استفاده قرار گرفت. اما تاریخچه این حق یا درواقع «امتیاز ویژه» به کنفرانس ‏یالتا در‌سال ١٩٤٥ میلادی بر می‌گردد که نمایندگان قدرت‌های پیروز در جنگ جهانی دوم یعنی اتحاد جماهیر شوروی، ‏آمریکا و انگلستان با هم برای گنجاندن آن در منشور سازمان ملل متحد به توافق رسیدند.
هنوز هستند کسانی که موافقت جهان ‏با اعطای این حق مضاعف به دولت‌های فوق را بر نتابیده و کم‌کاری کشور‌های موسس سازمان ملل متحد در این زمینه را ‏نکوهش می‌کنند؛ اما آن‌هایی که تاریخ معاصر را عمیق‌تر خوانده‌اند خوب می‌دانند که اگر آن زمان «حق وتو» به رسمیت ‏شناخته نمی‌شد، اصولاً امروز چیزی با عنوان «سازمان ملل متحد» هم وجود نمی‌داشت، چه آنکه قدرت‌های برتر و پیروز ‏جنگ جهانی تشکیل یک مجمع جهانی بدون در نظر گرفتن حقی خاص برای آن‌ها را بی‌فایده و فاقد ارزش می‌دانستند.
تاکنون ‏روسیه (اتحاد جماهیر شوروی) ١١٥ بار، ایالات متحده آمریکا ٨١ بار، انگلستان ٢٩ بار، فرانسه ١٦ بار و چین ١٥ بار از ‏این حق استفاده کرده‌اند. «وتو» در جلسات شورای امنیت سازمان ملل متحد معنا می‌یابد و در رأی‌گیری‌های مجمع عمومی ‏این سازمان کاربرد ندارد. همچنین استفاده از این حق فقط با دادن رأی مخالف است که کارکرد پیدا می‌کند و دادن رأی ممتنع ‏یا غیبت نماینده یکی از این پنج کشور در جلسات رأی‌گیری شورای امنیت «وتو» تلقی نمی‌شود.
یک‌سال پیش با قطعی شدن ‏خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، فرانسه عنوان تنها کشور دارای حق وتو در این اتحادیه را به دست آورد و شاید درست به ‏همین دلیل آلمانی‌ها با ارایه یک پیشنهاد خواستار انتقال حق وتوی فرانسه به اتحادیه اروپا شدند.
پیشنهادی که واکنش سرد ‏فرانسه را در پی داشت، هرچند پاریس در اقدامی دیپلماتیک و تعارف‌گونه متعهد شد برای عضویت دایم اتحادیه اروپا در ‏شورای امنیت سازمان ملل متحد و گرفتن حق وتو برای آن تلاش کند. ‏
۰
نظرات بینندگان
تازه‌‌ترین عناوین
پربازدید